မိူင်းမၢၼ်ႈ

လူမ်းလႅင်ႉယႃႊၵီႊ ဢၼ်လုၵ်ႉၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇၶႄႇပွတ်းၸၢၼ်းသေ ၽတ်ႉထွင်းၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်းၼၼ်ႉ လိူဝ်သေမိူင်းၶႄႇပွတ်းၸၢၼ်းယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ မိူင်းၾလိပ်ႊပိၼ်ႊ၊ မိူင်းလၢဝ်း၊ မိူင်းထႆး၊ မိူင်းမၢၼ်ႈ၊ မိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈ ႁူပ်ႉၽေးၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ လိၼ်ၵူၼ်ႇပင်း မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆၼမ်။ ၸွမ်းၼင်ႇ သဵၼ်ႈမၢႆႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ RFA ၵဵပ်းဝႆႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 17/09/2024 ယွၼ်ႉလူမ်းလႅင်း ၾူၼ်တူၵ်းၼႆႉသေ ၼမ်ႉလုပ်ႇၼွင်းထူမ်ႈ ၼႂ်တိူင်းလႄႈ...

တႃႇၸႂ်ႉတိုဝ်းၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉၼႆသေ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ တေဢဝ်ငိုၼ်းၵွင်ၵၢင် တႃႇ 100 လၢၼ်ႉ (ဢမေႊရိၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ) ပၼ်ၵႂႃႇတီႈဢေးသျုး၊ ဢႅပ်ႊၾရိၵ ၊ ဢမေႊရိႊၵ၊ ၸိုင်ႈမိူင်းပွတ်းဢွၵ်ႇ တွၼ်ႈၵၢင် ဢိၵ်ႇပႃး မိူင်းမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းမူတ်း 10 မိူင်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ တေလႆႈႁပ်ႉတႃႇ 12 လၢၼ်ႉ...

ၸုမ်း ACLED ၶူင်းၵၢၼ်ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းလႄႈ ပိုၼ်ႈတီႈပၼ်ႁႃ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 6 လိူၼ် ပီ 2024 ၼႆႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၼမ်သုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵၢၼ်ၵဵပ်းၶေႃႈမုလ်းဢၼ်ၼႆႉ တေဢိင်ၼိူဝ်ႁူဝ်ၼပ်ႉ ပိုၼ်ႈတီႈပၼ်ႁႃၼမ်သုတ်း၊ ဢၼ်မီးၽေးတေႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်သုတ်း၊ ၵူၼ်းမိူင်း တၢႆၼမ်သုတ်း၊ ပၼ်ႁႃလၢမ်းၽႄႈဝႆးသုတ်း...

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢိတ်ႇဢွၵ်ႇငိုၼ်းၸေႈထႅင်ႈသေ တေထႅမ်ဝႆႉပၼ် ၼႂ်းယေးငိုၼ်း တီႈဢၼ်လုတ်ႈႁၢမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မႆႈၸႂ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ - ဢမ်ႇႁတ်းဝႆႉငိုၼ်းၸေႈ - ၼႅတ်ႈဢွၼ်ၵၼ် သိုဝ်ႉငိုၼ်းတေႃႊလႃႊလႄႈ ၶမ်းဝႆႉ၊  ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၼ်ငိုၼ်း - ၶၼ်ၶမ်း တူင်ႉၼိုင်။ ၽွင်းလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ပူၼ်ႉမႃး ၶၼ်ငိုၼ်း 1 တေႃႊလႃႊ မီးတီႈ...

ၸုမ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပၼ်ႁႃ ၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ မိူင်းၶႄႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼမ်မႃး ဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းပၼ်ႁႃလႄႈ ၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ Burma Affairs and Conflict Study – BACS ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊဝႃႈ မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈပႃးမႃးၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ -...

ၸုမ်း Global Organization Crime Index ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ ၼႆႉဝႃႈ ၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်မီးလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ၼမ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ 10 မိူင်းၼႆႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်မိူင်းထီႉ 1 ၊ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ် ႁၢႆႉ မိူၼ်ၼင်ႇ...

ၸွမ်းၼင်ႇ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾူၼ်လူမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ ၸႄႈဝဵင်း ဢၼ်ယူႇႁိမ်းၸမ် ၾင်ႇၼမ်ႉၶဵဝ်းတွင်း၊ ၼမ်ႉၵဵဝ်၊ ၼမ်ႉတူႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၼမ်ႉၶိုၼ်ႈႁႅင်းသေ ထုၵ်ႇၼမ်ႉထူမ်ႈၵႂႃႇ 22 ၸႄႈဝဵင်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 15/7/2024 ၼႆႉ ယူႇတီႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၾူၼ်လူမ်း ဢၼ်ယူႇ ၾၢႆႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ်...

ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းႁူပ်ႉတၢမ်ႇသိုၵ်းသိူဝ်တင်း ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈသေ လႆႈပွႆႇပိုၼ်ႉတီႈ ပၢႆႈၽေးဝႆႉၼႆႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ ပီ 2024 ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းၼမ်မႃးထိုင် 120 လၢၼ်ႉၵေႃႉယဝ်ႉၼႆ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 20/06/2024 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းၵူၼ်းတုၵ်ႉယၢၵ်ႈတင်း လုမ်ႈၾႃႉလႄႈ ၼႂ်းဝၼ်းၼၼ်ႉ ဢႅၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႇယူဝ် ၵူႊတႃရႅတ့် (Antonio Guterres) ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ...

ယၢမ်းလဵဝ် ႁႅင်းႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼွၵ်ႈမိူင်းတိူဝ်းၼမ်မႃးလႄႈ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇတီႈၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၶိုၼ်ႈသုင်မႃး။ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊၼႆႉ ၶၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ 1 ၸွႆႉလႂ် မွၵ်ႈ 1,300 ပျႃး ယၢမ်းလဵဝ် ၶိုၼ်ႈထိုင် 1,450 ပျႃးယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁပ်ႉသိုဝ်ႉဝႆႉၼမ် လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ ပဵၼ်မိူင်းထႆး ယဝ်ႉၵေႃႈ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ၊ မိူင်းၾိလိပ်ႊပိၼ်ႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁပ်ႉသိုဝ်ႉၼမ်မႃးယူႇ...

ယေးငိုၼ်းလုမ်ႈၾႃႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႇ မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵိၼ်းၽၢၼ်ၵိၼ်း ၶၢၼ်ၸႂ် ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼမ်မႃး ၼႂ်း ၶၢဝ်းတၢင်း 6 ပီ သုၼ်ႇတူဝ်ၵေႃႈလီ သုၼ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၵေႃႈလီ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵိၼ်းၸႂ်မႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း ဝႃႈၼႆ။ ယၢမ်းလဵဝ် လွင်ႈဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းယူႇလႆႈၵိၼ်လႆႈယူႇၼႆႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ႁဵတ်းႁႃဝႆႉၵွၼ်ႇၼႃႈ 6 ပီ ၼၼ်ႉ ၵူၺ်း...

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈမႃးယုၵ်ႉမုၼ်းပၢႆးမၢၵ်ႈမီးလႄႈ ၵၢၼ်ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼမ်။   လိူၼ်မေႊပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ မွၵ်ႇထိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈတွင်ႈတဵဝ်း မွၵ်ႈ 40 သေ သူင်ႇဢႅဝ်ႇဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ - ၼေႇပျီႇတေႃႇ - ဝဵင်းလိူဝ်ႇ - မိူင်းပူးၵမ်ႇလႄႈ ႁၢတ်ႇသၢႆးၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇ ငူၺ်ႇသွင်ႇ...

ဝၼ်းတီႈ 20/05/2024 ၼႆႉ ၶၼ်ၶမ်းလုမ်ႈၾႃႉပုင်ႈၶိုၼ်ႈထႅင်ႈ တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ဝဵင်းယႂ်ႇဝဵင်းလူင် သိုဝ်ႉၶၢႆယွႆႈၵၼ် ၼိုင်ႈ ၵျၢပ်ႈ 51 သႅၼ်ပျႃးပၢႆ 2 မိုၼ်ႇ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းသိုဝ်ႉၶမ်း၊ မီးၵူၼ်း ဢဝ်မႃးၶၢႆၶိုၼ်း ၵမ်ႈၼမ်။ ၶၼ်ၶမ်းလုမ်ႈၾႃႉလႄႈ ၶၼ်ငိုၼ်းတေႃႊလႃႊ ၵွင်ႉၵၢႆႇၵၼ်လႄႈ ၶိုၼ်ႈလူင်းၸွမ်းၵၼ်။ တီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ ဝၼ်းၸၼ်ဝၢႆးဝၼ်း ၶၼ်တေႃႊလႃႊ မီး...

ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ လၢတ်ႈမႃးဝႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေသိုပ်ႇပဵၼ်ဝႆႉ လုၵ်ႈၸုမ်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊယူႇ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးဝႆႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵူႈၸိုင်ႈမိူင်း လုၵ်ႈၸုမ်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ယွမ်းႁပ်ႉၼၼ်ႉလႄႈ တီႈၸၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်းၼႆတႄႉ မိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇတၢင်တူဝ်ၶဝ်ႈပႃးၼၼ်ႉ လီသေပိူၼ်ႈယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ ၽူႈတႅၼ်းတၢင် ၼႂ်းၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈတႅၼ်းတၢင် ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၶႂ်ႈၶိုၼ်ႈ ၼႆၸိုင်...

ပၢင်တိုၵ်းၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ လူၺ်ႈၶၢဝ်ႇဢၼ်ၽိူၺ်ၽႄႈဢွၵ်ႇ သူႇသၢႆတႃၸၢဝ်းလူၵ်ႈ တူၺ်းမိူၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဝႅၵ်ႇႁပ်ႉၵၢၼ် ထုၵ်ႇၾၢႆႇလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉလၢႆၸုမ်း တႅၼ်ႇမင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၵ်းၼႃ သင်ဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶိၼ် ဢၢင်ႈဝႃႈ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈယူႇၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇလူမ်ႉၵူၼ်ႇပိၼ်ႈပင်း ပဵၼ်ၾၢႆႇၵၢၼ်ႉလူၺ်ႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်းၼႆ ၸိုင် တၵ်းပဵၼ်ၶၢဝ်ႇလီ ဢၼ်တူဝ်ႈလူၵ်ႈပၵ်းတႃ ပႂ်ႉမုင်ႈမွင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လူၺ်ႈၶၢဝ်ႇ ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈ တူဝ်ႈပတ်းပိုၼ်ႉၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ ၸုမ်းသိုၵ်း...

ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း မိူင်းမၢၼ်ႈ BWU ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တႄႇဢဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပီ 2021 တေႃႇထိုင် ပီ 2024 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊၼႆႉ ၼၢင်းယိင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ထုၵ်ႇၶႃႈႁႅမ်တၢႆ မီး 806 ၵေႃႉ။ ဢၼ်ထုၵ်ႇ တီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင်မီး 3,332 ၵေႃႉလႄႈ ဢၼ်ထုၵ်ႇၵုမ်းၶင်...