သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ

ဝၼ်းထီ့ 22 လိူၼ် April ၵူႈပီပီၼႆ့ ပဵၼ်ဝၼ်းၽႅၼ်ႇလိၼ် လုမ်ႈၾႃ့ (Earth Day) ။ ၶေႃႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ဝၼ်းလူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃ့ ပီၼႆ့တႄ့ပဵၼ် Planet Vs. Plastic မီးတီႈပွင်ႇဝႃႈ ၼင်လိၼ်မိူင်း လူၵ်ႈလုမ်ႈၾႃ့ လႄႈ ၸေႈပလၢတ့်သတိတ့် ။ ဝၼ်းလုမ်ႈၾႃႉ လမ်ႇလွင်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်။...

ၼႂ်းၵၢင်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းႁႅင်း လူမ်းလႅင်ႉၶဝ်ႈတီႈမိူင်းဢႃႊရပ်ႉ (UAE) လႄႈ ဢူဝ်ႊမၼ်ႊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈႁၢႆႉႁႅင်းသုတ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 75 ပီ ထိုင်တီႈလႆႈပိၵ်ႉ သၢႆၵၢၼ်မိၼ် မွၵ်ႈ 300 ထဵဝ်ႈ။ မိူင်းယူႊဢေႊဢီႊ ၸဝ်ႈၾႃႉဢႃႊရပ်ႉၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မႆႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ မီးပႃးႁၢတ်ႇသၢႆးလူင်ၵၢင် မိူင်း။ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်ဢွၵ်ႇၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်လႄႈ မၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်သုတ်း ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။  ႁႅင်းလူမ်းမႆႈသုင်ႁႅင်းလႄႈ ၾၢႆႇတၢင်းႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇပႂ်ႉတူၺ်းၾိင်ႈၾႃႉၾူၼ်လူမ်း...

ဝၼ်းတီႈ 20/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၶိုင်ႈ ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်းတူၵ်းႁႅင်း ၸွမ်းပွၵ်ႉယွမ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လႅၼ်လိၼ်တႆး - ၶႄႇ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး ၶူဝ်းသူၼ် လူႉၵွႆၸွမ်းတႄႉ ပႆႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ - “ပဵၼ်ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်း တူၵ်းၵမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈပဵၼ်ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင်မႃး...

ၾႃႉၽႃႇ ၵူၼ်းၸၢႆး ဢႃယု 39 ပီ ၵူၼ်းလၢင်းၶိူဝ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လူႉတၢႆ ၽွင်းၵႂႃႇလုမ်းလႃးမၢၵ်ႇမူင်ႈ တီႈၼႂ်းသူၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 18/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၶိုင်ႈ ၾႃႉၽႃႇသႂ်ႇ ၸၢႆးၵျေႃႇ ဢႃယု 39 ပီ လူႉတၢႆ ၽွင်းၵႂႃႇလုမ်း လႃးမၢၵ်ႇမူင်ႈ တီႈၼႂ်းသူၼ် ႁိမ်းၾင်ႇတဵင်း...

ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင်သေ ၾႃႉၽႃႇၺႃး ဝူဝ်းၵူၼ်းမိူင်းယႆ လူႉတၢႆထင်တီႈ 13 တူဝ် သုမ်းငိုၼ်း ဢမ်ႇယွမ်း 50 သႅၼ်ပျႃး။ ဝၼ်းတီႈ 17/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ 4 မူင်းၶိုင်ႈ ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင်သေ ၾႃႉၽႃႇၺႃးဝူဝ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပဵင်းသႃႇ ဢိူင်ႇႁူဝ်ယ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းယႆ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လူႉတၢႆ 13 တူဝ်...

ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽွင်းငမ်းၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လႄႈ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးၶဝ် ဢဝ်သုၼ်ႇတူဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ၶုတ်းဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်း ဢၼ် မီးၼႂ်းၼမ်ႉၼႂ်းလိၼ်ၼိူဝ်လွႆ ပေႃးၸမ်မူတ်းၸမ်သဵင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၵႃႈ ႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶုၵ်းၸႂ်လႆႈ ဝူၼ်ႉထိုင် ၼပ်ႉဢမ်ႇသွၼ်ႇယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းတႃႈလိူဝ်ႇ - မိူင်းလဵၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊလၢႆမူႇ လၢႆၸုမ်း...

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 8-9/4/2024 လူမ်းမႆႈသုင်လိူဝ်ႁႅင်း ၼႂ်းၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျိူဝ်ႊလႄႈ တီႈဝဵင်းၶျွၵ်ႉတင်း ဝဵင်းမၵူၺ်း ဢၼ်မီးၼႂ်းတိူင်းမၵူၺ်း မိူင်းမၢၼ်ႈပွတ်းၵၢင်ၼၼ်ႉ လူမ်းမႆႈသုင်ႁႅင်း - ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ဝဵင်း ဢၼ်မႆႈႁႅင်းသုတ်း15 ဝဵင်း ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉၼႆ - ၸုမ်းပႂ်ႉတူၺ်းၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ eldorado  ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 8 ၼၼ်ႉ ဝဵင်းၶျွၵ်ႉမီးလူမ်းမႆႈသုင်ထိုင် 46 တီႊၵရီႊသေ...

ဝၼ်းတီႈ 9/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်း 20 မိၼိတ်ႉၼၼ်ႉ မိူင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ၸိုင်ႈထႆး ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးလူမ်း ဢၼ်ဝူၺ်ႇ ႁင်ႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ ပႅင်းၶွၵ်ႉပူတ်ႉသ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇ IQAir တႅၵ်ႈတူၺ်းၸိုင် ၼိုင်ႈၵျုပ်ႉပိၵ်ႉမီႊတႃႊ(ၼိုင်ႈလုၵ်ႈပၢတ်ႇမဵတ်ႉ) ၼႆႉ ၾုၼ်ႇၼႃ 203 မၢႆႊၶရူဝ်ႊၵရမ်ႊ ဝႃႈၼႆဝႆႉ။ သင်ဝႃႈ ၾူၼ်ဢမ်ႇတူၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းၸိုင်...

ၵူၼ်းမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ဢွၼ်ၵၼ်ပႂ်ႉတူၺ်း ၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်း မီးၼပ်ႉႁူဝ်လၢၼ်ႉၵေႃႉ ၵူႈဝဵင်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 8 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း (ၶၢဝ်းယၢမ်းပိုၼ်ႉတီႈ) ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ ၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်းတင်းလုၵ်ႈၼႆသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢင်ဝၼ်းလပ်းသိင်ႇယဵၼ်းပဵၼ်ၵၢင်ၶိုၼ်းၵႂႃႇ ၵမ်းၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။ ဢၼ်ႁၼ်လီၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းမႅၵ်ႉသီႇၵူဝ်ႇ၊ မိူင်းၵၼေႇတႃႇ၊ မိူင်းပတ်ႉၽလူဝ်ႊ၊ မိူင်းဢီႊတီႊယႃႊၼႃႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ပႂ်ႉတူၺ်းၵူပ်းၵိၼ်ဝၼ်းမီးၼပ်ႉလၢၼ်ႉၵူႈတီႈ -...

ၼႂ်းသွင်သၢမ်ဝၼ်းၼႆႉ လၢႆၸိုင်ႈမိူင်း ၼႂ်းၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ ႁႅင်းလူမ်း မႆႈပုင်ႈသုင်ႁႅင်း မိူၼ် ၼင်ႇ မိူင်းထႆး ၵဵင်းမႂ်ႇ - ၵုင်းထဵပ်ႈ သုင်ထိုင် 42 တီႊၵရီႊ သႄႊလ်သီးယႅတ်ႉသ်၊ တီႈဝဵင်းလူင် မၼီႊလႃႊ ၸိုင်ႈမိူင်းၾိလိပ်ႉပိၼ်းသ်ၵေႃႈ မႆႈလိူဝ်ႁႅင်းလႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ သင်ႇပိၵ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ် တႃႇႁူင်းႁဵၼ်း...

ၽွင်းၶၢဝ်းမႆႈၼႆႉ ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလႅင်ႉ ၽတ်ႉပဝ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ - ၼမ်ႉၶမ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းလႄႈ သဝ်ၾႆးၾႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ်။ ဝၼ်းတီႈ 31/3/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းပၢႆ လူမ်းလႅင်ႉ ၽတ်ႉပဝ်ႇႁႅင်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ ႁဵတ်း ႁႂ်ႈလဵၵ်းမုင်းႁိူၼ်း၊ ၽႃႁိူၼ်း...

မိူဝ်ႈၼႆႉဝၼ်းတီႈ 3 ဢေႊပရိူဝ်ႊ ၶၢဝ်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉမွၵ်ႈ 8 မူင်း ၶၢဝ်းယၢမ်းမိူင်းၶႄႇ (= မႅၼ်ႈမွၵ်ႈ 7 မူင်းယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မိူင်းထႆး = 6 မူင်းၶိုင်ႈယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မိူင်းတႆး) ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ တီႈၵုၼ် ႁူဝ်လဵၼ် ၼႂ်းၵုၼ်ထၢႆႇဝၼ်း မိူင်းၶႄႇ ႁႅင်းသၼ်ႇ 7.4 ရိတ်ႉတိူဝ်ႉ သုၼ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ လိုၵ်ႉတႂ်ႈလိၼ်...

ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ၽတ်ႉပဝ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ် လူႉသုမ်းတင်းၼမ်လႄႈ သဝ်ၾႆးၾႃႉ လူမ်ႉၸွမ်းထႅင်ႈ ဢမ်ႇယွမ်း 70 သဝ်။ ဝၼ်းတီႈ 1/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 4 မူင်းၶိုင်ႈပၢႆ ၾူၼ်ယႂ်ႇလူမ်းလူင် ပႃးမၢၵ်ႇႁဵပ်းၸွမ်း ၽတ်ႉပဝ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၼုင်ႈဝႂ်၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်း တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈ (ၵၢတ်ႇပၢင်ပွႆး) ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်း ၸႄႈတွၼ်ႈမူႇၸေႊ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ လူႉသုမ်းတင်းၼမ်...

မၢၵ်ႇႁဵပ်းပဵင်းလုၵ်ႈၶႆႇၵႆႇ တူၵ်းၽတ်ႉသႂ်ႇ လင်ၶႃႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉၵွႆၼမ် တီႈဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်းလူႉတၢႆ ဢမ်ႇမီး။ ဝၼ်းတီႈ 26/3/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 10:30 မူင်းထိုင် 11:00 မူင်း ၾူၼ်မၢၵ်ႇႁဵပ်း တူၵ်းသႂ်ႇ လင်ၶႃး/ လဵၵ်း မုင်ႉႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသိူၵ်ႈမူႇ၊ ဝၢၼ်ႈလူင်ၶၢင်း ၼႂ်းဝဵင်းၽႃၵၢၼ်ႉ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ၸိူဝ်းၼႆႉ လူႉၵွႆၼမ်...

မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊၼႆႉ ပဵၼ်မိူင်းဢၼ်မီးလူမ်းဝူၺ်ႇႁင်ႈသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ထပ်းၵၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 4 ပီယဝ်ႉၼႆ ၶွမ်ႊပၼီႊထတ်းထွင်လွင်ႈလူမ်း IQAir ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ၼင်ႇၼႆ။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၶျၼ်ႊၻရႃႊပူႊသျၢၼ်ႊ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇၾၢႆႇသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယႃႊ လၢတ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉဝႃႈ - တီႈလိၼ်သူၼ်ႁႆႈ ဢၼ်ၺႃးၽဝ်သေ လူႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ တေမီးၾုၼ်ႇၵႂၼ်း...