ပိုၼ်း

ၶႂ်ႈဝႃႈပီၵွၼ်းသႅင်ၵေႃႈလီ 75 ပီ မိူင်းၵွၼ်းၶေႃယဝ်ႉ ဝႃႈလွတ်ႈလႅဝ်း သႅဝ်မဵၼ်လိူတ်ႈၶႅဝ်းယင်းပႆႇၸၢင်ႁၢႆ ဢၢႆတူႇမဵၼ် ၼဝ်ႈတိုၵ်ႉလႆႈသုတ်ႇၼူမ်ၶဝ်ႈၶူႈၼင်မႃးယူႇတေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉ။တေၵႂႃႇဝႆႉဝႃႈပဵၼ်ၵမ်ႊၸႃတႃ(ၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇ)ၼႆၵွႆးတႄႉ လႅပ်ႈမိူၼ်ၼၼ်မိူၼ်ၼႆဝႆႉ။ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၽူႈၼမ်းတႆးၵမ်ႈၽွင်ႈ ယူႇၾၢႆႇၶႂ်ႈလႆႈၵွၼ်းၶေႃပူၼ်ႉတီႈလႄႈႁိုဝ် ယုမ်ႇယမ် ထၢင်ႇယႂ်ႇ  ဢွင်ႇသၢၼ်း ပူၼ်ႉတီႈလႄႈႁိုဝ် ၸိုင်ၵႂႃႇသူၼ်းတုမ်ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတင်းၼမ် ပႃးၵၼ်ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ဢွင်ႇသၢၼ်း ပဵၼ်ၵူၼ်းလီ ၵူၼ်းၸႂ်သိုဝ်ႈၸႂ်လီ  ပဵၼ်ၵူၼ်းမီးၸႂ်ၽဵင်ႇပဵင်း  မီးမဵတ်ႈတႃထမ်း(မီးတြႃး)။ ဝၢႆးသိုၵ်းလူၵ်ႈ (လုမ်ႈၾႃႉ)...

64 ပီ လူမ်ႉလုၵ်ႉၶုပ်ႉၵၢၼ်း ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းၶႂၢၵ်ႇၼၢမ်လႄႈတႂ်ႈႁႃႇၾူၼ်မၢၵ်ႇမိုဝ်ႉၵၢၼ်ႉၸိုၼ်းယၢမ်းႁုပ်ႇႁုမ်း သုမ်ႇ မိုတ်ႇၵုမ်းတိုပ်းၼႃဢိုမ်တိုမ်းမူဝ်းမိုတ်ႈမိုၵ်းတၼ် ယင်းပႆႇမုင်ႈႁၼ်ပဝ်ႉမၢႆလၵ်းၼီႈသဝ် ၸႆးၸၼ (ဢွင်ႇပေႉ) ၵေႃႉ ႁတ်းၵေႃႉငၢၼ် ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် လႆႈလူႇတၢၼ်းၼိူဝ်ႉလိူတ်ႈသၢႆၸႂ်မႃးၼပ်ႉဢမ်ႇထူၼ်ႈ ဢမ်ႇငၢႆႈမိူၼ်တၢင်းဢဵၼ်း ဢၢၼ်း မိူဝ်ႈၵေႃႇၵဝ်ႉငဝ်ႈပၵ်းၸႂ် ယိင်ႈယူႇယိင်ႈၵွႆႈၸၢင် ယိင်ႈယူႇယိင်ႈမိူၼ်ၵၢၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်း ႁႂ်ႈမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ် တၢင်းၸဵပ်းမႆႈၵႅၼ်းၶီၽူႈၵူၼ်းတူဝ်ႈတဵမ်မိူင်းၼမ်ႉလိူတ်ႈၼမ်ႉတႃ မိူၼ်ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇ တင်းဝႃႈတိူင်းမၼ်းလႃႈၸၢင်ႈႁဵတ်း ႁိုဝ် ၽူႈၵူၼ်းလႂ်မေႃယူႇၾိုတ်ႉတိုဝ်ၵေႃႈမၼ်းတေလွတ်ႈႁင်းမၼ်း...

ၵမ်ႈၼမ်တႆးႁဝ်းတေတိတ်းသူပ်းၸပ်းပၢၵ်ႇလႄႈၾင်ဢူၵ်းၾင်ၸႂ်ယူႇၵပ်း ထွႆႈၵႂၢမ်းဢၼ်ဝႃႈ “လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ” ၼႆမႃး ၸဵမ်တႄႇႁူႉၸၵ်းလွင်ႈၵၢၼ်မိူင်း မိူင်းတႆး တေႃႇထိုင်မၢင်ၸိူဝ်းပေႃးတၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉၵေႃႈလီ။ ၵွႆးၵေႃႈ ၵႂၢမ်းၶဝ်ႈ ၸႂ်ယင်းတိုၵ်ႉလႅပ်ႈပႆႇပွင်ႇပိုင်ႈ ႁူးလဵဝ်ၵၼ်ၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈ တင်းတီႈပွင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်း လွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈၵွၼ်းၶေႃ။ ယွၼ်ႉၼႆႉ တၢင်းမုင်ႈမွင်းလႄႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းတႆးဢၼ်ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်သုတ်းၼၼ်ႉ ၼင်ႇႁိုဝ်ပေႃးတေလွတ်ႈပူၼ်ႉ ၶီႈၶႃႈ ၵၢၼ်ၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင်တႂ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵွႆး တၢင်ႇလွင်ႈတၢင်ႇဢၼ်တႄႉဢမ်ႇလႆႈဝူၼ်ႉသႂ်ႇၸႂ်ၵႃႈႁိုဝ်။ ပိူင်ၼိုင်ႈ ယွၼ်ႉလႆႈထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်လူလၢႆမႃးႁိုင်ပဵၼ်ၸူဝ်ႈၵူၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉပေႃးလႆႈပူၼ်ႉၸၢတ်ႈ ၶီႈၶႃႈတႂ်ႈၵမ်မိုဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈပေႃးယဝ်ႉၼႆသေတႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးတၢင်းလႂ်...

“ယူႇတီႈ ၵူၼ်းမိူင်းပၢင်လွင်း ၸၢဝ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈသေ တႃႇတေပူၵ်းတင်ႈၶိုၼ်း ႁေႃလူင်ၼႆႉ တေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ ယွၼ်ႉ တေလႆႈသဵင်ႈငိုၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်သႅၼ်မၼ်းလႄႈ ဢဵၼ်ႁႅင်းငိုၼ်းႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီး ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ မုင်ႈမွင်း ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း တႆး တီႈၵူႈ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းၶဝ်ႈၸွႆႈ တႃႇတေပူၵ်းတင်ႈႁေႃၵိုၵ်းပိုၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇ သင်ဢမ်ႇၼၼ် ဝဵင်းပၢင်လွင်းၼႆႉ တေတူၵ်း ပဵၼ်ၵႂႃႇ ၶွင်တၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းယဝ်ႉလႄႈ မႆႈၸႂ်တႃႇလုၵ်ႈလၢၼ်ၼေႃႇတႅၼ်းၶိူဝ်းႁဝ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းတင်းလင်ၶႃႈဢေႃႈ”-...

ဝၢႆးၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်တႃႇမိူင်းၵွၼ်းၶေႃ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မေႊ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်လိုဝ်း ႁႅင်းၶိုၼ်ႈမႃးၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၽူႈႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မီးဢဵၼ်းဢၢၼ်းယိူင်းမၢႆတႃႇၵွပ်ႇၵူႈဢဝ်ၶိုၼ်း မိူင်းတႆး ၵွၼ်းၶေႃ။ လႆႈမႄႇၽႄႈပဵၼ်ၸိူဝ်ႉၽၼ်းၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢွၵ်ႇၼေႃႇဢွၵ်ႇႁဵဝ်း ၼမ်မၢၵ်ႈမႃးသေတႃႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပိုၼ်ႉထၢၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႇငဝ်ႈၵဝ်ႉမၼ်းဢမ်ႇၶႅင်ႁႅင်းလႄႈႁိုဝ် ၵမ်ႊၸႃတႃတႆး ၸိုင်ပႆႇထိုင်တီႈယိူင်းဢၢၼ်း ပဝ်ႉမၢႆ။ မိူဝ်ႈမႃးထိုင် 1969 ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ၶိုၼ်းဢွၼ်ႁူဝ်ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ(ၸိုင်ႈတႆး) ဢၼ်လုၵ်ႉ တီႈ တပ်ႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိုင်ႈတႆး SNUF...

ၼႂ်းၽွင်းသိုၵ်းလူၵ်ႈ (လုမ်ႈၾႃႉ) ပွၵ်ႈၵမ်း 2 ထႆးၶိုၼ်ႈယိုတ်းၵဵင်းတုင် မိူင်းတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း 4 ၸႄႈတွၼ်ႈ ၽွင်းယူႇ တႂ်ႈၵုမ်းၵမ်ၶွင်ဢင်းၵိတ်းဝႆႉ။ ၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇထႆးလႄႈၵျပၼ်ႊတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ တၢင်းၾင်ႇပၢင်ႇလၢႆႇၵျပၼ်ႊ ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း။ တၢင်းၾၢႆႇဢၼ်ႊၻႃႊမၼ်ႊလႄႈဢၢဝ်ႇထႆးတင်ႈတႄႇႁူဝ်ႁိၼ်လူင်းၵႂႃႇ။ ၾၢႆႇတၢင်းၼိူဝ်ႁူဝ်ႁိၼ် ၶိုၼ်ႈမႃႊႁႂ်ႈပဵၼ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းၶွင်တပ်ႉႁိူဝ်းထႆး။ ထႆးလႆႈၸတ်းတင်ႈတပ်ႉၽႃႊယပ်းၶိုၼ်ႈမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 24 လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊၿိူဝ်ႊ 1941 လႄႈမီးၸွမ်ႁၢၼ်ၸရုၼ်ႊ ရတ်ႊတၼၵုလ်ႊ သေရီႊရိူင်ႊလိတ်ႊ ပဵၼ်ၸဝ်ႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း မီးၼႃႈတီႈၽႅၼ်ၵၢၼ်တိုၵ်းႁူမ်ႈတင်းတပ်ႉၸုမ်း...

ၵေႃႇၵဝ်ႉငဝ်ႈႁၢၵ်ႈၵၢၼ်ပဵၼ်မႃးတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး SSA ၼႆႉ ဝၢႆးသေၸဝ်ႈၼွႆႉ(သေႃးယၼ်တ) ဢွၼ်ႁူဝ်ၽူႈႁၵ်ႉ ၸၢတ်ႈ 31 ၵေႃႉ ၵၢဝ်ႇၵိၼ်ႇၵိၼ်ၼမ်ႉသၸ်ႉၸႃႇၵၼ်သေ ၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵွၼ်းၶေႃ တီႈသူပ်းၼမ်ႉၵျွတ်ႈ ႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉ ၾၢႆႇဢွၵ်ႇၶူင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21 လိူၼ်မေႊ 1958 ။ ဝၢႆးသေၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးပိူင်ၾၢင်ႁၢင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်ၶိုတ်းၸၼ်ႉမီးလၵ်းၵၢၼ် မီးပၵ်းပိူင်လႄႈယိူင်းဢၢၼ်း ၼႆ သေ ၸုမ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၶဝ်...

ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵေႃႇတင်ႈၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ 1958 ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်လၢႆၸုပ်ႈပၢၼ်ၵေႃႈဢုပ်ႇထိုင်လွင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ၵူႈၵေႃႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈၸႂ်လီဝႃႈ တႃႇၵွပ်ႇၵူႈဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈလွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈပူၵ်းပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁင်းၶေႃၼၼ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇမီးႁႅင်း ငိုၼ်း ႁႅင်းၺၢၼ်ႇ ႁႅင်းၵူၼ်းၸိုင် ဢမ်ႇမီးတိုဝ်ႉတၢင်းတေၸၢင်ႈလႆႈ ၵွပ်ႈၼၼ်တႃႇႁႂ်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ယႂ်ႇမၢၵ်ႈ ၵိုၼ်းၼမ်ၼၼ်ႉ ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈပဵၼ်ၵၢၵ်ႇမၢၵ်ႈသေႃးလူင်မၼ်းယဝ်ႉ ၵူႈၵေႃႉႁူႉထိုင်လႄႈၶဝ်ႈၸႂ်ၼင်ႇၼႆမိူၼ်ၵၼ်။ ၵွႆးၵႃႈ ဝၢႆးသေၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ ၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ်ႁဵတ်းၵၢၼ်တႃႇမိူင်းတႆးၵွၼ်းၶေႃ ဢၼ်ၸဝ်ႈၼွႆႉ(သေႃးယၼ်ႇတ) ဢွၼ်ပူၵ်းတင်ႈမႃး မိူဝ်ႈ 1958 ယဝ်ႉဢမ်ႇႁိုင် 1959...

ဢွၼ်ၼႃႈ သိုၵ်းလူၵ်ႈ (လုမ်ႈၾႃႉ) ဢွၼ်ၼႃႈမိူင်းတႆးတင်းမၢၼ်ႈတေဢဝ်လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ ၸွမ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းတူင်ႇၶွပ်ႇလႅၼ်လိၼ်ၸိုင်ႈတႆး တိုၵ်ႉပဵၼ်မိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉ လႄႈယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ် မိူင်းပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းၶွင်မိူင်းၽႂ် မိူင်းမၼ်း မီးပၵ်းပိူင် မီးလၢႆးပူၵ်းပွင် လၢႆးၽွင်းငမ်းလႄႈ ၵၢၼ်ဢွၵ်ႇၵူတ်းမၢႆၸႂ်ႉတိုဝ်းဢၼ်ၵိုင်ႇလႅပ်ႈတင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၼႃႈလိၼ်ၶွင်ၽႂ်ၶွင်မၼ်း မီးၵၢၼ်ၵဵပ်းၽႃးသီ(ၶွၼ်ႇ) ၵမ်းသိုဝ်ႈပိုၼ်ႉတီႈ ၼႂ်းၶဵတ်ႇလႅၼ်လိၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းၽႂ်မၼ်း။ မိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉၵူႈမိူင်း မီးၶႃႈဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶွင်ၽႂ်မၼ်း ၵူႈႁွင်ႈၵၢၼ်မီးၶုၼ်လူင်ႁပ်ႉၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းၶိုၼ်ႈၸူး ၸဝ်ႈၾႃႉၵမ်းသိုဝ်ႈ။ မိူင်းႁိမ်းႁွမ်းဢၼ်ယူႇတိတ်းၸပ်းလႅၼ်လိၼ်ၵၼ်ၵေႃႈ ပဵၼ်မိူင်းၸဝ်ႈၾႃႉၼင်ႇၵၼ်ဢမ်ႇပူၼ်ႉ ပႅၼ်ၵၼ်...

“ပၢၵ်ႇပီႁဵင်ပီ ပူၵ်းသဝ်းမႃးမိူဝ်ႈပၢၼ်ပူႇမွၼ်ႇ ဢမ်ႇတွၼ်ႉၼွၼ်းၾၼ် တေၸူမ်ႁၢႆၵႂႃႇ ႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင် - ႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင် ပေႉၵႅၼ်ႇသေလၢႆ………. ၸဝ်ႈၶွင်မၼ်းသမ်ႉ ပၢႆႈမိူဝ်းမီးမိူင်းလႂ်  .. ဢမ်ႇသေလၢႆႁႃႉ ၶူဝ်းပိုၼ်းၾိင်ႈထုင်းၵဝ်…  ၵူၼ်းမိူင်းသေလၢႆ ၸိူဝ်း ႁဝ်းသေလၢႆ တၢၼ်ႇၸဝ်ႈၶွင်မၼ်း…………”  ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးပိုတ်ႇထွမ်ႇၽဵင်းၵႂၢမ်း “ႁေႃလူင်ၵဵင်းတုင်”  ဢၼ်မေႃၵႂၢမ်းတႆး ၸိုဝ်ႈသဵင်ယႂ်ႇ “ၸၢႆးသၼ်လွႆ”  ႁွင်ႉဢွၵ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းၶႅပ်းၵႂၢမ်းၸိူင်းလႅဝ်း မၢႆၵဝ်ႈ မိူဝ်ႈပီ...

ၵၢၼ်ၸတ်းငၢၼ်း(ပွႆး)ပီမႂ်ႇတႆး ၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈၵူႈတီႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းၵူႈပီမႃႊ ႁူမ်ႈတင်း ဢၼ်တိုၵ်ႉတႄႇၸတ်း ႁဵတ်း ပီၵမ်းဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁိုဝ် ပီႈႁႅၵ်ႈၵေႃႈလီ လူၺ်ႈၵႂၢမ်းၶဝ်ႈၸႂ်တေမိူၼ်ၵၼ်လႄႈပိူင်ႈၵၼ်ၵေႃႈတေမီး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၽႂ်ၵေႃႈဢမ်ႇၶိုတ်းတၼ်းၶၢဝ်းယၢမ်းဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး ၼပ်ႉႁဵင်ပီၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈဢၢင်ႈဢဝ် ပီ 2117 ၼီႈ ပီၼႆႉၵေႃႈ ပွင်ႇဝႃႈပူၼ်ႉမႃး  2 ႁဵင်ပီပၢႆယဝ်ႉလႄႈၵၢၼ်ထၢင်ႇ ၵၢၼ်ယုမ်ႇယမ်ၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈပိူင်ႈႁွင်ႈႁွႆးယူႇ။ တေထိုဝ်ဢဝ်လၢႆးၼၼ်ႉလၢႆးၼႆႉတႅပ်းတတ်းဢဝ်ႁူဝ်ယွႆႈဢၼ်လႂ်ပဵၼ်လၵ်းၼႆ ႁႃႁဵတ်ႇၽူလ်...

လၢႆလၢႆၵေႃႉ မိူဝ်ႈလႆႈယိၼ်းဝႃႈ - "ဝၼ်းပီမႂ်ႇတႆး" ၼႆ တေၵႂႃႇႁၼ်ၾၢင်ႁၢင်ႈငၢၼ်း(ပွႆး) တီႈလႂ် မိူဝ်ႈလႂ် ၼၵ်ႉႁွင်ႉ (ၽူႈႁွင်ႉၽဵင်းၵႂၢမ်း)  မီးၽႂ် ပဵၼ်ၽႂ်ၼႆၵမ်းလဵဝ် တေဢမ်ႇၵႂႃႇဝူၼ်ႉထိုင်ဝႃႈ ၼႂ်းပွႆးၼၼ်ႉ မီးသင် လၢႆလၢႆ။ ငၢၼ်း(ပွႆး) ပီမႂ်ႇတႆးၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈပဵၼ်ပွႆးၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆး(ၾိင်ႈငႄႈ) ၼႆၵေႃႈ ၽူႈတေဝူၼ်ႉၶဝ်ႈၸႂ်ထိုင် ငဝ်ႈလိူင်ႈတူၼ်ႈတေႃမၼ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းၾိင်ႈႁိတ်ႈႁွႆးဢၼ်ႁဵတ်းၵၼ်ၼႂ်းငၢၼ်း(ပွႆး)ဝၼ်းပီမႂ်ႇၼၼ်ႉမီးသင် ႁႃၵူၼ်းဝူၼ်ႉ...

ၼႂ်းပီၶရိသ်ႉထ် 2022−2023 ၼႆႉ လၵ်းၼီႈပီတႆးႁဝ်း ပဵၼ်ပီၵႃႇပဝ်ႈ (ပီပၢင်တၢႆး)။ ပီမိူင်းတႆးသမ်ႉ ႁွတ်ႈထိုင် 2117 ၼီႈ - ၼႆ ယူႇ။ ၾိင်ႈၼပ်ႉဢၢၼ်ႇပီမႂ်ႇၸွမ်း “လၵ်းၼီႈပီၵၢပ်ႇၸႆႈ” 60 လွၵ်းၼႆႉ ၸၢဝ်းတႆးႁဝ်း ၵူႈတီႈတီႈ၊ ၵူႈမိူင်းမိူင်း ဢွၼ်ၵၼ်ၼပ်ႉ ယမ်လႄႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢဝ်ပဵၼ်တီႈပိုင်ႈဢိင်...

လိုမ်ႉၶိုၼ်းၶႆႈပိုၼ်းမွင်သဝ်ႈ ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းမိူင်းတႆး MTA ၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 6 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 1995  ၶဝ်ႈပဵၼ် ဝၼ်းၵိုၵ်းပိုၼ်းၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတႆး ဝၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႈဝႃႈလႆႈ ၵွပ်ႈပဵၼ်ဝၼ်းဢၼ်ၸဝ်ႈၵၢၼ်ယွတ်ႈၽၢတ်ႇ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမႂ်ႇ ႁဵၵ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSNA) လႄႈပဵၼ် (ၸုမ်းၵိုတ်း သိုၵ်းဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈလွၵ်းပိူင်တၢင်းၵၢၼ်) ။ ၸုမ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ဢဝ်ပိုၼ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈ ၶၢႆးသိမ်ႇ ပဵၼ်တီႈပၵ်းတင်ႈငဝ်ႈၸိုင်ႈသေ ႁဵတ်းမႁႃမိတ်ႉၵၼ်တင်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်...

ၵႂၢမ်းၼမ်း ၶူးမေႃ ၸဝ်ႈၶူးမေႃ- ထွႆႈၵႂၢမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇယိူင်းၸူးၶူးမေႃလိၵ်ႈ(ၸဝ်ႈၸရေး)ၵူႈၵေႃႉ။ ပဵၼ်ထွႆႈ ၵႂၢမ်းဝိသဵသ်ႇဢၼ်ယိူင်းၸူး- ၶူး မေႃလိၵ်ႈ ဢၼ်ႁူႉလၢႆးလိၵ်ႈ၊ လူင်ႉလႅၼ်ႇ လွင်ႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈ လူၺ်ႈႁူႉမေႃလိူၵ်ႈထွႆႈၵႂၢမ်း၊ (တႅမ်ႈပဵၼ်ဝွၵ်းပွတ်း၊ ဝွၵ်းယၢဝ်း လႄႈပႃးထွႆႈၵႂၢမ်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ ႁုမ်းၸႂ် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ- ဢလင်ႇၵႃႇရ၊ တင်းလင်ႇၵႃႇဢွၼ်ႇလႄႈလင်ႇၵႃႇလူင်)။ မီးၸဝၼ ၺၢၼ်ႇ (ၺၢၼ်ႇဝွင်ႈဝႆးၽႂ်းၽၢႆ)။ သမ်ႉတႅမ်ႈလိၵ်ႈၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႂ်းၸူဝ်ႈပၢၼ်ၽဝၼိုင်ႈၸူဝ်ႈ၊ လိၵ်ႈဢၼ်တႅမ်ႈ...