ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ

ဝၼ်းတီႈ 01/04/2019 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31/07/2019 ၶၢဝ်းတၢင်း 4 လိူၼ်ၼႆ့ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းထႆးပိုၼ် ၽၢဝ်ႇ ၽိတ်ႈမွၵ်ႇၸူဝ်းဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းမိူင်းထႆး ႁူမ်ႈၵၼ်ၼုင်ႈသိူဝ်ႈလိူင် တႃႇႁူမ်ၸူမ်းလႄႈ ၼႄ လွင်ႈ ႁၵ့်ပႅင်းၼပ့်ယမ်ၸဝ်ႈမုၼ်ယႂ်ႇၶုၼ်ႁေႃၶမ်းထႆး တူၼ်ထူၼ်ႈ 10 ၼႂ်းတိုဝ့်တၢင်းၸဝ်ႈၶိုၼ်ႈၼင်ႈႁေႃ။ ၽူႈတူင့်ၼိုင်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၵေႃႈ တိုၵ်းသူၼ်းႁႂ်ႈပီႈၼွင့်ႁႅင်းၵၢၼ်တႆး ႁူမ်ႈၵၼ်သႂ်ႇသိူဝ်ႈသီလိူင်တႃႇၼႄၾၢင်ႁၢင်ႈ ၼပ့်ယမ်ၸဝ်ႈႁေႃၶမ်းထႆး ဝႃႈၼႆ။ ၸၢႆးသႅင်မိူင်း...

ပီ 2018 ဢၼ်ယဝ်ႉမႃးၼႆႉ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပဵၼ်သုၼ်  တီႈပၢင်တိုၵ်းတႄႇပဵၼ်သေ ပၢင်တိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတေႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႆႉ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ႁိုင်ၼၢၼ်းလိူဝ် ပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႄႈ သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဝႃႈၼႆ။ MIPS ဢိၼ်ႊသတီႊၵျုတ်ႉ မၢၼ်ႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵပ်း သိုပ်ႇ ပပ်ႉႁၢႆးငၢၼ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ပီ 2018  တီႈႁူင်းႁဵၼ်း Melia ...

ၵႃးႁပ်ႉၸၢင်ႈတၢင်ႇၵူၼ်း (ရူတ်ႉတူႈ၊ မၢၼ်ႇလူင်ႇဢွၼ်ႇ) လုၵ်ႉတၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း တေၵႂႃႇတူၼ်ႈတီးၼၼ်ႉ ပိၼ်ႈၶႂမ်ႈတူၵ်း တၢင်းၼႂ်းၵႄႈၵဵင်းတုင် - မိူင်းပဵင်း ၵူၼ်းၶီႇမႃးၸွမ်းၼႂ်းၵႃး မၢတ်ႇၸဵပ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ပဵၼ်ရူတ်ႉတူႈ “လွႆၼမ်ႉၶူင်း” ပိၼ်ႈတီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼွင်ႉၶဵဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၵဵင်းတုင်- တူၼ်ႈတီး ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းပဵင်း မိူဝ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 08/04/2019 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ။ ၵူၼ်းၵဵင်းတုင် ပီႈၼွင်ႉၸမ်ၸႂ် ၵူၼ်းဢၼ်ၶီႇၵႃးလမ်းၼၼ်ႉ...

ၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းတီႈသူၼ်လူင် National Park လႄႈ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇပၢႆးသၢႆႈ တီႈမိူင်း ၾလေႃႇရီႇတႃႇ (Florida) ၸႂ်ႉပၢႆးသၢႆႈဢၼ်ၶိုတ်းၵၢပ်ႈပၢၼ်သေ ႁူမ်ႈၵၼ်တိၺွပ်း ငူးလိူမ်မႄႈမၢၼ်း ၼႂ်းသူၼ်လိုဝ်ႈသဝ်း။ ငူးလိူမ်ႈတူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈႁူမ်ႈၵၼ်ဝၢင်းၽႅၼ်သေတိလႆႈမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5/4/2019 ။  လူၺ်ႈဢဝ်ၶိူင်ႈသၢႆလူမ်း Radio Transmitters သႂ်ဝႆႉတီႈငူးတူဝ်ပေႃႈသေ ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉဢွၼ်ၵၼ်ပႂ်ႉတိသၢႆလူမ်း ငွႆးၸွမ်းလင်ငူးပေႃႈသေ လိုၼ်းသုတ်းၸင်ႇတိလႆႈငူလိူမ် တူဝ်မႄႈမၢၼ်း...

ၶွမ်ႊမတီႊသုင်သုတ်းၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းဢီႇရၼ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းဢမေႇရိၵၼ်ႇ၊ တပ်ႉသိုၵ်းဢမေႇရိၵၼ်ႇ  ငဝ်ႈငုၼ်းသိုၵ်းဝၼ်းၵၢင်လႄႈ ၸုမ်းသိုၵ်းဢူၺ်းလီမၼ်း ၸိူဝ်းမီးတွၼ်ႈဝၼ်းတူၵ်းၵုၼ်ဢေႊသျိူဝ်ႊးၸိူဝ်းၼႆႉ မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸိုင်ႈမိူင်းဢီႇရၼ်ႇ  ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼႂ်းၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇၸိုင်ႈမိူင်းၶဝ် ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8/4/2019 ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းဢိသ်ႉလမ်ႊ (သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ) ဢီႇရၼ်ႇ သႂ်ႇႁႅင်းတိုၵ်းလိုပ်ႈ ၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉ ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ ဢၼ်မီးတွၼ်ႈဝၼ်းတူၵ်း ၵုၼ်ဢေႊသျိူဝ်ႊ၊...

ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပူၵ်းပၢႆႉ ၸိုဝ်ႈသဵင်တီႈၶုမ်ၵုတ်းၸဝ်ႈၾႃႉလူင် ၸဝ်ႈၼုမ်ႇ ဝဵင်းလၢႆးၶႃႈ၊ ပၢႆႉ ၼၼ်ႉ တႅမ်ႈဝႆႉလိၵ်ႈ 3 ၽႃသႃ လိၵ်ႈတႆး၊ လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈလႄႈ လိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဝႃႈၼႆ။ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 09/04/2019 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 1 မူင်း ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ႁူမ်ႈၵၼ် ပူၵ်းပၢႆႉ တီႈၶုမ်ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်...

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵူတ်ႇထတ်းတီႉလႆႈ မႆႉသၵ်း ဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈၼမ်ႉၼၵ်း 10 တၼ်ႊပၢႆ တီႈ(ထိူၼ်ႇႁၢမ်ႈယႃႉ/ သစ်တော ကြိုးဝိုင်း) ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵၢင် ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်။ ဝၼ်းတီႈ 05/04/2019 သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ပႃႈတႂ်ႈသိုၵ်းပိဝ်ႇႁႃႇမိူင်းတူၼ် ဢဝ်မႆႉသၵ်းသိၵ်ႈ ၸိူဝ်းတီႉလႆႈၼၼ်ႉ မွပ်ႈယိုၼ်ႈပၼ်ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈပႃႇမႆႉ ႁႂ်ႈသိုပ်ႇၸတ်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ။ မႆႉသၵ်းဢၼ်သိုၵ်းတီႉလႆႈၼႆႉ တီႉလႆႈမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/03/2019 ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢူးၽူဝ်းၶဵဝ် ၾၢႆႇပႃႇမႆႉ...

မၢၵ်ႇတႅၵ်ႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်းပူႇၵႄႇမၢၼ်ႈၸၢမ် ၸေႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉၺႃး ၸဝ်ႈၼင်ႈၵျႂင်း တူၼ်ၼိုင်ႈ လႄႈ လႆႈသူင်ႇတူဝ်ယူတ်းယႃတီႈႁူင်းယႃလႃႈသဵဝ်ႈ။ ဝၼ်းတီႈ 8/4/2019  ယၢမ်းႁူဝ်ၶမ်ႈမီးၵူၼ်းဢမ်ႇႁူႉၸၵ်းဢဝ်မၢၵ်ႇမႃးထိုမ်ႈသႂ်ႇၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း လုင်းၽူဝ်းထွင်ႇ ပူႇၵႄႇဝၢၼ်ႈ မၢၼ်ႈၸၢမ် ဢိူင်ႇမိူင်းမု ၸေႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ။ ၽွင်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈလတ်းၼႃႈႁိူၼ်းပူႇၵႄႇၼၼ်ႉမၢၵ်ႇတႅၵ်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉမႅၼ်ႈလင်သင်ၶၸဝ်ႈ တူၼ်ၼိုင်ႈလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း။ ၽူႈယိင်းဢႃႇယု 30 ပၢႆၵူၼ်းမၢၼ်ႈၸၢမ်လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ-  “ပဵၼ်ၽႂ်မႃးထိုမ်ႈဝႆႉတႄႉဢမ်ႇႁူႉ။ သမ်ႉတႅၵ်ႇမႅၼ်ႈမိူဝ်ႈ ၸဝ်ႈသြႃႇ...

ငဝ်ႈငုၼ်းပႃႇတီႇဝႃႉ ဢၼ်တင်ႈဝႆႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပွၵ်ႉ 1 ၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းၶၢႆႉၵႂႃႇပိုတ်ႇတီႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ငဝ်ႈငုၼ်းပႃႇတီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝႃႉၽွမ်ႉႁူမ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းလုမ်းငဝ်ႈငုၼ်းဝႆႉတီႈ ပွၵ်ႉ 1 သဵၼ်ႈတၢင်းပိဝ်ႇႁႃႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းလႃႈ သဵဝ်ႈ ဢၼ်မီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 30 ပီပၢႆၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 08/04/2019 လႆႈၶၢႆႉၵႂႃႇပိုတ်ႇတီႈဝဵင်းႁူဝ်ပၢင်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်း ႁွင်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ဢူးသႆႇၼပ်း...

မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိလ်ထမ်းပေႃႈၸဝ်ႈဝုၼ်းၸုမ်ႉ ႁွတ်ႈထိုင်ၵႂႃႇတီႈႁိူၼ်းၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်ၸိုင်ႈဢူးဝိၼ်းမျိၼ်ႉလႄႈ ၵေႃႉပဵၼ်မေးၼၢင်း တင်း ၽွင်းလူင် တိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ဢူးၽိဝ်းမိၼ်းတဵင်း လႆႈမႃးဝႆႈသႃ ၵၼ်ႇ တေႃး ၸဝ်ႈသိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၶေႃႈမုလ်း - DVB

ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်သဵၼ်ႈသၢႆမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ဢၼ်ၵဵပ်းမိူဝ်ႈ 2014 ၼၼ်ႉသေ လႆႈဢဝ်သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းၸေႈတွၼ်ႈလႂ် ၸေႈတွၼ်ႈၼၼ်ႉမႃး ႁုပ်ႈၸု ၼပ်ႉသွၼ်ႇၽိူမ်ႉထႅမ်တူၺ်း၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ လႃႈသုတ်းမီးယူႇ 54 လၢၼ်ႉၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ဢၼ်လႆႈ လႃႈသုတ်း ဝၼ်းတီႈ 1/04/2019 ၼၼ်ႉ ဝႃႈ  ၸေႈမိူင်းၶၢင်မီးႁူဝ်ၵူၼ်း တင်းၸၢႆး...

ပွႆးလူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉၵျွင်း ၸတ်းႁဵတ်းတီႈဢိူင်ႇမိူင်းယႃႉ ၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၸတ်းႁဵတ်းပႃးပၢင်ဢုပ်ႇၶႆႈ/ တၢၼ်ႈၶႆႈ ပိုၼ်ႉႁူႉလေႃးၵလႄႈ ထမ်မ ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 3-7/4/2019 သင်ၶၸဝ်ႈ လႄႈ တၵ်ႉၵႃႇသတ်ႉထႃး ၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလူႇတၢၼ်းယၢတ်ႇၼမ်ႉ ၵျွင်း၊ ၸလွပ်ႈ၊ သိုင်ႇၾႆး၊ ႁူဝ်ႉဝၢင်း၊ ႁွင်ႈဢၢပ်ႇၼမ်ႉ၊ ထၢင်ၽၢႆႈ၊ ႁေႃသွၼ်းၼမ်ႉ၊ ဢွင်ႈတူၺ်းပႃ၊ ပွႆးသၢင်ႇလွင်းလႄႈ ႁူင်းႁဵၼ်းမႂ်ႇ တီႈဝတ်ႉ/...

ၽွင်းၶၢဝ်းလိူၼ်ႁႃ သွၼ်းၼမ်ႉၼႆႉ ဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ ယဵၼ်သီႇသီႇ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈဝၢၼ်ႈၽႂ်မိူင်းမၼ်းၶိုၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ၵူဝ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ဝႃႈၼႆ။ ဢၢႆႈထုၼ်း ၵူၼ်းလၢဝ်ႇၵၢႆးလၢတ်ႈဝႃႈ- “သွၼ်းၼမ်ႉပီၼႆႉ ၼႂ်းဝဵင်းလၢဝ်ႇၵၢႆး ဢမ်ႇမီးၵူၼ်း။ ၵူၼ်းဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းသေဢမ်ႇၵႃး ၶႅၵ်ႇတၢင်းမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ယၢမ်ႈမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈယူႇၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်မႃး။ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈယင်းဢမ်ႇယူႇ ၶဝ်ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇလႄႇတၢင်ႇတီႈတၢင်ႇလႅၼ်။ ယွၼ်ႉလႆႈယိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ငဝ်းလၢႆးသိုၵ်းသိူဝ် ဢမ်ႇပေႃးၶႅမ်ႉ...

ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈၾၢႆတီႈႁူဝ်ၼမ်ႉၵဵဝ် (မျိတ်ႉသူင်ႇ)ၼၼ်ႉသင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းဢၼ်ထုၵ်ႇလီႁဵတ်းၼၼ်ႉၸိုင် ယူႇတီႈၸုမ်းပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 1990 တေဢမ်ႇၸုၵ်းတူၺ်းလၢႆလၢႆ ။   တေသၢၼ်ၶတ်းႁႂ်ႈထိုင်တီႈဝႃႈၼႆ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူးႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် လၢတ်ႈတီႈပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၸုမ်းဢူၺ်းလီ (ပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 1990 ) တႃႇတင်ႈပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း  ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈႁွင်ႈ ရႃႇမ ၵရိတ်ႉသၼႃ ဝဵင်းလူင်တႃႈၵုင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5/4/2019 ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။ ၸဝ်ႈၶုၼ်ထုၼ်းဢူးလၢတ်ႈဝႃႈ “ပၼ်ႁႃၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈၾၢႆၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇႁဝ်းၵူၼ်းမိူင်းတႄႉတႄႉ။ ယူႇတီႈႁဝ်းၶႃႈသေ တေၸုၵ်းၾၢႆႇၵူၼ်းမိူင်းသေ တေသၢၼ်ၶတ်းၵႂႃႇႁႂ်ႈထိုင်တီႈ”...

ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး ၸတ်းႁဵတ်းပႃး ပၢင်ပိုတ်ႇဝႂ်ၸၢမ်းၵၢမ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းၵေႃႇတင်ႈၸုမ်း ၶွပ်ႈတဵမ် 20 ပီ ၼၼ်ႉ မီးၽူႈၵၢမ်ႇလီထုၵ်ႇ(တိူဝ်ႉ) ၵႂႃႇသူးရၢင်းဝလ်းမူတ်း။ ဝၼ်းတီႈ 28/03/2019 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း မွၵ်ႈ 1 မူင်းပၢႆ ၸုမ်းၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး Shan Women’s Action Network (SWAN) ပိုတ်ႇဝႂ်ၸၢမ်းၵၢမ်ႇ တီႈႁူင်းႁေႃ ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ...