သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း

“ႁူင်းႁဵၼ်းဢွၼ်ႇ … ႁူင်းႁဵၼ်းဢွၼ်ႇ … မီးလင်လဵဝ် မီးႁိမ်းပႃႇမႆႉၶဵဝ် မီးလင်လဵဝ်ၵွၺ်း မၼ်းၶၢၼ်ႉ ၼႃႇ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ်ၼၢၼ်းၵႂႃႇ မၼ်းဝႃႈ လုၵ်ႈႁဵၼ်းၶဝ် ယႃႇလုၵ်ႉလႃႈ လုၵ်ႉၸဝ်ႉၸဝ်ႉသေယဝ်ႉ သုၵ်ႈၼႃႈ မႃး လႃႈမႃးတႃႉ ယႃႇပေ ၶၢၼ်ႉလႃးလႃး မႃးၶိုၼ်ႈႁူင်းႁဵၼ်း မႃး ... မႃး ......

ပၼ်ႁႃၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ လႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၼႆ့ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ့်တိူဝ့် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လုမ်ႈၾႃႉ။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၼႂ်းမိူင်းဝႆ့ယူႇၼႆ့ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ငဝ်းလၢႆးၸိူဝ်းၼႆ့ ႁၢင်ႈႁၢႆ့မႃးလိူဝ်သေၵဝ်ႇ - ၸွမ်ၽူႈၸီ့သင်ႇ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ Antonio Guterres လၢတ်ႈၵႂႃႇ တီႈပၢင်ၵုမ်ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ၼင်ႇၼႆ။ ၼႂ်းၼၼ့် ဢဝ်လွင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ...

ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၽွင်းငမ်းၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လႄႈ ၸဝ်ႈငိုၼ်းသႃးၶဝ် ဢဝ်သုၼ်ႇတူဝ်ပဵၼ်ယႂ်ႇသေ ၶုတ်းဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်သၽႃႇဝၾိင်ႈတိုၼ်း ဢၼ် မီးၼႂ်းၼမ်ႉၼႂ်းလိၼ်ၼိူဝ်လွႆ ပေႃးၸမ်မူတ်းၸမ်သဵင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ သိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၵႃႈ ႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶုၵ်းၸႂ်လႆႈ ဝူၼ်ႉထိုင် ၼပ်ႉဢမ်ႇသွၼ်ႇယဝ်ႉ။ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းတႃႈလိူဝ်ႇ - မိူင်းလဵၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၼႆႉၵေႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊလၢႆမူႇ လၢႆၸုမ်း...

ၵႄႇပၢၵ်ႇႁိူၼ်း (ပူႇသိင်ႇ) တီႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈၸီႉသင်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ၸႂ်ႉႁဵတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉလႄႈ ၺႃးတီႉၺွပ်းၵႂႃႇၸႅတ်ႈထၢမ် ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 11/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်း ယူႇတီႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ႁူမ်ႈတင်း လဝၵလႄႈ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းၶဝ် ၸီႉသင်ႇၵၢင်ႉၵႄႇ တီႈပွၵ်ႉဝဵင်းၼိူဝ် ဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ႁႂ်ႈၸတ်းပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း...

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လၢမ်းလိမ်းယိုဝ်းၵွင်ႈလူင်း တူၵ်းသႂ်ႇဢွၼ်ႇၸၢႆး ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ တၢႆထင်တီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ တီႈဝဵင်းပၢင်လွင်း။ ဝၼ်းတီႈ 10/4/2024 ဢွၼ်ႇၸၢႆး ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၶုၼ်ႇၺဵင်းၶျၢၼ်း ဢႃယု 4 ၶူပ်ႇ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇ တီႈ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ၸူင် ဢိူင်ႇၼမ်ႉတူၵ်း ၸႄႈဝဵင်းပၢင်လွင်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး...

ၼၢင်းယိင်း ဢၼ်မီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ The Global Women’s Peace and Security Index (WPS Index) ဢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ် ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း မိူင်းၼေႃႊဝေႊလႄႈ ၸၼ်ႉၸွမ်ၵျွတ်ႉၶျ်ၻွင်း ဝဵင်းဝေႃႊသျိၼ်ႊတၼ်ႊၻီႊသီႊ ႁူမ်ႈၵၼ်သေ ၶူၼ်ႉၶႂႃႉတႅမ်ႈဢွၵ်ႇဝႆႉ တွၼ်ႈတႃႇ ပီ 2023 ၼၼ်ႉ ၼႄဝႆႉဝႃႈ...

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 11/4/2024 ယူႇတီႈ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး (SHRF) ဢွၵ်ႇၽိုၼ်တၢမ်းငဝ်း လၢႆး လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်ႈၸႂ် ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်းၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၵၢၼ်ၵႃႉၶၢႆ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း 1027 ၼႂ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မိူၼ် ၼင်ႇ - ၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ မူႇၸေႊ၊ ၵုၼ်လူင်လႄႈ ဝဵင်းၼမ်ႉ...

WHO ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ႁူင်းယႃလူင်ဢႄႊလ်သျီႊၾႃႊ ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်း ၼႂ်းၵုၼ်ၵႃႊသႃႊၼၼ်ႉ ၺႃးဢိတ်ႉသ်ရေႊဝႆႉပဵၼ်ပဝ်ႉမၢႆၵၢၼ်သိုၵ်းသေ ယိုဝ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယၢမ်းလဵဝ် လူႉၵွႆမူတ်း ၵိုတ်းၶၢပ်ႈႁူင်းယႃလႄႈ တင်းတူဝ်ၵူၼ်းတၢႆ တူႇၼဝ်ႈၵူၺ်း ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 5/4/2024 ၸုမ်း WHO ၵႂႃႇတူၺ်းၼႂ်းႁူင်းယႃပဝ်ႇၼၼ်ႉ တိၼ်မိုဝ်းၵူၼ်းတၢႆ ပူၵ်းပႅၼ်ဝႆႉ ပေႃးသႅမ်းၵႂႃႇမူတ်းသေ ပဵၼ်ဢၢႆတူႇဢၢႆၼဝ်ႈ ပေႃးတဵမ်ၵႂႃႇမူတ်း - ဝႃႈၼႆ။ တပ်ႉသိုၵ်းဢိတ်ႉသ်ရေႊၼႆႉ...

ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း ၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိူၵ်ႈႁႃလၢႆးတၢင်းတႃႇယူႇလွတ်ႈလႆႈသေ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ်ငိုၼ်းထႆး ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ။   ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း သင်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလဝၵလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ လူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းတုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တႃႇႁွင်ႉၵႂႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ပၢႆႈၶဝ်ႈ မိူင်းထႆး...

ဢွၼ်ႇယိင်း 3 ၵေႃႉ ၽွင်းပွၵ်ႈမိူဝ်းဢဝ်ၼမ်ႉၵိၼ် တီႈဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ ၺႃးမၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းသႂ်ႇလူႉ တၢႆထင်တီႈ 1 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 2 ၵေႃႉ တီႈၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ။ ဝၼ်းတီႈ 8/4/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်မွၵ်ႈ 10 မူင်း ဢွၼ်ႇယိင်း 3 ၵေႃႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ ၼၢင်းမျႃႉၸိင်ႇ ဢႃယု...

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ဝႃႈ သင်ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမီးဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉၸိုင် တေဢမ်ႇပၼ်ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ် ဝႃႈၼႆ။ ႁူဝ်လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ ပီ 2024 ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းၶဝ်ႈမိူင်း (လဝၵ) ဢၼ်ယူႇတႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 1/5/2024 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇမီး ဝႂ်သမၢတ်ႉၵၢတ်ႉ (Unique...

ထူပ်းႁၼ် တူဝ်တၢႆ ၽူႈၸၢႆး 2 ၵေႃႉ ၺႃးပၢတ်ႇၶေႃး ႁႅမ်တၢႆပႅတ်ႈ တီႈႁိမ်းၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈ ပဵၼ်ၽႂ် ၸုမ်းလႂ်ႁႅမ်တၢႆတႄႉ ပႆႇႁူႉ။ ဝၼ်းတီႈ 4/4/2024 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း ယူႇတီႈ ၸုမ်းပရႁိတ လႆႈၵႂႃႇၽဵဝ်ႈ ၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ တူဝ်တၢႆ ၽူႈၸၢႆးသွင်ၵေႃႉ ဢၼ်ၺႃးႁႅမ်တၢႆဝႆႉ တီႈၾင်ႇၼမ်ႉမိတ်ႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈသူၺ်ႇၸႃႇလီႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမိတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ...

ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆ ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃးသိုၵ်း MNDAA တီႉၺွပ်းပေႃႉထုပ်ႉသေ ထိုင်တီႈလႆႈလူႉတၢႆၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ။ ႁူဝ်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် 2024 ၼႆႉ ၽူႈၸၢႆး ဢႃယု 35 ပီ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉ သေႃႇသႅင်း (ဇော်ဆိုင်း) ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပွၵ်ႉ 2 ဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ မၼ်းၸၢႆးဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇႁိုင်သေ ၸင်ႇထူပ်းႁၼ်...

ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပိုၼ်ႉတီႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း လူၺ်ႈၽႅၼ်ၵၢၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း 1027 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈယဵၼ်ဝႆႉသေတႃႉ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊလႄႈမၢတ်ႊၶျ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတၢႆ  7 ၵေႃႉ မၢတ်ႇၸဵပ်း 28 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းလိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်  လိူၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းၾင်လိၼ်လႄႈ ပဵၼ်ၽေး ယွၼ်ႉမၢၵ်ႇမိုဝ်ႈၸိုၼ်းယၢမ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းသေ လူႉတၢႆ 3...

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၸွမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈ တေပဵၼ်ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ဝၢႆးလင်ၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈယဝ်ႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁွင်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵႂႃႇ ၾိုၵ်းၵၢၼ်သိုၵ်း  မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် ၼၼ်ႉလႄႈ  ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ် တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸွမ်သိုၵ်း တိၼ်ႇဢွင်ႇၸၢၼ်း လၢတ်ႈၵႂႃႇမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 2 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တီႈပၢင် ၵုမ်ငဝ်ႈငုၼ်းလွင်ႈႁွင်ႉၵူၼ်းႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၸတ်းႁဵတ်းတီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ...