ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း ၵူဝ်လႆႈႁဵတ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လိူၵ်ႈႁႃလၢႆးတၢင်းတႃႇယူႇလွတ်ႈလႆႈသေ ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ်ငိုၼ်းထႆး ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇဝၢတ်ႇ။
ၼႂ်းလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ 2024 ၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း သင်ႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇလဝၵလႄႈ ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ လူင်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢိူင်ႇမိူင်းတုမ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ တႃႇႁွင်ႉၵႂႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸိူဝ်းပဵၼ်သႅၼ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ်ပၢႆႈၶဝ်ႈ မိူင်းထႆး မၢင်ၸိူဝ်း တိုၵ်ႉတႄႇၼႃႇႁိူၼ်းသေ မီးလုၵ်ႈလဵၵ်ႉဝႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈၽၢတ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းၼၢင်းမေး ဢွၼ်ၵၼ်ၵပ်ႉၵိၼ်းၸႂ် ၼႆယဝ်ႉ။
ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လႆႈၸၢင်ႈဢဝ်ၶႃႈဢေႃႈ ။ တီႈႁဝ်းၶႃႈယူႇၼႆႉ တေလႆႈၵႂႃႇ ႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်းၵေႃႉၼိုင်ႈၼႆလႄႈ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈလုၵ်ႈလၢင်းၽႂ်ၵႂႃႇ။ ႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းယူႇ ဝၢၼ်ႈပုင်ႇ ဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇတႄႉ မီးမွၵ်ႈ 50 လင် လႆႈႁွမ်းငိုၼ်းၵၼ် ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 1,000 (ၼိုင်ႈႁဵင်) ဝၢတ်ႇ။ ဝၢၼ်ႈ ပိူၼ်ႈတႄႉ ၵူၼ်းပိူၼ်ႈၼမ်လႄႈ လႆႈပၼ်ၼိုင်ႈႁိူၼ်းလႂ် 500 ( ႁႃႈပၢၵ်ႇ) ဝၢတ်ႇၵူၺ်း။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉတိုၵ်ႉတႄႇၼႃႈႁိူၼ်း မီးလုၵ်ႈဝႆႉၵူၺ်းလႄႈ တႃႇတေပၢႆႈပႅတ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ၊ ၵႃႈလႆႈပၼ်ငိုၼ်းၸၢင်ႈပိူၼ်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ၸႂ်ႉလုၵ်ႈလၢင်းၶဝ် ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးမူတ်း”- ဝႃႈၼႆ။
ဢိူင်ႇမိူင်းတုမ်းၼႆႉ မီး 9 ဝၢၼ်ႈ၊ ဝၢႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇၼႆႉယဝ်ႉ 2 ဝၢၼ်ႈလႂ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼိုင်ႈၵေႃႉ တၵ်းတေ လႆႈၵႂႃႇႁၢပ်ႇ ၵၢၼ်သိုၵ်းဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း ဢမ်ႇယွမ်းၵႂႃႇ။ ၸင်ႇတူၵ်းလူင်းႁွမ်းငိုၼ်းၵၼ် ၸၢင်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇတႅၼ်း။ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် လႆႈပၼ် ငိုၼ်းထႆး 50,000 (5 မိုၼ်ႇ) ဝၢတ်ႇ။
ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈတၢင်းလႆႈၵဵပ်းငိုၼ်းၵူၼ်းမိူင်းတႃႇၸၢင်ႈၵူၼ်းတႅၼ်းၼႆႉသေ ၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉ၊ဢိူင်ႇၶဝ် လၢတ်ႈဝႃႈ တေသပ်းၸႅင်ႈပၼ် ဝၢႆးလင်ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇႁူႉၸွမ်း လႆႈၸၢႆႇငိုၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉသေတႃႉ ၵူဝ်ၵူၼ်းၵိၼ်ၸၢင်ႈၼၼ်ႉ ပၢႆႈပႅတ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမႆႈၸႂ်။
“ဢၼ်မႃးၵဵပ်းငိုၼ်းတႄႉ ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇၶဝ်ၶႃႈဢေႃႈ။ လၢတ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇၸၢင်ႈမၢၼ်ႈတၢင်း မိူင်း သၢတ်ႇပုၼ်ႉၵႂႃႇတႅၼ်းပၼ်။ မၢၼ်ႈဢၼ်တေၵႂႃႇတႅၼ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ယွၼ်းၸႂ်ႉငိုၼ်းဝႆႉ မိုၼ်ႇငိုၼ်းထႆး ၼႆဢေႃႈ။ ပေႃးလႆႈငိုၼ်းယဝ်ႉ ၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇၵႂႃႇပၼ်လႄႈ ပၼ်မၼ်းဝႆႉ 5,000 ဝၢတ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ထႆႇ ၶႅပ်းႁၢင်ႈ ဢဝ်ၸိုဝ်ႈဢဝ်သဵင်မၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ”- ၵူၼ်းမိူင်းတုမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
မိူဝ်ႈတႄႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵပ်းသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၸၵၸလၢတ်ႈဝႃႈ တႃႇၼိုင်ႈၸုပ်ႈၼႆႉ တေၵဵပ်း ၼိုင်ႈဢိူင်ႇ ဢမ်ႇ ၼၼ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႉ ဢမ်ႇလိူဝ်လႆႈ 2-3 ၵေႃႉၼႆသေတႃႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်သမ်ႉ ၼိုင်ႈဢိူင်ႇလႂ် တေလႆႈသႂ်ႇပၼ်သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ 150 တေႃႇထိုင် 170 ၼႆၵေႃႈမီးမႃး ။ လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁတ်းယူႇၼႂ်းမိူင်းသေ ဢွၵ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေးၼမ်။
ၸုပ်ႈႁႅၵ်ႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁွင်ႉၵူၼ်းမႂ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ဝၼ်းတီႈ 8 ၼႆႉ တႄႇၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းယဝ်ႉ ၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ထုင်ႉပဵင်း လၢႆၸႄႈဝဵင်း။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးတႄႉ တီႈၾိုၵ်းပၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်းသမ်ႉ မီးသၢမ်တီႈ တီႈဝဵင်းၼမ်ႉၸၢင်၊ ႁူဝ်ပူင်းလႄႈ လွၵ်ႉၸွၵ်ႇ ၼႆယဝ်ႉ။
ဢိူင်ႇမိူင်းတုမ်းၼႆႉ မီးၼႂ်းၵႄႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း – မိူင်းသၢတ်ႇ ယူႇၼႂ်းၶဵတ်ႇၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ မီးဝၢၼ်ႈဝႆႉ ဢမ်ႇယွမ်း 9 ဝၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈၶႃးႁႃႈ၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်၊ ဝၢၼ်ႈၵွင်းမူး၊ ဝၢၼ်ႈတုမ်း၊ ဝၢၼ်ႈမုင်ႇၵၢင်၊ ဝၢၼ်ႈမုင်ႇလွႆ ၊ ဝၢၼ်ႈပုင်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၵၢတ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇဢူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼိုင်ႈဝၢၼ်ႈလႂ် မီး 50 ထိုင် 80 လင်ၶႃးႁိူၼ်း။
ၶၢဝ်းတၢင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈၼမ် ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပွႆႇၽႃႈႁိူၼ်းယေးသေ ပၢႆႈၶဝ်ႈမိူင်းထႆးၼမ် မၢင်ႁိူၼ်း ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
