ဝၼ်းတီႈ 03/05/2024 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝၼ်းလွတ်ႈလႅဝ်းၵၢၼ်တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈ World Press Freedom Day ။ ၸူဝ်ႈ ၶၢဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ လွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသိုဝ်ႇ လႄႈ ၵၢၼ်တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈၼႆႉ ဢမ်ႇမီးသေဢိတ်းယဝ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢင်ၸုမ်းၵေႃႈ တႄႇႁတ်းႁႅတ်ႉ လွင်ႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ၼႂ်း ပိုၼ်ႈတီႈၼႃႈလိၼ်ၶဝ်မႃး ၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်လီမႆႈၸႂ် – ၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NUG လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ၵၢၼ်လွတ်ႈလႅဝ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈ – မီးၽွၼ်းလီတႃႇၵူၼ်းမိူင်းလႆႈႁပ်ႉႁူႉၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇသၢၼ်လႄႈ ပဵၼ် ၽွၼ်းလီ တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဝူၼ်ႉထတ်း လွင်ႈပိူင်ပဵၼ်သေ ႁၼ်လွင်ႈမၢၼ်ႇမႅၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ် တႃႇႁႂ်ႈၽူႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ တေလႆႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်းသေ တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈ လွင်ႈဢမ်ႇတြႃးၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ NUG တေၶတ်းၸႂ်ၵမ်ႉၸွႆႈပူၵ်းပွင်ၵၢၼ်သိုဝ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈ ၊ NUG ယူႇၾၢႆႇႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇယႂ်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဢၼ်မီး လွင်ႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼိူဝ်ၵၢၼ်တႅမ်ႈဢွၵ်ႇပိုၼ်ၽႄႈၶၢဝ်ႇငၢဝ်း၊ တေၵမ်ႉထႅမ်တႃႇႁႂ်ႈၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇယႂ်ႇ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ မၢၼ်ႈလႄႈ ၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း တေမီးႁႅင်းသေ ၸုၵ်းမၼ်ႈၵႂႃႇလႆႈၶၢဝ်းယၢဝ်း – ဝႃႈၼႆ။
ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းဢေႃႊသတြေးရီႊယိူဝ်ႊၵေႃႈ လၢတ်ႈၼႂ်းဝၼ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းၼႆႉဝႃႈ – တေၸွႆႈ ထႅမ်ပၼ်ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းလႄႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႂ်းပတ်းပိုၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ တႃႇႁႂ်ႈမီးလွင်ႈ ႁူမ်ႇလူမ်ႈလႄႈ သုၼ်ႇလႆႈဢဝ်ၶၢဝ်ႇ လွတ်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းလႅဝ်း – ၼႆ ယူႇတီႈလုမ်းတၢင် ဢေႃႊသတြေးရီႊယိူဝ်ႊ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်း မၢၼ်ႈၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 3 လိူၼ်မေႊၼႆႉၵႂႃႇ ၼင်ႇၼႆ။
ၸုမ်းၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇမိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇ လူမ်ႈသေဢိတ်းယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ဢဝ်ၶၢဝ်ႇလွတ်ႈလႅဝ်းၵေႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ႁၢင်ႈႁၢႆႉသုတ်းၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ – ဝႃႈၼႆ။
ယူႇတီႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ CPJ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ – ၼႂ်းပီ 2023 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ၼႂ်း လုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းၵုမ်းၶင် မီး 320 ၵေႃႉ ပတ်းပိုၼ်ႉလုမ်ႈၾႃႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁၢႆႉ ႁႅင်းသုတ်း 5 မိူင်းသမ်ႉ ပဵၼ်မိူင်းၶႄႇၼမ်သုတ်း မီး 44 ၵေႃႉ။ မိူင်းမၢၼ်ႈ ၼမ်သုတ်းထီႉသွင် 43 ၵေႃႉ။ မိူင်းပႄႊ လႃႊရုတ်ႉသ် မီး 28 ၵေႃႉ၊ မိူင်းရတ်ႉသျႃး 22 ၵေႃႉလႄႈ မိူင်းဝႅတ်ႉၼၢမ်း မီး 19 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။
ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
