ပၼ်ႁႃၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ လႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈ ၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၼႆ့ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ့်တိူဝ့် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လုမ်ႈၾႃႉ။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၼႂ်းမိူင်းဝႆ့ယူႇၼႆ့ ယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈ ငဝ်းလၢႆးၸိူဝ်းၼႆ့ ႁၢင်ႈႁၢႆ့မႃးလိူဝ်သေၵဝ်ႇ – ၸွမ်ၽူႈၸီ့သင်ႇ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ Antonio Guterres လၢတ်ႈၵႂႃႇ တီႈပၢင်ၵုမ်ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 လိူၼ်ၾႅပ်ႊပိဝ်ႊရီႊ ၼင်ႇၼႆ။
ၼႂ်းၼၼ့် ဢဝ်လွင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၊ သီႊရီႊယႃႊလႄႈ ၵႃႊသႃႊ ၸိူဝ်းၼႆ့ပဵၼ် တူဝ်ယၢင်ႇသေ လၢတ်ႈၵႂႃႇ။ ၵၢပ်ႈပၢၼ် ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ် လွင်ႈဢိုပ်းယၢၵ်ႈလႄႈ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၼ်ဝႆ့ တင်းၼမ်။ ယွၼ့်ပၢင်တိုၵ်းသေ လႆႈႁူပ်ႉလွင်ႈဢိုပ်းယၢၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့။
တီႈမိူင်းသီႊရီႊယႃႊၼႆ့ ယွၼ့်ပၢင်တိုၵ်း ဢၼ်ပဵၼ်မႃး ႁူဝ်သိပ်းပီလႄႈ တင်းၽေးၽႅၼ်ႇလိၼ်ဝႆ (ဢိင်ႇသၼ်ႇ) ဢၼ် ႁၢႆ့ႁႅင်းၼၼ့်သေ ႁူဝ်ၼပ့်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈသေ ၼွၼ်းၵႂႃႇၼၼ့် မီးႁိမ်းၸမ် 13 လၢၼ့်။
တီႈၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၵေႃႈ ယွၼ့်ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈလႄႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၼိမ်သဝ်းသေ ၶေႃႈမုင်ႈမွင်း ဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈ လွင်ႈဢိုပ်းယၢၵ်ႈ ႁၢႆၵႂႃႇၼၼ့်ၵေႃႈ ဢမ်ႇပဵၼ်မႃးၸွမ်းၼင်ႇ ယိူင်းဢၢၼ်းဝႆ့။
ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆ့ ႁူဝ်ၼပ့်ၵူၼ်းတႃႇ 12.9 လၢၼ့် လႆႈႁူပ့်ပၼ်ႁႃလွင်ႈ ၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ် ဢမ်ႇ ၵုမ်ႇထူၼ်ႈ ၊ တႃႇႁူဝ်ၼပ့်ၵူၼ်း 18.6 လၢၼ့်သမ့် လူဝ်ႇတၢင်းၸွႆႈထႅမ် လွင်ႈၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် တူၺ်းထိုင် ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ် ၊ ႁူဝ်ၼပ့် ၵူၼ်း တႃႇ 2.6 လၢၼ့်သမ့် လႆႈပၢႆႈၽၢတ်ႇယၢၼ် ႁိူၼ်းယေး တီႈယူႇတၼ်းသဝ်း – ၸုမ်းၾၢႆႇၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ် လုမ်ႈၾႃႉ WFP လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ ။
လိူဝ်ၼၼ့် ပိုၼ့်တီႈ ၵႃႊသႃႊ ပဵၼ်ပိုၼ့်တီႈ ဢၼ်မီး ၵူၼ်းဢိုပ်းယၢၵ်ႈၼမ်လိူဝ်သေပိူၼ်ႈ တီႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ။ ၼႂ်းႁူဝ်ၼပ့်ၵူၼ်း 7 သႅၼ်ၼႆ့ တႃႇႁူဝ်ပၢၵ်ႇ (80%) ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ် ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ဢိမ်ႇတဵမ်ထူၼ်ႈ – ၸွမ်ၽူႈၸီ့သင်ႇ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ Antonio Guterres လၢတ်ႈ။
ၼႂ်းၶၢဝ်းယၢမ်း ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇဢုတု လႅၵ်ႈလၢႆႈႁၢႆ့ႁႅင်းယူႇၼႆ့ ပိုၼ့်တီႈၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ ၵမ်ႈၼမ်သမ့် ပဵၼ် ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈဝႆ့။ တီႈပၢင်ႇလၢႆႇလႅင်ၵေႃႈ မီးလွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆ့သေ ငဝ်းလၢႆးႁၢင်ႈႁၢႆ့ဝႆ့ယူႇ။ လွင်ႈပၼ်ႁႃ ၶဝ်ႈ ၼမ့်တၢင်းၵိၼ် ဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈၼႆ့ တိူဝ်းၶိုၼ်ႈမႃးဝႆ့ယူႇသေ ၵႃႈၶၼ်ၶူဝ်းၶွင် ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ့် ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ တေသိုပ်ႇတိူဝ်းၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈ။
ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ် ၸိုင်ႈမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ်တေလႆႈႁူပ့် ၽွၼ်းတုမ့်ယွၼ်ႈ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇဢုတု လႅၵ်ႈလၢႆႈ ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼၼ့် မၵ်းမၼ်ႈဝႆ့ဝႃႈ မီးယူႇ 14 ၸိုင်ႈမိူင်း ။ WFP လၢမ်းၶၢတ်ႈဝႃႈ ပီ 2023 ပူၼ့်မႃးၼႆ့ ၵူၼ်းၸိူဝ်း ဢၼ်ႁပ့်ၽွၼ်ႈတုမ့်ယွၼ်ႈ ၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈ မီး 330 လၢၼ့်။ ၼႂ်းပီ 2024 ၼႆ့ ၸိုင်ႈမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်လႆႈ မႆႈၸႂ်ႁႅင်းၼၼ့်မီး 18 ၸိုင်ႈမိူင်းၼႆ လႆႈပၼ်ၾၢင့်ဝႆ့ ၸဵမ်မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ ၼႆ့ယဝ့် ။
ၸိုင်ႈမိူင်း 14 မိူင်းၼႆ့ လိူဝ်သေ တေလႆႈႁူပ့်ၽွၼ်းတုမ့်ယွၼ်ႈ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ လႅၵ်ႈလၢႆႈ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈ ႁႅင်းႁႅင်းယဝ့် ယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်သမ့် လႆႈႁူပ့်လွင်ႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈဝႆ့။ ၼႂ်းၼၼ့် တႃႇ 13 ၸိုင်ႈမိူင်းသမ့် လႆႈႁူပ့်လွင်ႈၵပ့်ၵိၼ်း လူဝ်ႇလွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် တူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ဝႆ့။ မိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ပဵၼ်မိူင်း ဢၼ်တေလႆႈ ႁူပ့်ၽွၼ်းတုမ့်ယွၼ်ႈ လွင်ႈ ၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇဢုတု လႅၵ်ႈလၢႆႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆ ပၼ်ၾၢင့်ဝႆ့ ၼင်ႇၼႆ။
ၸွမ်ၽူႈၸီ့သင်ႇ ၸုမ်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ Antonio Guterres လၢတ်ႈဝႃႈ တေလႆႈပၼ်ၶႂၢင့် ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် တူၺ်းထိုင်ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ် ၵႂႃႇတီႈၼႂ်းပိုၼ့်တီႈ ဢၼ်ပဵၼ်ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ့် – ဝႃႈၼႆ ။
ဢၢင်ႈဢိင် – RFA
