ၵၢၼ်မိူင်း

ဝၼ်းတီႈ 12/2/2024 ၼႆႉ တူၵ်းမႅၼ်ႈ ဝၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၶွပ်ႈတဵမ် 77 ပီ ၊ ပဵင်းဢႃယုၸူဝ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၵေႃႇတင်ႈမီးမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 77 ပီၼႆႉ ႁူမ်ႈတုမ် မၼ်ႈၵႅၼ်ႇၵိုမ်းမွၵ်ႈႁိုဝ်၊ ဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ်ႁိၼ်ႉၼွၼ်းမွၵ်ႈႁိုဝ်ယဝ်ႉ ။ ပေႃးမႃးထတ်းသၢင်လဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်းပိုၼ်းၸိုင် ဢမ်ႇႁၼ်မီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈသင်မႃး မိူင်း...

SAC ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ယၼ်ၼိူဝ်လၵ်းမိူင်း 2008 မတ်ႉတႃ 425 ယဝ်ႉ ၼေၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ မၢၼ်ႈမိူင်းပႆႇၼိမ်တဵင်ႈၼႆသေ တေသိုပ်ႇယိပ်းငမ်ဢႃႇၼႃႇၵႂႃႇထႅင်ႈ ၵေႇသုတ်း 6 လိူၼ်ၵွၼ်ႇ ဝႃႈၼႆယူႇ ၵေႃႈ ဢမ်ႇပေႃးမီးၽူႈလႂ် တိုၼ်ႇတဵၼ်ႈသူၼ်ၸႂ်ၸွမ်း တေႉတေႉဝႃႈဝႃႈ။  တူၺ်းၸွမ်းတၢင်းႁဵတ်းမၼ်း ၼႃႈတေတေႃႇဢႃႇယုယိုတ်းမိူင်းထႅင်ႈၼၼ်ႉ မွၵ်ႈဝၼ်းသွင်ဝၼ်းသေလႄႈ ဢွၼ်လၢမ်းႁၼ် ယၢင်ႈတိၼ်ထႃႈၵေႃႈပႃး၊ ၽၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉ ၼပ်ႉလႆႈယူႇဝႃႈ...

ပီ 1922 ဢိင်းၵလဵသျ်ႊတင်းၸဝ်ႈၾႃႉမိူင်းတႆး ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶွင်ႊသီႊမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုင်ႈတႆး (FEDERATED SHAN CHIEF COUNCIL) ဢဝ်မိူင်းတႆးတင်ႈပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (FEDERATED SHAN STATES)။ ၼႂ်းၶွင်ႊသီႊ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၼိူဝ်ႊ ပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၵႅမ် ၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၼိူဝ်ႊ ပဵၼ်ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ၊ ၶုၼ်ၽွင်းငမ်း ဝဵင်းတွင်ၵီႈ(တူၼ်ႈတီး) ပဵၼ်ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၸဝ်ႈၾႃႉ 33...

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်လွင်ႈတၢင်း ဢၼ်ဝႃႈ ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် မီးလွင်ႈၽိတ်းပိူင်ႈ ဢမ်ႇၸွမ်းတြႃး ၼႆသေ ႁုပ်ႈယိုတ်း ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း တီႈၼႂ်းမိုဝ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်း လိူၵ်ႈတင်ႈၶိုၼ်ႈမႃး ၸွမ်းၼင်ႇ လွၵ်းပိူင်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇၼၼ့် တဵမ်မႃး ၶၢဝ်းတၢင်း (3) ပီ ယဝ့် ။ ဝၢႆးလင်ၼၼ့်  မႃး ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ...

ႁဵတ်ႇၵၢၼ်လွင်ႈ ၸၢဝ်းၶႄႇ ၶႄႇမူၼ်ႇ(ထႆးဝႃႈၸိၼ်းထဝ်ႊ) ၼႆၼၼ်ႉပွင်ဝႃႈ ၵူၼ်းၵုမ်ႇၼႆႉ ငဝ်ႈငႃႇလႄႈတီႈမႃး ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ် ၸၢဝ်း ၶႄႇ ဢၼ်မူၵ်းယူႇၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မၢၼ်ႈ ထႆး ၶမဵရ်(ၵမ်ႊပူႊၶျႃႊ) ႁဵတ်းၵၢၼ် ၽိတ်းၵူတ်းမၢႆ လွၵ်ႇလႅၼ်ပႅတ်ႉၵိၼ် တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆး ပဵၼ်ၵိူင်းၶွလ်ႊသဵၼ်ႊတိူဝ်ႊလႄႈၵၢၼ်တေႃႇလွင်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ “ၶႄႇမူၼ်ႇ” ၵွပ်ႈပဵၼ်ၵူၼ်းၶႄႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးၼႂ်း သီမူၼ်ႇ...

မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ ဢွၼ်ဢဝ်တပ်ႉသိုၵ်းမၼ်း ယိုတ်းၸူၼ်ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းမႃးၼႆႉ ၶွပ်ႈတဵမ်သၢမ်ပီယဝ်ႉ။ ၽွင်းယၢမ်းပၢင်တိုၵ်း ၼႂ်းၵႄႈ ၸၵၸ လႄႈ ဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼၼ်ႉတႄႉ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်ဝႃႈ မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ တေၽွတ်ႈတင်ႈပၼ် ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸူဝ်ႈၶၢဝ်းသေ ပွႆႇႁႂ်ႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၶိုင်ပွင် ၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၵႂႃႇ၊ တၢမ်တူဝ်မၼ်းတႄႉ ၵွႆးတေယိပ်းၵမ်တပ်ႉသေ ထိင်းသိမ်းၸိုင်ႈမိူင်းၵႂႃႇ ၵွၼ်ႇပႆႇပဵၼ်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉၵွႆး ၼႆယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇမိူင်းၶႄႇၶဝ်ႈယူႇၵၢင်သေ...

ဝၼ်းတီႈ 31/01/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းႁွင်ႉပၢင်ၵုမ် ၵႃႇ/လူင်ႇ (ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄလႄႈၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ)သေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၵုမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းထႅင်ႈ 6 လိူၼ် ။ ပွင်ႇဝႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတေၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၵႂႃႇထႅင်ႈတီႈၵေႇသုတ်းတေႃႇထိုင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 2024 ၼႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႄၶေႃႈဢၢင်ႈဝႃႈ ႁဵတ်းၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ၼႆသေ ယိုတ်းဢဝ်ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1 လိူၼ်ၾႅပ်ႉပိဝ်ႊရီႊ 2021 ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၽွင်းငမ်းၵုမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉ 6 လိူၼ်ၼႆမႃး...

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 31/1/2024 ၼႆ့ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၽွမ့်ႁူမ်ႈၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈ NUG တင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလၢႆလၢႆၸုမ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ - တေၶွတ်ႇၽွတ်ႈမိူင်း ၾႅတ်ႊတရႄႊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ဢၼ်ပႃး သုၼ်ႇလႆႈၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းလႄႈ သုၼ်ႇပူၵ်းပွင်ႁင်းၶေႃ ဝႃႈၼႆ။ ၼႂ်းၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ့် ႁၼ်ပႃးဝႆ့ တီႈတေၵပ်းသိုပ်ႇ ၸုမ်းၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNU ၊ ၸုမ်းၸိူဝ့်ၸၢတ်ႈၶျၢင်း CNG...

ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶျၢင်း ဢၼ်ၵုမ်း ၽႅၼ်လိၼ်မိူင်းၶျၢင်းလႆႈဝႆႉ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ 75 % ၼၼ့် ၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်  Chinland ၶွင်ႇသီႇ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 သေ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၶျၢင်း - ဝႃႈၼႆ ။ ပၢင်ၵုမ်ၼႆ့ လႆႈၸတ်းႁဵတ်းၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းထီ့ 22-23 လိူၼ် January...

“တွၼ်းလိူဝ်လုၵ်ႉတိုၵ်းၶဵၼ် လူဝ်ႇဝူၼ်ႉၵႆလႆႈလိူဝ်ၽူႈၶဵၼ်" ၼႆ သုၼ်ႊၸိုဝ်ႇ ၵဝိလူင်လွၵ်းၸိူင်းပၢႆးၵၢၼ်တိုၵ်း ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႆႉယူႇ။ ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ဝႃႈ ယၢမ်းမိူဝ်ႈသဵၼ်ႈတၢင်းႁၢႆ ႁႂ်ႈဝၢၵ်ႈတႄႇၶိုၼ်းတီႈငဝ်ႈပိုင်း ၼႆၵေႃႈမီးလႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၽူႈႁၵ်ႉၸၢတ်ႈၼႂ်းတႆးဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႈ လီလႆႈသင်ႉၸႂ်ၼိမ် ၼပ်ႉသၢင်ႈၶိုၼ်းယူႇၽွင်ႈယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ပဵၼ်မီးယူႇတေႉၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ ငဝ်းလၢႆးၶိူဝ်းၵူၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၼႆႉ ၽႅဝ်ထိုင်ယူႇထၢၼ်ႈလႂ် ၼႆ ၵွၼ်ႇပႆႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ဢၼ်ပဵၼ်တေႉမီးတေႉမၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽႅၼ်တမ်းယၢင်ႈၼႃႈလႆႈသႄႈ။ ၶုၵ်းထူပ်းၸႂ်ၸွမ်း ၸဝ်ႈသိူဝ်ၶၢၼ်ႇၾႃႉ ပၢၼ်မိူင်းမွၵ်ႇၶၢဝ်မၢဝ်းလူင်သေ လိုမ်းသၢင်ႈပိုၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ...

By-ၸၢႆးဝၼ်းသႂ် ၶေႃႈတိူၼ်း****Constituent Unit ဢိင်းၵလဵတ်ႈၼႆႉပႄဝႆႉ ၸူဝ်ႈၶၢဝ်းပဵၼ် “ၼူၺ်ႇလၵ်းမိူင်း” ပွင်ႇဝႃႈတႃႇပဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉလူဝ်ႇမီးလၢႆၸႄႈမိူင်းပဵၼ်လၵ်းပဵၼ်ၼူၺ်ႇ (unit) လႄႈလႆႈ ၸႂ်ႉတိုဝ်းဝႆႉ ၸူဝ်ႈပႆႇတႅပ်းတတ်းလႆႈ ထွႆႈၵႂၢမ်းမႂ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် (official)။ တေတႅမ်ႈပွတ်းပွတ်းဝႃႈ CU ၵႂႃႇ။ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းဢၢၼ်းတင်ႈပဵၼ်ၾႅတ်ႊတရႄႊ (Federation) ၼႆၼၼ်ႉလႄႈ၊ မီးလွင်ႈ တိုၵ်းသူၼ်း ၵၼ်မႃးဝႃႈ လူဝ်ႇဝူၼ်ႉပႃးလွင်ႈတႃႇဝႆႉၸႄႈမိူင်းမႂ်ႇ မႃးပဵၼ် ၼူၺ်ႇလၵ်းမိူင်း (Constituent Unit/CU)-...

ၸုမ်းပူတ်းပွႆႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဢူဝ်း PNLO/PNLA လႄႈၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းၵၼ်တီႈဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၽူး ၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၾႆးမႆႈႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸၢမ်ၽူး မွၵ်ႈ 30 လင်ဝႃႈၼႆ။ ဝၼ်းတီႈ 21/01/2024 သိုၵ်းမၢၼ်ႈႁႄႉၵူတ်ႇထတ်း ရူတ်ႉၵႃး ၸုမ်း PNLO 5 လမ်း။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ လႆႈပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၶဝ်ဝႃႈ PNLO ဢမ်ႇၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း NCA ၊...

ပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ် သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ ပွတ်းႁွင်ႇ 3 ၸုမ်း ပွၵ်ႈၵမ်း 3 ဢၼ်မိူင်းၶႄႇ ၶဝ်ႈယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ငူပ့်ငီ့ပၼ်ၼၼ့် လႆႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း လႆႈၸႂ် တႃႇတေၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၸူဝ်ႈ   ၶၢဝ်း ။ ဝၼ်းထီ့ 10-11 လိူၼ် January ၼႆ့ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႄႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီ...

ၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ တွၼ်ႈတႃႇတေႁႃၶေႃႈတွပ်ႇ တႃႇတေၵေႈလိတ်ႈ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈလႄႈ လွင်ႈၵပ့်ၵိၼ်း ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇ တီႈၼႂ်း မိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ့် မိူင်းထႆးႁၢင်ႈႁႅၼ်း တႃႇယူႇၵႄႈၵၢင်သေ ၸတ်းပၢင်ၵုမ် ႁႂ်ႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်း ၶိူဝ်းယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ - ဝႃႈၼႆ ။ တွၼ်ႈတႃႇလွင်ႈၼႆႉ...

ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း 1027 ဢၼ်ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉ Three Brotherhood ႁႅၼ်းတိုၵ်းတေႃႇ တပ်ႉၸၵၸ တီႈၼႂ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ႁိုင်လႆႈမႃး 75 ဝၼ်းသေၵေႃႈ မိူၼ်ႁၢင်ႈတေၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႈ ငိၼ်းဝႃႈၼႆလႄႈ ယူဝ်တေၸႂ်ႈတေႉႁိုဝ်ႉၼႆ ဢွၼ်မုင်ႈမွင်းႁေႈႁူထွမ်ႇယူႇယဝ်ႉ။  ဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဝႃႈ လူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းထီႈ 11 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႈသေတႃႉ ပွတ်းလႃႈသဵဝ်ႈၸိူဝ်း ၼႆႉ သဵင်မၢၵ်ႇသဵင်ၵွင် တိုၵ်ႉမေႃးယူႇလႄႈ...