မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်

ၵႂၢမ်းထမ်းပုတ်ႉထၶမ်းၽြႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈ မီးဝႆႉဝႃႈ- ဢရေႃးၵယႃ ပရမႃ လႃၽႃ “လွင်ႈဢမ်ႇမီးတၢင်းပဵၼ် ရေႃးၵႃႇၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸုၵ်ႈလၢပ်ႈဢၼ်ယႂ်ႇလူင်”- ၼႆယဝ်ႉ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵႂၢမ်းၵပ်းထုၵ်ႇတႆးၵေႃႈ မီးဝႆႉဝႃႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းဢမ်ႇၶီ ပေႃးယူႇလီႁႃလႆႈ။ မီးငိုၼ်းၶမ်းၼမ်လၢႆ ဢမ်ႇပဵင်းမီးလၢပ်ႈ ပၢႆးယူႇလီ ၼိုင်ႈဝၼ်း- ၼႆယဝ်ႉ။ ၽွင်းႁၢင်ပီ 2019 ဢိၵ်ႇႁူဝ်ပီ 2020 မႃးၼႆႉ ဢမ်ႇထၢင်ႇဢမ်ႇထိူမ်၊...

ဝၼ်းတီႈ 26/5/2020 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 9 မူင်းပၢႆ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 35 ၵေႃႉလုၵ်ႉ တၢင်းမိူင်းယၢင်းၽိူၵ်ႇလတ်း ၽယႃးတူင်းသူႇ ပႆတၢင်းႁူၺ်ႈတၢင်းထိူၼ်ႇ ၶၢမ်ႈလႅၼ်လိၼ်ထႆး ၶဝ်ႈၼႂ်းမိူင်း သင်ၶရပူႊရီႊ ၊ ၺႃးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆး တီႉၺွပ်း ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း။ ၸိူဝ်းၶဝ်လၢတ်ႈတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈထႆးဝႃႈ တေဢၢၼ်းၶဝ်ႈမိူင်းၵၢၼ်ႊၶျၼ ပူႊရီႊ လႄႈ မိူင်း ပရၸူပ်ႇ ၶီႊရီႊၶၼ်...

ဝၼ်းတီႈ 12/5/2020 မိူဝ်ႈဝႃးယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 7 မူင်းၼႆႉ ၶိူင်ႈမိၼ် Myanmar National Airlines တၢင်ႇဢဝ်ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် 67 ၵေႃႉ ဢၼ်မီးတီႈ ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈ ၸိူဝ်းလႆႈႁူပ်ႉထူပ်းတၢင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶၢၼ်ၸႂ်တႄႉတႄႉၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသၢႆၵၢၼ်မိၼ်တၢင်ႇမိူင်း ၵိုတ်းလိုဝ်ႈဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၶၢင်ႉၶမ်ဝႆႉတီႈ ဝဵင်းလူင်ၵုင်းထဵပ်ႈၼၼ်ႉ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇတႃႇပွၵ်ႈႁိူၼ်း ။...

ၼႂ်းၶၢဝ်းၶိဝ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 လိူင်ႇၽႄႈမႃးၼႆႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈလၢႆးဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လူလွမ်တူၺ်းထိုင်ပိူဝ်ႈတႃႇပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီးလွင်ႈၸတ်းၵၢၼ်ၽဵၼ်ႈလီ သေယဝ်ႉ ႁၼ်မီးမႃးလွင်ႈႁုၵ်းႁၢႆႉမၼ်းသွင်သၢမ်လွင်ႈ။ ၼိုင်ႈၼႆႉ-ၸႅၵ်ႇမႅင်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ပၼ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇမႅၼ်ႈလွၵ်းသေယဝ်ႉ ဢမ်ႇၸွမ်းပိူင်မၢႆမီႈ ၵႅတ်ႇၶႄႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်သေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၸွမ်း။ သွင်သမ်ႉ-ၼႂ်းဝၼ်းသွင်ဝၼ်းၼႆႉၵူၺ်း လႆႈႁၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ဢိၵ်ႇပႃးၸုမ်းလၢႆလၢႆၸုမ်း မႃးၸႅၵ်ႇပၼ်ၽႅၼ်ႇတူမ်းသူပ်းပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်း သမ်ႉႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ပုၵ်ႉပဵၼ်ဝႃ ပဵၼ်ၾုင်ပဵၼ်ၵႄလူင် ၶွၼ်ႈၵိုၼ်းၵၼ်သေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးယူႇလီ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမႆႈၸႂ်ၸွမ်းထႅင်ႈ။ ၶေႃႈသၢမ်-ဢၼ်ႁၢႆႉသုတ်းၼႆႉသမ်ႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁႂ်ႈလူင်းႁဵတ်းမၢႆၾၢင်သိမ်ႊၶၢတ်ႉ (SIM card) ၾူၼ်ႊမိုဝ်းထိုဝ်ၶွင်ၸႂ်မၼ်း၊...

ၵူၼ်းမီးၸိူဝ်ႉမႅင်း ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵေႃႉထူၼ်ႈ 5 ၼႂ်း  မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ လူႉတၢႆၵႂႃႇမိူဝ်ႈၼႆႉ 31/3/2020 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ။ မၼ်းၸၢႆးၼႆႉ မီးဢႃယု 69 ပီ လုၵ်ႉမိူင်းဢေႃးသတေးလျ လႄႈ မိူင်းသိင်ႊၵပူဝ်ႊမႃးသေ ၶဝ်ႈယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈႁူင်းယႃလူင် ဝေႇပႃႇၵီႇ ဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ဝႃႈမၼ်းၸၢႆးတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း...

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႆႈ ယိုၼ်းမိုဝ်း တႃႇၸွႆႈထႅမ်မိူင်းၶႄႇ ၼႂ်းၵၢၼ်ႁႄႉၵင်ႈ  ၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ ။ ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢူးၵျေႃႇတိၼ်ႇ  ဢၼ်ႁပ်ႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၾၢႆႇၵုမ်းထိင်းႁႄႉၵင်ႈ တၢင်းပဵၼ် ပွတ်ႇၵႂ်ႈ ယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းဝၢႆးရၢတ်ႉသ် ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ ဝႆႉၼၼ်ႉ ႁူပ်ႉတင်း ၼၢင်းလီႊသႅဝ်ႊယႅၼ်ႊ ၽွင်းတၢင်(ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း)  လုမ်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3/2/2020 သေ ဢုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸႂ်ဢမ်ႇလီၸွမ်းလွင်ႈ...

  မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈမီးၸုမ်းတိုၵ်းတေႃးၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉၵၢၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ် (ဢၵတိလၢႆႉၸႃးမူႉ/ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈ) ယူႇ ၼႆသေတႃႉ  ႁွင်ႈၵၢၼ်လူင်/ဝုၼ်ႇၵျီးထႃႇၼ 29 ႁွင်ႈၵၢၼ် တိုၵ်ႉပူၼ်ႉပႅၼ်ယူႇလႄႈ ယင်းၶဝ်ႈပႃးယူႇၼႂ်းသၢႆမၢႆလႅင် ယူႇဝႃႈၼႆ။ ၸုမ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၸိူဝ်းၵိၼ်ငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ်/ၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈ  Transparency International ဢွၵ်ႇႁၢႆးငၢၼ်းဝႆႉဝႃႈ ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼူၵ်ႉယုင်း NLD ၼႆႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈၶွမ်ႊမတီႊၵူတ်ႇထတ်းပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ သေတႃႉ တိုၵ်ႉပဵၼ်မိူင်းဢၼ်တိတ်းသၢႆမၢႆလႅင် ဢၼ်တိုၵ်ႉၵိၼ်ငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ်/ႁပ်ႉၵိၼ်သူးၵိၼ်လၢပ်ႈယူႇ။ ၼႂ်းလုမ်ႈၾႃႉ...

ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်သဵၼ်ႈသၢႆမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ဢၼ်ၵဵပ်းမိူဝ်ႈ 2014 ၼၼ်ႉသေ လႆႈဢဝ်သဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်းၼႂ်းၸေႈတွၼ်ႈလႂ် ၸေႈတွၼ်ႈၼၼ်ႉမႃး ႁုပ်ႈၸု ၼပ်ႉသွၼ်ႇၽိူမ်ႉထႅမ်တူၺ်း၊ ႁူဝ်ၼပ်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ လႃႈသုတ်းမီးယူႇ 54 လၢၼ်ႉၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။ ၸွမ်းၼင်ႇသဵၼ်ႈမၢႆႁူဝ်ၵူၼ်း ဢၼ်လႆႈ လႃႈသုတ်း ဝၼ်းတီႈ 1/04/2019 ၼၼ်ႉ ဝႃႈ  ၸေႈမိူင်းၶၢင်မီးႁူဝ်ၵူၼ်း တင်းၸၢႆး...

ႁဝ်းၶႃႈပီႈၼွင်ႉတႆး၊ ပီႈၼွင်ႉၶၢင်၊ ပီႈၼွင်ႉၶျၢင်း လႄႈ တင်းပီႈၼွင်ႉမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃး မီးၶၢဝ်းတၢင်း 70 ပီလိူဝ်ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇတေပဵၼ်မႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ ဢၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼိုင်ႈ ပိၼ်ႇပႆႇၼပ်ႉယမ်ၾိင်ႈထုင်းယဵၼ်ႇငႄႈၵၼ်သေယဝ်ႉ မီးလွင်ႈသိူင်ႇ ၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး၊ ၵၢၼ်လွင်ႈၵူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈပေႃးမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်သေ ႁႂ်ႈထုၵ်ႇမေႃၽေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်ၵႂႃႇ လႆႈမိူဝ်းၼႃႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉပႆႇပႃႈ ပွင်ပဵၼ်လႆႈမႃးတႄႉတႄႉမီးမီး။ တွၼ်ႈတႃႇ...