ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ

ဝၼ်းတီႈ 13/10/2024 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ႁူဝ်ၼႃႈ ဢႃႊသီႊယႅၼ်ႊ တုၵ်းယွၼ်းမိူင်းမၢၼ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းၵမ်းလဵဝ်သေ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်း ဢၼ်ပႃးၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ဝႃႈၼႆ။ ပၢင်ၵုမ် ဢႃႊသီႊယႅၼ်ႊ (ASEAN) ဢၼ်ပႃး ႁူဝ်ၼႃႈၸိုင်ႈမိူင်း တီႈၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇၵုၼ်ၶဵဝ်ဢေႊသျႃႊ (Asian) လႄႈ ၽူႈတႅၼ်း တီႈမိူင်းဢမေႊရိၵၼ်ႊ(American)၊ ရတ်ႉသျႃႊ (Russia)၊ ၶႄႇ(China)၊ ၵျပၢၼ်ႊ(Japan)၊ ဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ(India)၊...

ၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင် တပ်ႉၼမ်ႉ ၼႂ်းၸုမ်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ၸိူဝ်းတေၶိုၼ်ႈႁွတ်ႈ ပၢင်ၵုမ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၼမ်ႉ ၸုမ်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ပွၵ်ႈၵမ်း(18) ၼၼ်ႉ ဢွၼ်ၵၼ်ႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႉ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇသေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၸွမ် ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်လၢႆႇ - ဝႃႈၼႆ။  ၽူႈမီးၸၼ်ႉသုင်တပ်ႉၼမ်ႉ ၸိူဝ်းႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်တင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၼၼ်ႉပဵၼ် မိူင်းပရူႊၼၢႆး(Brunei) ၊ မိူင်းၵမ်ႇပူးၶျႃး(Cambodia) ၊...

သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Bangkok Post ႁၢႆးငၢၼ်းဝႃႈ တႃႇၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ်တူၺ်းထိုင် ၸွႆႈထႅမ်ၵၼ်ၼႆသေ မိူင်းထႆး လူႇတၢၼ်းၸွႆႈထႅမ်ငိုၼ်း 9 လၢၼ်ႉဝၢတ်ႇ (ၵိုင်ႇငိုၼ်းဢမေႊရိႊၵၼ်ႊတေႃႊလႃႊ 2 သႅၼ်ပၢႆ) ပၼ်တီႈမိူင်းမၢၼ်ႈ - ဝႃႈၼႆ။ ငိုၼ်းလူႇတၢၼ်းၸွႆႈထႅမ်ဢၼ်ၼႆႉ လႆႈယိုၼ်ႈမွပ်ႈပၼ်ၵႂႃႇတီႈ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းၼင်ႇၵၼ် ဢႃႊသီႊယႅၼ်ႊ (AHA Center) ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 26 လိူၼ်ၼႆႉ...

ပၢင်ၵုမ် ႁွင်ႈၵၢၼ်ၽွင်းလူင် ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ တေၸတ်းႁဵတ်းၼႂ်းဝူင်ႈၼႆႉ တီႈမိူင်းလၢဝ်း၊ ပၢင်ၵုမ်ပွၵ်ႈၵမ်းၼႆႉ ယူႇတီႈ မိူင်းမၢၼ်ႈသေ တေဢမ်ႇလႆႈသူင်ႇတူဝ်တႅၼ်း ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း ယၢမ်းလဵဝ် တေဢမ်ႇလႆႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၵဝ်ႇ - မႂ်ႇ၊ တေလႆႈပဵၼ် တူဝ်တႅၼ်းၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇ ၵူၺ်း ဝႃႈၼႆဝႆႉ။...

ပၢင်ၵုမ် ၸုမ်းၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ (ADMM)  ပွၵ်ႈၵမ်း 17   ၸတ်းႁဵတ်း ဝၼ်းထီ့ 15 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပူဝ်ႊ တီႈဝဵင်းၵျႃႇၵႃႇတႃႇ ၊ မိူင်း ဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃႊ ၼၼ်ႉ  တိုၵ်းသူၼ်းဢုပ်ႇလၢတ်ႈ ပႃးဝႃႈ - ၼင်ႇႁိုဝ် ပၼ်ႁႃလွင်ႈသုၵ့်ယုင်ႈ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေယဵၼ်ႁၢႆၼၼ့် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းသဵင်ႈ...

ၽူႈလႅၼ်ႇၵၢၼ်မိူင်း ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ၸီႉၸႅင်ႈထိုင်တၢင်းတၼ်ၵၢၼ်ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၼႂ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ဝူင်ႇဝွၵ်ႇထိုင်ၽူႈၼမ်းၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတၵ်းလႆႈႁပ်ႉၽိတ်းထုၵ်ႇ(ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း) ထူဝ်ႊမသ်း ဢႅၼ်ႊၶရူႊဝ် ၽူႈႁၢႆးငၢၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်းၶွင်ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၵဵဝ်ႇလွင်ႈငဝ်းလၢႆးသူၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း ၼႂ်း မိူင်းမၢၼ်ႈၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းႁူမ်ႈတုမ်ၸၢတ်ႈၸိုင်ႈဢေႊသျိူဝ်ႊၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇပွတ်းတႂ်ႈ (ဢႃႊသဵၼ်ႊ) တၵ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလႆႈမီးသူၼ်ႇႁူမ်ႈၸွမ်းၽူႈၼမ်းၶွင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈဢမ်ႇမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈ ၼႂ်းလွင်ႈၶပ်းၶိုင်ၵၢၼ် ၸွမ်းၼင်ႇၽႅၼ် 5 ၶေႃႈ ဢၼ်တူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ၸုမ်းဢႃႊသျဵၼ်ႊ လႄႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁုပ်ႈ ယိုတ်းဢမ်းၼၢၸ်ႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 1 ...

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈပၼ်ႁႃမိူင်းမၢၼ်ႈသေ ၼင်ႇႁိုဝ်တေၵိူတ်ႇမီးမႃး ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈမိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃႊ ဢၼ်ႁပ်ႉဝႆႉ တၼ်းႁဵင်းႁူဝ်ပဝ်ႈ ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ တိတ်းတေႃႇသိုဝ်ႇသၢၼ်ၸွမ်းမိူင်းၶႄႇ မိူင်းထႆး မိူင်းဢိၼ်ႊတီႊယိူဝ်ႊ ၸိူဝ်းၼႆႉသေဢမ်ႇၵႃး ပႃးၸဵမ်ၽူႈၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတင်းသဵင်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇယွမ်း 60 ပွၵ်ႈယဝ်ႉၼႆ ရႅတ်ႊၼူဝ်ႊ ၵေႃႉပဵၼ် ၶုၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇမိူင်းၼွၵ်ႈမိူင်းဢိၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊသျႃႊ လၢတ်ႈၵႂႃႇတီႈ ပၢင်ၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇၵႂႃႇ ဝၼ်းတီႈ 5 လိူၼ်မေႊၼႆႉ။ လွင်ႈသိုဝ်ႇသၢၼ်တိတ်းတေႃႇၵၼ်ၼႆႉ တၢင်တူဝ်ႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၵေႃႈမီး...

ဝၼ်းတီႈ 15/10/2021 မိူဝ်ႈၼႆႉ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၼွၵ်ႈမိူင်းၶွင် မိူင်းလုၵ်ႈၸုမ်းဢႃႊသီႊယၼ်ႊ 9 မိူင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ႁိုင် 2 ၸူဝ်ႈမူင်းသေ တႅပ်းတတ်းတေဢမ်ႇပၼ် ၽူႈၼမ်းၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်ၸိၵ်းၸွမ် ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၶၢဝ်ႇ NHK ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။ လွင်ႈၼႆႉ ၸိုင်ႈမိူင်း ပရူႊၼၢႆႊ ဢၼ်ႁပ်ႉပဵၼ်ႁူဝ်ပဝ်ႈၸုမ်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ ယၢမ်းလဵဝ် တေၵေႃႉပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၽုင်ႈ...

ပေႃးဝႃႈ တေဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်ယဝ်ႉၼႆၸိုင် ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်းပတ်းပိုၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်း ၽၵ်းၵႃႇၵမ်ႈၼမ်တႄႉ တိုၼ်းဝႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈထွမ်ႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈငိၼ်း။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉပႅၼ်လူၼ်ႉလိူဝ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႃႇဢႃးလႃးယဝ်ႉလႄႈ တႃႇယိူၼ်ႉယွၼ်ႇ ႁႂ်ႈပေႃးတေႃႇၼႃႈၶဝ်သေ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်ၵႂႃႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽူႈလႂ်ၽႂ်ၶႂ်ႈႁဵတ်းယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ တၵ်းလႆႈဢဝ်လၢႆးတၢင်းၵၢၼ်မိူင်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵႄႈလိတ်ႈၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ် ၾိင်ႈတႅၵ်ႈတီႊဢူဝ်ႊရီႊ...

ယူႇတီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပေႃးမႃးယူႇတီႈၸဵင်ႇ Geopolitics  ဢၼ်ဝႃႈ ပၢႆးမိူင်းၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃသေ ဝူၼ်ႉၸိုင် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၵၢင်းလွတ်ႈလႆႈ ပိူင်ယႂ်ႇသုတ်းမၼ်းတႄႉ တေမီး 3 ၸိုင်ႈမိူင်း။ မိူင်းၼိုင်ႈ တေပဵၼ် US ထႅင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ တေပဵၼ် ရတ်ႉသျိူဝ်ႊလႄႈ မိူင်းၶႄႇ တေမီး 3 ၸိုင်ႈမိူင်းလူင်ၼႆႉ။ ပေႃးမႃးတူၺ်းၵမ်းမိူင်းမိူင်းၼႆၸိုင် မိူၼ်ၸိူင်ႉ မိူင်း...

တွၼ်ႈတႃႇလၢႆးၵၢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဝူင်ႈၼႆႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉႁူဝ်ၶေႃႈဢၼ်ဝႃႈ တူဝ်တႅၼ်းၶိုၵ်ႉတွၼ်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊ တေမႃးပွင် သၢင်ႈပၼ်လႆႈၽွၼ်းလီၵၢၼ်မိူင်း ၸိူင်ႉၼင်ႇႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်မိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ ႁုပ်ႈယိုတ်းပႅတ်ႈဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမိူဝ်ႈလိူၼ်ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ 1 ဝၼ်းၼၼ်ႉသေ ၽိူဝ်ႇထိုင်လႆႈမႃး 6 လိူၼ် ပိၼ်ႇပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပႂ်ႉမိူင်း မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 1 ဝၼ်းၼၼ်ႉ။ လွင်ႈၶဝ် လုၵ်ႉတီႈၶွင်ႇသီႇၽွင်းငမ်းၸိုင်ႈမိူင်း ပိၼ်ႇလႅၵ်ႈပဵၼ်မႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပႂ်ႉမိူင်းၼႆႉ...