ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈ

ပွင်ႈၵႂၢမ်း -ၸၢႆးထုၼ်းလႃႉ တႆးႁဝ်းတႄႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 1958  ၼၼ်ႉသေ မီးယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ "ၵွၼ်းၶေႃၼႆယူႇ" ၵူၺ်းၵႃႈဝၼ်းမိူဝ်ႈ ၼႆႉသမ်ႉ ယိူင်းဢၢၼ်းၵေႃႈ လႅၵ်ႈလၢႆႈၵႂႃႇလၢႆၸိူဝ်ႉလၢႆ ပိူင်လၢႆမဵဝ်း၊ ၼိုင်ႈၸုမ်းႁူႉၼိုင်ႈဢၼ် ၼိုင်ႈၵေႃႉႁၼ်ၼိုင်ယၢင်ႇ တေပႆသဵၼ်ႈတၢင်း လႂ်တေႉတေႉဢမ်ႇႁူႉသေ ၊ မိူၼ်ႁိူဝ်းဢမ်ႇမီးတႃႈ တႃႇတေၵိုတ်းၸွတ်ႇ၊ မိူၼ်တေဢဝ်မိူင်းတႆးလူင်ႁဝ်း လွင်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼမ်ႉၸႅဝ်ႈ ဢဝ်လူမ်းထွင်းပဝ်ႇဝႃႈ ၵႂႃႇၸွမ်းႁွၼ်ႇၼမ်ႉ သၢႆလူမ်း ၊...

လၢႆသိင်ႇလၢႆယၢင်ႇဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်လႄႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇဝႃႈၵၢၼ်ၵႃႉႁူမ်ႈၵၼ် ၵၢၼ်မုၵ်ႉ မူႇ ၸုမ်း ၵေႃ ႁိုဝ် ၾၢႆႇလႂ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တၵ်းမီးလွင်ႈမိူၼ်ၵၼ်လႄႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း။ ဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်လႄႈသင် ဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်လႄႈ သင် လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၽူလ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ တၢင်းႁၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ထမ်းမၸၢတ်ႈၶွင်လူၵ်ႈမၼုသ်း ဢၼ်မီးဢွၵ်းဢေႃ ပဵၼ်ၶေႃႈၼမ်းတၢင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃလႄႈပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉၼင်ႇၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾၢႆႇလႂ် တေမေႃဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ်ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီလႆႈ ယူႇတီႈၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်မေႃႁဵတ်းသၢင်ႈဝၵ်ႉတၢဝ်းဢဝ်ၼၼ်ႉၵွႆး...

ပွင်ႈၵႂၢမ်း - ၶူၼ်ႉၶွၵ်းၶိုၼ်း ပိုၼ်းဝၼ်းသိုၼ်း လူၺ်ႈဢၼ်တႆးႁဝ်းၵႆႉသွၼ်ၵၼ်ဝႃႈ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႂ်ႈမီးလွၵ်းပိူင် (system) ႁႂ်ႈမီးၽႅၼ်ၸတ်းထတ်းမႄး (Plan-execute-review and correct) ၼႆၼႆႉ ပဵၼ်ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်းၵႆႉသွၼ်ပၼ်ဝႃႈ - တိုၵ်းလၵ်းလၵ်းလႅမ်လႅမ် “တႃႇလႆႈမိူင်း ၼႆႉဢမ်ႇမီးတီႈၽွမ်ႉႁူမ်ႈပိူင်လဵဝ် မီးတီႈငဝ်းလၢႆးလႄႈၼမ်ႉၵတ်ႉ” ။ ၽူႈၼမ်းထႅင်ႈၸဝ်ႈၼိုင်ႈ ၵေႃႉဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးၸဝ်ႈၾႃႉယွင်ႁူၺ်ႈ ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈလႄႈၸဝ်ႈၼၢင်ႁိူၼ်းၶမ်း (လုၵ်ႈယိင်းၸဝ်ႈၾႃႉသႅၼ်ဝီ ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်း) သမ်ႉလၢတ်ႈဝႃႈ “ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ...

လွင်ႈၸႂ်သိုဝ်ႈၸႂ်လီၸႂ်ၵႂၢင်ႈလႄႈ ၵၢၼ်မီးၵတိသၸ်ႉၸႃးၶွင်တႆး ပဵၼ်ဢၼ်လီႁူမ်ၸူမ်းႁၢၼ်ႉၸႂ် ဢၼ်တႆးမီးတေႃႇ ၵၼ်လႄႈ ပီႈၼွင်ႉ ၶိူဝ်းၵူၼ်း လၢႆၶိူဝ်းၵူၼ်း လၢႆၸိူဝ်ႉ လၢႆၸၢတ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵိုၵ်းမိူင်းယူႇႁူမ်ႈၵၼ်မႃး ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၸဵမ်ပၢၼ်ၸဝ်ႈၾႃႉၵေႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီးလွင်ႈၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်းတဵင် ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းဢေႇၸုမ်းလႂ် ဢမ်ႇဝႃႈ ၶွၼ်ႇၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ငိုၼ်းတွင်း ၵူႈလွင်ႈ မိူဝ်ႈၵဵပ်းၵေႃႈၽဵင်ႇပဵင်းထၢၼ်ႈၸၼ်ႉမိူၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇလိူၵ်ႈၼႃႈလဵၵ်ႉ တႃယႂ်ႇ ဢမ်ႇလိူၵ်ႈသၢႆလိူတ်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်းၸဵမ်လႂ်လႂ်မႃး။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼႄထိုင်လွင်ႈသိုဝ်ႈသႂ် ၵူၼ်းၶိူဝ်းဢၼ်မီးၼမ်ႉၸႂ်ၶၢဝ်သႂ်ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇ...

ပွႆႇဝႃႈ ငိၼ်းၶၢဝ်ႇသိုၵ်းတႆး(2)ၸုမ်းယိုဝ်းၵၼ်ၼႆၵေႃႈ သဵင်ဢိုတ်ႇႁႆႈသဵင်ၶၢင်းပွင်ႉ သဵင်လႃႇၵူၼ်းမိူင်းပေႃးဢူၼ်ဢၢၼ်ၵႂႃႇသဵင်ႈ၊ မၢင်ၸိူဝ်းႁွင်ႉလႃႇတဵမ်သူပ်းတဵမ်ပၢၵ်ႇ၊ မၢင်ၸိူဝ်းပွင်ႉဢုမ်းဢုမ်းဢၢမ်းဢၢမ်း၊ မၢင် ၸိူဝ်းၵေႃႈဝႃႈသိုဝ်ႈသႅတ်ႉ ဢမ်ႇၵိုင်ႇတၢင်းလဵင်ႉၶဝ်ႈၶဝ်ၼႆၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။ ​သဵင်ၶၢင်းသဵင်ပွင်ႉသဵင်လႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ လင်သေသဵင်ၵွင်ႈတီႈပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ် ၼင်ႇႁၢင်ႈပႆႇဢဝ်သႂ်ႇၸႂ်သႂ်ႇၶေႃးၶဝ်သႄႈ။ ယင်းတိုၵ်ႉၶႂ်ႈဝႄႈတၢင်းၽိတ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ဢဝ်ၵႂၢမ်းၽိတ်းၵႂၢမ်း ၾူၼ်သႂၢင်းသႂ်ႇႁူ၊ တႅမ်ႈလွင်ႈၽိတ်းလွင်ႈၾူၼ်ၼႄၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်းယိုင်။ ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈ ၵၢဝ်ႇလၢတ်ႈသဵင် လင်လင်ဝႃႈ ဢဝ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈၼႆ လၢႆးႁဵတ်းသမ်ႉ ဢမ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်းမိူၼ်ၼင်ႇသဵင်လၢတ်ႈ...

ၵၢၼ်ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆႉ မီးၼႂ်းၸုမ်းၵေႃႈလီၼႂ်းၸုမ်း၊ မီးၼႂ်းႁိူၼ်းၵေႃႈလီၼႂ်းႁိူၼ်း၊ မီးၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ၵေႃႈလီၼႂ်းဝၢၼ်ႈ၊ မီးၼႂ်းဢိူင်ႇၵေႃႈ လီၼႂ်းဢိူင်ႇ၊ မီးၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈ လီၼႂ်းဝဵင်း၊ မီးၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ လီၼႂ်းမိူင်း၊ မီးၼႂ်းလူၵ်ႈၵေႃႈ လီၼႂ်းလူၵ်ႈ၊ မီးတီႈလႂ်ၵေႃႈ လီတီႈၼၼ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽႂ်ၽႂ် ၵေႃႈ ႁူႉ၊ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ ဝႃႈယူႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵွပ်ႈသင်? ၸိူင်ႉႁိုဝ်? ယွၼ်ႉၽႂ်လႄႈ...