ပိူင်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉတၢင်းႁၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈပၼ်ႁႃတႅၵ်ႇၵၼ်

လၢႆသိင်ႇလၢႆယၢင်ႇဢၼ်မိူၼ်ၵၼ်လႄႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် ဢမ်ႇဝႃႈၵၢၼ်ၵႃႉႁူမ်ႈၵၼ် ၵၢၼ်မုၵ်ႉ မူႇ ၸုမ်း ၵေႃ ႁိုဝ် ၾၢႆႇလႂ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တၵ်းမီးလွင်ႈမိူၼ်ၵၼ်လႄႈဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ်ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း။ ဢၼ်ႁူမ်ႈၵၼ်လႄႈသင် ဢမ်ႇႁူမ်ႈၵၼ်လႄႈ သင် လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၽူလ်ပၢႆးဝူၼ်ႉ တၢင်းႁၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉပဵၼ်ထမ်းမၸၢတ်ႈၶွင်လူၵ်ႈမၼုသ်း ဢၼ်မီးဢွၵ်းဢေႃ ပဵၼ်ၶေႃႈၼမ်းတၢင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။

လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃလႄႈပဵၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၽွၼ်းလီ ၽွၼ်းၸႃႉၼင်ႇၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾၢႆႇလႂ် တေမေႃဢဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်းပဵၼ်ၼမ်ႉတွၼ်းၽွၼ်းလီလႆႈ ယူႇတီႈၼမ်ႉၵတ်ႉၵၢၼ်မေႃႁဵတ်းသၢင်ႈဝၵ်ႉတၢဝ်းဢဝ်ၼၼ်ႉၵွႆး လူၺ်ႈႁဵတ်ႇၽူလ်ၼႆႉ တေဢဝ်သင်တင်ႈပဵၼ်လၵ်းပၵ်းမၢႆ (တီႈၼႆႉ ႁဝ်းမႃးဢဝ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်း ဢၢင်ႈ ဢိင်) ပဵၼ်ပိူင်။

ႁဵတ်ႇဢၼ်ပဵၼ်မႃးလၢႆတေႃႇလၢႆပွၵ်ႈလၢႆၵမ်းပူၼ်ႉၼၼ်ႉ ႁူမ်ႈဝႃႈတမ်းဝၢင်းပဝ်ႈမၢႆဢဵၼ်းဢၢၼ်း ဢၼ်သုင်သုတ်း တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလႆႈပူတ်းပွႆႇ လွတ်ႈလႅဝ်းၵွၼ်းၶေႃ ၸဵမ်မိူဝ်ႈၵေႃႇတင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၼုမ်ႇသိုၵ်းႁၢၼ် တႄႇ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၾိုၼ်ႉ ပဵၼ်ႁူဝ်ႁႅၵ်ႈ ႁူဝ်တီးၼႆသေတႃႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁူမ်ႈႁွမ်းၵၼ်ယဝ်ႉတႅၵ်ႇယၢႆႈၵၼ်ၶိုၼ်ႈယူႇၶိူဝ်းၶိူဝ်း ၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်ၵွပ်ႈသင် –

ႁဝ်းမႃးၶူၼ်ႉၶွၵ်းၵွၵ်းတူၺ်းၶိုၼ်း ပိုၼ်းဝၼ်းလင် ဢီႈသင်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်ႁဝ်း ဢမ်ႇၵၢဝ်ႉၼႃႈၶၢမ်ႈပူၼ်ႉတိုဝ်ႉလႆႈ သေပွၵ်ႈ ၶိုၼ်ႈၼႃႈယဝ်ႉၶိုၼ်းထွႆလင် ၶမ်ယူႇၼႂ်းဢွၵ်းဢွင်ႈပူ ဢမ်ႇထိုင်ၶိုင်ႈထိုင်ၵၢင် ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းဢဵၼ်းဢၢၼ်း လူင်ၼႆႉလႆႈသေပွၵ်ႈ တေႃႇႁၢၼ်ႉမိူဝ်ႈလဵဝ်။

ႁဵတ်ႇၼိုင်ႈဢၼ်ပဵၼ်ပၼ်ႁႃ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၵၼ် ဢမ်ႇၼပ်ႉၼႃႈထိုဝ်တႃၵၼ် ဢမ်ႇပၼ်တိုဝ်းတၢင်းၵၼ် ဢမ်ႇယူၵ်ႉ ယွင်ႈၵၼ် ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉပၢႆးဝူၼ်ႉလႄႈတၢင်းႁဵတ်းၵၼ် ဢမ်ႇယူႇၼႂ်းတူင်ႇၶွပ်ႇပိူင် ႁဵတ်းၵႂႃႇလူၺ်ႈဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ ၵၢၼ်ထတ်းသၢင် ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉၵၢၼ်ၽိတ်းထုၵ်ႇ ဢမ်ႇၵႄႈလိတ်ႇပိၼ်ႇပႅင် ဝၢင်းဢမ်းၼၢၸ်ႈယႂ်ႇလူင် ယိုၼ်းယူႇ ၼိူဝ်ၸိၵ်းၵၼ် ထတ်းသိၼ်ၸႂ်တႅၼ်းၵၼ် ဢမ်ႇယိူၼ်ႉၵၼ်ႈ ဢမ်ႇပွႆႇဝၢင်းၽႃႈပၼ်ၵၼ်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်သူၼ်ႇၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်လွင်ႈတၢင်း။

မိူဝ်ႈႁဝ်းဢဝ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်းပဝ်ႈမၢႆၸိုင် ဢမ်ႇဝႃႈပႆယူႇၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလၢႆးလႂ်ၵေႃႈလီ လူၺ်ႈပၢႆးဝူၼ်ႉ ဢၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈယူႇၼၼ်ႉ ပေႃးဢဝ်လွၵ်းပိူင်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်းၸိုင် “တႃႇလႆႈမိူင်းၼႆႉ ဢမ်ႇမီးတီႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈပိူင်လဵဝ်။ မၼ်းယူႇတီႈငဝ်းလၢႆးလႄႈၼမ်ႉၵတ်ႉ” “ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၼႆၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁႂ်ႈယူႇတႂ်ႈ လိူတ်ႈလဵဝ် သဵင်လဵဝ် ၵႂၢမ်းသင်ႇဢၼ်လဵဝ် မိူၼ်မၢၼ်ႈ” “ၽွမ်ႉႁူမ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ယိူင်းမၢႆလဵဝ် ႁဵတ်းတီႈၽႂ်တီႈမၼ်း (Common Goal, Diverse Actions)” ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈ လုၵ်ႈၸၢႆး ၸဝ်ႈသူၺ်ႇတႅၵ်ႈ “ၸဝ်ႈၾႃႉလူင်ယွင်ႁူၺ်ႈ လႄႈ ၸဝ်ႈၼၢင်းႁိူၼ်းၶမ်း (ဢၼ်ပဵၼ် – လုၵ်ႈယိင်းၸဝ်ႈၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်း ၸဝ်ႈၾႃႉသႅၼ်ဝီ)” လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ပေႃးႁဝ်းမႃးထတ်းထွင်တူၺ်းထွႆႈၵႂၢမ်း ၸဝ်ႈၸၢင်ႉ ယွင်ႁူၺ်ႈၸိုင် ပိူင်လူင်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵွမ်ႉလွင်ႈ ၽွမ်ႉႁူမ်ႈၵွႆး လွၵ်းလၢႆးဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈယႂ်ႇလူင်ၼၵ်းၼႃလိူဝ်သေၼၼ်ႉ ပဵၼ်ယိူင်းမၢႆဢၼ်လဵဝ် ဢမ်ႇဝႃႈယူႇၼႂ်း ထႃႇၼလႂ် ပိုၼ်ႉတီႈလႂ် ႁဵတ်းသၢင်ႈလၢႆးလႂ်ၵေႃႈလီ ပေႃးမီးၸႂ်သိုဝ်ႈသႂ်တေႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁူး ၼွၵ်ႈတၢင်း  ဢမ်ႇလွၵ်ႇလႅၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈတူဝ်ၵဝ်ႇ မီးၵတိသၸ်ႉၸႃးတေႃႇတူဝ်ၵဝ်ႇ တေႃႇၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်း တေႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၸိုင် တႃႇပႆၸူးပဝ်ႈမၢႆၼၼ်ႉ တေဝူၼ်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ႁဵတ်းလၢႆးလႂ်ႁႂ်ႈထိုင် တေပႆတၢင်းလႂ် ႁႂ်ႈႁွတ်ႈထိုင် တေလုၵ်ႉတီႈလႂ်သေၶဝ်ႈထိုင်ၼၼ်ႉဢမ်ႇလၢၵ်ႇလၢႆး ပိူင်လူင်မၼ်းပဝ်ႈမၢႆၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈဢဵၼ်းဢၢၼ်း ႁဝ်းသူၵူႈၵေႃႉလႄႈပဵၼ်တီႈလဵဝ်ၵၼ်ဢၼ်ႁဝ်းမုင်ႈမၢႆၼၼ်ႉၵွႆး ၼႆယဝ်ႉ။

ပေႃးႁဝ်းယိူင်းၸူးၶေႃႈတမ်းမၼ်ႈၼိူဝ်ဢဵၼ်းဢၢၼ်း ၼိူဝ်ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈပဵၼ်လၵ်းၸိုင် ပၼ်ႁႃၽူလ်ၽွၼ်းလႆႈ သူၼ်ႇတူဝ် မုၵ်ႉ မူႇ ၸုမ်း ၵေႃ ဢူငဝ်းၼႃႈတႃ  ၸိုဝ်ႈသဵင် ၸိူဝ်းၼႆႉတၵ်းဢမ်ႇမႃးပဵၼ်ပၼ်ႁႃၵၢၼ်ထူင်ႇၵၢၼ်ၼွင်ႇ လႄႈၶတ်းၶႂၢင်ၼႃႈၵၢၼ် ၼိူဝ်ၼႃႈတီႈပုၼ်ႈၽွၼ်းယူႇယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်တေၶဝ်ႈၸႂ်ၽိတ်းၸႃႉတေႃႇၵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ႁိမ် ၸိင်း ၽူလ်ၽွၼ်းလႆႈၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈတေဢမ်ႇမီး မၼ်းၵေႃႈတၵ်းတေဢမ်ႇမႃးပဵၼ်ႁဵတ်ႇ ၵၢၼ်တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈ ၶဝ်ႈၸႂ်ၽိတ်း ၸႃႉတေႃႇၵၼ်။

ပၢႆးဝူၼ်ႉသၢင်ႈၾၼ်ၼၼ်ႉဢမ်ႇၽိတ်း ဢမ်ႇဝႃႈတေဝူၼ်ႉလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ်ႁဵတ်ႇလႄႈၽူလ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼၼ်ႉ တေဢိင်ၼိူဝ်ၼမ်ႉၵတ်ႉတူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ ပေႃးႁဝ်းဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ တေၵၢႆႇၶူဝ်လင်ၼိုင်ႈၼၼ်ႉ ၶူဝ်လင် ၼၼ်ႉၵေႃႈ လိူဝ်သေတေဢမ်ႇၶႅင်လႅင်းႁပ်ႉၼမ်ႉၼၵ်းရူတ်ႉၵႃးတႆႇၶၢမ်ႈလႆႈယဝ်ႉ ယင်းတေဢမ်ႇဢူတ်းထူၼ်း ႁပ်ႉ ၼမ်ႉၼၵ်းတင်းႁႅင်းၼမ်ႉလေႃႇတွင်ႈသေယူႇယိုၼ်းယၢဝ်းလႆႈလႄႈပၢႆပဵၼ်ၽေးတေႃႇၽူႈၶၢမ်ႈၵႂႃႇမႃးထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇ။

ၵၢၼ်ဢၼ်တေၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးလႆႈၼင်ႇၶေႃႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းဢၼ်တေႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဵဝ်းထိုင်ပဝ်ႈမၢႆလႆႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပၢႆး ဝူၼ်ႉသၢင်ႈသၼ်တိ (ငမ်းယဵၼ်) ပဵၼ်ၽွၼ်းလီတေႃႇၵူႈၵေႃႉလႄႈပဵၼ်ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ႁၢင်ႈလီငၢမ်းတေႃႇလူၵ်ႈဝႂ်ၼႆႉ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယင်းပဵၼ်မွၵ်ႇၼႃႈ (ပိူၼ်ႈပႅင်းႁုမ်) လူးၵွၼ်ႇ။