Friday, October 4, 2024

ၼမ်ႉဢမ်ႇလိူဝ်ၾၢႆ ၵႂၢႆးဢမ်ႇလိူဝ်ဢႅၵ်ႇ ၽဝႃႉလုင်းႁဵင် မိူင်းၼၢႆး

Must read

ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ မၢင်ပွၵ်ႈမၢင်လႂ်မိူၼ် မၢၵ်ႇမူႉၵႄႈႁိပ်ႇ၊ ၶေႃးၵႆႇတႃႈၼိူဝ်ၶဵင်ၽၵ်ႉၼိူဝ်ႉ။ ပေႃးၽူႈမီးဢႃႇၼႃႇၶဝ် ပူင်သင်ႇမႃး ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း၊ ဢေႃႈၸဝ်ႈဢေႃႈၶႃႈ၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈတွပ်ႇၸၢင်ႈထဵင်၊ ဢမ်ႇၽွင်းလိူဝ်လႆႈ၊ ပဵၼ်လၢႆး ၼမ်ႉဢမ်ႇလိူဝ်ၾၢႆ ၵႂၢႆးဢမ်ႇလိူဝ်ဢႅၵ်ႇ။

Photo by – Tai Freedom ဢွင်ႈတီႈမေႃယႃပၢႆးယူႇလီ RCSS ၵူတ်ႇထတ်း တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး

ပေႃးပဵၼ်ၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် မိူၼ်ၼင်ႇၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈ (ပူႉၵၢင်ႉပူႇၵႄႇ)၊ ၽူႈၵွၼ်းဢိူင်ႇ (ပူႇႁဵင်) ၊ ၽူႈမၢႆဢိူင်ႇလႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်ၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃသူၼ်၊ ၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃဢိူင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈငၢႆႈငႅမ်ႈ၊ လႆႈႁိူဝ်ႉလႆႈယၢပ်ႇ၊ ႁူဝ်ၶႆႈႁူဝ်မဝ်း၊ မီးဢီႈသင်လွင်ႈလႂ်မႃးၵေႃႈ ပူႇၵၢင်ႉပူႇႁဵင်၊ လႆႈၵႄႈပၼ်ႁႃလၢႆလၢႆလွင်ႈ မၢင်ပွၵ်ႈႁူဝ်ပေႃးၶႂ်ႈပၼ်ႇၶၢင်ႇ။

- Subscription -

မိူၼ်ၼင်ႇၵႂၢမ်းၸၢႆးသၼ်လွႆ ႁွင်ႉဝႃႈ ပူႇႁဵင်လုင်းၶမ်း “ႁိူၼ်းတူၵ်းႁိူၼ်းဢွၵ်ႇ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၽိတ်းၵၼ် ဢမ်ႇယဝ်ႉၵေႃႈလူဝ်ႇႁႃပူႇႁဵင်ႁဝ်း တႅပ်းတတ်းတြႃးပၼ်” ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၵၢၼ်ပွင်ၵၢၼ်ၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃဢိူင်ႇ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၾၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်း ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၼမ်တႄႉတႄႉ။

ၵပ်းၵၢႆႇလွင်ႈၼႆႉ တေဢဝ်တူဝ်ယၢင်ႇ ပိူင်ပဵၼ်လွင်ႈပူႇႁဵင်လွႆဝွတ်း မႃးတေႃႉတႆႇၶႆႈၼႄၵၼ်ဢိတ်းၼိုင်ႈ။ ဝူၼ်ႉဝႃႈတေပဵၼ်တွၼ်ႈသွၼ် ဢွၼ်လီ ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း လီႁူႉလီႁၼ်ၵၼ် လီပွင်ႇၸႂ်ၶဝ်ႈၸႂ်ၼိူဝ်ၵၼ်ၼၼ်ႉယူႇ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18/6/2020 မီးပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈမိူင်းၼၢႆး 3 ၵေႃႉ ႁွင်ႉဢဝ်လုင်းႁဵင်လွႆဝွတ်းလႄႈ ဢိၵ်ႇ ၽူႈမၢႆဢိူင်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇပွတ်းၵဵင်းတွင်း၊ ၵႂႃႇတီႈၼိုင်ႈယဝ်ႉတီႈၼိုင်ႈသေ ၵႂႃႇႁူပ်ႉၸုမ်းပၢႆးယူႇလီ RCSS ၸိူဝ်းၼႆႉ။

Photo by – Tai Freedom ဢွင်ႈတီႈမေႃယႃပၢႆးယူႇလီ RCSS ၵူတ်ႇထတ်း တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇလႆႈႁပ်ႉၶေႃႈမုလ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသေ ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ လႆႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ- မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 18/6/2020 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 9 မူင်းပၢႆၼၼ်ႉ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ 2 ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ်တင်းလုင်းႁဵင်လွႆဝွတ်း ဢိၵ်ႇၽူႈမၢႆဢိူင်ႇ ၵႂႃႇႁႄႉႁၢမ်ႈ ၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ဢၼ်ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်းတၢင်းပဵၼ်ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵႂႃႇမႃး တီႈၵုၼ်ၼွင် ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈၼႃးၶၢၼ်လႄႈ ၵဵင်းတွင်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၼၢႆး ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း-ဝႃႈၼႆ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ႁွင်ႈၵၢၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶွင် RCSS ဝႅပ်ႊသၢႆႊ တႆးလွတ်ႈလႅဝ်း ၵေႃႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ- “ယွၼ်ႉလုင်းႁဵင်လွႆဝွတ်းလႄႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇယွမ်းပၼ် မေႃယႃၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ RCSS ၵူတ်ႇထတ်း တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ပၼ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ယူႇတီႈ မေႃယႃၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ RCSS ၸင်ႇလႆႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဢွင်ႈတီႈယူႇၵၼ်” ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်းဢုမ်ႈၶိူဝ်း ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “လႅပ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမုၵ်ႉၸုမ်း RCSS ႁဝ်းၶႃႈ မီးၼႃႈ မီးတႃ၊ ဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈဢွၵ်ႇသဵင်၊ တေၶႂ်ႈဝႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၾၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၶဝ်ၼႆယူဝ်ႉ။ တၢင်းသၢႆၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသိုၵ်း RCSS/SSA တူင်ႉၼိုင်ယူႇသဝ်းဝႆႉ တင်းၼမ်။ ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈႁႄႉႁၢမ်ႈၼႆႉသေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းႁဝ်းၶႃႈ လႆႈငိူင်ႉဝႄႈပၼ်ဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း”- ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈတၢင်းပိူင်ပဵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈလုင်းႁဵင်လွႆဝွတ်း မိူင်းၼၢႆး သပ်းလႅင်းလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ- “လွင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ႁွင်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေၵႂႃႇႁဵတ်းၼၼ်ႁဵတ်းၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈႁူႉသင်၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းၼၼ်ႉ ၵႃးပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်မႃးႁွတ်ႈထိုင်တီႈၼွင်လိူင်၊ ၶဝ်ဢမ်ႇသိုပ်ႇမႃးလႆႈထႅင်ႈ၊ ၶဝ်ၺႃးၵူၼ်းၵႂႃႇႁႆႈသေ ၶဝ်ႁႂ်ႈၵူၼ်းၵႂႃႇႁဵတ်းႁႆႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မႃးႁွင်ႉၶႃႈၵႂႃႇၸူးၶဝ်၊ ၶႃႈၵေႃႈ ၵႂႃႇၸူးၶဝ်တီႈၼွင်လိူင်ၼၼ်ႉ၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ႁွင်ႉၶႃႈၵႂႃႇတူၺ်း တီႈၶဝ်ႁဵတ်းသုမ်ႉၼိူဝ်ၸိၵ်းၵုင်းၼၼ်ႉ”။

တီႈၼၼ်ႈ လွင်ႈဝႃႈမီးလၢၼ်ႇမီးသုမ်ႉသေ မီးမေႃယႃၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ RCSS ပႂ်ႉၵူတ်ႇထတ်း တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ပၼ်ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ  ယူႇတီႈတူဝ်ပူႇႁဵင် ဢမ်ႇယၢမ်ႈႁူႉမႃးႁၼ်မႃး- ၼႆယဝ်ႉ။

လုင်းႁဵင်လွႆဝွတ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ-“ဢွၼ်တၢင်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈႁူႉဝႃႈ သုမ်ႉၼၼ်ႉပဵၼ်ၽႂ်ႁဵတ်း၊ ၽိူဝ်ႇၶိုၼ်ႈၵႂႃႇၵေႃႈ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၶဝ်ထၢမ်ၶႃႈဝႃႈ တီႈၼၼ်ႈၶဝ်ႁဵတ်းသင်။ ၶႃႈၵေႃႈ တွပ်ႇဝႃႈ ၶဝ်ပႂ်ႉထတ်းပၢႆးယူႇလီၶႃႈယူဝ်ႉ၊ ၶႃႈၵေႃႈလၢမ်းလၢတ်ႈၵူၺ်း ၶႃႈယင်းပႆႇယၢမ်ႈႁၼ်သုမ်ႉၼၼ်ႉ။ ၽိူဝ်ႇ​ပလိၵ်ႈၶဝ်ထၢမ်ၶႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ၵေႃႈၸူဝ်းၵႂႃႇတူၺ်း၊ ယႄး 3 ၵေႃႉ တင်းၸရေး (ၽူႈမၢႆဢိူင်ႇ)။ တီႈၼၼ်ႈ ၶႃႈၵေႃႈဝႃႈ “ၶႃႈႁဝ်းၵူၼ်းဝူင်ႈၵၢင်ၼႆႉ ပေႃးသွင်ပႃႈသွင်တၢင်းပွင်ႇၵၼ် ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၵတ်းၸႂ်ဢိူဝ်ႈ၊ ပေႃးသွင်ပႃႈသွင်ၽၢၵ်ႇဢမ်ႇပွင်ႇၵၼ်တႄႉ လႆႈၶမ်ၸႂ်ဢိူဝ်ႈ” ၶႃႈလၢတ်ႈၸွမ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။

လွင်ႈဢၼ်ဝႃႈ ဢၼ်ၼၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉ တေၽိတ်းပၵ်းပိူင်ဢိူဝ်ႈ၊ လွင်ႈဝႃႈတေလႆႈႁဵတ်း ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း လွင်ႈၵူတ်ႇထတ်း၊ လွင်ႈဝႃႈသၢၼ်ၶတ်းၼၼ်ႉ ၶႃႈဢမ်ႇလႆႈဝႃႈ၊ ၶႃႈလၢတ်ႈၸွမ်းပိူင်မၼ်း ၼင်ႇႁိုဝ်မၼ်း တေဢမ်ႇပဵၼ်ၽေးတေႃႇၶႃႈလႄႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးထုၵ်ႇတင်းသွင်ၾၢႆႇၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈ-လုင်းႁဵင်လွႆဝွတ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ပိူင်တင်းသဵင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈပူႇႁဵင်လွႆဝွတ်း လႆႈတူၵ်ႇလၢတ်ႈၼႄ တီႈၼႂ်းပၢင်ၵုမ် တီႈလွႆလႃႉယူႇ။ လွင်ႈတူဝ်ၵဝ်ႇလႆႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 12 ပီယဝ်ႉ၊ ဢၼ်မႃးဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇဢွၵ်ႇၾၢင်ႁၢင်ႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉတူဝ်လုင်းႁဵင် ဢွၼ်ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈမႃးႁႄႉႁၢမ်ႈ ၸုမ်းပၢႆးယူႇလီ RCSS ၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိုဝ်ႈလူႉ ၸိုဝ်ႈၼဝ်ႈဝႆႉ၊ လွင်ႈၼႆႉပဵၼ်ဢၼ်မွင်ၸႂ်ၸွမ်းယူႇ ၼႆၼၼ်ႉၵေႃႈ လႆႈပိုတ်ႇဢူၵ်းပိုတ်ႇၸႂ် တီႈပၢင်ၵုမ်ပႃး-ၼႆယဝ်ႉ။

ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ယူႇတီႈႁိူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းသူၼ်ၵေႃႈ ပေႃးငိၼ်းသဵင်မႃႁဝ်ႇပွၵ်ႉႁွင်ႇပွၵ်ႉၸၢၼ်း၊ ပွၵ်ႉတူၵ်းပွၵ်ႉဢွၵ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈလႆႈၵူဝ် ၵိၼ်ၶဝ်ႈပေႃးဢမ်ႇဝၢၼ်။ ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းမႃး ငိၼ်းသဵင်မႃႁဝ်ႇမႃႁွၼ်လႂ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၼွၼ်းပေႃးဢမ်ႇလပ်း။ ၵႂႃႇတၢင်းလႂ်ပႆတၢင်းလႂ် ႁၼ်ၵူၼ်းၼုင်ႈသိူဝ်ႈၶူဝ်းၶဵဝ်ႁိုဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းပႅၵ်ႇၼႃႈႁိုဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈလႆႈယုပ်းၽၢၼ်ႈယၢၼ်ႈၵူဝ်။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ၵႂႃႇတႃႈၵႂႃႇတၢင်းၵေႃႈ ၵူဝ်ၵႂႃႇႁိုၵ်ႉၸုၼ်သႂ်ႇ ၸုမ်းသိုၵ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈႁိုဝ်ႉ၊ ၽွင်းတိုၵ်ႉႁဵတ်းႁႆႈႁဵတ်းသူၼ် ယူႇၸွမ်းထဵင်ၸွမ်းၶၢမ်း ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ လႆႈၵူဝ်ၵူၼ်းႁၢႆႉၵူၼ်းၸူၼ် လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉပႃးထႅင်ႈ။ လွင်ႈၵိၼ်လွင်ႈထၢမ်း သႂ်ႇၶွၼ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈၸုမ်းလႂ်ၶၢၼ်းမႃး တဵၵ်းယွၼ်းမႃးၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈသႂ်ႇပၼ်။

ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တူၵ်းယူႇၼႂ်းငဝ်းလၢႆး ၼၢမ်တူၵ်းသႂ်ႇတွင်ၵေႃႈတွင်ပွင်ႇ-တွင်တူၵ်းသႂ်ႇၼၢမ်ၵေႃႈတွင်ပွင်ႇ။ ပဵၼ်သင်မီးသင်မႃးၵေႃႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးၸၢၵ်ႇမၼ်း ၶၢမ်ႇၶီႈသူမ်ႈမၼ်း၊ ပဵၼ်ၶမ်းတၢႆတၢင်မႃး တႃႇသေႇ။ ဢၼ်မုင်ႈမွင်းဝႆႉ ႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈသႃႇမိူင်းလီ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈယူႇၵတ်းၸိုၼ်ႈယဵၼ်ၸႂ်ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ ပႆႇပူၼ်ႉလႆႈပၢၼ်ၼူၵ်ႉၶုမ်ႈမွင်းႁၢင် ပၢင်တၢႆးမွင်းၼွၵ်ႇ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇလႆႈသေပွၵ်ႈၼၼ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း