ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 24/6/2021 ၼႆႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၽူႈယႂ်ႇၵူၼ်းလူင် ဢၼ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း လၢႆလၢႆတီႈ ၼႂ်း NUG လႄႈ CRPH ၼၼ်ႉတႅမ်ႈတၢင်ႇမႃးလိၵ်ႈၽိုၼ် ၼိုင်ႈသေယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ် ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၸဵမ်ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ၽူႈမေႃဝူၼ်ႉ၊ မေႃတႅမ်ႈ၊ မေႃထတ်းသၢင်ၶဝ် ပေႃးပဵၼ်သူၼ်ႈသဵၼ်းသၢၼ်ဢူၼ်ဢၢၼ်ပၼ်းမေႃးလူင်ၵႂႃႇသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပေႃးတႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇ၊ ႁၼ်ၽိတ်း ၵၼ်ၵႂႃႇ မီးမႃးဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေႁၼ်ၾၢင်ႉမႅၼ်ႈၵၼ်ယူႇ။
တၢမ်ၼင်ႇၵူၼ်းၵေႃႉၼၼ်ႉ တႅမ်ႈတၢင်ႇမႃးတႄႉမၼ်းဝႃႈ- “ၵုမ်ႇတေၶတ်းၸႂ်ၵေႃႇ သၢင်ႈ လူၺ်ႈတၢင်းၽႂ်ႇၶႂ်ႈၵူၺ်းတႄႉၸိုင် တေပဵၼ်မႃးၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်လႆႈႁိမ်ၵၼ် ၵူၺ်း။ မိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႇသၢင်ႈလူၺ်ႈတၢင်းယိုၼ်ႈမႅင်ႇ ၸင်ႇတေပဵၼ်မႃးၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်လႆႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈၽႂ်မၼ်း ”- ဝႃႈၼႆ။
ၼႆႉပွင်ႇဝႃႈ မၼ်းႁၼ်ထိုင် “ ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆႉ ၵိုင်ႇမီးလွင်ႈယွၼ်းၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတေ ယိုၼ်ႈပၼ်” ၶႂ်ႈဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ၵေႃႈ မီးမီး။
တီႈတႄႉမႃး ၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ၵေႃႇသၢင်ႈမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇ မီးလွင်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၸွမ်း လွင်ႈတဵင်ႈထမ်းတြႃးလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ မီးဢၼ်လိူဝ် ဢၼ် ယွမ်း မီးဢၼ်ဢမ်ႇၽဵင်ႇဢမ်ႇပဵင်းၵၼ်။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ မီး လွင်ႈဢမ်ႇၽဵင်ႇဢမ်ႇပဵင်းၵၼ်လႄႈ ၸင်ႇတေမီးလွင်ႈ ယိုၼ်ႈယွၼ်း လႄႈ ၸႅၵ်ႇမႅင်ႇၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၽႂ်ၵေႃႈၾၢင်ႉမႅၼ်ႈၵၼ် ႁူႉထိုင်ၵၼ်ယူႇ ၵူၺ်း။
ပေႃးတေမႃးတူၺ်းၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 70 ပီမိူင်း ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ် ဢဝ်လွတ်ႈ လႅဝ်းသဝ်းၶေႃသေ ၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် လူၺ်ႈၵၼ်မႃးၼႆႉ ပၢၼ်လႂ် ဢမ်ႇပၢၼ် လႂ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉ ယူႇၾၢႆႇသုမ်း ၊ ယူႇ ၾၢႆႇ ယိုၼ်ႈယွၼ်း ၊ ယူႇၾၢႆႇလႆႈတိူဝ်ႉ/သၢင်ႈၵူၺ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈလႆႈသင်လူၼ်ႉလိူဝ်။ ယႃႇဝႃႈတေလူၼ်ႉလိူဝ် ယင်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။
ပေႃးတေမႃးတူၺ်း ပၢၼ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆၵေႃႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈမႃး ၼႂ်းပၢၼ် ဢူးၼု ။ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပၢၼ်ဢူးၼု ၼၼ်ႉၵေႃႈ တိူဝ်ႈတီႈဝႃႈ ဢူးၼုၼႆႉ မၼ်းလႆႈၵႂႃႇ ပိုင်ႈဢိင်တီႈ KNU သိုၵ်းယၢင်းၶဝ်သေယဝ်ႉ ႁႃတူဝ်လွတ်ႈမႃး ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉ ဢမ်ႇႁူႉၸၵ်း ၵုင်ႇၵျေး ၸူးၶွင်ၸုမ်း ၶွင်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၶဝ်သေ ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ ၾိင်ႈပိူင် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လွၵ်းပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊမႃး။
ၵမ်းၼႆႉ ထိုင်မႃးထႅင်ႈပၢၼ်ၼိုင်ႈ မိူဝ်ႈပၢၼ် ၼဢၽ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းလုၵ်ႉ ၽိုၼ်ႉၼႆႉ တေပဵၼ်ၾၢႆႇ NCGUP ၶဝ် ၸိူဝ်းၵႂႃႇၵေႃႇတင်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တီႈတင်း မိူင်းၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁၼ်ယွမ်းႁပ်ႉ လွၵ်းပိူင် ဢမ်ႇၼၼ် ၾိင်ႈပိူင် ၾႅတ်ႊၻရႄႊမႃး ၵူၺ်းႁဵတ်းပိူဝ်ႈတႃႇ ၸုမ်းၸၢဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းဢၼ်ၼိုင်ႈ ပဵၼ်ယႂ်ႇမႃးၵူၺ်း။
ၵမ်းၼႆႉ ထိုင်မႃး မိူဝ်ႈပၢၼ် NLD လႆႈယိပ်းၵမ်ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ပီ ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၼႆႉၵေႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼႆႉ ဢမ်ႇႁၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ သင် မႃး မိူၼ်တၢင်းဝႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလွၵ်းပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ။ ၵူၺ်း လၢတ်ႈလွင်ႈ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပဵၼ်ယႂ်ႇမႃးၵူၺ်း။
ၵမ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၽႅဝ်မႃးၼႂ်းပၢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈသေ ယဝ်ႉ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၾၢႆႇ သၢၼ်ၶတ်းၼႆႉ တေမီးမႃး NUG, CRPH ၶဝ် ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈသမ်ႉ ၸွင်ႇပႃႈယွမ်းႁပ်ႉလွၵ်းပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊႁႃႉ၊ ပေႃးတေ မႃး တူၺ်းၼႆ ဢမ်ႇယွမ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး လွင်ႈႁဵတ်းတင်းသၢင်ႈၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်ဢၼ်သၢၼ် ၶတ်းတေႃႇ လွၵ်းလၢႆးၾႅတ်ႊၻ ရႄႊၵွၼ်ႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေလႆႈႁၼ်ၸႅင်ႈလႅင်း ၵၼ်ယူႇ။
လၢတ်ႈတီႈသိုဝ်ႈမႃး ၼႂ်း NUG ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ CRPH ၼႆႉ ၵူၺ်းပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ NLD ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း မၢၼ်ႈ ပဵၼ်ယႂ်ႇၵူၺ်း ဝူၼ်ႉတႃႇ NLD ဢမ်ႇ ၼၼ်ၵေႃႈ ဝူၼ်ႉတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်သုၼ်ၵၢင်ၵူၺ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်း ၶႃႈ တေလႆႈႁၼ် ၸႅင်းလႅင်းယူႇ။
ပေႃးတေမႃးတူၺ်းၸွမ်း ၼႂ်း NUG ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈမၼ်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ၵႆႉၵႆႉပၢႆးၼႄ ၵၼ်မႃးယူႇ။ တၼ်းႁႂ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇမီးမႃး NUCC ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းတေဢမ်ႇပဵၼ် မႃးလႆႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၶျႃႊတႃႊ။
လုၵ်ႉတီႈ NUCC ယဝ်ႉ ၸင်ႇတေႁူမ်ႈၵၼ်ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဢွၵ်ႇမႃး ၾႅတ်ႊၻရႄႊတီႊ မူဝ်ႊၶရေႊသီႊၶျႃႊတႃႊ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမီး မႃးၶျႃႊတႃႊ ၸွမ်းၼင်ႇ ၶျႃႊတႃႊ ၼၼ်ႉ ပိူင်ႁႅၼ်းတမ်းဝႆႉၼႆလႄႈ ၸင်ႇတေပဵၼ်မႃး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NUG။
ၵူၺ်းၵႃႈ ထိုင်မႃးယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ NUG သမ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၼႆ မၼ်းသမ်ႉၶႂ်ႈ ၶိုၼ်ႈၼႃးမႃး ႁဵတ်းႁူဝ်မႃႇပဵင်းၵၼ်တင်း NUCC ဝႃႈတႄႉ NUCC ၼႆႉ ဢၼ်ၵိူတ်ႇ ဢွၵ်ႇမႃးႁႂ်ႈပဵၼ် NUG ၼၼ်ႉ ဝႃႈငၢႆႈငၢႆႈမၼ်းၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ပေႃႈမႄႈ ၶွင် NUG ယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် NUG ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈလၢင်းၶွင် NUCC ၼႆႉသမ်ႉ ၶႂ်ႈမႃး ၶိုၼ်ႈႁူဝ်မႃႇပဵင်းၵၼ်တင်း NUCC ပဵၼ် ၼၼ်ဝႆႉ။
ပေႃးတေမႃးတူၺ်းၼႂ်း ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ၶျႃႊတႃႊၼႆႉ ၸုမ်းၸၢဝ်း ဢၼ်တေလႆႈ ဢၼ်ၵႂႃႇႁူမ်ႈပႃးၸွမ်းယူႇၼႂ်း NUCC ၼႆႉ မၼ်းတေမီးယူႇ 4 ၸုမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်း။ ၼႂ်း 4 ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈတေပဵၼ်ၸုမ်းၽူႈတႅၼ်းၽွင်း ၶဝ် ဢၼ်ဢွင်ႇပေႉပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ၸုမ်း CRPH ဝႃႈၼႆၵမ်းသိုဝ်ႈၵေႃႈလႆႈ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၸုမ်းပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းၶဝ်၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၵေႃႈသမ်ႉတေပဵၼ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၶဝ် ဢဝ်ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈတေမီးယူႇ 4 မူႇ 4 ၸုမ်း။ ၼႂ်း 4 မူႇ 4 ၸုမ်း ၼၼ်ႉ NUG ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ၵူၺ်းပဵၼ် ၼိုင်ႈမုၵ်ႉ ၼိုင်ႈၸုမ်း CRPH ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပဵၼ် 1 မုၵ်ႉ 1 ၸုမ်းၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈ တေ လႆႈႁူႉပွင်ႇၸႅင်ႈလႅင်းၵၼ်ဝႆႉ။
ဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ် NUG ၼႆႉ ႁဵတ်းပူၼ်ႉၶွပ်ႇသေဢမ်ႇၵႃး ဢမ်ႇၸွမ်း ၾိင်ႈပိူင်၊ ဢမ်ႇၸွမ်းပၵ်းပိူင် ဝႃႈလႆႈ ၸိူင်ႉႁိုဝ်လႃႇၼႆ မိူၼ်ၸိူဝ်းဢၼ်ဢွၼ် ၵေႃႇ တင်ႈမႃး CRPH ဢၼ်ပႃးၼႂ်း 15 ၵေႃႉ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ပီႈၼွင်ႉလွႆလႄႈ ပီႈၼွင်ႉၵယၢၼ်း 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်မႃး 17 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းၶဝ် 17 ၵေႃႉၼၼ်ႉ တႃႇၵူၼ်း 3 ၵေႃႉ ၼႆႉၸိုင် 1) CRPH ၵေႃႈ ၶဝ်ႈပႃး၊ 2) ၼႂ်းၵၢၼ် NUCC ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်သမ်ႉၶဝ်ႈပႃး၊ 3) ၼႂ်း NUG ၵေႃႈ ဢဝ်ဝႆႉတၼ်းႁဵင်းၶုၼ်ၽွင်း လူင် (ဝန်ကြီး) ၵမ်းသိုဝ်ႈ၊ 4) တီႈ PDF ၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉၵႂႃႇပဵၼ် ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်မၼ်းဝႆႉထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ။ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉ ႁဵတ်းပဵၼ် 4-5 ႁွင်ႈၵၢၼ်ဝႆႉၵေႃႈမီး။
ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၸွမ်းၼင်ႇၾိင်ႈပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပိူင်ပၢႆးလၢႆးၸႅၵ်ႇၽႄ ဢႃႇၼႃႇၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈ လၵ်းသၢင်ႉလူင် 3 ယိူင်ႈ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၾၢႆႇဢုပ်ႉပိူင်ႇ ဢမ်ႇ ၼၼ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇၽွင်းငမ်း၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တေမီးၾၢႆႇ ႁႅင်းၾိင်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် (ဉပဒေပြုရေး )၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ တေမီးၾၢႆႇတတ်းသိၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ၸွင်ႇႁဝ်းသမ်ႉ ၸႅၵ်ႇမႅင်ႇသေ ႁဵတ်းၸွမ်းပိူင်ပၢႆးလၢႆးၵၢၼ်ၻီႊ မူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ယဝ်ႉၼႄႇ တူၺ်းတႄႉ ဢမ်ႇႁဵတ်း။
ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဢမ်ႇႁဵတ်းလႄႈ ၵူၼ်းၼိုင်ႈၵေႃႉၼႆႉ ယိပ်းပဵၼ် 4-5 ႁွင်ႈၵၢၼ်ဢမ်ႇၵႃး 4-5 ၼႃႈတီႈၼၼ်ႉ။ ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ၼႆႉ မၼ်းသမ်ႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈပေႃးၶိုၼ်းဝႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်းၵၢင်ၸူဝ်ႈ (ကြားကာလ) လႄႈ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးလႄႈ လႆႈႁဵတ်း ၵႂႃႇဢိူဝ်ႈ။ ပေႃးတေၼႄလွင်ႈၼႄတၢင်းၸိူင်ႉၼၼ်ၸိုင် မၼ်းၵေႃႈတေဢမ်ႇပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် တင်း ၼသၵ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်း မၢၼ်ႈ။
ၵူၺ်းၵႃႈ တမ်တူဝ်ၼသၵ ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ တေႁဵတ်းဢၼ်လႂ်၊ တေပွင်ဢၼ် လႂ်၊ တေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢၼ်လႂ်ၵေႃႈ ၶဝ် ယင်းဢိင်ဢၢင်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 သေ ႁဵတ်းၵွၼ်ႇ မႅၼ်ႈသေ ဢမ်ႇမႅၼ်ႈသေ ဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈ၊ လီသေ ဢမ်ႇလီသေ ဝႆႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်တိုၵ်ႉဢိင်ဢၢင်ႈဢုပတေႇပၵ်းပိူင်ယူႇ။
ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ဢၢၼ်းဢဝ်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၊ ဢၢၼ်းဢဝ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ယိုၼ်ႈဢၢပ်ႈပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပိူင်ပၢႆးလၢႆးႁဵတ်းၼႆႉသမ်ႉ ပိူင်ႈႁွႆႈ ၵၼ်တၢင်းလၢႆးၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ လၢႆးၾႅတ်ႊၻ ရႄႊၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလီထွမ်ႇလီငိၼ်း။
မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၵေႃႉဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ ဢၼ်မၼ်းတႅမ်ႈတၢင်ႇမႃးလိၵ်ႈဢွၼ်ႇပွတ်းၼိုင်ႈယဝ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႂ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းပေႃး လႆႈ ထၢင်ႇထိူမ်တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းဢဝ်ဝႆႉ တၼ်းႁဵင်းမၼ်း ၼမ်ဝႃႈၼမ် CRPH ဢၼ်မိူဝ်ႈၵေႃႇတင်ႈ ၾၢႆႇ ၸုမ်းတႅၼ်းၽွင်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးမၼ်း။ ၽိူဝ်ႇမႃးၶိုၼ်း ႁူမ်ႈၵၼ်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ NUCC ၵေႃႈသမ်ႉ ပႃး မၼ်း။ NUG တီႈလူင် ပွင်ၸိုင်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ဝႆႉ ပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်ၾၢႆႇ ၼႂ်းမိူင်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီး)။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇ PDF တီႈၼႂ်းတပ်ႉ ၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းသမ်ႉဢဝ်ဝႆႉ ၽူႈၵုမ်းၵမ်ၾၢႆႇသိုၵ်း ဢၼ်ႁွင်ႉ ဝႃႈ (စစ်ရေးချုပ်)။
လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၼႃႈၵၢၼ် 4-5 ႁွင်ႈၵၢၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ တင်းမူတ်း တင်းသဵင်ႈ ပေႃးတၼ်းႁပ်ႉႁဵတ်းဝႆႉ ၽူႈ ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇမၼ်းထႅင်ႈသေၵွၼ်ႇ ပေႃးၸိူင်ႉ ၼႆမႃး ၵူၼ်းၵေႃႉလဵဝ် ယိပ်းပဵၼ် 4-5 ႁွင်ႈၵၢၼ် ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆၼႆႉ ၸွင်ႇမၼ်း သမ်ႉ တေမႅၼ်ႈၸွမ်းပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊႁိုဝ် ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊယဝ်ႉၼႄႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈထၢမ်ၵေႃႈ မီးဝႆႉ ၶေႃႈတွပ်ႈမၼ်းၸႅင်ႈလႅင်းၵမ်းသိုဝ်ႈယဝ်ႉ။
ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆသမ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ယူႇတီႈၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ၽႂ်ဢမ်ႇၵႂႃႇတၵ်ႉ မၼ်းလႃႇ၊ ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ၽႂ်ဢမ်ႇၵႂႃႇၼႄးမၼ်းလႃႇ ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇ ၸႂ်ႈမၢၼ်ႈၼမ်ၼမ် မုၵ်ႉ ၸုမ်းၸိူဝ်းၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်း NUG ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈ တႃႇတေၸီႉၼႄးၵၼ် ထတ်းသၢင်ၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းလႆႈယူႇ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ သွင်ၵမ်း ပေႃးဝႃႈ ၸီႉၼႄးယူႇထတ်းသၢင်ယူႇ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈသွင် ၵမ်း ပေႃးပိူၼ်ႈဢမ်ႇမူၼ်ႉမေးမႃးၼႆၵေႃႈ မီးလွင်ႈၵဵင်ၸႂ်သေ ဢမ်ႇသိုပ်ႇတူၵ်ႇထႅင်ႈ ဢမ်ႇသိုပ်ႇၼႄးထႅင်ႈယဝ်ႉ။
ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ဢဝ်လိုၼ်ႈႁွႆႈမၼ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ၵမ်းၵူၼ်းသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ မႅၵ်းမႅၵ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ ၸိူင်ႉၼႆ မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ယူႇတီႈ NUG ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ယူႇတီႈ CRPH သေယဝ်ႉ ၵႂႃႇတူၵ်း လူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်တင်း KPICT ၶဝ် ဢၼ်ပဵၼ်ၸုမ်းၶၢင် ဢၼ်လဵဝ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ CRPH ဢမ်ႇၼၼ် NUG သေ ၵႂႃႇတူၵ်းလူင်း Bilateral ၸွမ်း CNF ၶဝ် သွင်မူႇသွင်ၸုမ်း ႁဵတ်းၼၼ် တေႃႇၼႃႈၵၼ်သေ ႁဵတ်းႁွတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ၼႆႉ ယူႇၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈမၢၼ်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ မီးပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ဝႃႈ မၢၼ်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ယႂ်ႇ NLD ၼႆႉ ပဵၼ်သုၼ်ၵၢင်ၼႆ ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ပႆႇလႅၵ်ႈလၢႆႈလႆႈ ပႆႇ ပူတ်းႁၢႆပႅတ်ႈၵေႃႈ တေပႃးၽွင်ႈ လၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉ တေႃႇၼင်ႇၼႂ်း ၸုမ်း EAO ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ မႃး 40-50 သိပ်းပီ ၼၼ်ႉ ၵေႃႈ မၢင်ၸုမ်းတိုၵ်ႉႁၼ်ထိုင် ၸိူင်ႉၼၼ်ယူႇ။
သူပ်းတႄႉႁဝ်းၶႃႈလၢတ်ႈယူႇ တေလႆႈၵႂႃႇၸွမ်းၾိင်ႈပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊဢိူဝ်ႈ။ လူဝ်ႇ လႆႈႁဵတ်းၸွမ်းလၢႆးၵၢၼ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဢိူဝ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇတေမႃးၵေႃႇသၢင်ႈ ယူင်ႉယႆးတင်းၼႂ်းၶွင်ႁဝ်းယဝ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းဝႃႈ ပႂ်ႉတူၺ်းပီႈၼွင်ႉမၢၼ်ႈ ၶဝ်တေ ပၼ် သင်ႁဝ်း ၶဝ်တေႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ သမ်ႉၵႆႉလႄႇဢဝ်ၼၼ်ႉပဵၼ် ယႂ်ႇဝႆႉယူႇၵေႃႈ မီးဝႆႉတီႈၼိုင်ႈ ၸုမ်း သွင်ၸုမ်းဢမ်ႇၵႃးၶႃႈၼႃ။
ပၢႆးဝူၼ်ႉဢၼ်ၼႆႉ ပွင်ႇဝႃႈ ဝႆႉႁႂ်ႈ NLD ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဝႆႉႁႂ်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈမၼ်း ဝႆႉႁႂ်ႈၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်သုၼ်ၵၢင် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တိုၼ်းၸပ်းပႅၼ်းဝႆႉ ၼႂ်းမၢၵ်ႇလၢမ်းႁူဝ်ၸႂ် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵမ်ႈ ၽွင်ႈ ယူႇဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈထဵင်။
ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတေမႃးထတ်းတႄႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၾိင်ႈပိူင်ၸွမ်းၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၾိင်ႈပိူင် လၢႆး ၵၢၼ်ၶွင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇ ပူတ်းယႃႉ လႅဝ်ပႅတ်ႈ ၵမ်း သိုဝ်ႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တမ်တူဝ်ၾၢႆႇႁဝ်းၶဝ် ဢမ်ႇၼပ်ႉယမ်ၸွမ်း လၵ်းၸဵင် ၻီႊမူဝ်ႊၶေရႊသီႊ လၵ်းၸဵင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ။
ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပေႃးၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈမႃးၵေႃႈလီ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ ၶွတ်ႇၽွတ်ႈလူင်ပွင် ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၶတ်းၶၢၼ်ႉတေႃႇၼသၵၼႆႉၵေႃႈ လီ ဢၼ်တေၵႂႃႇဢုပ်ႇၵုမ်ၸွမ်းတီႈ NUCC ဢၼ်ဝႃႈတေႁဵတ်း ၵေႃပွင်ၵၢၼ် ၾၢႆႇ မူၼ်ႉမေးၸိုင်ႈမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈ (တိုင်းပြု ပြည်ပြုညီလာခံ) ၼၼ်ႉၵေႃႈလီ တီႈႁဝ်း တေၸၢင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်လႆႈၼၼ်ႉ တေဢဝ်ဢီႈသင်ပဵၼ်ယႃႇၸူႇ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ မႆႉထတ်းမၼ်းသေ ႁိဝ်ႈတႅၵ်ႈလႃႇ ပေႃးတေထၢမ်ၵၼ်တႄႉ။
ၾၢႆႇလႂ် ၽႂ်ၼႆႉ ၸွင်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၾိင်ႈပိူင်ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊတႄႉႁႃႉ၊ ၾၢႆႇလႂ်ၽႂ်ၼႆႉ ၸွင်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၾိင်ႈတႅတ်ႈဢမ်ႇ ၼၼ်ၵေႃႈ လၵ်းၶၼ် (စံနှုန်း) ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊတႄႉယူႇႁႃႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၾႅတ်ႊ ၻရႄႊမႃးလူး ၾၢႆႇလႂ်ၸုမ်းလႂ် ၸွင်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၾိင်ႈတႅတ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ လၵ်းၶၼ် ၾႅတ်ႊတရႄႊတႄႉယူႇႁႃႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ တၢပ်ႈမီးတၢင်းလွင်ႈ ၵဵင်ၸႂ်ၵၼ်သေ တၵ်းလႆႈထတ်းသၢင်ၵၼ်ၸွမ်းပိူင်ၼၼ်ႉ တႅၵ်ႈတႅၵ်ႈတေႃးတေႃး ၸင်ႇ။ ႁဝ်းၶႃႈ တေ ၸၢင်ႈမူၼ်ႉမေးၵၼ်လႆႈ ပေႃးၼၼ် ႁဝ်းဝႃႈ တေၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်း လႆႈ လွင်ႈၶွတ်ႇလိူတ်ႈ ၾၢႆႇၸိူဝ်းဢၼ်ၶတ်းၶၢၼ်ႉ ဢမ်ႇ ၼၼ်ၵေႃႈ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတင်း မူတ်းတင်းသဵင်ႈမႃးႁူမ်ႈၵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။
တီႈတႄႉမႃး ပေႃးတေဢဝ် ငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ဝၢၼ်ႈမိူဝ်ႈလဵဝ်ဝႃႈ မိူဝ်ႈတႄႇမီး CDM လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇ ဢမ်ႇႁဵတ်း ၸွမ်းလူၺ်ႈ လွင်ႈလိူင်း လွင်ႈႁၢႆႉ ဢမ်ႇၵႃး လၵ်ႈၼၵ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇသေ ဢမ်ႇႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇၵၼ် မိူဝ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ လၢႆးငၢႆႈလၢႆး ယဵၼ်ႇငႄႈၸွမ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၵမ်ႇၽႃႇၵူႈမိူင်းမိူင်းၵေႃႈ ပႂ်ႉတူၺ်း ဢႃႊသီႊယၼ်ႊၵေႃႈၶဝ်ႈၸႂ် ပုၼ်ႈတႃႇတေၶဝ်ႈၸွႆႈထႅမ် EU ၵေႃႈ ၶဝ်ႈၸႂ်ပိူဝ်ႈတႃႇတေၸွႆႈထႅမ် UN ၶဝ်ႈၸႂ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေၶဝ်ႈၸွႆႈထႅမ်။
ၵူၺ်းၵႃႈ ၽိူဝ်ႇၶတ်းၶၢၼ်ႉႁိုင်မႃး 4-5 လိူၼ်ၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတင်းၼိုင်ႈၵေႃႈၸႂ်ႉ ဢဵၼ်ႁႅင်း လွၵ်ႇငိုတ်ႈ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆ တင်ႈၸႂ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈယုင်ႈယင်ႈဢူၼ်မေႃးသေယဝ်ႉ ၸႂ်ႉလၢႆးႁုၵ်ႉႁၢႆႉမႃး ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ် ၾၢႆႇၼိုင်ႈတင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ သမ်ႉၶိုၼ်းတုမ်ႉ တွပ်ႇၶိုၼ်း ပဵၼ်လွင်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆၵၼ်မႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ပေႃးဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ၼႆၸိုင် ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢႃႊသီႊယၼ်ႊၵေႃႈလီ EU ၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇ ၼၼ် ပႃးၸဵမ်တင်းၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN ၵေႃႈလီ တႃႇတေၶဝ်ႈပႃး ၸွမ်းၼႂ်း လိူင်ႈၵၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် မိူင်းမၢၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးသူၼ်ၸႂ်တႄႉတႄႉမီးမီး ယဝ်ႉ။
ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းၼႄဢီႈသင်လႃႇ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၼပ်ႉယမ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်း ၾိင်ႈပိူင်လၢႆးပိူင် ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊလႄႈ လၢႆးၾႅတ်ႊၻရႄႊၸႅတ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉသေ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈထိုင်ၵႂႃႇၾၢႆႇၼိုင်ႈတင်းၼိုင်ႈလၢႆးၵေႃႇၵၢၼ် ႁၢႆႉၵႂႃႇယဝ်ႉလႄႈ ၼႆႉယိုင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈႁဝ်းၶႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်တူၵ်းလွၵ်း ၾၢႆႇၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၵ်းလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ဝႆႉၾၢင်ႉယူႇ ႁဝ်းၶႃႈယွၼ်းတေႃႉတႆႇပၢႆးၼႄၵၼ် မွၵ်ႈၼႆႉသေ ႁႂ်ႈလႆႈၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းပိူဝ်ႈတႃႇ ဝူင်ႈ ၼႆႉၶႃႈ။
မႂ်ႇသုင် ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းၶႃႈ။
ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
25/6/2021
