ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပေႃးၶဝ်တႅၵ်ႇယႅၵ်ႈၵၼ်မႃး လႆႈလႅၼ်ႈႁႃသွၼ်ႈႁူမ်ႈ တီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼႆ ၼၼ်ႉဢမ်ႇ ၸႂ်ႈၵူၺ်းပၢၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်။ ဢဝ်ၸဵမ်ၸွမ်ၽွင်းလူင်ဢူးၼု ဢၼ်တင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈယၢၼ်မိူင်း၊ ၸုမ်း NCGUB ဢၼ် ႁဵတ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈၶႅင်ႇတေႃႇ ၸုမ်းသိုၵ်း နဝတ ၊ တေႃႇထိုင် ၸိူဝ်းဢွၼ်ႁူဝ် CRPH, NUG ဢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတေႃႇ စကစ ၼႆႉ ဢမ်ႇလွတ်ႈလႅၼ်ႈၸူး ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေၼပ်ႉယမ်ပၼ်ဢွင်ႈတီႈပဵင်းၵၼ်ၼႆ ဢမ်ႇသူႈမီး။ ပၢၼ်မိူဝ်ႈၼၼ်ႉတႄႉ ဝႆႉသေၵမ်းၼိုင်ႈၵွၼ်ႇ။
မိူၼ်ၸိူင်ႉၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶွတ်ႇလိူတ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း NUG ဢၼ်ၶၢၼ်ပၢၵ်ႇဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ ၸိုင်ႈမိူင်းမႂ်ႇလႂ်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇ ႁူမ်ႈလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းလႂ်ၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်း လိူင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်မိူင်း လူၺ်ႈတင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တႅတ်ႈၼႅတ်ႈၼႅၼ်ႈၼႃ။
ၶေႃႈႁူမ်ႈလႆႈၸႂ် ၸွမ်း K3C ၼၼ်ႉ မီးယူႇၼႃႇ တေဝႃႈၼႆၵေႃႈ၊ တၢမ်တူဝ် ၸုမ်းၶၢင် KIA ဢၼ်ပဵၼ်လုၵ်ႈ ၸုမ်း K3C ၼၼ်ႉ ယင်းဢမ်ႇဢွၵ်ႇၼႃႈယိုၼ်တူဝ်။ ၼႆလႄႈ ၸွမ်းလူၺ်ႈၼႃႈမိူင်း ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃတင်ႈ သဝ်းတမ်းမီးသေ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတီႈမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇၶဝ် ၵႃႈလႆႈဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၼိူဝ် မိူင်းၶႄႇ ယူႇယဝ်ႉလႄႈ တေႁဵတ်းၵႅင်ႈလိုမ်းပႅတ်ႈ ဢမ်ႇလႆႈ၊ တေလပ်းႁူလပ်းတႃထဵင်ပၢၵ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈ။ ၵႃႈတၵ်းလူဝ်ႇလႆႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်း ႁႃလၢႆးလီတီႈသုတ်း တႃႇမီးၽွၼ်းပၢင်ႈၸိုင်ႈမိူင်းတူဝ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်းႁိမ်းႁွမ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈမဵဝ်းလိူၵ်ႈႁဵတ်းပဵၼ်လႆႈ ၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၽႂ်ၶႂ်ႈလႆႈ။
ၼႂ်းဝူင်ႈဝၢင်ႈၼႆႉ လိူင်ႈလိၵ်ႈလုၵ်ႉတီႈမိူင်းမၢဝ်း ႁူၺ်ႈလီ သူင်ႇထိုင် ၸုမ်းပလွင်ႈ TNLA ၼၼ်ႉ ၶွၼ်းယွၼ်ႈ ယင်းပႆႇယဵၼ်၊ သမ်ႉပေႃးမီးၶၢဝ်ႇၽိဝ်ႇဢွၵ်ႇထႅင်ႈ လွင်ႈဝႃႈ ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA ႁဵတ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တၢင်ႇၼိူဝ်ၼႃႈလိၵ်ႈၸုမ်းၶဝ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၼ်းႁိုင်သင် သမ်ႉပူတ်းလူင်းၶိုၼ်း။
ၼႂ်းလိၵ်ႈၼၼ်ႉ “ၶေႃႈထီႈ 1- MNDAA ၼႆႉ တေသိုပ်ႇဝၵ်ႉဝႆႉ ၶေႃႈယိုၼ်ႈယွၼ်း လွင်ႈၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃသေ တေဢမ်ႇတင်ႈၸိုင်ႈမိူင်း လွတ်ႈလႅဝ်းၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ပၢႆဢမ်ႇမီးၵၢင်ၸႂ် တႃႇႁိမ်ဢဝ်ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်းၵွၼ်ႇ။
ၶေႃႈထီႈ 2 - တေဢမ်ႇႁူမ်ႈႁွမ်း တင်းၸုမ်းလႂ် ဢၼ်သၢၼ်ၶတ်းတေႃႇၶႄႇလႄႈ မၢၼ်ႈ၊ တင်း NUG ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ ႁူမ်ႈႁွမ်း လူၺ်ႈလိူင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ တႃႇတေၶႂၢၵ်ႈၼႃႈလိၼ်သိုၵ်း ဢမ်ႇၼၼ် တႃႇတေပိုတ်းတိုၵ်း ဝဵင်းလိူဝ်ႇ၊ တူၼ်ႈတီး ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၽႅၼ်ၵၢၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေသိုပ်ႇဝၵ်ႉဝႆႉ သုၼ်ႇ လႆႈၵႅတ်ႇၶႄတူဝ်ၵဝ်ႇယူႇ။
ၶေႃႈထီႈ3 – ငဝ်းလၢႆးလိူင်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈ ၼႂ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ မိူင်းၶႄႇတိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈၵႄႈလိတ်ႈၸဵဝ်းၸႅဝ်ႈဝႆးၶၼ် ယူႇလႄႈ တၢမ်ၼင်ႇမိူင်းၶႄႇ ယိုၼ်ႈယွၼ်းၼၼ်ႉ တေၵိုတ်းတိုၵ်းယဝ်ႉ တႄႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈ ၵႂႃႇ” ဝႃႈၼႆယဝ်ႉ။
ၵဵဝ်ႇၵပ်းလိၵ်ႈၽိုၼ်ၼႆႉ ၸွင်ႇၸႂ်ႈၶေႃႈၵၢင်ၸႂ် ၶွင်ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉတႄႉႁိုဝ်ၼႆ ႁူမ်ႈဝႃႈ ပႆႇယိုၼ်ယၼ်လႆႈသေတႃႉ မႅၼ်ႇၼေႇၵျႃႇၶွင်ၾဵတ်ႉပုၵ်ႉ မႅတ်ႇသိၼ်ႇၵျႃႇ MNDAA တွပ်ႇလိၵ်ႈၶိုၼ်းဝႃႈ ၸႂ်ႈၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၶဝ်တႄႉယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။
ၵွပ်ႈၼႆ တိူၵ်ႈတီႈဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၵႂၢမ်းၾၢႆႇၶႂ်ႈၶွင် MNDAA ၵေႃႈယႃႇ လိူဝ်ဢမ်ႇလႆႈလႄႈ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းဢွၵ်ႇႁိုဝ်ၼႆ တႃႉလီငမ်းငဝ်းဝႆႉယဝ်ႉ။
ဝၢႆးလင် ဝၢင်ယီႈတင်းမိၼ်းဢွင်ႇလႅင်ႇ ႁူပ်ႉၵၼ်ယဝ်ႉၼႆႉ ငဝ်းလၢႆး ၼႃႈသိုၵ်းၼႃႈမိူင်း လၢၵ်ႇလၢႆမႃးၼၼ်ႉ တေႁူႉငိၼ်းႁၼ်မႅၼ်ႈၵၼ်ယူႇ။ တဵင်ႉသိုဝ်ၸွၼ်း ႁွင်ႉႁူပ်ႉ ၸွမ်သိုၵ်း ၵမ်ႇသျွင်ႇ ၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ၸုမ်းၶၢင် KIA ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ႁွင်ႉႁူပ်ႉပႃး ႁူဝ်ၼႃႈၾၢႆႇဝႃႉ၊ မိူင်းလႃး ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵဝ်ႉၵၼ်း FPNCC ၸုမ်းဢူၺ်းလီၽၢၵ်ႈၼိူဝ်။ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်ဝႃႈ မိူင်းၶႄႇပူင်ၼၵ်း ယႃႇႁႂ်ႈၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ပိုတ်းတိုၵ်းတေႃႇ ၸုမ်း စကစ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၼႆသေ တမ်းၽႅၼ်ယၼ်ႇသိုၵ်း “ရန်နိုင်မင်း”၊ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ ၼမ်ႉၶမ်း၊ ၼွင် ၶဵဝ်၊ ၾၢႆၶုၼ်၊ မိၼ်းတၢတ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝၼ်းလဵဝ်ၵၼ်။
ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉသမ်ႉ ပိုတ်းပွႆႇသႂ်ႇတၢင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ။ မိူၼ်တင်းၼႄဝႃႈ ဝၢႆးတူၵ်းလူင်းၵၼ်တင်းဝၢင်ယီႈယဝ်ႉ မဢလ ၼႆႉ ထၢင်ႇႁၢင်ႈပိုတ်းတိုၵ်းတေႃႇ ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉၶဝ် ထၢၼ်ႈပေႃးပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ၼႆၵေႃႈမီးမီးယဝ်ႉ။
ႁူႉႁၼ်သႅၵ်ႇလႅၵ်ႇဝႃႈ မၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁုၵ်းႁၢႆႉတေႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇယူႇၵေႃႈ မိူင်းၶႄႇၼႆႉ ဢမ်သဵင်ဝႆႉ၊ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼႆႉ မီးၸွမ်းၾင်ႇလိၼ်ၵူၺ်းလႄႈ ၵူႈပွၵ်ႈပူၼ်ႉမႃး မွင်းႁႂ်ႈ စကစ ပွႆႇၶိူင်ႈမိၼ်ၵႂႃႇလဵပ်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ တိုၼ်းပၼ်ၾၢင်ႉဝႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၽၢၵ်ႈမိူင်းမၼ်း ၵမ်းလဵဝ်။
မိူဝ်ႈသိုၼ်းဝၼ်းၼႆႉ ၶွင်ဢမ်ႇမီးပၢင်တိုၵ်းသေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မႄႈမၢၼ်း ၵူၼ်းထဝ်ႈ လႆႈတၢႆမၢတ်ႇ ၵူမ်ၵိုၵ်း ထူမ်တႂ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်ႇၵၢၼ်ႉ ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း ႁူဝ်သၢဝ်းၵေႃႉၵေႃႈယႃႇ ဢမ်ႇငိၼ်းမိူင်းၶႄႇ ဝိၵ်းဝွၵ်းတူၵ်ႇတၵ်ႉ ႁၢမ်ႈႁႄႉၸွမ်း၊ ပွင်ႇဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇၼႆႉ ၸုၵ်းၸင်ႈၾၢႆႇ မဢလ လုမ်းလုမ်းယဝ်ႉႁိုဝ်ၼႆ တေလႆႈၼပ်ႉ ၸင်ႈထတ်းသၢင် ယူႇယဝ်ႉ။
လၢႆးႁဵတ်းစကစၼႆႉ ႁဵတ်းႁၢႆႉတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းၽၵ်းၵႃႇသေ လွၵ်ႇငိုတ်ႈႁႂ်ႈၵူဝ်ႁႄ၊ ႁႂ်ႈလူတ်းယွၼ်ႇ ၼမ်ႉၸႂ်ဢၼ်ၶႂ်ႈၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်းၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼၼ်ႉၼႆ ႁူႉပွင်ႇၸႅင်ႈလႅင်းၵၼ်မႃး ၸဵမ်ၸင်ႇ တႄႇယိုတ်းမိူင်း ၼၼ်ႉယဝ်ႉယိုင်၊ ၸၢမ်းႁႂ်ႈဝႃႈ ၾၢႆႇလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼႆႉ ၸုၵ်းမၼ်ႈတူၺ်းထိုင်ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ လူၺ်ႈဢမ်ႇ ၸႅၵ်ႇယႅၵ်ႈ ထၢၼ်ႈၵူၼ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ လူၺ်ႈဢမ်ႇၸပ်းၾၢႆႇပႅၼ်ပႄႈ ၼိူဝ်လိၵ်ႈၵႂၢမ်း ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတူဝ်ၵဝ်ႇသေ ပၵ်းၸႂ်တေႃႇၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၸဝ်ႈဢႃႇ ၼႃႇ ယိူင်းတႃႇၵွပ်ႇၵူႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း ၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်းတႄႉတႄႉပႄႇ တႃႇဝႃႈၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၵမ်ႉယၼ်ပၼ်ႁႅင်း ႁိုဝ်တေမီး။
ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းၸၢဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၼင်ႇၵၼ် ထႃႈပႆႇမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းလူၺ်ႈ လိူင်ႈၵၢၼ်သိုၵ်း ၵၢၼ်မိူင်း တႅတ်ႈၼႅတ်ႈ ၼႅၼ်ႈၼႃၼႆၸိုင် ပွႆႇႁိုင်ၼၢၼ်းလိူဝ်မႃး ၸၢင်ႈၺႃးၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်းမိူၵ်ႈမႂ်ႈ ပေႉပုၼ်ႈၶီႇၸိၵ်းတွၵ်ႇ ၸွၵ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်ၵဝ်ႇၵွၼ်ႇယဝ်ႉ။
ၸုမ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉလႄႈ NUG ၊ ၸုမ်းဢူၺ်းလီသၢမ်ပီႈၼွင်ႉလႄႈ NUG ၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၵၼ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၼႆႉ ယင်းပႆႇတၢႆတူဝ်ၸိုင် ပႂ်ႉထိုင်မိူဝ်ႈလႂ် ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ တေႁူမ်ႈယွၼ်ႈၽဵင်ႇၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပဵၼ်ဝႆႉၵၢင်ႈၶမ်ၶေႃး တႃႇမူႇၶဝ်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမူၼ်း သမ်ႉတိုၵ်ႉငႃတေလၢဝ်ႈယူႇ ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
