ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး 5,000 ပၢႆ ဢၼ်ပၢႆႈမႃးၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင်ပီပၢႆၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶမ်ၸႂ် တႃႇပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်း မႆႈၸႂ်ၵူဝ်လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉဢမ်ႇၵုမ်ႇထူၼ်ႈ တေလႆႈတႄႇငဝ်ႈ(သုၼ်ႇ) ၶိုၼ်း ၾၢႆႇၼိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ႁိပ်ႈႁႂ်ႈမိူဝ်း ယူႇတိၵ်းတိၵ်း ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝူၼ်ႉၵႂင်ဝႆႉဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းတီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးယၢမ်းလဵဝ်တိုၵ်ႉမီးဝႆႉမွၵ်ႈ 5800 ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 28 ဝၢၼ်ႈဢၼ်မီး တၢင်းၸဵင်ႇႁွင်ႇဝၼ်းတူၵ်း ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မိူၼ်ၼင်ႇဝၢၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇပၢင်ႁူႈ၊ ဢိူင်ႇတေႃႉသၢင်ႇ၊ ဢိူင်ႇႁူး သူၼ်၊ ဢိူင်ႇၶိုမ်းလႄႈ ဢိူင်ႇပုင်းလူင် ၸိူဝ်းၼႆႉ ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ပၢႆႈမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2021 ယွၼ်ႉၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်း ႁွင်ႇ TNLA, SSPP လႄႈ RCSS ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် ။
ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသူၼ်းဢီးႁႂ်ႈပွၵ်ႈ ၶိုၼ်းႁိူၼ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈသမ်ႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈသမ်ႉ ၸီႉသင်ႇဝႃႈ ၽႂ်တေပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းၵေႃႈ ႁႂ်ႈပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်း ၼႆလႄႈႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး မႆႈၸႂ်ၶမ်ၸႂ်ဝႆႉ လၢႆလၢႆလွင်ႈ ။
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတႄႉ မႆႈၸႂ်ဝႆႉသွင်လွင်ႈ။ လွင်ႈ ၼိုင်ႈတႄႉ ပေႃးပွၵ်ႈမိူဝ်းယဝ်ႉ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈလွတ်ႈၽေး၊ ၵူဝ်ဢမ်ႇမီးၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် တေလႆႈ တႄႇငဝ်ႈၶိုၼ်းမူတ်းမူတ်း။ ပေႃးပွၵ်ႈမိူဝ်းယဝ်ႉ ၸုမ်းၸွႆႈထႅမ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် တေတတ်းသဵၼ်ႈမၢႆ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်း ၵိၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ၵမ်ႈလဵဝ်ယဝ်ႉ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈ ပေႃးဢမ်ႇမိူဝ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ၸႂ်ႉႁႂ်ႈမိူဝ်းတေႃႇထိုင်လိူၼ်ၼႆႉသဵင်ႈ။ ပေႃး ပီၼႃႈမႃး ၶဝ်တေဢမ်ႇႁႂ်ႈမီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢမ်ႇပၼ်ၸုမ်းတၢင်းၼွၵ်ႈၶဝ်ႈၸွႆႈထႅမ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ယဝ်ႉ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ႁူဝ်လိူၼ်ၻီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊ 2022 ၼႆႉ ယူႇတီႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁွင်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တင်းမူတ်း ၵူၺ်းၵႃႈ တေလႆႈပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းၵၼ်မႃး ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉ။
“ယၢမ်းလဵဝ် ၾၢႆႇ SSPP ၵေႃႈ ႁွင်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းယဝ်ႉ ႁႂ်ႈပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆမုင်ႉႁေႃႁိူၼ်းသေ ပွၵ်ႈႁိူၼ်းလႆႈယဝ်ႉ ၶဝ်ဝႃႈ ယႃႇပေၵူဝ် ။ လုၵ်ႈလၢင်းႁဝ်းၵႂႃႇႁၢပ်ႇၵၢၼ်သိုၵ်း ၸုမ်းလႂ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ယႃႇပေၵူဝ် ႁႂ်ႈဢွၼ်ၵၼ် ပွၵ်ႈမိူဝ်းလႆႈယဝ်ႉ ၼႆၸိူဝ်းၼႆႉၶႃႈ။ ဢၼ်ပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆၼႆႉ ၶဝ်တေၶိုၼ်းမေးတၢင်ႇ ထိုင်တီႈငဝ်ႈငုၼ်း SSPP ႁႂ်ႈႁူႉႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းသေ တေၸၢင်ႈၸွႆႈထႅမ်လူင်း မႃး ၶဝ်တႄႉဝႃႈၸိူင်ႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉၶႃႈ”- ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တေဢွၼ်ၵၼ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၼႆႉ ယၢမ်းလဵဝ် တိုၵ်ႉထၢမ်ၵၢင်ၸႂ် တိုၵ်ႉၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵၼ် ဝႆႉယူႇ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈဝၼ်းတီႈ 13 ၼႆႉ ႁႂ်ႈပဵၼ်ဝၼ်းလိုၼ်းသုတ်းသေ ဝႃႈၽႂ်တေပွၵ်ႈမိူဝ်းၽွင်ႈ ဝၢၼ်ႈလႂ် ဢိူင်ႇလႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၽူႈၸွႆႈ ထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ်ႉတွင်ႈထၢမ်ၵၢင်ၸႂ် ၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵၼ်ဝႆႉယူႇ။ ဢၼ်ပၼ်သဵၼ်ႈမၢႆတႃႇ မိူဝ်း တႄႉ 3 ပုၼ်ႈ မီး 1 ပုၼ်ႈယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈႁဝ်းၶႃႈတေ လႆႈမိူဝ်းတႄႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလႆႈတမ်းၸႂ်/ ၶေႃး မိူဝ်းၵၼ်။ ပၢႆႈယဝ်ႉပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ၵေႃႈ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပၢႆႈထႅင်ႈပွၵ်ႈၼိုင်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈမိူဝ်းယူႇပၵ်းၵဝ်ႇပိူင်ၵဝ်ႇ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမေႃႈၶဝ်ႈလႆႈမိူဝ်းတင်ႈၼိူဝ်ၵဵင်းလီလီၵၼ် ၵမ်ႉမႃး ယူႇဢမ်ႇတၼ်းႁိုင်သေ လႆႈပၢႆႈထႅင်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။
တေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် လႆႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်းယေးသေ ယူႇဝႆႉ။ ၼိုင်ႈလိူၼ်လႂ် လႆႈပၼ်ၵႃႈၶၢတ်ႈ တီႈဢေႇသုတ်း 3-4 မိုၼ်ႇပျႃး။ မၢင်ၵေႃႉ လႆႈပၼ် 6-7 မိုၼ်ႇပျႃး ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၼႂ်းဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁိူၼ်းႁဝ်း တီႈယူႇၵဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၽႂ်ၽႂ် ၵေႃႈ ၶႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၵူဝ်ဢမ်ႇလွတ်ႈၽေးၵၼ် ၸိူင်ႉၼႆၵူၺ်းၶႃႈ ယွၼ်ႉႁဝ်းၶႃႈ လႆႈပၢႆႈမႃးႁိုင် ပီပၢႆယဝ်ႉလႄႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈတႃႇၼ ၼွၵ်ႈမိူင်းၶဝ် မႃးၸွႆႈထႅမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်း၊ ၵိူဝ်၊ ထူဝ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်းသမ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁႃႁင်းၵူၺ်းသေ ၸၢႆႇၶႃႈဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၵၢၼ်တီႈၼႂ်းဝဵင်းသမ်ႉ ဢမ်ႇ ပေႃးမီးယဝ်ႉလႄႈ မၢင်ၵေႃႉ ပႆႇလႆႈပၼ်ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်း 2-3 လိူၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မီးဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ်တီႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး ႁူဝ်ၵူၼ်း 5800 ပၢႆယဝ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉတၢင်းဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း ၸိုင်ႈ တႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မီးထႅင်ႈႁူဝ်ၵူၼ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ၵမ်ႈၼမ် တေပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူးသူၼ်။
