လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆးမိူင်းမွၵ်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၶၢတ်ႇၵၢၼ် ႁဵၼ်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးပၺ်ၺႃ

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတႆး ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းမႃးမီးဝႆႉတီႈ ဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ ၸႄႈမိူင်းၶၢင် မီး ပၢၵ်ႇပၢႆ ၶၢတ်ႇၵၢၼ် ႁဵၼ်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းၸမ်လိူၼ် တီႈဝၢၼ်ႈသဵင်ၵွင်ႈ တိုၵ်ႉတႅၵ်ႇယူႇလႄႈ ပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈ မိူဝ်းၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်း  ။  

တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 20/10/2022 မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတပ်ႉမ 88 တင်း သိုၵ်း ၶၢင် KIA လႄႈ ၸုမ်းၵႅတ်ႇၶႄၵူၼ်းမိူင်း PDF သွင်ၾၢႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တၢင်းဝၢၼ်ႈ လူင်ၵျႃႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်ပဝ်း ဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ  ။

ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸႂ်ႉၶိူင်ႈမိၼ်ယိုဝ်းၸွႆႈလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးသွၼ်ႈဝႆႉတီႈဝတ်ႉလေႃးၵမႃႇရ ၸဵင်ႇလႄႈ ဝတ်ႉၶျၢၼ်းမျေႉယွင်ႇၶျီႇ ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ ၸႄႈတွၼ်ႈမၢၼ်ႈမေႃႇ(မၢၼ်ႈမေႃႈ) ၸႄႈမိူင်းၶၢင် ႁူဝ်ၵူၼ်း 700 ပၢႆ၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉ တႃႇလုၵ်ႇဢွၼ်ႇႁဵၼ်းၸၢဝ်းတႆး 100 ပၢႆ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်း မႃးၸမ်လိူၼ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး။  

ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “လွင်ႈပၢႆးပၺ်ၺႃ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ မီးလွင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁႅင်းတႄႉတႄႉၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ပဵၼ်ၽွင်းလူဝ်ႇႁဵၼ်းပၺ်ၺႃ။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ ဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ တေၸႂ်ပိဝ် တေၸပ်းယၢမ်ႈ။ ထိုင်ၶၢဝ်းလူဝ်ႇႁဵၼ်းမႃးၶိုၼ်း ၵူဝ် ၶဝ်ဢမ်ႇပႃးၸႂ်ပႃးၶေႃးႁဵၼ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ ယွၼ်ႉၶဝ်ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းႁိုင်”- ဝႃႈၼႆ။

လုၵ်ႈႁဵၼ်းတႆး ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ပၢၵ်ႇပၢႆၼႆႉ  ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇႁဵၼ်း ၸၼ်ႉငဝ်ႈ၊ ၸၼ်ႉၵၢင်လႄႈ ၸၼ်ႉသုင်  ။

ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉငဝ်ႈ (အမက) တီႈဝၢၼ်ႈလူင်ၵျႃႇ ၼႆႉ မီးလုၵ်ႈႁဵၼ်း 73 ၵေႃႉ ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈပိၵ်ႉ ႁူင်းႁဵၼ်းဝႆႉ။ ၸိူဝ်းလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၼ်ႉၵၢင်လႄႈ ၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်မႃးၶိုၼ်ႈႁဵၼ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇၼႆႉ မီးထႅင်ႈတင်းၼမ် ။

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်ၵျႃႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁူင်းႁဵၼ်း(အမက)  တီႈဝၢၼ်ႈလူင်ၵျႃႇၼႆႉ တေပဵၼ် ႁူင်းႁဵၼ်း ၸၼ်ႉငဝ်ႈထိုင် ၸၼ်ႉ 5  ။ တေမီးလုၵ်ႈႁဵၼ်းၸၢဝ်းတႆး ၸၢဝ်းၶၢင်   တင်းမူတ်း 73 ၵေႃႉ။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ လုၵ်ႈႁဵၼ်း ၸၼ်ႉၵၢင် ၸၼ်ႉသုင် ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵၼ်းၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇသမ်ႉ  ဢမ်ႇယွမ်း 50 ၵေႃႉ။ တီႈ ႁူင်းႁဵၼ်းၸၼ်ႉသုင်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပိၵ်ႉ ဢိုတ်းဝႆႉဢေႃႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ပႆႇပိုတ်ႇ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႆႉ ၶၢတ်ႇၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၼ်မႃး ပၢၵ်ႇပၢႆၶႃႈဢေႃႈ။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ႁူႉ ၵူၺ်း ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇႁူႉ တေမီးထႅင်ႈတင်းၼမ်” – ဝႃႈၼႆ။

ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းၶၢင် KIA, PDF ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်မႃး တီႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ ၶၢဝ်းတၢင်းၸမ်လိူၼ်ၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်း ပိုၼ်ႉတီႈ ၸဵမ်ၸၢဝ်းတႆး၊ ၸၢဝ်းၶၢင် ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ႁူဝ်ၵူၼ်း ႁဵင်ပၢႆ ၵမ်ႈၼမ် တေပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈဝႆႉ ၸွမ်းဝတ်ႉၵျွင်းမုၼ် ၸဝ်ႈ၊ ၵျွင်းၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇလႄႈ ႁိူၼ်းယေး ပီႈၼွင်ႉၽႂ်မၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇလႄႈ ဝဵင်းမၢၼ်ႈမေႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇၼႆႉ ၵိုတ်းဝႆႉ 900 ပၢႆ တီႈဝတ်ႉလေႃးၵမႃႇရၸဵင်ႇ 250 ၵေႃႉလႄႈ ဝတ်ႉၶျၢၼ်းမျေႉယွင်ႇၶျီႇ 501 ၵေႃႉ။ တေပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူင်ၵျႃႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼွင်ပဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶၢင် ပၢႆႈၵႂႃႇသွၼ်ႈ ဝႆႉတီႈၵျွင်းၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ ယူႇတီႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ – ၶၢင် ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၶၼ်ၽႂ်း ယွၼ်ႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်း လူဝ်ႇဢဝ်ၶဝ်ႈဢဝ်ၼမ်ႉ ၼႆယဝ်ႉ။

“ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မုင်ႈမွင်း ႁႂ်ႈၶဝ် ၸဵဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၶၼ်ၽႂ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးႁဝ်းၶႃႈတႄႉ မုင်ႈ မွင်းၶႂ်ႈပွၵ်ႈႁိူၼ်းယေး ၼႃႇယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်း လူဝ်ႇဢဝ်ၶဝ်ႈဢဝ်ၼမ်ႉၶႃႈ။ ဢွင်ႈတီႈၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်းၼႆႉ ၸဝ်ႈတႃႇၼ မႃးၸွႆႈထႅမ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီး။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃးတူၺ်းသင်ပၼ်ၶႃႈ။ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶႃႈဢေႃႈ တႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတႄႉ”- ၽူႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇလၢတ်ႈ။

မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ဢွၵ်ႊထိူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉသေ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်းတႅၵ်ႇ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽူႈယိင်း 2 ၵေႃႉ လႆႈလူႉတၢႆထင်တီႈၼႂ်းသူၼ်။ တႃႇ 4 ၵေႃႉ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်း။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 26/10/2022 ၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းသူၼ်ထူဝ်ႇလိၼ် တိူဝ်ႉသႂ်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶုၼ် လူႉတၢႆ 2 ၵေႃႉ ပဵၼ်ထဝ်ႈယိင်း ဢႃယုမွၵ်ႈ 60 ပီလႄႈ ဢႃယုမွၵ်ႈ 45 ပီ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/10/2022 ၼၼ်ႉသမ်ႉ မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းတႅၵ်ႇ ႁိမ်းႁူင်းပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈလႄႈ ၵျွင်းၶရိတ်ႉယၢၼ်ႇ ဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ ၸၢၵ်ႇမၢၵ်ႇတိူဝ်ႉသႂ်ႇ ဢွၼ်ႇႁဵၼ်းယိင်း ၸၼ်ႉ 7 ၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢႃယု 13 ပီလႄႈ ထဝ်ႈယိင်း ဢႃယု 50 ပၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈမၢတ်ႇ ၸဵပ်း။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29/10/2022 ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ 8 မူင်းပၢႆ မၢၵ်ႇလူင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူၵ်းတႅၵ်ႇ ၼႂ်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇတႂ်ႈ တိူဝ်ႉသႂ်ႇၵူၼ်း ဝၢၼ်ႈ ၽူႈယိင်း 2 ၵေႃႉ ဢႃယု 40 ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ ဢႃယု 27 ပီ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လႆႈတိူဝ်ႉမၢတ်ႇၸဵပ်းၸွမ်းထႅင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 31/10/2022 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်း တပ်ႉၵွင် 88 ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း 40 ပၢႆ ဢဝ်တိုဝ်ႉတၢင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇမီးယူႇႁိူၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉသေ ၶဝ်ႈပၵ်းတပ်ႉ ၼႂ်း ဝၢၼ်ႈလူင်ၵျႃႇလႄႈ ဝၢၼ်ႈၼွင်ပဝ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇ။

ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းမွၵ်ႇၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးဝၢၼ်ႈတႆး ဢမ်ႇယွမ်း 80 ဝၢၼ်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ယူႇႁူမ်ႈၸွမ်းၵၼ်သမ်ႉ တေမီး ၸၢဝ်းတႆး၊ ၸၢဝ်းၶၢင်၊ ၸၢဝ်းမၢၼ်ႈလႄႈ ၶႄႇ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ႁူဝ်ပၢၵ်ႇလႂ် 70 % ၼႆႉ ပဵၼ်ၸၢဝ်းတႆး ၼမ်တီႈသုတ်း။

ဢိင်ၼိူဝ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈတူဝ်ႈလုမ်ႈၾႃႉ ၊ ဢိင်ၼိူဝ် ၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇၼိမ်သေ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢမ်ႇလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလီလီ မႃးၶၢဝ်းတၢင်း 2 ပီယဝ်ႉ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ၶဝ်ႈထိုင်မႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈပၢႆႈလႆႈၼီထႅင်ႈ ၊ တုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ ၸဵမ်လဵၵ်ႉတေႃႇယႂ်ႇ၊ ၸဵမ်ထဝ်ႈၸဵမ်ၼုမ်ႇၵူႈၵေႃႉ။