Friday, April 26, 2024

ၽေးသၽႃႇဝ ယႃႉပႃးယွင်ၶဝ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း

Must read

ပႃႈပႅင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼင်ႈတီႈတိၼ်ၶိုၼ်ႈလႆသေ ႁုင်ၽၵ်းမၼ်းၼၢင်းယူႇ။ ဝၢႆႇတူၺ်းသၢႆႉတူၺ်းၶႂႃ  ပဵၼ်ၼမ်ႉၵႂႃႇတၢင်းထုင်ႉ မိူၼ်လႆႈယူႇၼႂ်းပၢင်ႇလၢႆႇဝႆႉၵေႃႈလူဝ်လူဝ်။ ၼမ်ႉတႃဢွၼ်ႇမၼ်းၼၢင်း ယိုင်ႈယမ်းဝႆႉသေ မိုင်ဝႆႉယူႇႁင်းမၼ်း။

Photo SHAN-ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းထုင်ႉပူင်း ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ

ပီၼႆႉ ၾူၼ်တူၵ်းၼမ်လိူဝ်ၵူႈပီ ။ ထုင်ႉပူင်း ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းဝႃႈ ပဵၼ်ထုင်ႉဢၼ်ဢွၵ်ႇၶဝ်ႈသၢၼ် ဝၢၼ်လီၼၼ်ႉ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်ၼွင် ထူမ်ႈပႃးတူၼ်ႈၶဝ်ႈ ပူၼ်ႉၸူဝ်ႈၵူၼ်းပၢႆယိုၼ်ႈမိုဝ်း။ ဢၼ်ပၢတ်ႇယဝ်ႉသေ ယင်ၶႃႇဝႆႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸႄႈၼမ်ႉ ဝႆႉယူႇလၢႆဝၼ်းယဝ်ႉ ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ပေႃးဢွၵ်ႇငွင်ႉဢွၵ်ႇငူင်း ၸဝ်ႈၼႃး ထုင်ႉပူင်းတင်းထုင်ႉ ပဵၼ်ဢၼ်ႁႅင်းၸႂ်တူၵ်း ဢူၵ်းၸမ် တႅၵ်ႇ ဝူၼ်ႉသင်ပေႃးဢမ်ႇဢွၵ်ႇ။

- Subscription -

လုၵ်ႈၸၢႆး ပႃႈပႅင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “သင်ၼမ်ႉဢမ်ႇထူမ်ႈပႅတ်ႈတႄႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်း ပီႈၼွင်ႉထုင်ႉပူင်း ဢဝ်ၶဝ်ႈၸဝ်ႉ လႄႈ သွမ်ႈၶဝ်ႈႁိုဝ်ႉ။ ၶဝ်ႈၸဝ်ႉၸိူဝ်းပၢတ်ႇယဝ်ႉသေ ယင်ဝႆႉတီႈႁၢဝ်းၼၼ်ႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈထိုင်ပႃးလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ႈၶိုၼ်းဢွၵ်ႇ ငွင်ႉဢွၵ်ႇငူင်း မႃးမူတ်းယဝ်ႉ။ ပႅတ်ႈလၢႆမူတ်းယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ ၶဝ်ႈႁဝ်း ”

တူၼ်ႈၶဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးဢႃယုမၼ်းလႆႈမွၵ်ႈ 2 လိူၼ်ၼႆ  ပေႃးၸူမ်ၼမ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပူၼ်ႉ 7 ဝၼ်းၶႃႈ။ မၼ်းတၢႆမူတ်းဢေႃႈ။ မၼ်းၵေႃႈမိူၼ်ၵူၼ်းၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ။ ပႆႇဝႃႈထူမ်ႈၼမ်ၸိူင်ႉၼႆလႃႈ ။ ထူမ်ႈႁေၶိုင်ႈ ၼိုင်ႈၵူၺ်းၵေႃႈ ပေႃးဝၼ်းမၼ်းႁိုင်ၼႆ မၼ်းၼဝ်ႈသေတၢႆဢေႃႈ။

Photo SHAN-ၶဝ်ႈထုင်ႉပူင်း ဢၼ်ပၢတ်ႇသေယင်ဝႆႉ

ၼမ်ႉၼႆႉ တႄႇထူမ်ႈထုင်ႉပူင်း မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 8/8/2022  ။ ယၢမ်းလဵဝ် ႁိုင်မႃးၶၢဝ်းတၢင်းၸမ်လိူၼ် ၊ ၼမ်ႉၼႂ်းၼႃး ယွမ်းလူင်း ယဝ်ႉသေတႃႉ ၼမ်ႉပႆႇႁႅင်ႈမူတ်း။ ၶဝ်ႈတႄႉလူႉသုမ်းမူတ်း။ ၸိူဝ်းပၢတ်ႇယဝ်ႉသေ ယင်ဝႆႉၵေႃႈဢွၵ်ႇငွင်ႉဢွၵ်ႇငူင်း ပဵၼ်တူၼ်ႈၶဝ်ႈ ၶိုၼ်းမူတ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ႈငွင်ႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၶိုၼ်းဢဝ်ၽုၵ်ႇ၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ႁဵတ်းသင်သေလွင်ႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ဢဝ် ပႅတ်ႈ ႁဵတ်းၾုၼ်ႇဝႆႉငႂ်ႈၶိုၼ်း။

ၽိူဝ်ႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၶဝ်မႃးတူၺ်း သမ်ႉပေႃးဝၼ်းတီႈ 20 ယဝ်ႉၶႃႈၼႃႇၼေႃ။ မႃးတူၺ်းႁေ ၶိုၼ်းႁၢႆ မိူဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ ပႆႇဝႃႈသင် မႃးၶိုၼ်း။ လွင်ႈတၢင်းၸွႆႈၵေႃႈပႆႇမီးသင်။ မီးၸဝ်ႈတႃႇၼ ဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈ တေမႃးၸွႆႈၶဝ်ႈ သၢၼ် ႁိူၼ်း 6 ပေႇ ၼႆဝႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တိုၵ်ႉလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇမၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ။” ၸဝ်ႈၼႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွင်ၸၢင်ႉ ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ပႃႈပႅင်းၶဝ်မႄႈလုၵ်ႈၼႆႉ ၼႃးမီးသွင်ၶုၵ်း။ ၼိုင်ႈၶုၵ်းၵႂၢင်ႈမွၵ်ႈ 15 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ပီၼႆႉၺႃး ၼမ်ႉထူမ်ႈမူတ်း လႄႈ ၶဝ်ႈတႃႇၶၢႆ တႃႇပီတေမႃးတႄႉ ဢမ်ႇမီးသေဢိတ်းယဝ်ႉ။

လုၵ်ႈၸၢႆးပႃႈပႅင်းလၢတ်ႈဝႃႈ – ၵတ်ႉၵႃႈယင်းတၼ်းလႆႈပၢတ်ႇလႆႈဢဝ်ဢိတ်းၼိုင်ႈ ၵွၼ်ႇၼႃႈၼမ်ႉပႆႇထူမ်ႈ။ ဢၼ်ၼၼ်ႉတႄႉ တေဝႆႉတႃႇၵိၼ်ၼႃႈႁိူၼ်းတႃႇပီတေမႃး။ တႃႇၶၢႆတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇလႆႈသေဢိတ်းယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

တေႃႈၼင်ႇ ၶဝ်ႈၸိူဝ်းမီးတီႈၵွင်းတီႈသုင်ၵေႃႈ ၼမ်ႉယင်းၶိုၼ်ႈထူမ်ႈၶႃႈၼႃႇ ပီၼႆႉ။ ၶဝ်ႈၸိူဝ်းၸူမ်ၼမ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ် ငႂ်ႈၾုၼ်ႇ တႃႇပီတေမႃးၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ၸိူဝ်းယင်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းဢွၵ်ႇငူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ်ႁဵတ်း သင်။ မူယင်းဢမ်ႇၵိၼ်ၶႃႈ  ”  ။

ၶဝ်ႈထုင်ႉပူင်းၼႆႉ လဵင်ႉလႆႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းၸၢၼ်းတင်းမူတ်းသေဢမ်ႇၵႃး တၢင်ႇၶၢႆပႃးထိုင် မိူင်းမၢၼ်ႈ တူင်ႈပဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈ။  ပဵၼ်ထုင်ႉၽုၵ်ႇၶဝ်ႈတႆး ဢၼ်ၵႂၢင်ႈသုတ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။  ၶဝ်ႈထုင်ႉပူင်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶဝ်ႈဢၼ်ၵိၼ်ဝၢၼ်သုတ်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၼႂ်းပီ 2 ပီၼႆႉ ယွၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း၊ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၵႃႇလ လၢမ်းၽႄႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၺႃးၽေး သၽႃႇဝထႅင်ႈလႄႈ ၶဝ်ႈၼႃးဢမ်ႇဢွၵ်ႇပဵင်းတၢင်ႇပီ။ ၶဝ်ႈၵွၼ်ႇၼႃႈ ၼမ်ႉထူမ်ႈၼႆႉသမ်ႉ ဢၼ်ဢွၵ်ႇတီႈၼႃးၵမ်းသိုဝ်ႈ ၶၢႆဢမ်ႇ လႆႈၵႃႈၶၼ်သုင်။ ဢမ်ႇမီးလွၵ်းၵၢတ်ႇ တႃႇၶၢႆဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈမိူင်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၸဝ်ႈၼႃး ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း။ 

ၸဝ်ႈၼႃး ထုင်ႉပူင်း ဢႃယုမွၵ်ႈ 40 ပီ မီးလုၵ်ႈ 2 ၵေႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ မၼ်းပဵၼ်ယွၼ်ႉ လၢႆႇၼမ်ႉ ႁွင်ႈၼမ်ႉဢမ်ႇလီဢေႃႈ။ ၵူႈပီၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈတီႈၽူႈမီးပုၼ်ႈၽွၼ်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ႁႂ်ႈၸွႆႈႁဵတ်းႁွင်ႈၼမ်ႉမိူင် ၼမ်ႉ ပၼ်လီလီ၊ ႁႂ်ႈၼမ်ႉ ၼႂ်းၼႃးပေႃးၸၢင်ႈလႆဢွၵ်ႇၼႆ။ ပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊတႄႉ ၶဝ်ယင်းမႃးၶုတ်းပၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶုတ်းဢမ်ႇတၼ်းယဝ်ႉ သိုၵ်းမႃးယိုတ်းမိူင်းပႅတ်ႈသေၵေႃႈ ဢမ်ႇသိုပ်ႇႁဵတ်းထႅင်ႈ ။ ပေႃးမီးလၢႆႇၼမ်ႉလီတႄႉ ၼမ်ႉ ထူမ်ႈၵေႃႈ တေဢမ်ႇႁၢႆႉႁႅင်းပဵင်းၼႆႉ ”- ဝႃႈၼႆ။

Photo SHAN- ၶဝ်ႈဢၼ်ပၢတ်ႇသေ ယင်ဝႆႉၼၼ်ႉ ၼမ်ႉထူမ်ႈပႃးလႄႈ ဢွၵ်ႇငွင်ႉဢွၵ်ႇငူင်း

ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးထုင်ႉပူင်းတႄႉ တုၵ်းယွၼ်း တီႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်းလႄႈ ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈဝႆႉဝႃႈ ၶႂ်ႈလႆႈလၢႆႇၼမ်ႉဢၼ်လီဢၼ်ၶႅမ်ႉ  ၶႂ်ႈလႆႈႁွင်ႈၼမ်ႉ တႃႇဢဝ်ၼမ်ႉဢွၵ်ႇလႆႈဝႆးဝႆး ဝႃႈၼႆ။

ၼမ်ႉလိၼ်ႁိၼ်ၽႃထုင်ႉပူင်းၼႆႉ ႁၢင်ႈလီမုင်ႈသႃႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပၢၼ်သိုပ်ႇပၢၼ် ၶိုင်ၵၢၼ်ၸတ်းပွင်ၼႃႈလိၼ်လႄႈ ထုင်ႉပူင်းတူင်ႈပဵင်း တင်းမူတ်းမီး 6 ဢိူင်ႇၼႆႉ လႆႈတႅၵ်ႇပဵၼ်ၵႂႃႇ 3 ပွတ်း 3 တွၼ်ႈသေ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်း ႁူဝ်ပူင်းတွၼ်ႈ ၼိုင်ႈ၊ သီႇသႅင်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈလႄႈ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး တွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ဢိူင်ႇၵုင်းၵႅင်း 12 ဝၢၼ်ႈၶဝ်ႈပႃး  ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း၊  ဢိူင်ႇၼွင်ဝွၼ် 14 ဝၢၼ်ႈ၊ ဢိူင်ႇဝၢၼ်ႈယဵၼ်ႇ  28 ဝၢၼ်ႈ လႄႈဢိူင်ႇ ပူင်းဢိၼ်း မီး 17 ဝၢၼ်ႈၼႆႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇသေ ဢိူင်ႇၼႃးႁီး 6 ဝၢၼ်ႈလႄႈ ဢိူင်ႇဢသုင်းတေႃႇ 9 ဝၢၼ်ႈ သမ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။

ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈတူင်ႈႁႆႈတူင်ႈၼႃး ၼမ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၼႆႉ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းသၢႆၼမ်ႉတၢမ်ၽၢၵ်ႇ ၊ တူင်ႈၼႃးမီး 3 မိုၼ်ႇဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ ။ ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈၵႂႃႇ မီး 2 မိုၼ်ႇဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ။  

ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈႁႅင်းသမ်ႉ ဝၢၼ်ႈၼွင်ၸၢင်ႉ၊ ဝၢၼ်ႈသၢႆလေး၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်မွၼ်၊ ဝၢၼ်ႈပၢင်လုၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈ ၵုၼ်သၢႆးလႄႈ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်တၢတ်ႇ၊ ၵုင်းလၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။

မႆႈၸႂ်တႃႇၵိၼ်တႃႇယႅမ်ႉမိူဝ်းၼႃႈႁေ တႃႇထုၵ်ႈတိုၼ်းလၢင်းထႅင်ႈၼႆႉဢမ်ႇငၢႆႈ။ ၶွၼ်ႇၼမ်ႉၶွၼ်ႇလိၼ်ၵေႃႈလႆႈသႂ်ႇ။ ဢၼ်ၺႃး ပီၼႆႉ လႆႈဝႃႈႁၢႆႉႁႅင်းၼႃႇၶႃႈ။ ၸူဝ်ႈပၢၼ်ပူႇပၢၼ်မွၼ်ႇ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇတွၼ်ႉယၢမ်ႈၺႃးမႃး။ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉၵေႃႈယၢပ်ႇ။ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇသေလႆႈပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်တၢင်ႇမိူင်းၵေႃႈမီးၼမ်။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ၵိုတ်းၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၺ်း လႆႈႁူမ်ႈ ၵၼ်သေ ယူႇဝႆႉၵေႃႈမီး လွင်ႈတုၵ်ႉၶၵူၼ်းထုင်ႉပူင်းပီၼႆႉတႄႉ ယၢပ်ႇတႄႉယဝ်ႉၶႃႈ။” ၸဝ်ႈၼႃးထုင်ႉပူင်း ပေႃႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၼၼ်ႉ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

Photo SHAN-ၶဝ်ႈဢၼ်ၺႃးၼမ်ႉထူမ်ႈ

ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၸိုင်ႈမိူင်းမႃး ၶၢဝ်းတၢင်း ပီပၢႆ 7 လိူၼ်ၼႆႉ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈႁႅင်း ပဵၼ်လၢႆပုၼ်ႈ။ ၽၵ်းမီႇ မၢၵ်ႇၶိူဝ်သူမ်ႈ ၸွႆႉ 5 ႁဵင်ပျႃး။ ၼမ်ႉမၼ်းၵိၼ် (ၼမ်ႉမၼ်းထူဝ်ႇ) 1 ပုင်း 150,000 ပျႃး။ ၼမ်ႉမၼ်း ငႃး 1 ပုင်း 100,000 ပျႃး။ 

ၵၢၼ်မိူင်းဢမ်ႇလီ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း ၶၼ်ငိုၼ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းတႅမ်ႇ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇၸၢင်ႈၵိုတ်း၊ ငိုၼ်း US 1 $ မႅၼ်ႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 3,000 ပျႃး။ ငိုၼ်းထႆး 1,200 ဝၢတ်ႇ၊ လႆႈငိုၼ်းမၢၼ်ႈ 100,000 ပျႃး။

ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉၵူႈဝၼ်းသမ်ႉ ပုင်ႈၶိုၼ်ႈသုင်၊ ၶဝ်ႈသၢၼ်ထုင်ႉပူင်း ၸမ်ထိုင်ထူင်သႅၼ်ယဝ်ႉ ၵူၼ်းၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈလၢင်း ၶိူဝ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

“ၶဝ်ႈဢၼ်ဢွၵ်ႇၼႂ်းၼႃးသမ်ႉ လႆႈၶၢႆၵႃႈထုၵ်ႇၵႃႈပေႃး။ ပေႃးဢိတ်ႇယဝ်ႉသမ်ႉ လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ်ၵႃႈ ယႂ်ႇၵႃႈ ပႅင်း။ ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ႈ သၢၼ် (ၸိုဝ်ႈ) ၼမ်ႉၶမ်း ဢၼ်ၽုၵ်ႇၼႂ်းထုင်ႉပူင်း 1 ထူင် (ၼမ်ႉၼၵ်း 1 တၢင်) လႆႈသိုဝ်ႉၵိၼ် 8 မိုၼ်ႇပျႃးယဝ်ႉဢေႃႈ။ ၶဝ်ႈ မိူင်းၼၢႆးၵေႃႈ ၶိုၼ်ႈထိုင် 4-5 မိုၼ်ႇယဝ်ႉ။ ပေႃးပီတေမႃး ယိင်ႈၶႅၼ်း တေၵႃႈယႂ်ႇၶၼ်သုင်လိူဝ်ၼႆႉထႅင်ႈ ႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ၊ ၼမ်ႉ ထူမ်ႈပႅတ်ႈ တင်းထုင်ႉယဝ်ႉ ၸိူင်ႉၼႆ တႄႉ”

ဢိင်ၼိူဝ် ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈၵႃႈယႂ်ႇၶၼ်သုင်လႄႈ ၸဝ်ႈၼႃးလႆႈသႂ်ႇငိုၼ်းတိုၼ်းၵၢၼ် ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဝႆႉၵေႃႈၼမ်။ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး 1 လိတ်ႉ 3,000 ပျႃး၊  ၶၼ်ၾုၼ်ႇထၢတ်ႈ(မျေႇဢေႃးၸႃႇ)  မိူင်းထႆး 1 ထူင် သႅၼ်ပၢႆ ။ 

ၸဝ်ႈၼႃးထုင်ႉပူင်း ၵမ်ႈၼမ် ၵူႈငိုၼ်းဝႆႉတီႈယေးငိုၼ်း ၾၢႆႇၽုၵ်ႇသွမ်ႈ။ ပေႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ပီၼႆႉသေ တႃႇလူင်း တိုၼ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ တႃႇပီတေမႃးတႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇဝႆႉ ဝႃႈၼႆ။

ပႃႇမႆႉမူၺ်ႉၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးတီႈၼိုင်ႈ

ဢၼ်ၼမ်ႉလႆႈထူမ်ႈႁၢႆႉႁႅင်းပဵင်းၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ယွၼ်ႉ ပႃႇမႆႉလူႉ၊ ၼမ်ႉႁူၺ်ႈၼမ်ႉလွႆ ဢမ်ႇယူႇသေ လႆလူင်းတူင်ႈလႄႈ ၸင်ႇလႆႈ ပဵၼ်ၼႆ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸဝ်ႈၼႃးထုင်ႉပူင်းၼၼ်ႉ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄဝႃႈ –

“ပႃႇထိူၼ်ႇတၢင်းလွႆသုင်ၼၼ်ႉ မူၺ်ႉမူတ်းယဝ်ႉၶႃႈယၢမ်းလဵဝ်။   ဢမ်ႇမီးတူၼ်ႈမႆႉပႃႇထိူၼ်ႇၵေႃႈ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းဢိတ်း ဢိတ်းၵူၺ်း ၼမ်ႉၵေႃႈလႆလူင်းမႃးၼႂ်းထုင်ႉႁဝ်းၶႃႈဢေႃႈ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၸိူင်ႉဝႃႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ လၢႆႇၼမ်ႉ မိူင်ၼမ်ႉဢမ်ႇၶႅမ်ႉၵေႃႈ ၼမ်ႉဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇၶိုၼ်း။ မၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇယွမ်းငၢႆႈငၢႆႈၶႃႈ။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶဝ်ႈ လူႉၵွႆမူတ်းၼၼ်ႉၶႃႈယိုင် ”

ၸၢႆးၶိူဝ်းသႅင် ၸုမ်းႁၵ်ႉသႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉ ၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ ယႃႉၶူဝ်းတိုၼ်း သၽႃႇဝတႂ်ႈလိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈၵဵဝ်ႇ၊ ယွၼ်ႉၼၼ် ၾိင်ႈၾႃႉလႅၵ်ႈလၢႆႈၵေႃႈ ပႃးၸွမ်း ဝႃႈၼႆ။ 

“ဢွၼ်တၢင်းသုတ်းတႄႉ ယွၼ်ႉၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ လႅၵ်ႈလၢႆႈလႄႈပဵၼ်။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၾိင်ႈၾႃႉရႃႇသီႇ လႅၵ်ႈလၢႆႈၼႆႉ ယွၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ လုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ် ၶုတ်းၸူင်ယႃႉ ၶူဝ်းတိုၼ်းသၽႃႇဝ တႂ်ႈလိၼ် ၼိူဝ်လိၼ်တူၼ်ႈမႆႉ ၸိူဝ်းၼႆႉၼမ် ၼႃႇဢႃးလႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵႂၼ်းၾႆး၊ ထၢတ်ႈၵႂၼ်းၾႆး ဢၼ်မီးဢႆၵွင်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵေႃႈၼမ်ပႃးထႅင်ႈလႄႈ ၾိင်ႈၾႃႉ ရႃႇသီႇၼႆႉ ၸင်ႇလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးၼၼ်ႉယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။

ဝူဝ်းၵႂၢႆး တီႈထုင်ႉပူင်းၶိုၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်မႃးၼႂ်းၵၢၼ်ႁႆႈၵၢၼ်သူၼ်

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းသူၼ် ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ – ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း၊ သီႇသႅင်ႇ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉ  ဢမ်ႇၸၢင်ႈၸႂ်ႉၸၢၵ်ႈ/ ရူတ်ႉၵႃး၊ ရူတ်ႉၶိူင်ႈၵႂႃႇမႃးႁဵတ်းၵၢၼ်လႄႈ ဢွၼ်ၵၼ် သူင်ၸႂ်ႉလေႃႉဝူဝ်းၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းၼႃး၊ ၸႂ်ႉၵႂၢႆး ထႆႁႆႈထႆသူၼ် ၼမ် မႃး ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။

ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵိၼ်းၸႂ်သေ မၢင်ၸိူဝ်း ပွႆႇပႅတ်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃငိုၼ်း တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇလႅၼ်။ မိူဝ်းၼႃႈလုၵ်ႈလၢင်း ဢမ်ႇမီးတၢင်းလႆႈႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆးတၢင်းႁူႉတႃႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။ တၢင်းႁိူၼ်းယေးတႄႉ ၵိုတ်းဝႆႉၵူၼ်းထဝ်ႈၵူၼ်း ၵႄႇလႄႈ ၸိူဝ်းဢမ်ႇပေႉတူဝ် ပႆႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ဢိင်ၼိူဝ် ၽေးသၽႃႇဝ ဢၼ်ပဵၼ် ပီၼႆႉသေ ၵူၼ်းထုင်ႉပူင်း တႄႉ ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်တႃႇမိူဝ်းၼႃႈတႄႉတႄႉ ဝႃႈၼႆ။  

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း