ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်  ၺႃးငူၼ်ႉ“ၶမ်း”  ၵိၼ်းၸႂ် ၽွင်းၶၢဝ်းႁိုဝ်ႉၶၢဝ်းၾူၼ်

ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်းထုင်ႉၼႃးႁႆးလူင် ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း တႃႈၶီႈလဵၵ်း ယင်းပႆႇၵိုတ်းယင်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်း ႁိုင်ၼၢၼ်းမႃး 10 ပီယၢဝ်း 20 ပီၸမ်၊ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 4-5 ပီမႃးၼႆႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ထူပ်းၽေးၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းၼႆႉမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းၶႂ်ႈဝႃႈၵူႈပီ၊ မၢင်ပီ ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈထိုင် 2-3 ပွၵ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီး။

တင်ႈတႄႇပီ 2004 မႃး ၶွမ်ႊပၼီႊလၢႆလၢႆဢၼ်မႃးၶုတ်းၶမ်း တီႈႁူဝ်ၼမ်ႉၶမ်း ႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ဢိူင်ႇမိူင်းလဵၼ်း ၵိင်ႇၽႄၸႄႈဝဵင်းတႃႈလိူဝ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း။ ၶၢဝ်းတၢင်းႁိုင်ၼၢၼ်းမႃး 10 ပီပၢႆ ၸမ် 20 ပီ ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းသေ ၶီႈလိၼ်ၵူမ်ႇငႂ်ႈ  ၶုတ်း ထွၵ်ႇပႅတ်ႈ မၢၵ်ႇမိူဝ်။   ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းမႃးႁႅင်း ၶီႈလိၼ်သမ်ႉလႆလူင်းၼႂ်းမႄႈၼမ်ႉၶမ်း၊  ႁဵတ်းႁႂ်ႈမႄႈ  ၼမ်ႉတိုၼ်ႈ၊ ပေႃးထိုင်ၶၢဝ်းမႆႈ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉ၊ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းဢိတ်းဢွတ်း ၼမ်ႉၵေႃႈလႆၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈ။ ပေႃးၾူၼ်ႁႃႇယႂ်ႇ ၼမ်ႉလူၼ်ႉၾင်ႇလုပ်ႇထူမ်ႈႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ။

ႁၢင်လိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊ 2022 ၼႆႉ မႄႈၼမ်ႉၶမ်း လူၼ်ႉၾင်ႇလုပ်ႇထူမ်ႈ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶီႈလိၼ်ၵူမ်ႇငႂ်ႈလႆထူမ်ႈ  ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ 35 လင် လူႉသုမ်းၵွႆ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇ လႆႈၶၢႆႉယူႇ ၸွမ်းႁိူၼ်းယေးပီႈၼွင်ႉ လႄႈ ဝတ်ႉဝႃးၵၼ်မႃး ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း။

ၵူၼ်းမိူင်းလဵၼ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တင်ႈတႄႇ ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ႁဝ်းၶႃႈမႃးၼႆႉ မိူဝ်ႈပီ 2019 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ဢမ်ႇၶၢတ်ႇသေပီ လုပ်ႇထူမ်ႈၵူႈပီ မၢင်ပီ ထူမ်ႈ 2-3 ပွၵ်ႈ ၵႃႈ ၼႆႉ။ ပီၼႆႉ တိုၵ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈၵႂႃႇ မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵူၺ်း။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်းယေး မွၵ်ႈ 35 လင်။ မိူဝ်ႈ လဵဝ် ဢၼ်ၸူမ်ယူႇၼႂ်းၼမ်ႉ မီး 2 လင်။ ဢၼ်တိုၵ်ႉ ႁႅင်ႈသေ ၶဝ်ႈၵႂႃႇသိမ်းၶူဝ်းလႆႈ မီးမွၵ်ႈ 5 လင်။ လိူဝ် ၼၼ်ႉ မၢင်ႁိူၼ်း ၸၼ်ႉတႂ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵိၼ်ၼွၼ်းလႆႈ ဢွၼ်ၵၼ် ယၢႆႉယူႇၸၼ်ႉၼိူဝ်။ ပၼ် ႁႃ မၼ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်းၶဝ် ထွၵ်ႇပႅတ်ႈၶီႈလိၼ်ၵူမ်ႇငႂ်ႈသေ ပေႃးၾူၼ်မႃး လႆဢဝ် ၶီႈလိၼ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၼႂ်းၼမ်ႉၶမ်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉၶမ်းတိုၼ်ႈသေ ၸင်ႇလႆလုပ်ႇထူမ်ႈႁိူၼ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

 ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်း ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်ဝႆႉ ၼိုင်ႈပီလႂ် ႁႂ်ႈမႃးလၢင်း ၵႄးၼမ်ႉၶမ်းပၼ် ၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီၼႆႉၵေႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊမႃးလၢင်းယဝ်ႉသေတႃႉလၢင်းဢမ်ႇၶိုတ်း လႆႈလႄႈ ၶီႈလိၼ်ၵူမ်ႇငႂ်ႈ ဢၼ်ၶဝ်ၶုတ်းၶမ်း ၵူႈဝၼ်းၼၼ်ႉ လႆထူမ်ႈဝႆးလႄႈ ၼမ်ႉၸင်ႇလူၼ်ႉ ၾင်ႇ ထူမ်ႈႁိူၼ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ။

“ၶွမ်ႊပၼီႊၶဝ်မႃးတူၺ်းသေ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်တေဢဝ်ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် တေသၢႆႈတႅၼ်းၶိုၼ်း တီႈလႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၶဝ်ပႆႇမႃးသၢႆႈတႅၼ်းသင်။ ၶဝ်မႃးၸွႆႈၶဝ်ႈသၢၼ် ၼမ်ႉမၼ်း မႃးမေးပၼ် ရူတ်ႉၵႃး/ ၶိူင်ႈ ၸိူဝ်း ၸူမ်ၼမ်ဝႆႉၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4/8/2022 ၼႆႉ။ ႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ပႂ်ႉ ၶဝ်မႃးသၢႆႈတႅၼ်း ပၼ်ယူႇၶႃႈဢေႃႈၶဝ်ပႆႇမႃးသၢႆႈ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်”- ၵူၼ်းမိူင်းလဵၼ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ပူၼ်ႉမႃး ပီၵၢႆ ပီႈဢွၼ် ပေႃးၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆႈလူင်ႁႅင်း ထိုင်တီႈႁိူၼ်းယေးလူႉၵွႆၸိုင် ယူႇတီႈၶွမ်ႊပၼီႊလူင်းမႃးတူၺ်းသေ  သၢႆႈတႅၼ်းပၼ် တီႈဢေႇသုတ်း 150,000 ဝၢတ်ႇ ထိုင် ၼမ်သုတ်း မွၵ်ႈ 500,000 ဝၢတ်ႇ။ ၵမ်ႈၼမ် တေသၢႆႈတႅၼ်းၸိူဝ်းတီႈလူႉသုမ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇသဝ်းသေဢိတ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း  ။ သင်ဝႃႈဢမ်ႇလူႉသုမ်းၼမ်၊ တိုၵ်ႉ ယူႇသဝ်းလႆႈယူႇၸိုင် ဢမ်ႇသၢႆႈတႅၼ်းထိုင်မွၵ်ႈၼၼ်ႉ။ ပေႃးမီးလွင်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈမႃး ၸင်ႇဢဝ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းယမ်ႉ မႃးၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ဢိတ်းဢွတ်းၵူၺ်း ၵူၼ်းၼႃးႁႆးလူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈ။

မိူဝ်ႈၵူႈပီ ပူၼ်ႉမႃး မီးၵူၼ်းၵၢင် ၽူႈတႅၼ်းၶဝ် ၸွႆႈလၢတ်ႈဢုပ်ႇပၼ်တင်း ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႄႈ ၶဝ်မႃးသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်။ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်း ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း လႆႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် ၵမ်းသိုဝ်ႈ ။ ၶွမ်ႊပၼီႊဢမ်ႇဝႆႉၼၵ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ ႁူပ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း။  

ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းၶုတ်းႁိၼ်ႁႄႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ယၢမ်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ – တင်ႈတႄႇ ပီ 2006 မႃး ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းႁႄႈၶုတ်းၶမ်း မီး 70 ပၢႆ ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊ ဢၼ်တၢင်ႇယွၼ်းမၢႆၾၢင် ဢၼုယၢတ်ႈၶုတ်းၶမ်းတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မီးမွၵ်ႈ 30 ဢၼ်ၵူၺ်း လႆႈႁူႉၼင်ႇၼႆ။   

ယၢမ်းလဵဝ် ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်း ဢၼ်ၶဝ်ႈမႃးၶုတ်းတၢင်းႁူဝ်ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ  ၼမ်လိူဝ်ၵဝ်ႇ ၶွမ်ႊပၼီႊ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် ဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၵေႃႈမီးတင်းၼမ် ပေႃးဢဝ်ငိုၼ်းယဵတ်ႈမွၼ်ပၼ် တီႈၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇၶဝ်ၵေႃႈ ၶုတ်း လႆႈ ႁဵတ်းလႆႈယဝ်ႉ။  

ၵူၼ်းၵႃႉ ထုင်ႉတႃႈၶီႈလဵၵ်း -ၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၼႆႉ ၸုမ်းဢွၼ်ႇၸုမ်းဢိတ်းဢၼ်မႃးၶုတ်းထႅင်ႈၵေႃႈ ယိင်ႈၶႅၼ်းမီးၼမ်ဢေႃႈ။ ဢမ်ႇႁူႉၽႂ်ႇႁူႉၽႂ်ယဝ်ႉၶႃႈ။ မိူၼ်မိူင်းဢမ်ႇမီးၸဝ်ႈမီးၶုၼ်လီလီယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ပၼ်ႁႃ လွင်ႈၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈ တီႈဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ သင်ဝႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၶုတ်းၶမ်းၶဝ် ၵိုတ်းယင်ႉပႅတ်ႈ ၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်း တင်းမူတ်းၸိုင် လွင်ႈၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈၼႆႉ တေဢမ်ႇပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။

ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်လႆႈၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ပိူင်လူင်မၼ်း ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊ ၶဝ်ႈၶုတ်းၶမ်း ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ လႆႈယူႇယၢပ်ႇ၊ ၼွၼ်းယၢပ်ႇ၊ လၢတ်ႈသိုဝ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇ ယဝ်ႉ ပေႃးၶၢဝ်းၾူၼ် မႃးၸိူင်ႉၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃး ၼမ်ႉၼွင်းထူမ်ႈၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႈႁိူၼ်းယေးလႄႈ ၶဝ်ႈၵိၼ်။ ၵွပ်ႈၼႆ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၶွမ်ႊပၼီႊ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵိုတ်းပႅတ်ႈမူတ်းမူတ်း သင်ၶဝ် သိုပ်ႇၶုတ်းၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇယဝ်ႉ။ ပေႃးႁိုင်မႃး ဝၢၼ်ႈၼႆႉ တေၸၢင်ႈႁၢမ်းပႅတ်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။

သင်ဝႃႈ ၶွမ်ႊပၼီႊၸိူဝ်းၼႆႉၵိုတ်းယင်ႉလွင်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းမူတ်းယဝ်ႉၸိုင် တၵ်းလႆႈသၢႆႈပၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶိုၼ်းတင်းမူတ်း တီႈဢၼ်လႆႈလူႉသုမ်းလိၼ်သူၼ်ႁႆႈၼႃးႁိူၼ်းယေး ဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ်ၶူဝ်းပူၺ်ႈပူႇမွၼ်ႇမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸၢႆးႁေႃသႅင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉသင်လႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵမ်ႈၼမ်  ဢွၼ်ၵၼ်ဢွၵ်ႇႁဵတ်း ၵၢၼ် တၢင်းမိူင်းထႆး၊ တၢင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း။  မၢင်ႁိူၼ်း မီးၵူၼ်းယူႇ ၵေႃႉ- သွင်ၵေႃႉၵူၺ်း  1-2 ၵေႃႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းထဝ်ႈ။

တႄႇဢဝ်ပီ  2007 မႃး ၶွမ်ႇပၼီႊ  ၶုတ်းၶမ်း ၸွမ်းသၼ်လွႆၶမ်း ၼႃးႁႆးလူင် မီး ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်းဢၼ်။ ပွႆႇၼမ်ႉလၢႆႇ ၶူၺ်လိၼ် လူင်းၼႂ်း ႁူၺ်ႈ ႁူဝ်ၵေး ၼမ်ႉၶမ်း။ ဢဝ်ၵေးၼမ်ႉလူႉ၊ သၢႆးထူမ်ႈ ႁွင်ႈၼမ်ႉ လူၼ်ႉႁိုၵ်းလူၼ်ႉၾင်ႇ။ ပေႃးၶၢဝ်းႁႅင်ႈ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉ၊ ပေႃးၾူၼ် တူၵ်း ၼမ်ႉၼွင်း တေႃႉၶီႈလိၼ် ၶူၺ်သၢႆး ထူမ်ႈႁိူၼ်းယေး။ တူင်ႈၼႃး ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ ဢေႊၶိူဝ်ႊ ဢမ်ႇလႆႈ သွမ်ႈၼႃးမႃးၵေႃႈ သိပ်းပီ ပၢႆယဝ်ႉလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ပဵၼ်ၼမ်ႉႁူၼမ်ႉတႃမႃးတေႃႇထိုင် ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။

ၸုမ်းပၵ်းတႃသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉၸိုင်ႈတႆး ယၢမ်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၼႆႉ ဢၼ်ပဵၼ်ၼမ်ႉထူမ်ႈၼမ်ႉၼွင်းႁႅင်းဝႃႇ၊ ပေႃးၶၢဝ်းမႆႈသမ်ႉ ၼမ်ႉႁႅင်ႈလိူဝ်ၸႂ်ဝႃႇ ၊ လွင်ႈၽႅၼ်ႇလိၼ်ၵႆႉၵႆႉဝႆ ဝႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈဝႃႈပဵၼ်ယွၼ်ႉၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းၼႆႉယဝ်ႉၶႃႈ။” ဝႃႈၼႆ။

ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢၼ်ၶုတ်းထၢၼ်ႇႁိၼ်တီႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢၼ်ၺႃး ပျီႇတူႉၸိတ်ႉလႄႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵၢၼ်ၶုတ်းၶမ်းၼၼ်ႉ ယိုဝ်းသႂ်ႇလႄႈ ဢၼ်လႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်း/လူႉတၢႆၵေႃႈယၢမ်ႈမီးမႃး။ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈပဵၼ်ဢၼ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉၼႃးႁႆးလူင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢမ်ႇႁတ်းတၵ်းသဵင် ယွၼ်းသုၼ်ႇလႆႈၵေႃႈယၢမ်ႈမီး။

ၵွၼ်ႇၶွမ်ႊပၼီႊပႆႇမႃးၶုတ်းၶမ်းၼၼ်ႉ ဝၢၼ်ႈၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ ပဵၼ်ယွင်ၶဝ်ႈ ယေးၶဝ်ႈ ပဵၼ်ထုင်ႉဢၼ် မီးၼႃးၼမ် ဢွၵ်ႇ ၶဝ်ႈၶႅမ်ႉ၊ ၶဝ်ႈလီ၊ လိၼ်ၸမ်ႉ ၼမ်ႉလိူင်ႇ၊ သၽႃႇဝမီးၵႃႈ ၶၼ် ။ ထုင်ႉၼႃးႁႆးလူင်ၼႆႉ တူင်ႈၼႃး မီးႁဵင်ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆ။ ဢၼ်ၵိၼ်းၸႂ်ၼႆႉပဵၼ်ယွၼ်ႉၶွမ်ႊပၼီႊ ၸႂ်ႉသၢၼ်ၶေႊမီႊ သၢႆႊယႃႊၼၢႆႉသ် လၢင်ႉၶမ်း ၶုတ်းၶမ်းလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈထၢတ်ႈၶႅမ်ႊမီႊၵိူဝ်ႊၼၼ်ႉ လႆၸိုမ်းၶဝ်ႈလိၼ် ၶဝ်ႈၼမ်ႉ ။ ယၢမ်းလဵဝ် ၼႃး ၸိူဝ်းမီးၾၢႆႇတႂ်ႈသွင်ၾင်ႇၵေးၼမ်ႉၶမ်း 600 ဢေႊၶိူဝ်ႊပၢႆၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇၵိၼ်သင်သေဢိတ်း ။ ၵုင်ႈႁွႆပူပႃ သတ်းၼမ်ႉ ဢမ်ႇမီးသေဢိတ်းယဝ်ႉ။ ဝူဝ်းၵႂၢႆးၸိူဝ်းၵိၼ်ၼမ်ႉၼၼ်ႉၵေႃႈ ပဵၼ်ရေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးသေ တၢႆၵေႃႈမီးၼမ် ။

တေးလွႆလူင် ဢၼ်မီး တၢင်းဢွၵ်ႇဝၢၼ်ႈ ႁိၵ်ႈၸိုဝ်ႈ ဝႃႈလွႆၶမ်း။ ၼမ်ႉဢၼ်လုၵ်ႉတီႈလွႆၼၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ၵေး ၼမ်ႉၶမ်း။ မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ ပဵၼ်ဝၢၼ်ႈဢၼ်ယူႇၵျေႃႇ ယူႇသႃႇ ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီး ၽေးသိုၵ်းသိူဝ်၊ ဢမ်ႇတွၼ်ႉမီး ၽေးသၽႃဝ ယႃႉၵဝ်းမႃးသေပွၵ်ႈ။ ဝၢၼ်ႈ ဢွၼ်ႇၼႆႉ မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ယၢၼ်မွၵ်ႈ 30 လၵ်း။