ၶၢဝ်းတၢင်း ၼိုင်ႈဝူင်ႈမႃးၼႆ့ သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းပိုၼ့်တီႈလႆႈပၢႆႈ ၽေးသိုၵ်း မွၵ်ႈ 2 ႁဵင် ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်ၵၼ်။
တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 14-21/9/2021 သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP သွင်ၾၢႆႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ၶၢႆး ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸႄႈ တွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းသေ ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သွင်ၾၢႆႇ တိုၵ့်ၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းတေႃႇၵၼ် ႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ့်တီႈ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈသွၼ်ႈမူၵ်းယူႇဝႆ့ ၸွမ်းၵၢတ်ႇ၊ ၸွမ်းႁူင်းႁဵၼ်းလႄႈ ၸွမ်းဝတ့်ဝႃးၽႃသိူဝ်ႇမုၼ်ၸဝ်ႈ ႁူဝ်ၵူၼ်း မွၵ်ႈ 2 ႁဵင် ၼႂ်းဢိူင်ႇပၢင်ႇၵေႇတု၊ တူင်ႇလၢဝ်းလႄႈ ႁိူၼ်းပီႈၼွင့် ၼႂ်းဝဵင်း ၸိူဝ်းၼႆ့။
လုင်းၸၢႆးၸၢင်းၶွင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “မၢၵ်ႇၼႆ့ ယူႇတီႈၵႆသေ ယိုဝ်းမႃး တူၵ်းသႂ်ႇႁိမ်းဝၢၼ်ႈႁိမ်းၼႃးႁဝ်း။ ယဝ့်ၵေႃႈ တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ၶႃႈဢေႃႈ။ လႆႈမႆႈၸႂ် တူၵ်းၸႂ် ၵူဝ်ၵူႈမဵဝ်းသေ လႆႈပၢႆႈၶႃႈဢေႃႈ။ ယဝ့်ၵေႃႈ လႆႈမႆႈၸႂ်ပႃး တင်းႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ့် ဝူဝ်းၵႂၢႆး ၵူဝ်ၶဝ်ႈတဝ်ၼႂ်းသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၸိူဝ်းၼႆ့။ ယၢမ်းလဵဝ် ပဵၼ်ဢၼ်မႆႈၸႂ်တႄ့တႄ့ၶႃႈ လႆႈပၢႆႈ ၸိူင့်ၼႆ တုၵ့်ၶၶႃႈဢေႃႈ ၼွၼ်းဢမ်ႇလပ်း မီးၶၢဝ်းတၢင်းႁႃႈႁူၵ်းဝၼ်းယဝ့် ယွၼ့်မႆႈၸႂ်တင်းႁိူၼ်းယေးသေ ယဝ့်ၵေႃႈ လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၼႆ့သေ”- ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ၵမ်ႈၼမ် ဢွၼ်ၵၼ်မႆႈၸႂ် တၢင်းႁိူၼ်းယေး သူၼ်ႁႆႈၼႃးၵၼ်လႄႈ ဝူဝ်းၵႂၢႆး ၸိူဝ်းၼႆ့ ယွၼ့်ဝႃႈ လႆႈပွႆႇပိုၼ့်ပွႆႇၽႃႈသေ ပၢႆႈဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈၵၼ်မႃး ၼႆယဝ့်။
လုင်းၸၢႆးၺႃႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တႄႇၸဵမ်မိူဝ်ႈငိၼ်းသဵင် ၵွင်ႈတႅၵ်ႇယူႇၸိူင့်ၼၼ်တိၵ်းတိၵ်းၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇၶၢမ်ႇလႆႈသေ ဢွၼ်ၵၼ်ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးၶႃႈဢေႃႈ။ ယၢမ်းလဵဝ်မႆႈၸႂ် တၢင်းႁိူၼ်းယေး ယဝ့်ၵေႃႈ လွင်ႈသူၼ်ႁႆႈၼႃး ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ့် ဝူဝ်း ၵႂၢႆးႁဝ်းၶႃႈ ၸိူဝ်းၼၼ့်ဢေႃႈ၊ လႆႈပွႆႇပိုၼ့် ပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ ၸိူင့်ၼၼ်သေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃး”- ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ၼႆ့ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၼၢင်းယိင်းလႄႈ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆ့ ပေႃးပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်း သိူဝ်မႃးၸိုင် ဢၼ်လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼႆ့ ၼၢင်းယိင်း၊ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ၊ ၵူၼ်းထဝ်ႈ ယိုင်ႈၶႅၼ်းပဵၼ်လွင်ႈၶဵင်ႇတႃႇ တႃႇပူၼ်ႈလွတ်ႈၽႄးၵၼ် ၼႆယဝ့်။
ၼၢင်းမူဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း တီႈမိူင်းၵိုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ႁဝ်းၶႃႈ တိုၵ့်သွမ်ႈၼႃးယဝ့်သေ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၵေႃႈ ၼႅတ်ႈဢွၼ် ၵၼ်လႅၼ်ႈပၢႆႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ်သင် လႆႈၶူဝ်းလဵင်းၸပ်းတူဝ်မႃးၵူၺ်း၊ တၼ်းလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၶႃႈ၊ ၽူဝ်ၶႃႈလႄႈ တင်း ၼွင့်ၶႃႈ ၵေႃ့ၼိုင်ႈပၢႆႈမႃး။ ပေႃႈမႄႈတႄ့ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶႃႈ။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇသမ့် တိုၵ့်မီးလိူၼ်ပၢႆၵူၺ်းဢေႃႈ။ ၾူၼ်ၵေႃႈတူၵ်းသေ တင်း လုၵ်ႈၶႃႈ တင်းတူဝ်ၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ပဵၼ်ၶႆႈပဵၼ်ၼၢဝ် ၼိူဝ့်မႆႈ ၵၼ်ၶႃႈဢေႃႈ မိူဝ်ႈဝႃးၼႆ့”- ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မၢင်ၵေႃ့ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶူဝ်းလဵင်းသင်မႃး တေႃ့တႄ့လႆႈၶူဝ်းၸပ်းတူဝ် မႃးၵူၺ်း၊ ၼွၵ်ႈ လိူဝ်ၼၼ့် ၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆ့ၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈမႃးၵေႃႈ မီးတင်းၼမ် ၼႆယဝ့်။
ပႃႈၼၢင်းၸိင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ -“ပေႃးဝႃႈ သဵင်ၵွင်ႈတႅၵ်ႇၼႆၵေႃႈ ၶႃႈၼႆ့ဢွၼ်လၢၼ်ဢွၼ်ႇၶႃႈၵေႃ့ၼိုင်ႈသေ လႅၼ်ႈမႃး ႁွတ်ႈႁူဝ်ၶၢႆး။ ပေႃးဝႃႈပၢႆႈမႃးထိုင်ႁူဝ်ၶၢႆးယဝ့် ပီႈၼွင့်ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ၶၢႆးၶဝ်ၵေႃႈ သမ့်ဢွၼ်ၵၼ်ႁႅင်းၶူဝ်းပၢႆႈမႃးတီႈၵျွင်း။ ၽိူဝ်ႇမႃးႁွတ်ႈထိုင်တီႈ ၵျွင်း။ ပိူၼ်ႈသမ့်ဝႃႈၵႂႃႇၼွင်လႅဝ် ၶႃႈၵေႃႈၼႅတ်ႈၸေးလၢၼ်ၶႃႈသေ ပၢႆႈၵႂႃႇၸွမ်းပိူၼ်ႈထႅင်ႈ။ ၶႃႈၼႆ့ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်သေမဵဝ်း တေႃ့ တႄ့တၼ်းလႆႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇသေ တူဝ်ၸႂ်ၶႃႈၼႆ့ၵူၺ်းၶႃႈ။ ၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇႁူ့လႆႈတီႈပွင်ႇမၼ်းယဝ့် ၵုမ်ႇႁႆႈၵူၺ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ယွၼ့်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈၶူဝ်းလဵင်း ၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ်သင်မႃးသေ လႆႈပိုင်ႈလႆႈၼွၼ်း လႆႈၵိၼ်ၸိူင့်ႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ် မူၵ်းသွၼ်ႈယူႇၵၼ်ၵႂႃႇ ၸိူဝ်းၼၼ့်ၵူၺ်း ယၢမ်းလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်ၵၼ်လိူဝ်ႁႅင်း ၼႆယဝ့်။
ၼၢင်းမူဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၶႃႈႁဝ်းတႄ့ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈသင်မႃးၶႃႈ ၶူဝ်းလဵင်းၵေႃႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈမႃးသေမဵဝ်း။ လႆႈၶူဝ်း ၸပ်းတူဝ်မႃးၵူၺ်းၶႃႈ။ တႃႇႁုင်တႃႇၵိၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇ လႆႈမႃး မေႃႈဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈမႃး။ ၽႃႈၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈမႃး။ တီႈၵိၼ်တီႈ ၼွၼ်းတႄ့ ၵႃႈလႆႈ ၼွၼ်းၸိူင့်ၼႆ ဢဝ်မၼ်းသၢင်ႇထုၵ်ႇၸိူင့်ၼၼ်ဝႃႈၵူၺ်းၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
လိူဝ်ၼၼ့် ၶဝ်ႈၼမ့်တၢင်းၵိၼ်ၵေႃႈ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇလႆႈမႃးပႃးသေ မၢင်ပွၵ်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈ ဢိုပ်းၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆ့ ၵေႃႈမီးယဝ့် ဝႃႈၼႆ။
ပႃႈၼၢင်းၸိင်ႇ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး လၢတ်ႈဝႃႈ -“တီႈၼွၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီးၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈမႃးၽႃႈသိူဝ်ႇ ၽႃႈႁူမ်ႇသင် လၢၼ်ဢွၼ်ႇၶႃႈၼႆ့ ၸွၼ် ၽႃႈပီႈၼွင့်သေ ၼွၼ်းၵူၺ်းၶႃႈ။ လႆႈၼွၼ်းၼိူဝ်ၵျွင်း ဢမ်ႇလႆႈသိူဝ်ႇသင် ၼွၼ်းၸိူင့်ၼႆလၢႆလၢႆ။ လၢၼ်ဢွၼ်ႇၵေႃႈ ဢဝ်ၽႃႈလႃဢဝ် သေ သိူဝ်ႇပၼ်ၸိူင့်ၼႆၵူၺ်း။ မေႃႈဝၢၼ်ႇၶွင်ႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇတၼ်းလႆႈမႃး။ လႆႈမႃးၸွၼ်ပီႈၼွင့်သေ ၵိၼ်ၵူၺ်း၊ မၢင်တႃႇၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ၵိၼ်၊ မၢင်တႃႇၵေႃႈလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈၵပ်းၵိူဝ် ၸိူင့်ၼႆ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းႁိုဝ် တၢင်းၵိၼ်တၢင်းႁႆႈၶႃႈယဝ့်။ ၶႃႈၼႆ့ ဝူၼ့်သေ ႁႆႈၵူႈဝၼ်းၶႃႈ တုၵ့်ၶ ၼႃႇ ဝူၼ့်သင်ပေႃး ဢမ်ႇပွင်ႇယဝ့်ၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၵိၼ်လႆႈယႅမ့်”- ဝႃႈၼႆ။
တင်ႈတႄႇဝၼ်းတီႈ 14/9/2021 ၼႆ့မႃး သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP တႄႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် မႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈၼမ့်ဢုၼ်ႇ၊ ဝၢၼ်ႈၼွင်လႅဝ် ၼႂ်းဢိူင်ႇႁူဝ်ၶၢႆးသေ ႁၢၼ့်တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် သဵင်ၵွင်ႈပႆႇယဵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ့်တီႈ ၸမ် 2000 လႆႈပၢႆႈသွၼ်ႈၼႂ်းဢိူင်ႇ ပၢင်ႇၵေႇတု၊ တူင်ႇလၢဝ်းလႄႈ ႁိူၼ်းပီႈၼွင့်ၽႂ်မၼ်း ၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ထႅင်ႈ။
ယွၼ့်သိုၵ်း RCSS တင်း SSPP ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် တႄႇဢဝ်ပီ 2021 ၼႆ့မႃး သွင်ၾၢႆႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ပွတ်း ၸၢၼ်း ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ယူႇတီႈၸုမ်းသင်ၶၸဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး၊ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း တႅမ်ႈလိၵ်ႈသူင်ႇထိုင် ႁႂ်ႈသိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇၵိုတ်း တိုၵ်းၵၼ်မႃး။ ယဝ့်ၵေႃႈ ၸဝ်ႈၶူးဝႃးပေႃႈ သိလ်ထမ်းဝုၼ်းၸုမ်းၵေႃႈ ယၢမ်ႈမဵတ့်တႃႇထိုင်ႁႂ်ႈသိုၵ်း သွင်ၸုမ်း ၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇၵိုတ်း ထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယႂ်ႇၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈႁၢဝ်ႁႅင်း ၼႆယဝ့်။
