Sunday, November 10, 2024

တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး 2 တပ်ႉသိုၵ်း ပႆႇတမ်းပိူင် တႃႇၵူၼ်းသိုၵ်းလႆႈတွတ်ႈၶႅပ်းလိူၵ်ႈတင်ႈ

Must read

ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2020 ၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး တင်းသွင်တပ်ႉ ယင်းပႆႇတမ်းဝၢင်းပိူင်ၵၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇ ပၼ်ၵူၼ်းသိုၵ်းၽႂ်မၼ်း ၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်လႄႈ သိုၵ်းတႆးၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇ တေပႆႇလႆႈ ႁပ်ႉ သုၼ်ႇတွတ်ႈၶႅပ်းလိူၵ်ႈတင်ႈ။

ပေႃးထိုင်မႃး ဝၼ်းတီႈ 8/11/2020 ၸိုင် ယူႇတီႈၶွမ်ႊမသျိၼ်ႊၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် တေၸတ်း ႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းႁွတ်ႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းမိူင်းတႆး လၢႆပွတ်းတွၼ်ႈ တၢင်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်း တွတ်ႈၶႅပ်း ၵၢင်ၸႂ်လူင်ၼႃႈဝႆႉ ၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းတႆး တင်း 2 တပ်ႉသိုၵ်း – ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA တင်း ပႃႇတီႇ မႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA တႄႉ ယင်းပႆႇတမ်းပိူင်ၵၢၼ် တႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းသိုၵ်း လႆႈတွတ်ႈၶႅပ်း ၵၢင်ၸႂ်လိူၵ်ႈတင်ႈ။

- Subscription -

ၸဝ်ႈသိုၵ်းဢုမ်ႈၶိူဝ်း ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ- “လွင်ႈမုၵ်ႉၸုမ်းသိုၵ်းႁဝ်း တၢင်ႇယိုၼ်ႈယွၼ်း လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2020 ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ၼႆႉဢမ်ႇမီးၶႃႈ။ လွင်ႈ တၢင်ႇသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈယွၼ်းလိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ပီ 2015 ၊ လိူၵ်ႈတင်ႈသွမ်ႈ 2017 ၵေႃႈဢမ်ႇယၢမ်ႈမီးမႃး။ ၵူၼ်း သိုၵ်းၼႂ်း RCSS ၼႆႉ မၼ်းထွမ်ႇၶေႃႈၸီႉသင်ႇငဝ်ႈၸိုင်ႈတင်းမူတ်းၵူၺ်း။ ပေႃးပႃႈၼိူဝ်မီးၽႅၼ်ၵၢၼ် ထုၵ်ႇလီဢွၼ်ၵၼ်တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၼႆၵေႃႈ ငဝ်ႈငုၼ်းတေဢုပ်ႇဢူဝ်းတႅပ်းတတ်းယဝ်ႉ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈ ႁဵတ်း။  ယူႇတီႈငဝ်ႈငုၼ်းၼႆႉ မီးပိူင်ဝႆႉဝႃႈ ဢမ်ႇႁိူင်ႈၵိူင်းပႃးၸွမ်းပႃႇတီႇၾၢႆႇလႂ်၊ ဢမ်ႇၵမ်ႉထႅမ်ပၼ်ႁႅင်း ၾၢႆႇလႂ်၊ ဢမ်ႇသၢၼ်ၶတ်းၾၢႆႇလႂ်၊ တေႃႇႁၢၼ်ႉၼႆႉ လွင်ႈတၢင်ႇယွၼ်းတွတ်ႈၶႅပ်းၼႆႉဢမ်ႇမီး” -ဝႃႈၼႆ။

ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယုၵ်ႉလိူၵ်ႈ/ဢဝ်ဢွၵ်ႇ ၼႂ်းသၢႆမၢႆၸုမ်းၼွၵ်ႈမၢႆမီႈ မိူဝ်ႈပီ 2015 လိူၼ်ဢွၵ်ႇထူဝ်ႊပိူဝ်ႊ ဝၼ်းတီႈ12 ၵွၼ်ႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း NCA  သၢမ်ဝၼ်း ( 15/10/2015 ဝၼ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA) ။

ၸဝ်ႈႁၢၼ်တၢၼ်းဢွင်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ဝႃႈ- လွင်ႈယိုၼ်ႈယွၼ်း တွတ်ႈၶႅပ်းလိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးၶႃႈ။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2015 ၊ ပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈပီ 2017 ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈတပ်ႉသိုၵ်းသေ ဢမ်ႇယၢမ်ႈမီးမႃးသေပွၵ်ႈၶႃႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉတႄႉ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်လႄႈသင်၊ ၾၢႆႇသိုၵ်းၶဝ်လႄႈသင် ၶဝ်ပႆႇမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ႁဝ်းပဵၼ်တြႃးဝၢင်ႇ (ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းမၢႆမီႈ)၊ ၵွပ်ႈၶဝ်ပႆႇမၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်တြႃးဝၢင်ႇလႄႈ တႃႇၵႂႃႇၶဝ်ႈပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းပႆႇပဵၼ်လႆႈ  – ဝႃႈၼႆ။

ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ဢမ်ႇပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း။ တိုၵ်ႉလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ဢဝ်ငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း တင်း ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈ ဝႆႉ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2012။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းၸိူဝ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း NCA ဝႆႉ တင်းသဵင်ႈ မီးသုၼ်ႇတင်ႈပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈလႆႈဝႃႈၼႆဝႆႉ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉသေ ၸဝ်ႈသိုၵ်းဢုမ်ႈၶိူဝ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – ပေႃးၶႂ်ႈၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈတႄႉ သုၼ်ႇလႆႈမီးၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ပေႃးၸူးၸႂ်တပ်ႉမတေႃႇၶဝ် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶဝ်တႄႉ ယိင်ႈၶႅၼ်းၶႂ်ႈႁႂ်ႈ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ် RCSS ၸိူဝ်းၼႆႉဢွၼ်ၵၼ်ၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ၶဝ်ႈၵႂႃႇၼႂ်းပႃႇတီႇ ၵၢၼ်မိူင်းၵွၼ်ႇ ပေႃးဢဝ်ၶဝ်ၶႂ်ႈပဵၼ်ဝႃႈတႄႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈမုၵ်ႉၸုမ်း RCSS တႄႉ ၸုၵ်းဝႆႉသဵၼ်ႈတၢင်း ၵၢၼ်မိူင်း ၼိူဝ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ၊ တိုၵ်ႉပဵၼ်ၽွင်းယၢမ်းသိုၵ်းလႄႈ တႃႇတေၽွတ်ႈတင်ႈပဵၼ်ပႃႇတီႇသေ ပဵၼ်ၽူႈတၢင်တူဝ်ၶဝ်ႈၶႅင်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇပႆႇမီးယိူင်းဢၢၼ်းၶႃႈ – ၸဝ်ႈသိုၵ်းဢုမ်ႈၶိူဝ်း လၢတ်ႈထႅင်ႈၼင်ႇၼႆ။

မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2020 ၼႆႉ ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ BNI : Burma News International ဢိတ်ႇဢွၵ်ႇပပ်ႉၵႅမ်မိုဝ်း ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်၊ ၵဵဝ်ႇၵပ်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇဝႆႉ။ ၼႂ်းပပ်ႉၽိုၼ် ႁၢႆးငၢၼ်းၼၼ်ႉ တႅမ်ႈပႃးလွင်ႈဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA တင်း ပႃႇတီႇမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး SSPP/SSA ဝႆႉဝႃႈ တင်းသွင်ၸုမ်းၼႆႉ မီးႁႅင်းသိုၵ်း/ႁႅင်းတိုၵ်း 8,000+  ပၢႆ ၼင်ႇၵၼ်။

ၵွပ်ႈၼၼ် သင်ၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 15000 ၵေႃႉ ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ သိုၵ်းတႆးတင်းသွင်တပ်ႉၼႆႉ တပ်ႉလႂ် ဢဵၼ်ႁႅင်းသိုၵ်း ဢမ်ႇယွမ်း 15000 ၵေႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ တပ်ႉသိုၵ်း တင်းသွင်တပ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇယိုၼ်ယၼ်ဝႃႈ မီးႁႅင်းသိုၵ်းၵႃႈႁိုဝ်။

တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ တပ်ႉဢၼ်ပၵ်းၼႂ်းမိူင်းတႆး တႃႇသေႇ မီး တပ်ႉၶမယ(တပ်ႉတိၼ်ဝႆး) တင်း တပ်ႉ ၶလယ (တပ်ႉပႆလိၼ်) ႁူမ်ႈတင်းမူတ်း မီး 164 တပ်ႉၵွင် (1 တပ်ႉၵွင် ႁႅင်း ဢမ်ႇယွမ်း 150 ၵေႃႉ) ၊ ပႆႇ သွၼ်ႇပႃးတပ်ႉပၢႆးယူႇလီ၊ တပ်ႉတေႃႉသူင်ႇ၊ တပ်ႉၵွင်လူင်၊ တပ်ႉႁူင်းၾိုၵ်းသွၼ်၊ တပ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပၵ်းသဝ်းဝႆႉၼႂ်းမိူင်းတႆး တႃႇသေႇလႄႈ ၸဵမ်လုၵ်ႈၸဵမ်မေး မီးသုၼ်ႇတွတ်ႈၶႅပ်း ၵၢင်ၸႂ်လႆႈၵူႈၵေႃႉ(ၸိူဝ်းဢႃယုတဵမ် 18 ) ။

တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢၼ်ထႅမ်ႁႅင်းၶဝ်ႈမႃးတူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းမိူင်းတႆးမႂ်ႇမႂ်ႇ မီး တပ်ႉၸုမ်းလူင် မၢႆ 11 ၊ 22 ၊ 66 ၊ 77 ၊ 88 တင်း 99  ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼိုင်ႈတပ်ႉၸုမ်းလူင် မီး 10 တပ်ႉၵွင်။ သိုၵ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢိင်မၢႆမီႈ ဢၼ်သၽႃးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉ ယူႇတီႈလႂ် ပေႃးတဵမ် 90 ဝၼ်း မီးသုၼ်ႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် လႆႈၼႆၼၼ်ႉသေ ယိုၼ်ႈယွၼ်းတွတ်ႈၶႅပ်း ၵၢင်ၸႂ် ၼႂ်းမိူင်းတႆး ဝႆႉ တင်းမူတ်း။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း