ဝၢႆးပိုတ်ႇဝၢၼ်ႈပိုတ်ႇမိူင်း ပူတ်းယႃႉၵၢၼ်ဢိုတ်းႁပ်း Lockdown မႃးဢမ်ႇလၢႆဝၼ်း၊ မိူဝ်ႈဝၼ်းၸၼ် ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ တီႈမိူင်းဢိၼ်ႊၻူဝ်ႊၼီႊသျိူဝ်ႊ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်ၵူၼ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 မႂ်ႇမႂ်ႇထႅင်ႈ ႁဵင်ပၢႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 09/06/2020 ဢၵ်ႉၶမတ်ႉ ယူႊရိဢၼ်ႊတူဝ်ႊ ၵႅမ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ႁွင်ႈၵၢၼ် ၾၢႆႇၵုမ်းၵမ် လႄႈၵႅတ်ႇၵင်ႈတၢင်းပဵၼ် ဢိၼ်ႊၻူဝ်ႊၼီႊသျိူဝ်ႊ ပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- “ၼႂ်းၸူဝ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း 24 ၸူဝ်ႈမူင်းပူၼ်ႉမႃးၼႆႉၵူၺ်း လႆႈၵူတ်ႇထတ်းထူပ်းႁၼ် ၵူၼ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 မႂ်ႇမႂ်ႇထႅင်ႈ 1,043 ၵေႃႉ၊ ပေႃးဢဝ်သဵၼ်ႈမၢႆၸွမ်းဝၼ်းဝႃႈၸိုင် တင်ႈတႄႇမီးၵၢၼ်ၽႄႈလၢမ်းမႃးၼႆႉ ပွၵ်ႈၼႆႉတေလႆႈဝႃႈၼမ်သုတ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၽိူမ်ႉၼမ်ၶိုၼ်ႈပဵၼ် 33,076 ၵေႃႉယဝ်ႉ”-ဝႃႈၼႆ။
မၼ်းၸၢႆးလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈဝၼ်းၸၼ် (08/06/2020)ၼႆႉမီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ထႅင်ႈ 40 ၵေႃႉ၊ ၵေႃႉလိုၼ်းသုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵေႃႉထူၼ်ႈ 1,923 ယဝ်ႉ၊ ၵူၼ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် ၸိူဝ်းလႆႈႁပ်ႉယူတ်းယႃသေၸိုၼ်ႈၶႅၼ်းႁၢႆလီယဝ်ႉမီး 10,904 ၵေႃႉ-ဝႃႈၼႆ။
မိူင်းဢိၼ်ႊၻူဝ်ႊၼီႊသျိူဝ်ႊၼႆႉ တႄႇပူတ်းယႃႉၵၢၼ်ဢိုတ်းႁပ်း Lockdown မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ် ၵျုၼ်ႊၼႆႉမႃး။ တႄႇပိုတ်ႇမတ်ႉသယိတ်ႉ တီႈပွင်ၵၢၼ်သႃႇသၼႃႇ ဢိတ်ႉသလၢမ်ႊ(ၵျွင်းၽြႃးမွတ်ႊသလိမ်ႊ)မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/06/2020 မႃး၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ သိုပ်ႇပိုတ်ႇထႅင်ႈႁၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်းတၢင်းၵိၼ်၊ ႁၢၼ်ႉၵႃႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁၢၼ်ႉၵႃႉ ၸိူဝ်းယူႇၼႂ်းႁၢၼ်ႉတိူၵ်ႈလူင်သိၼ်ၵႃႉၵူႈလွင်ႈလွင်ႈတႄႉ ပႆႇပိုတ်ႇ။ လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇ တေႃႉသူင်ႇ ဢိၵ်ႇလၢႆလၢႆႁွင်ႈၵၢၼ်ၵေႃႈပိုတ်ႇမႃးမိူဝ်ႈ 08/06/2020 ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်တႄႉ ၶိုင်ႈၼိုင်ႈတိုၵ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ်ယူႇတီႈႁိူၼ်းယေး ၽႂ်မၼ်း-ၼႆယဝ်ႉ။
ႁၢၼ်ႉတိူၵ်ႈလူင်သိၼ်ၵႃႉၵူႈလွင်ႈလွင်ႈသမ်ႉ တေပိုတ်ႇၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 15/06/2020 ။ ဝၼ်းတီႈ 21-22/06/2020 တေပိုတ်ႇသူၼ်မွၵ်ႇ ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵႂႃႇဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈယင်ႉလိုဝ်ႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁူင်းႁဵၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢိၵ်ႇႁူင်းႁဵၼ်းသုၼ်ႇလဵဝ် ပႃးၸဵမ်ႁူင်းလိုဝ်ႈသဝ်းၵူၼ်းၵႄႇထဝ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇဢိုတ်းႁပ်းၵႂႃႇယူႇ၊ တေပိုတ်ႇမိူဝ်ႈလႂ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယင်းပႆႇႁူႉ-ၼႆယဝ်ႉ။
လွင်ႈၵၢၼ်ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၸွမ်းႁိူဝ်းဝိၼ်ၼၼ်ႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်သၢႆၵၢၼ်ဝိၼ် ၼႂ်းမိူင်း ဢၼ်လႅၼ်ႈၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းမိူင်းၵေႃႈ ဝၼ်းတီႈ 09/06/2020 ပိုတ်ႇပၼ်ဝိၼ်ယဝ်ႉ 70% ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း ပိူင်တိုဝ်းၵမ်လွၵ်းလၢႆးၵႅတ်ႇၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ ၼၵ်းၼၵ်းၼႃၼႃ၊ ၵူၼ်းဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းၵူႈၵေႃႉ တေလႆႈသႂ်ႇၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ/ၶူႈၼင်ၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး တေလႆႈၼင်ႈႁၢင်ႇၵၼ် ဢိၵ်ႇ တေလႆႈမီးဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းဝႃႈ ၸဝ်ႈၵဝ်ႇဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း- ၸုမ်းသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ Channel News Asia ဢွၵ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။
ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ (10/6/2020) တူဝ်ႈလူၵ်ႈ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 မီး 7,370,852 ၵေႃႉ၊ တိုၵ်ႉယူတ်းယႃတူဝ် 3,307,396 ၵေႃႉ၊ ႁၢႆၶႅၼ်း 3,619,340 ၵေႃႉ၊ လူႉတၢႆၵႂႃႇ 414,106 ၵေႃႉ။ ၸိုင်ႈမိူင်းဢၼ် ၵူၼ်းမိူင်းတိတ်းၸပ်းၼမ်သုတ်းထီႉၼိုင်ႈ ပဵၼ်ဢမေႊရိၵႃႊ။ ထီႉ 2 ပဵၼ်မိူင်းပရႃႇၸီး။ ထီႉ 3 ပဵၼ်ရတ်ႉသျိူဝ်ႊ။
ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မျႅၼ်ႇမႃႇၼႆႉ ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်မီး 246 ၵေႃႉ၊ ယူတ်းယႃ 81 ၵေႃႉ၊ ယႃၶႅၼ်း 159 ၵေႃႉလႄႈ လူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းမိူင်းတႆး မီး 2 ၵေႃႉ တိုၵ်ႉယူတ်းယႃတူဝ်ဝႆႉတီႈမူႇၸေႊ ၵေႃႉၼိုင်ႈလႄႈ တီႈႁူင်းယႃ ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ဝဵင်းလူင်တူၼ်ႈတီး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၼႆယဝ်ႉ။
(ဢိင်ၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇ ထႆးရတ်ႉဢွၼ်ႊလၢႆႊ)
