Thursday, May 2, 2024

လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလူတ်းယွၼ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဝႆႉမဝ်မၢင် ၼိူဝ်တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19

Must read

တႄႇႁူဝ်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼႆႉမႃး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လူတ်းယွၼ်ႇ ပူတ်းထွၼ် ၵဵတ်ႉလၢၼ်ႇ ၵူတ်ႇထတ်း တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းၵၢတ်ႇ ၼႂ်းဝဵင်း တီႈၵူၼ်းၶွၼ်ႈ ၵူၼ်းၵိုၼ်း လၢႆလၢႆ ဝဵင်းၵေႃႈ ဝႆႉမဝ်မၢင် ၼိူဝ်တၢင်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ19 မႃး။

Photo: SHAN ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးၼႂ်းၵၢင်ဝဵင်း ႁိမ်းၵၢတ်ႇလူင် ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး

ဝၼ်းတီႈ 4/6/2020 ၼႂ်ၼႆႉ တီႈၼႂ်းဝဵင်း တူၼ်ႈတီး ၵူၼ်းၵႂႃႇမႃးၸွမ်းၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်း ႁိမ်းၵၢတ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ၼမ်ၵိုၼ်းမႃး။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈသႂ်ႇ ၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ တူမ်းၶူႈၼင်ၵၼ်ယူႇ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇသႂ်ႇ။ တီႈၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်တႄႉ ၵူၼ်းၶဝ်ႈၵၢတ်ႇ တေလႆႈသႂ်ႇၽႃႈတူမ်းသူပ်းတူမ်းပၢၵ်ႇၵူႈၵေႃႉ၊ တီႈတၢင်းၶဝ်ႈၵၢတ်ႇၵေႃႈ တမ်းဝႆႉပၼ် တီႈသုၵ်ႈလၢင်ႉမိုဝ်းယူႇ၊ မၢင်ဝဵင်းတေႉ လိူဝ်သေ ၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ် ၵၢင်ၼႂ် ဢမ်ႇပေႃးမီးၽႂ် ဝႆႉၼၵ်း သႂ်ႇၽႃႈတူမ်းပၢၵ်ႇ တူမ်းၶူႈၼင်ၵႃႈႁိုဝ်ယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။

- Subscription -

ၸၢႆးၼုမ်ႇတုၺ်ႈ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၸႄႈဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- တီႈတႃႈၶီႈလဵၵ်း ၼႆႉ ႁွင်ႈၵၢၼ်ၾၢႆႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၶဝ်၊ ၽူႈဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းၶဝ်တႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇႁႂ်ႈသႂ်ႇယူႇၶႃႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ သႂ်ႇၽွင်ႈဢမ်ႇသႂ်ႇၽွင်ႈ။ ၸွမ်းၵၢတ်ႇၸွမ်းသႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမီး ပုၼ်ႈၽွၼ်း ၸိူဝ်းပၵ်းတႃပႂ်ႉတူၺ်းၶဝ် ပေႃးႁၼ်ၵူၼ်းဢမ်ႇသႂ်ႇၵေႃႈလၢတ်ႈၸီႉၸမ်ႈဝႃႈ “သႂ်ႇၼႃႈၵၢၵ်ႇၶႃႈလႄႈ” ဝႃႈၼႆ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈသႂ်ႇယူႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇသႂ်ႇၶႃႈ-ဝႃႈၼႆ။

Photo: SHAN-ၼႂ်းၵၢတ်ႇလူင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ယၢမ်းလဵဝ်

ႁၢၼ်ႉမူၼ်ႈသိူဝ်း ၵိၼ်ၵျေႃႇ လေႃႇၵွၵ်း ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈပႃၼမ် ပႃးၸဵမ် ဝဵင်းတႃႈၶီႈလဵၵ်း ပႆႇပၼ်ပိုတ်ႇ။ ဢၼ်ပၼ်ပိုတ်ႇၶိုၼ်းပဵၼ်ႁၢၼ်ႉၶဝ်ႈၽၵ်း၊ ႁၢၼ်ႉၶၢႆတၢင်းၵိၼ်လႄႈ ႁူင်းႁႅမ်း။  ၵွၼ်ႇတေပိုတ်ႇၵေႃႈ လႆႈၸႅင်ႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်းၶဝ်၊ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းပၵ်းပိူင် မၢႆမီႈ ဢၼ်ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ပူင်တမ်းဝႆႉ။

ၸၢႆးမူၼ်း ၵူၼ်းၶူဝ်လမ် (ၶူဝ်ၶမ်း)လၢတ်ႈဝႃႈ- “တီႈၶူဝ်လမ်ၼႆႉ ပေႃးပဵၼ်ၵၢတ်ႇၵၢင်ၼႂ် ၵၢတ်ႇၽၵ်း ယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ်တႄႉ ၶဝ်သႂ်ႇဢေႃႈ၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဝႃႈမၼ်းမီးၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇလိူမ်ႈလႆႇၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ မႃးပႂ်ႉတူၺ်း၊ ပေႃးဢမ်ႇသႂ်ႇ ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇၸႂ်ႉႁဵတ်းလုၵ်ႉၼင်ႈၸိူဝ်းၼႆႉႁႃႉ ဢမ်ႇၼၼ် ဢဝ် ၽႃႈတူမ်းသူပ်းတူမ်းပၢၵ်ႇၵႂႃႇပႂ်ႉၶၢႆပၼ်ၶဝ်ႈႁႃႉၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၽၵ်းၶဵဝ်ၵၢင်ၼႂ်တႄႉ ပေႃးဝႃႈ ၶဝ်ႁၼ် ဢမ်ႇသႂ်ႇၼႆ ဢမ်ႇလႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးပႂ်ႉတူၺ်း ၶဝ်ယင်းတေ ဢမ်ႇသႂ်ႇၵၼ်”-ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးႁိၼ်လဵၵ်း ၸုမ်းၶၢဝ်ႇထုင်ႉႁူၺ်ႈလီ မူႇၸေႊ လၢတ်ႈဝႃႈ “တေႃႈလဵဝ် တီႈမူႇၸေႊႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ လွင်ႈၵူၼ်းသႂ်ႇၽႃႈတူမ်းသူပ်း (Mask) ၵၼ်ၼႆႉ ၶႂ်ႈမီးဢေႇၼႃႇယဝ်ႉ ဢမ်ႇသႂ်ႇၵၼ်ၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ဢွၼ်ၵၼ်ဝႆႉမဝ်မၢင်/ လူမ်လၢမ်ၼႃႇၶႃႈယဝ်ႉ။ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈ တႄႉ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ႈၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆမၼ်း လႆႈယူႇၼွၵ်ႈႁၢၼ်ႉသေ သိုဝ်ႉဢဝ်ၵူၺ်း။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ႈသိုဝ်ႉၸၢႆႇၵၼ် လွတ်ႈလႅဝ်းလီၼႃႇယဝ်ႉ၊ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်တိတ်းၸပ်းတၢင်း ပဵၼ်ၵၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ၵေႃႉလႂ်ပဵၼ်ဢမ်ႇပဵၼ်” ဝႃႈၼႆ။

Photo: ၸၢႆးၼေႃႇသႅင် ၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃးၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈယၢမ်းလဵဝ်

ၽူႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်လုမ်း ၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး (TYN) လႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- “ၵူၼ်းၶဝ်ႈၵၢတ်ႇ ၶဝ်ႈသႃးၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈသႂ်ႇ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇသႂ်ႇ၊ ၼႂ်းဝဵင်းၵေႃႈၵူၼ်းၵိုၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ၊ ၼႂ်းၵၢတ်ႇၵေႃႈၵိုၼ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ ႁၢၼ်ၶၢႆႉၶဝ်ႈၽၵ်း / သိူဝ်ႈၶူဝ်း၊ ႁၢၼ်ႉတၢင်းၵိၼ် ၶိူင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵိုၵ်းႁိူၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပိုတ်ႇၶိုၼ်းၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- ၶဝ်ႈၽၵ်းၵေႃႈ သိုဝ်ႉၵိၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉလႆႈၽွင်ႈယူႇ၊ ရူတ်ႉသၢႆ(လႅင်းၵႃး)ၵေႃႈ မၢင်ၸိူဝ်းတၢင်ႇတဵမ် ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵၢတ်ႇၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းတႄႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ် ယင်းပႆႇပၼ်ပိုတ်ႇ- ဝႃႈၼႆ။

တေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ တင်းမူတ်းမီး 233 ၵေႃႉ၊ လူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ၊ ယူတ်းယႃဝႆႉ 82 ၵေႃႉလႄႈ ယႃၶႅၼ်း 145 ၵေႃႉ။ ၼႂ်းမိူင်းတႆးသမ်ႉ ၵူၼ်းၸပ်းမီး 9 ၵေႃႉ၊ ယႃၶႅၼ်း 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇ ယူတ်းယႃဝႆႉယူႇ 2 ၵေႃႉ။ မီးတီႈႁူင်းယႃလူင် မူႇၸေႊ 1 ၵေႃႉ ၊ ႁူင်းယႃလူင် ၸဝ်ႈၸၢမ်ႇထုၼ်း ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး 1 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း