မႄးလၵ်းမိူင်း ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၶဝ်ႈပႃးၵႃႈႁိုဝ်?

ၼႂ်းဝၼ်း သွင်ဝၼ်းၼႆႉ တီႈၼႂ်းသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် လႆႈလဝ်ႈတၢင်ႇၵႂႃႇ ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇၾိင်ႈမိူင်း 2 ဢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေ မူၼ်ႉမႄးၶိုၼ်းပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008။ ယူႇတီႈၵူၼ်းလဵပ်ႈႁဵၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်လႄႈသင်၊ ယူႇတီႈပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ သင် ဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉတိုၼ်ႇ ၶႆႈၸႂ်ၸွမ်း သူၼ်ၸႂ်ၸွမ်း ၸွင်ႇပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉတေမူၼ်ႉမႄးလႆႈတႄႉယဝ်ႉႁႃႉ၊ ပေႃး မူၼ်ႉမႄးမႃးသမ်ႉ ယူႇတီႇတပ်ႉသိုၵ်းတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွင်ႇတေႁပ်ႉႁွင်းႁဵတ်းၸွမ်းလႆႈယူႇၼႄႇ ပဵၼ်ဢၼ် လီသူၼ်ၸႂ်ဝႆႉ။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပူၼ်ႉမႃး ၼိုင်ႈပီ တဵမ်တဵမ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 29 လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ 2019 ပူၼ်ႉ ယူႇၾၢႆႇ NLD လႆႈဢွၼ်ႁူဝ်သေ ယိုၼ်ႈတၢင်ႇၼႂ်းသၽႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မႃး။ ၸွမ်းၼင်ႇၶဝ်ယိုၼ်ႈတၢင်ႇၵႂႃႇ ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇၾိင်ႈမိူင်း 2 ဢၼ် ၼႂ်းသွင်သၢမ်ဝၼ်းၼႆႉ ယူႇတီႈၶွမ်ႊမ တီႊ 45 ၵေႃႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းမူၼ်ႉမႄး ယိုၼ်ႈတၢင်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ပေႃးမႃးလဵပ်ႈႁဵၼ်းတူၺ်း တေမီးယူႇ 114 ၶေႃႈ။ တၢမ် ၼင်ႇႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁူႉဝႆႉၸဵမ်ပိုင်းတႄႉ တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ ယူႇတီႈၵူႈၸုမ်း ၵူႈၸၢဝ်း ယူႇတီႈပႃႇ တီႇယိုၼ်ႈတၢင်ႇမႃးတႄႉ တေမီးယူႇ 3,765 ၶေႃႈ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ယိုၼ်ႈတၢင်ႇဝႆႉမီး 1,112 ၶေႃႈ၊ ပႃႇတီႇရၶႅင်ႇ ယိုၼ်ႈတၢင်ႇဝႆႉမီး 858 ၶေႃႈ၊ ပႃႇတီႇမိူင်းမွၼ်းမီး 641ၶေႃႈ၊ NLD မီး 114 ၶေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ယိုၼ်ႈတၢင်ႇမီး ယူႇ 3,765 ၶေႃႈ ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းသင်သမ်ႉမီးမႃး 114 ၶေႃႈၵူၺ်းလႃႇ။ ဢၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေမႃးထတ်းသၢင်တူၺ်းဢိတ်းၼိုင်ႈ ၶႃႈ။

ၼႂ်းဢၼ်ၶွမ်ႊမတီႊတႃႇတေမူၼ်ႉမႄး ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼႆႉ ၶဝ်ၽွတ်ႈႁႅၼ်းဝႆႉမီးယူႇ 45 ၵေႃႉ။ ၼႂ်း 45 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ၾၢႆႇ NLD ၸုမ်းၼူၵ်ႉယုင်းမီးယူႇ 18 ၵေႃႉ၊ ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈပႃးဝႆႉယူႇ 8 ၵေႃႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ ပႃႇတီႇသၢင်ႇသီႈ၊ ပႃႇတီႇတႆး၊ ပႃႇတီႇရၶႅင်ႇၸိူဝ်းၼႆႉသမ်ႉတေပႃးယူႇ ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ် 2 ၵေႃႉ။ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ် ၵူႈပႃႇတီႇ လႂ် ၶဝ်ႈပႃးၼိုင်ႈၵေႃႉၵူၺ်း။ တီႈၼႆႈၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၸဵမ်ပိုင်းဝႃႈ လၢႆးမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင် လၵ်းမိူင်း မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ် NLD ဢွၼ်ႁူဝ်ႁဵတ်းယူႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၶူပ်းငၢမ်ႇၸွမ်း ပိူင်ၵၢၼ်ဢၼ်မီးၼႂ်း 2008 ၵၼ်တွၼ်ႈ 12 ၼၼ်ႉ ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်သေယဝ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃး။ ၶဝ်မႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈထွမ်ႇလၢႆလၢႆသေယဝ်ႉ တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးၵေႃႈ ဢမ်ႇလၢတ်ႈၸွမ်း တႃႇတေၵမ်ႉထႅမ်ၵေႃႈဢမ်ႇမီး၊ တႃႇတေသၢၼ်ၶတ်းၵေႃႈၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈ ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။

ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ်မႃး ယူႇတီႈပႃႇတီႇ NLD သမ်ႉ ၶဝ်ႈပႃးယူႇ 18 ၵေႃႉၼႆလႄႈ ပႃးဝႃႈထွၼ်ဢွၵ်ႇတီႈၾၢႆႇတပ်ႉ 18 ၵေႃႉၼႆ ၸိုင် ၸိူဝ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈ NLD ၼၼ်ႉ ၵူၺ်းတေၵိုတ်းထႅင်ႈ 17 ၵေႃႉၵူၺ်း။ ပေႃးမႃးတွတ်ႈသဵင် ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၵၼ်မိူဝ်ႈလႂ်သေ ၵေႃႈ ၾၢႆႇ NLD ၼႆႉၵူၺ်း ယူႇၾၢႆႇပေႉယူႇတိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ ၶေႃႈဢၼ်မူၼ်ႉမႄး၊ မတ်ႉတႃ ဢၼ်ၶဝ် တေမူၼ်ႉ မႄးၵူၺ်းဢွၵ်ႇမႃးၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ၶဝ် တႅမ်ႈဝႆႉၸဵမ်ပိုင်း 114 ၶေႃႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ၵၢင်ၸႂ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း တၢင်ႇမူႇ တၢင်ႇၸုမ်း ဢၼ်ယိုၼ်ႈတၢင်ႇမႃးၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇသႂ်ႇပႃးမႃးသေ ၶေႃႈ၊ သေတွၼ်ႈ။ ၼႂ်း 114 ၶေႃႈၼၼ်ႉ တေပႃးၸိူဝ်းလႂ်ၵူၺ်းၵူၺ်းလႃႇ ပေႃးတေတူၺ်းမတ်ႉတႃမၼ်းမႃးတႄႉ၊ မတ်ႉတႃ 436 (က)၊ ပႃးယူႇ 51 ၶေႃႈ၊ မတ်ႉတႃ 436 (ခ) ပႃးယူႇ 63 ၶေႃႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵေႃႈ မီးယူႇ 104 ၶေႃႈ။ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၶေႃႈယေႃႈ မၼ်း ဢၼ်ဝႃႈ ၶေႃႈဢၼ်ငၢႆႈမၼ်းတႄႉ တေပႃးသင်လၢႆလၢႆၼႆ 1) တႃႇတေမႄးၽွတ်ႈႁႅၼ်းၶိုၼ်း(ကာ/လုံ) ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ ၶွင်ႊသီႊၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄလႄႈ ၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ ဢွၼ်တၢင်းၼႆႉၶွင်ႊသီႊဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ဢႃႇၼႃႇသုင်သုတ်း ၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်း။ ၼႂ်းၼႆႉ တေမီးယူႇ 1) ၸွမ်ၸိုင်ႈ၊ 2) ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ 2 ၵေႃႉ၊ 3) ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃး 2 ၵေႃႉ။ ၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ တေမီး ယူႇ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ၵႅမ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တေမီးၽွင်းလူင် ၾၢႆႇမိူင်းၼွၵ်ႈ၊ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇၵႅတ်ႇၶႄ၊ ၽွင်း လူင်ၾၢႆႇၼႂ်းမိူင်းလႄႈ ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇလႅၼ်လိၼ်တေ မီးယူႇ 11 ၵေႃႉ။

မိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ် NLD ဢွၼ်မူၼ်ႉမႄးၼႆႉတႄႉ သမ်ႉတေပဵၼ်ၵႂႃႇ 12 ၵေႃႉ တီႈဢၼ်ၽွင်းလူင်ၾၢႆႇလႅၼ်လိၼ်ၼၼ်ႉ တႅပ်းပႅတ်ႈသေယဝ်ႉ တေၶိုၼ်းၽိူမ်ႉသႂ်ႇထႅင်ႈၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈသၽႃးတႂ်ႈလႄႈ သၽႃးၼိူဝ် တေပဵၼ်ၵႂႃႇ 12 ၵေႃႉ။ ပွင်ႇဝႃႈ ဢွၼ်တၢင်းၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇသိုၵ်းၶဝ် ပဵၼ်ယႂ်ႇ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶိုၼ်းမူၼ်ႉမႄးၼႆႉတႄႉ ပဵၼ်ၾၢႆႇမိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ။

တွၼ်ႈ 2 သမ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းတႄႉ ယူႇတီႈၽူႈတႅၼ်းတၢင် ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇၶဝ် ဢၼ်ၶဝ်ႈပႃးယူႇ 25 % ၵူႈတီႈတီႈၼၼ်ႉ တီႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈလီ မိူၼ်ၼင်ႇ တီႈၼႂ်းၸႄႈမိူင်းလႄႈ တိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈလီ ဢၼ်ၶဝ်ဢဝ်တီႈၼင်ႈဝႆႉ 25 တီႈၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလူတ်းယွမ်းပႅတ်ႈ။ တႄႇဢဝ်ပၢင်ၵုမ်သၽႃးၸုပ်ႈတေမႃး 2021 တႄႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလူတ်းပႅတ်ႈ 10 % ဢွၼ်တၢင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးဝႃႈ 5 ပီတေမႃးထႅင်ႈသမ်ႉ ႁႂ်ႈလူတ်းၵႂႃႇ ၵမ်း 5 % ၼႆ ႁႂ်ႈမၼ်း သဵင်ႈႁၢႆၵႂႃႇတီႈၼႂ်းသၽႃး၊ ယႃႇႁႂ်ႈၾၢႆႇတပ်ႉ သိုၵ်းလႆႈၶဝ်ႈပႃးမႃးၸွမ်း။

တီႈၼႆႈတႄႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းၾၢႆႇ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်လႄႈ တၢင်းပႃႇတီႇရၶႅင်ႇတႄႉ တိုၼ်းဝႃႈဝႆႉ ၽူႈတၢင်တူဝ်တပ်ႉမတေႃႇ ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇလႆႈမႃးၶဝ်ႈပႃးၸွမ်းၼႂ်းသၽႃးၼႆႉယဝ်ႉ။ ႁႂ်ႈထွႆဢွၵ်ႇပႅတ်ႈလုမ်းလုမ်း လႆႈႁၼ်ၶဝ်ပၼ်ဝႆႉ ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်သေတႃႉၵေႃႈ ၽိူဝ်ႇပဵၼ်မႃးတႄႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ် ၸုမ်း NLD ဢၼ်ႁဝ်းဝႃႈၼႆႉ ၸဵမ်ပိုင်းယဝ်ႉ။

ၵမ်းၼႆႉ တွၼ်ႈထီႉ 3 ပေႃးတေမႃးၼႆႉ ၶဝ်ယိုၼ်ႈတၢင်ႇဝႆႉပိူဝ်ႈတႃႇတေ ပူတ်းယႃႉပႅတ်ႈမတ်ႉတႃ 59 (စ) ၼႆႉတႄႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈ လွင်ႈမၵ်းတတ်း ၼမ်ႉၵတ်ႉပိူဝ်ႈတႃႇတေပဵၼ်မႃးၸွမ်ၸိုင်ႈမိူင်းၼိုင်ႈၵေႃႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈၶဝ်ႈပႃးၸိူင်ႉႁိုဝ် ၵူၺ်း ၵူၺ်းၼႆ မိူၼ်ၸိူင်ႉဢွၼ်တၢင်းတႄႉဝႃႈ ၵူၼ်းဢၼ်ၵိတ်ႇၶွင်ႈတၢင်းၵူၼ်းမိူင်းၼွၵ်ႈ ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်းတႄႉ ပေႃးပဵၼ်မိူၼ် ဢွင်ႇ သၢၼ်းၸူႉၵျီႇ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈၶိုၼ်ႈပဵၼ်မႃးၸွမ်ၸိုင်ႈ ၶဝ်တိုၼ်းၶၢတ်ႈၶွပ်ႇဝႆႉ ၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်း။

မိူဝ်ႈလဵဝ်တႄႉ ႁႂ်ႈပူတ်းပႅတ်ႈဢၼ်ၼၼ်ႉ ၸွင်ႇၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းသမ်ႉ တေၽွမ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းယူႇႁႃႉၼႆၵေႃႈ လီဝူၼ်ႉယူႇၶႃႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ်လႄႈ ယႃႇပေဝႃႈတႃႇတေပဵၼ်ၸွမ်ၸိုင်ႈၵူၺ်း တႃႇတေပဵၼ်မႃး ၶုၼ်ၽွင်းလူင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်လႄႈသင်၊ တႃႇတေပဵၼ်မႃးၸွမ်ၽွင်း တီႈမိူင်းလႄႈတိူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ယႃႇပေႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼွၵ်ႈၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး ဢၼ်ၵဵဝ်ႇၶွင်ႇတၢင်းၵူၼ်းမိူင်းၼွၵ်ႈ မိူၼ်ၸိူင်ႉ လုၵ်ႉပႂ်ႉ လုၵ်ႈၸၢႆး၊ လုၵ်ႈၶူၺ် လုၵ်ႈပႂ်ႉ ၵႂႃႇပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၼွၵ်ႈႁိုဝ် ၸိူဝ်း ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇလႆႈ ၼႆၼၼ်ႉလႄႈ ယႃႇဝႃႈတေယွမ်း ၸိူဝ်းဢၼ်တိူဝ်းမႃးၵေႃႈယင်းမီး ဢၼ်တၢင်ႇ ထိုင်ဝႆႉၵေႃႈ မီးၼႆလႄႈ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇတေႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းယူႇႁႃႉဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တႃႉလီလႆႈၶႆႈၸႂ်ၸွမ်းထႅင်ႈ တွၼ်ႈၼိုင်ႈ ယူႇ။

ၵမ်းၼႆႉ ၼႂ်းဢၼ်ၶဝ်တၢင်ႇထႅင်ႈ ၶေႃႈထီႉ 4 တႄႉ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈမတ်ႉတႃ 436 ဢၼ်တမ်းဝၢင်းဝႆႉဝႃႈ ပေႃးတေမူၼ်ႉမႄး ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢၼ် ပိူင်ယႂ်ႇ ဢၼ်တေမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၵၢၼ်မိူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈၽူႈ တႅၼ်းၽွင်းႁူမ်ႈတုမ် 75 % လိူဝ်လိူဝ် ၽွမ်ႉလႆႈၸႂ်တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးလႆႈ တမ်းဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၾၢႆႇ NLD ၼႆႉ ၶိုၼ်းမူၼ်ႉမႄးဝႆႉဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေမူၼ်ႉမႄး မတ်ႉတႃပိူင်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆႉ ပေႃးဝႃႈ ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၸၼ်ႉ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၶဝ် ၼႂ်း 3 ပုၼ်ႈၼၼ်ႉ တႃႇ 2 ပုၼ်ႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႉထႅမ်ၼႆၸိုင် ႁႂ်ႈလႆႈမူၼ်ႉမႄးလႆႈ။

ၶေႃႈထီႉ 5 တႄႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈသုတ်း ဢၼ်ဝႃႈ ပေႃးထိုင်တီႈ တေလႆႈပွႆႇၶိုၼ်းပႅတ်ႈ ဢႃႇၼႃႇပၢၼ်ႇပွင်ၸိုင်ႈ မိူင်း ပွင်ႇဝႃႈတေလႆႈပွႆႇတိုတ်းပႅတ်ႈလွင်ႈလွတ်ႈလႅဝ်းသဝ်းၶေႃ ၶိုၼ်းမႃးတုမ်ႉတိူဝ်ႉလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈၸွမ်ပွင်သိုၵ်းၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈမီးသုၼ်ႇဝၵ်ႉငမ်ဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ဢွၼ်တၢင်းတႅမ်ႈဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ လၢႆးၶဝ်မူၼ်ႉမႄးဝႆႉတႄႉ သင်ၸိူဝ်ႉပေႃႇပဵၼ်မီးမႃး လွင်ႈၶိုၵ်ႉၶၵ်ႉလမ်ႇလွင်ႈ ၸိူင်ႉၼႆၸိုင် ယူႇတီႈသၽႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းပၼ်ဢႃႇၼႃႇတီႈၸွမ်ၸိုင်ႈႁႂ်ႈလႆႈၵေႃႉဢွၼ်ႁူဝ်သေယဝ်ႉ ၶိုင်သၢင်ႈႁၢင်ႈပွင်ၵႂႃႇ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်ပဵၼ်ၸွမ်ပွင်သိုၵ်းၼၼ်ႉတေဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇပိူဝ်ႈ တႃႇတေ ႁုပ်ႈငမ်ၸိုင်ႈမိူင်းယဝ်ႉၼႆ လၢတ်ႈလႆႈပွတ်းပွတ်းမၼ်းယူႇ။

ၵမ်းၼႆႉပေႃး ႁဝ်းၶိုၼ်းမႃးဢုပ်ႇၸွမ်းတူၺ်း 5 ၶေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ လၢတ်ႈၵႂႃႇၼႆၼႆႉ ပေႃးတေမႃးထတ်းသၢင်ၵၼ်သိုဝ်ႈ သိုဝ်ႈၼႆ 1) ၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈတိုၼ်းဢမ်ႇပႃးၵၢင်ၸႂ်ၶဝ်သေဢိတ်းၼႆလႄႈ ပိူင်ယုၵ်းယၢင်ႇ ၾိင်ႈမိူင်းဢၼ် ၼႆႉ ဢမ်ႇတၢင်တူဝ်ၶဝ်လႆႈၼႆၵေႃႈဝႃႈဝႆႉၶႃႈၼေႃႈ။ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးတေမႃး ယူႇၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတူၺ်းၼႆၵေႃႈ ၾိင်ႈမိူင်းဢၼ် ၶဝ်မူၼ်ႉမႄးဝႆႉ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ၶဝ်တၢင်ႇၵႂႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ တႃႇတေ ပဵၼ်မႃးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ တီႊ မူဝ်ႊၶရေႊတိတ်ႊ ဢၼ်ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း မုင်ႈမွင်းဝႃႈမီးသုၼ်ႇ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယႃႇဝႃႈတေမီး ဢၼ်ငၢႆႈမၼ်း ၵူၺ်းၵေႃႈဢမ်ႇမီး။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် မိူၼ်ၼင်ႇ မတ်ႉတႃ 261 တႃႇတေလိူၵ်ႈဢဝ်ၸွမ်ၽွင်းၶွင်ၸိုင်ႈမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၶွင် ၸႄႈမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၶွင်တိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ ၽူႈတႅၼ်းၽွင်းၼႂ်းၸႄႈမိူင်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ တိူင်းၸဝ်ႈ ၵဝ်ႇၵူၺ်းတေလႆႈ လိူၵ်ႈၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈ ၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁဵတ်းပၼ်။

ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ဢၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇတေပဵၼ်မႃး မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ဢၼ်မီးသုၼ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် ဢမ်ႇၸႂ်ႈ လႃးလႃး ၵူၺ်းပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇ တေၸၼ်သၢႆလၢႆႈ ဢၼ်ဝႃႈလွင်ႈတေလူတ်းယွမ်းပိၼ်ႇဢႃႇၼႃႇသုၼ်ၵၢင်ႁႂ်ႈလႆႈယွၼ်ႇ ယၢၼ်းၵၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၸႄႈမိူင်းၶဝ် ထူၺ်ႈၸႂ် လူမ်မႃးဢိတ်းၼိုင်ႈ တေပဵၼ်လွင်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ၵူၺ်းပဵၼ်ႁိုဝ်သေတႃႉၵေႃႈယႃႇ ၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ၵၢပ်ႈဝၢၼ်ႈပၢၼ်မိူင်း ၶၢဝ်းယၢမ်း ငဝ်းလၢႆးသေယဝ်ႉ ၸူဝ်ႈၵႃႈပႆႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ ၶိုၼ်းတေလႆႈမူၼ်ႉမႄးယူႇတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။ ဢၼ်ဝႃႈၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပွၵ်ႈလဵဝ်ၵူၺ်း ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈၵမ်းလဵဝ်ၵူၺ်းတေယဝ်ႉယႃႇ ၵမ်းလဵဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇသူႈ လႃႈလီႈမီး ၵႃႈတၵ်းတေလႆႈမူၼ်ႉမႄးယူႇတိၵ်းတိၵ်း၊ မိူၼ်ၼႆယဝ်ႉ ပေႃးဝႃႈမူၼ်ႉမႄးယဝ်ႉၵေႃႈ တေ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉၽေႃႇ ၼမ်ႉၼႄတူဝ်လႆႈၵမ်းသိုဝ်ႈတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈ။ ၶၵ်ႉၵၢၼ်လၢႆးၵၢၼ်မၼ်းတိုၼ်း ၸိူင်ႉၼၢၼ်းယူႇ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်။

ၸင်ႇဝႃႈ တႃႇတေပဵၼ်မႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ တီႊမူဝ်ႊၶရေႊတိတ်ႊ ဢၼ်ႁိၼ်ႉၼွၼ်းၵတ်းယဵၼ်လႄႈ မီးသုၼ်ႇ ၸတ်းပွင် ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ထႅင်ႈၸူဝ်ႈၵူၼ်းၼိုင်ႈသိုပ်ႇႁိုဝ်၊ သွင်သိုပ်ႇႁိုဝ် ၶႂ်ႈပဵၼ်ၸင်ႇတေပဵၼ်လႆႈ ၸိူင်ႉၼၼ် သေတႃႉ ပေႃးႁဝ်းႁႃးဢမ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းတူဝ်ႈတၼ်းၵၼ်ၼႆတႄႉ ထိုင်လၢႆသိုပ်ႇလၢႆပၢၼ်ၵေႃႈ ၶေႃႈဢဵၼ်းဢၢၼ်းႁဝ်း တေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽႅဝ်ထိုင်လႆႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ၵႃႈလႆႈ ၾၢင်ႉထိုင်ပွင်ႇၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉၶႃႈၼေႃႈ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇၵူၺ်းဝႃႈ ၸုမ်းၵၢၼ်မိူင်း၊ ၸုမ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်လၢႆလၢႆ ပႃးၸဵမ်ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း လၢႆလၢႆ ၾၢႆႇ ပိူင်ယႂ်ႇမၼ်း ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵူၼ်းၵမ်ၶဝ်ၼႆႉ တၵ်းတေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းယုၵ်ႉမုၼ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၽႂ်မၼ်း ႁႂ်ႈပေႃးၵုမ်ႇထူၼ်ႈ တဵမ်တၼ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်းလႆႈပိူဝ်ႈတႃႇတေၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမၢၵ်ႈမုၼ်း ၵတ်းယဵၼ် ၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်းလႆႈ တၢမ်ၼင်ႇႁဝ်းၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆ ၶႃႈႁဝ်းယွၼ်းၾၢၵ်ႇၵႂၢမ်းဝႆႉၼင်ႇၼႆသေ ………..

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
31/1/2020