တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး တုၵ်းယွၼ်းသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႄႈ သိုၵ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ဝႃႈ ယႃႇဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းယိူဝ်ႇသိုၵ်း

ပၢင်တိုၵ်းဢၼ်ပဵၼ်ၼိူဝ်သဵၼ်ႈတၢင်းလူင် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းမႃးႁၢဝ်ႈႁႅင်း၊ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းပဵၼ်ႁူဝ်ႉ ႁဵတ်းယိူဝ်ႇသိုၵ်း တိုၵ်းတေႃးၵၼ် လႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး 50 ၸုမ်းပၢႆ ႁူမ်ႈတုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈသွင်ၾၢႆႇၵိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးသေ ၵႅတ်ႇၵင်ႈသၢႆၸႂ် ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်းသေ ၵမ်းဝႃႈၼႆ။

ႁူဝ်လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ၼႆႉမႃး ၸုမ်းဢူၺ်းလီသိုၵ်းပွတ်းႁွင်ႇ တင်း သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁႅတ်းသိုၵ်း တေႃႇၵၼ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵူတ်ႉၶၢႆ လႃႈသဵဝ်ႈ သီႇပေႃႉ ၵျွၵ်ႉမႄး ၼမ်ႉသၼ်ႇ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တုမ်ႉယွၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်း၊ ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၵႅတ်ႇၵင်ႈသိုၵ်း ၽွင်းပၢင်တိုၵ်း၊ ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်သႂ်ႇႁိူၼ်းယေး ရူတ်ႉၵႃး ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႈၸဵပ်း – ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး HST-NSS ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈသိုၵ်းသွင် ၾၢႆႇ ၵိုတ်းၵၢၼ်တိုၵ်းတေႃးၵၼ်၊ ႁႂ်ႈဝႆႉ သၢႆၸႂ် ႁိူၼ်းယေး ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ သေၵမ်းဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးၼေႃႇသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇလႄႈၽူႈၼမ်းၸုမ်းၵေႃႁူမ်ႈသၢင်ႈၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး TYN လၢတ်ႈတီႈ ၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ –  “ပၢင်တိုၵ်းၵမ်းၼႆႉၵေႃႈ မၼ်းပဵၼ်ႁိမ်းသဵၼ်ႈတၢင်းလူင် မၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၵႂႃႇမႃး။ လႄႈၸိူဝ်းယူႇႁိမ်းၵိၼ်ၸမ် သဵၼ်ႈတၢင်းလူင်ၼႆႉ။  မိူၼ်ၼင်ႇဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၼ်  ဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းႁူဝ်ႉ သေ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉဢမ်ႇလီပဵၼ်။  ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ပိုင်ႈဢိင်သဵၼ်ႈတၢင်းၼႆႉ။ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸင်ႇလႆႈဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶႃႈဢေႃႈ။ ”- ဝႃႈၼႆ။

ၸုမ်းႁူမ်ႈသၢင်ႈၾၢႆႇဢီးလူတူၺ်းထိုင်ၵူၼ်းတေႃႇၵူၼ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ (HST-NSS) ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 16 လိူၼ်ၼူဝ်ႊဝႅမ်ႊပိူဝ်ႊ။ ၸုမ်းၼႆႉမီးၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး၊ ၶၢင်၊ မၢၼ်ႈ၊ ပလွင်ႈတဢၢင်း လႄႈ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း ။ ပတ်းပိုၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်းမီး 133 ၸုမ်း ၶဝ်ႈႁူမ်ႈဝႆႉ။

ယိင်းၼုမ်ႇ ၵူၼ်းၵျွၵ်ႉမႄးလၢတ်ႈဝႃႈ- “သဵင်ၵွင်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉလႆႈငိၼ်းယူႇ ၵူႈဝၼ်းၵူႈၶိုၼ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ တေၵိၼ်ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵိၼ်လီလီ တေၼွၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၼွၼ်းလီလီ။ လႆႈပႂ်ႉထွမ်ႇဝႆႉယူႇၵူႈၶၢဝ်းဢေႃႈ။ တေလႆႈပၢႆႈၶၢဝ်းလႂ်ဢမ်ႇႁူႉလႄႈ လႆႈႁႅၼ်းၶူဝ်းဝႆႉ တႄႉ ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈမၼ်း လႆႈႁႅၼ်းဝႆႉယူႇတႃႇသေႇယဝ်ႉၶႃႈ။ မၢင်ၵမ်း မၢၵ်ႇလူင်ၶဝ်လႅပ်ႈတေယႂ်ႇထၢၼ်ႇလႂ် လိၼ်မိူင်းပေႃးသၼ်ႇ ႁိူၼ်းသမ်ႉပေႃးသၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ။ ”- ဝႃႈၼႆ။

ပၢၼ်တိုၵ်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်တႄႇႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးၼႆႉ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 5/11/2019 ၼၼ်ႉ ဢူးလႃႇထေႃႇ ပရၼ်ႇသၼ်ႇဢွင်ႇ ၺႃးယိုဝ်း၊ ဝၼ်းတီႈ 13/11/2019 ၸဝ်ႈၸၢင်း ဢူးတေႃးပ (ၵျွင်းၶူဝ်မုင်း)လႄႈ ဢူးဢၢႆႈၺုတ်ႉ ၺႃးယိုဝ်း၊ ႁူင်းႁဵၼ်း TEC လုၵ်ႈဢွၼ်ႇတဢၢင်း ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉတီႈ တိၼ်လွႆသၢမ်သိပ်း ၼၼ်ႉ မၢၵ်ႇလူင်တူၵ်း သႂ်ႇ 2 လုၵ်ႈ၊ ဝၼ်းတီႈ 14 သြႃႇဢူးလၢႆႇၼၢၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းႁေႃႈၵႃး ထိၼ်ႇသၢၼ်းၶဝ်ၺႃးယိုဝ်း ။

ဝၼ်းတီႈ 16 သမ်ႉ ယိုဝ်းၶဝ်ႈၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ တိူဝ်ႉႁိူၼ်းၵူၼ်း 4-5 လင်။ ၵူၼ်းတၢႆဢမ်ႇမီးသေၵေႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ မၢတ်ႇၸဵပ်း လႆႈသူင်ႇႁူင်းယႃ။ ၵူၼ်းမိူင်းပွတ်းႁွင်ႇမႆႈၸႂ်လွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈ။

တပ်ႉသိုပ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ TNLA ၼႆႉ ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၸဵမ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ဢေႃးၵတ်ႉသ်မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈမၢတ်ႇၸဵပ်းလုတၢႆ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼႆႉတင်းၼမ်။