Tuesday, March 19, 2024

တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶႂ်ႈသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်တႄႉယူႇႁႃႉ

Must read

ယၢမ်းၽွင်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ပၢင်ၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းထႅင်ႈယူႇ ၵမ်းတီႈ 3 တႄႇဢဝ်လိူၼ် ၵျူႊလၢႆႊ 11 ဝၼ်း တေၸတ်းႁဵတ်းတေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 16 ။ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၼႆႉ ၼွၵ်ႈလိူဝ် ၶွင်ႇသီႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မိူင်းရၶႅင်ႇ ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ UKP ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈတင်းသဵင်ႈလႄႈ ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်ဢၼ်ၸုမ်းၸၢဝ်း ၶိူဝ်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼမ်တီႈသုတ်းၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေဢုပ်ႇၵုမ် ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းသေယဝ်ႉ သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵႂႃႇၼၼ်ႉသမ်ႉ ၸွင်ႇတေၸင်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်လႆႈယူႇႁိုဝ်? ႁဝ်းၶႃႈ မႃးထတ်းတူၺ်းဢၼ်ၼႆႉဢိတ်း ၼိုင်ႈ။

- Subscription -

တီႈၶၵ်ႉတွၼ်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ တေဢမ်ႇဢုပ်ႇလွင်ႈၾႅတ်ႊတရႄႊ၊ တေဢမ်ႇဢုပ်ႇလွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းၽဵင်ႇ ပဵင်းၵၼ်။ ၵူၺ်းတေဢုပ်ႇလွင်ႈၸၢႆးယိင်း မီးသုၼ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တီႈၶၵ်ႉတွၼ်ႈလွင်ႈႁူမ်ႇလူမ်ႈၼႆၵေႃႈ တေပႆႇမီးၶေႃႈတႅပ်းတတ်းမၵ်းမၼ်ႈသင် ဝႃႈၼႆဝႆႉလႄႈ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်းဝႃႈ တေမီးမႃးၽွၼ်းၵၢၼ်ပၢႆးမိူင်း သင် ပုၼ်ႈတႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၾိုၼ်ႉၶဝ်ၼႆ ႁုပ်ႈသေလၢတ်ႈလႆႈယူႇ။

ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးမႃးထွမ်ႇတူၺ်းၶေႃႈၵႂၢမ်းၸွမ်ပွင်သိုၵ်းမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇလၢတ်ႈၵႂႃႇ ယၢမ်းပိုတ်ႇပၢင်ၵုမ်ၼၼ်ႉၼႆ လႆႈ ႁၼ်ၶဵင်ႈၶႅင်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း တၢင်းၾၢႆႇပူၼ်ႉတီႈလႄႈ  ယင်းၸင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ထိူင်းထိူဝ်ႉ ပိူင်ႈၵႂႃႇ ၵွၼ်ႇၼႆၵေႃႈဝႃႈလႆႈ။ ၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈၵႂၢမ်းမၼ်းဝႃႈၸိုင် 1) လူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈတပ်ႉမတေႃႇဢွၼ်ႁူဝ် ၶိုင်သၢင်ႈလွင်ႈ ငမ်းယဵၼ်ယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ မႃႇႁႅင်းၸုတ်ႈယွမ်းသေ ၸင်ႇႁဵတ်း ဢၼ်ၼႆႉႁႂ်ႈလႆႈၾၢင်ႉထိုင်ၵၼ်သေ ၵမ်း လႆႈႁၼ်လွၵ်ႇငိုတ်ႈလူလၢႆၵၼ်ဝႆႉ ႁၢဝ်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းႁႅင်း။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၼင်ႇႁိုဝ်ၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ယႂ်ႇသုတ်းလိူဝ်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇၸီႇ တင်း ၾႅတ်ႊတရႄႊၼၼ်ႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း တေလႆႈႁဵတ်းႁႂ်ႈလၢႆးၵၢၼ်ယိပ်း ၵွင်ႈၵၢင်ႇၼၼ်ႉဝွတ်ႇႁၢႆပႅတ်ႈ တေလႆႈယွမ်းႁပ်ႉ လွင်ႈတၼ်းႁဵင်း တပ်ႉသိုၵ်းလုၵ်ႈလဵဝ် ဝႃႈၼၼ်သေဢမ်ႇၵႃး တေလႆႈ ယွမ်းႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းလူင်တႃႇ 3 ပိူင် ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (ဒို့တာဝန်အရေး ၃ ပါး)ယဝ်ႉ ယႃႇပေလၢတ်ႈလွင်ႈၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇ။ သဵၼ်ႈတၢင်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉၵူၺ်း တေပဵၼ်ပိူင်လူင်ၼႆၵေႃႈ လႆႈႁၼ်လၢတ်ႈပႃးၵႂႃႇ ပေႃးမႃးႁုပ်ႈတူၺ်းၵႂၢမ်း 2 ၶေႃႈၼႆႉၼႆ။ ပွင်ႇဝႃႈ ပႆႇဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းသင် ပႆႇမီးၶေႃႈတူၵ်းလူင်းၵၢၼ်မိူင်းသင်ၵေႃႈ  ၸႂ်ႉဝၢင်းၶိူင်ႈဢွၼ်တၢင်း ယဝ်ႉ ၵေႃႈ တင်ႈပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းသေယဝ်ႉ ၶဝ်ႈလိူၵ်ႈတင်ႈ တပ်ႉသိုၵ်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈမီး တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ် လဵဝ်ၵူၺ်းၼႆၵေႃႈ ၸင်ႇၵဵပ်းတီႈပွင်ႇမၼ်းလႆႈၶႃႈဢေႃႈ။

ပေႃးမႃးသိုပ်ႇတူၺ်းၶေႃႈၵႂၢမ်းမၼ်းၼႆၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇတၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း 52 လၢၼ်ႉ၊ ပႃႇတီႇပၢႆးမိူင်းၶဝ်ၼႆၵေႃႈ တၢင်တူဝ်ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၵမ်ႉယၼ်ၶဝ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း မီးတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်လဵဝ် ၼႆႉၵူၺ်း တၢင်တူဝ်လႆႈ ၵူၼ်းမိူင်းတင်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉၵေႃႈလႆႈႁၼ်ဝႃႈပႃးၵႂႃႇလႄႈၼႆ ဢၼ်တၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ ပဵၼ် ၽႂ်တႄႉတႄႉၶႃႈလႃႇ ပေႃးမႃးတူၺ်း တီႈၸုမ်းၵမ်ႇၽႃႇလႄႈသင် ၾိင်ႈမိူင်းၵမ်ႇၽႃႇဢၼ်ပိူၼ်ႈၸႂ်ႉတိုဝ်းယူႇတင်း မူတ်း တင်းလူမ်ႈၼႆႉ မီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းမီးသုၼ်ႇလိူၵ်ႈ တင်ႈဝႆႉ ၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်းထၢင်ႇႁၢင်ႈ လူၺ်ႈ ပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်း ၽဵင်ႇပဵင်းၸွမ်းထမ်းၼၼ်ႉၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈ တေထတ်းႁၼ်ၵၼ်ယူႇ ပေႃးၼႆ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်းတၢင်တူဝ်လႆႈၵူၼ်းမိူင်း 52 လၢၼ်ႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းၸႂ်ႈတႄႉယူႇၶႃႈႁႃႉ ဢၼ်ၼႆႉၵေႃႈ လီ လႆႈထတ်းသၢင် ဝူၼ်ႉၼပ်ႉၸွမ်းယူႇ။

တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ မီးၵၢင်ၸႂ်ဢၼ်ၶႂ်ႈမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းၼၼ်ႉယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်း မိူင်းၼၼ်ႉ  တေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈႁႅၼ်းတမ်း တီႈၵၼ် 12 ၼႂ်းလၵ်းမိူင်း 2008 ဝႃႈၼႆလႄႈ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ဢမ်ႇပႃး ၵၢင်ၸႂ်တပ်ႉမတေႃႇ တိုၼ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈမူၼ်ႉမႄးပၵ်းပိူင်လၵ်းမိူင်းလႆႈလႃးလႃးၼႆၵေႃႈ တေလႆႈပွင်ႇၸႂ် ၵၼ် ဝႆႉယူႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ပေႃးထိုင် 2020 မႃး ႁႂ်ႈလႆႈႁဵတ်းသၢင်ႈ လွင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ ႁႂ်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈလီငၢမ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၵေႃႈ လႆႈႁၼ်ဝႃႈပႃးၵႂႃႇ။ ၵဵဝ်ႇလႆႈၶေႃႈၼႆႉႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ တပ်ႉမတေႃႇၼႆႉ တေယိူၼ်ႉၵၼ်ႈတေႃႇ ၸုမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ် ထိုင် 2020 ၵူၺ်း။ ဝၢႆးလင်ၼၼ်ႉ တေဢၢၼ်းၽဵဝ်ႈမူၺ်ႉပႅတ်ႈႁိုဝ်ၼႆၵေႃႈ ယင်းၸၢင်ႈဝူၼ်ႉ သွၼ်ႇလႆႈၶႃႈၼေႃႈ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆႉ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ယွၼ်ႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ။ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ယွၼ်ႉတပ်ႉမ တေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ။  ပၼ်ႁႃပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈဢၼ်ပဵၼ်မႃးယူႇၼႂ်းမိူင်း 70 ပီမိူင်းၼႆႉ မၼ်းတႄႇငဝ်ႈႁၢၵ်ႈမႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ ၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်းၶဝ်ၵူၺ်း ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ၵူၺ်း။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူႈသိုပ်ႇသိုပ်ႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ဢမ်ႇ သၢင်ႇထုၵ်ႇ ဢမ်ႇထုၵ်ႇမေႃပေႃးၵႂၢမ်းၵၼ်တင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်လႄႈ ၸင်ႇၵိူတ်ႇပဵၼ်မႃး ၵၢၼ်ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇလုၵ်ႈ ၽိုၼ်ႉ လႆႈႁၼ်တူၵ်ႇလၢတ်ႈပႃးၵႂႃႇယူႇၶႃႈၼႃ။

လိူဝ်ၼၼ်ႉၵေႃႈယွၼ်ႉပၢႆးၵၢၼ်မိူင်း ယွၼ်ႉပၢႆးၵၢၼ်ဝႃႇတ ပႆႇႁပ်ႉႁၼ် ယွၼ်ႉလူၺ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ယွၼ်ႉလွင်ႈၶိူဝ်းၵူၼ်း လႄႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းလႅၼ်ၸိူင်ႉၼႆသေယဝ်ႉ ၸင်ႇၵိူတ်ႇဢွၵ်ႇမႃး ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ ၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ယွၼ်ႉၽႂ်သေတႃႉၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸုမ်းလႂ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်မႃးမိူဝ်ႈလႂ်ၵေႃႈ တပ်ႉမတေႃႇလႆႈ ႁဵတ်းသၢင်ႈ ၸွမ်းမႃးယူႇၼႆၵေႃႈ လၢတ်ႈ။ ၵူၺ်းဝႃႈၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ပေႃးတင်းဝႃႈ ယွမ်းႁပ်ႉႁဵတ်းၸွမ်းၶေႃႈတူၵ်းလူင်း တေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပၼ်ႁႃလႆႈ ပေႃးဝႃႈထိင်းသိမ်းလႆႈ ၵူၼ်းၸဝ်ႈၵဝ်ႇၽႂ်မၼ်းယူႇၼႆ သဵင်ၵွင်ႈလဝ်းၼိုင်ႈၵေႃႈတေ ဢမ်ႇတပ်ႈလႆႈဢွၵ်ႇ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ယႃႇပေၼႄလွင်ႈၼႄတၢင်းသေ တိုတ်ႉၸၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းယူႇ ၵႃႈလႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်း ၸွမ်း ႁဵတ်းသၢင်ႈၸွမ်းၵၢၼ် NCA ။

NCA ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုၵ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းၼႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ဢူးတဵင်းၸဵင်ႇ ပီ 2015 ၼၼ်ႉ ယူႇတီႈ (ပြည်ထောင်စုလွတ်တော်) ဢၼ်တၢင်တူဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းပတ်းပိုၼ်ႉၼၼ်ႉသေ တႅပ်းတတ်းမၵ်းမၼ်ႈ ယိုၼ် ယၼ်ဝႆႉလႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉတင်းသဵင်ႈ ၵႃႈတၵ်းတေလႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်း ၼႆၵေႃႈလႆႈႁၼ်ယူႇ။ တီႈ တၢင်းၼိူဝ်တဵၵ်းၸီႉသင်ႇၵႂႃႇၵေႃႈမီး။ ယဝ်ႉၵေႃႈ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈမၼ်း ၶဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်း သိူဝ်ယူႇ တိုၵ်းတေႃးတေႃႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ဢၼ်ၶႂ်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်လိူဝ်သုတ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၸုမ်း တပ်ႉမတေႃႇၶဝ်ယဝ်ႉ လႆႈႁၼ်လၢတ်ႈပႃးၵႂႃႇ ပိၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈ မၼ်းလၢတ်ႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼၼ်သေတႃႉၵေႃႈ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ယိူၼ်ႉၵၼ်ႈဝႆႉၵူၺ်း။ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ဢိူင်ႇတူင်ႇလၢဝ်း ႁၢမ်းငၢႆးၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ၵၼ်တင်း ၸုမ်း လွႆတႆးလႅင်းသိုၵ်းတႆးသေယဝ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢၼ်တိုၵ်ႉ လူင်းႁႆႈလူင်းၼႃးယူႇ လႆႈပၢႆႈပႅတ်ႈ တိူၵ်ႈႁႆႈလွၵ်းၼႃးသေ မႃးသွၼ်ႈႁူမ်ႈယူႇၼႂ်းၵျွင်းဝတ်ႉ  ၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေမီးယူႇ 600 ပၢႆ ႁိမ်း 700 ၵေႃႉ ဢၼ်တိုၵ်ႉပၢႆႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉပၢႆႈထႅင်ႈယူႇယၢႆးယၢႆး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈႁၼ်ငိၼ်းယူႇ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ လၢတ်ႈမဵဝ်းၼိုင်ႈႁဵတ်းမဵဝ်းၼိုင်ႈယူႇၼႆၵူၺ်းလႄႈ ပေႃးတေ မႃးႁုပ်ႈသေတူၺ်းဝႃႈ တႃႇတေသၢင်ႈလွင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေပဵၼ်ႁိုဝ်ၵႂႃႇမိူဝ်းၼႃႈၼႆၸိုင် ၽိူဝ်ႇတေႁဵတ်း ႁႂ်ႈၸမ်ၸႂ်ၵၼ်တင်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈသေယဝ်ႉ ႁႃလၢႆးတၢင်း ၵႄႈလိတ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ပိူဝ်ႈတႃႇတေလႆႈလွင်ႈငမ်း ယဵၼ်ၼၼ်ႉ သမ်ႉၵူၺ်းယူင်းသေႇႁႂ်ႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းမႅၵ်ႇၵွင်ႈ ၸႂ်ပိတ်းၸႂ်ပွတ်း ၸႂ်လမ်သေယဝ်ႉၼင်ႇႁိုဝ် တေ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်မႃး ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ မိူၼ်တင်းဝႃႈ  ဢဝ်လၢႆးၽၢတ်ႇၽႄ ၵဝ်းယႃႉယူႇၵူၺ်းလႄႈ တႄႇဢဝ် ၼႆႉၵႂႃႇၼႃႈ ယႃႇဝႃႈတေၸင်ႈသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် လူၺ်ႈၵၼ် ယႃႇဝႃႈတေၸၢင်ႈဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းလူၺ်ႈၵၼ် ယူဝ် ၶႄးၸၢင်ႈႁဵတ်းႁႂ်ႈတပ်ႉမတေႃႇလႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ် တႅၵ်ႇငၢၵ်ႈၵၼ်ၵူၺ်း ဢမ်ႇၵႃး ၼင်ႇႁိုဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း မႅၵ်ႇၵွင်ႈၶဝ်လႄႈ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတေဢမ်ႇၸင်ႈ ၸမ်ၸႂ်ၵၼ်လႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူၼ်တင်းသူၼ်းၾႆး ပၼ်ၵူၺ်း ႁဝ်းၶႃႈ ထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆသေ ယွၼ်းၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

(12/07/2018)

 

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း