Monday, October 7, 2024

ၾႆးသိုၵ်းသိူဝ် ႁုပ်ႇမႆႈႁူဝ်ၸႂ်မႄႈ

Must read

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းသေ ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၽႄႈလၢမ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးပတ်းပိုၼ်ႉၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵူၼ်းၵူႈသႅၼ်းပၢၼ်။ ၼႂ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမၢၼ်းလႄႈ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပႃးၼမ်။ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပၢႆးတူဝ်လႄႈ ပၢႆးၸႂ်။ ၼႂ်းၵႄႈပၢႆးမၢၵ်ႈမီးတူၵ်း ၶူဝ်းၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵႃႈၶၼ်ယႂ်ႇ လႆႈၸႂ်ႉၸၢႆႇငိုၼ်းတွင်းၼမ် ႁႃငိုၼ်းသမ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်လိူဝ်ႁႅင်း ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ လႃႈသဵဝ်ႈ၊ သႅၼ်ဝီ ၸိူဝ်းပၢႆး ၽေးသိုၵ်းဝႆႉၼၼ်ႉ ၶဝ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ သင်လၢႆလၢႆ။ ၸိူဝ်းၶဝ်ႁဵတ်းႁိုဝ် ၶၢမ်ႈပူၼ်ႉတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမႃး။

- Subscription -

ပၢႆႈၾႆးပၢင်တိုၵ်း ၽွင်းတိုၵ်ႉယူႇၾႆး ၼႂ်းလိူၼ်

ယိင်းၾူၼ်သႂ် မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင် တိုၵ်ႉယူႇၾႆး – သမ်ႉလႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ၊ ၾႆးတၢင်းၼွၵ်ႈဢမ်ႇမႆႈ ပဵင်းၾႆးၼႂ်း ႁူဝ်ၸႂ် တေယူႇလႂ် တေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁႃလဵင်ႉလုၵ်ႈလၢင်း တီႈဢမ်ႇမီးႁိူၼ်းယေးၸဝ်ႈၵဝ်ႇၼႆႉ ဝူၼ်ႉပေႃးဢမ်ႇပွင်ႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ သီႇပေႃႉ
Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ယိင်းၾူၼ်သႂ် ဢႃယု 30 ပီ လႆႈပၢႆႈၽႄးသိုၵ်း တင်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်

ပီႈမီးလုၵ်ႈ 3 ၵေႃႉ။ ပဵၼ်လုၵ်ႈၸၢႆးလၢႆလၢႆ။ ၵေႃႉၼိုင်ႈ 10 ၶူပ်ႇ၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ 3 ၶူပ်ႇ၊ ထႅင်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉ တိုၵ်ႉၵိူတ်ႇ မီး 2 လိူၼ်။

တႄႇပီႈမၢၼ်းၼၼ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ယူႇယဝ်ႉ ၵူၺ်းဢမ်ႇပဵၼ်ၼႂ်းဝဵင်း ပဵၼ်ၸွမ်းၶႅမ်ႇဝဵင်းလႄႈ ပီႈလၵ်ႉမႆႈၸႂ်ဝႃႈ ပေႃးပၢင်တိုၵ်းပဵၼ် ၶဝ်ႈဝဵင်းမႃး ၵူဝ်မႅၼ်ႈမိူဝ်ႈၶႆႈလဵင်ႉလုၵ်ႈၵူၺ်းယဝ်ႉ – ၼႆၵူၺ်းယဝ်ႉဝႃႈ။ တီႈသီႇပေႃႉ ၽွင်းၼၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း ပဵၼ်ႁႅင်းမႃးယဝ်ႉလႄႈ ပီႈၵေႃႈ မႃးၵိူတ်ႇတီႈႁူင်းယႃ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၽွင်းၼၼ်ႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈ ပၢင်တိုၵ်းပႆႇပဵၼ်ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝဵင်း။ ၽိူဝ်ႇၵိူတ်ႇလုၵ်ႈယဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းၸင်ႇၶဝ်ႈမႃး ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ။

မိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်ႁႅင်း တီႈလႃႈသဵဝ်ႈလႄႈ တင်းတီႈသီႇပေႃႉ ႁဝ်းၶႃႈၸင်ႇပၢႆႈဢွၵ်ႇဝဵင်း။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14 လုၵ်ႉသီႇပေႃႉ ဢွၵ်ႇမႃးပေႃးမီး 10 မူင်းယဝ်ႉ။ ဢၢင်ႈမႃးယူႇတီႈ ၶူၵ်ႉၼမ်ႉ ဢမ်ႇလွတ်ႈၽႄးလႄႈ ၶိုၼ်းပၢႆႈၵႂႃႇတၢင်းၼွင်ပိင်၊ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႆႇလွတ်ႈၽႄး ပႆႇယုမ်ႇလႆႈလႄႈ ၶိုၼ်းပၢႆႈဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈ။ ပီႈၶဝ်ဢွၵ်ႇ ၼွင်ပိင် မႃးပေႃးမီး 4 မူင်း ဝၢႆးဝၼ်းယဝ်ႉ။

ဢမ်ႇလႆႈ ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်သင်မႃးၸွမ်းလႄႈ ပဵၼ်ဢၼ်ၸႂ်တိတ်းတီႈႁိူၼ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈသၢႆၸႂ်ၼႆႉ လမ်ႇလွင်ႈသုတ်းၼႆသေ – ယင်းၶႅၼ်းဝႃႈ လႆႈၵူၼ်းတီႈႁိူၼ်းမႃးမူတ်း။

တင်းတိူဝ်ႉၸႂ် တင်းပၢႆႈ – ပီႈဢဝ်လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ဝႆႉ တၢင်းၼႃႈ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႉယႂ်ႇဝႆႉ တၢင်းလင်သေ တူဝ်ပီႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉယူႇ လိူၼ်ၼႆႉ ၵေႃႉႁေႃႈၵႃးမႃး။ ၽူဝ်ပီႈသမ်ႉ ၶီႇလူတ်ႉၶိူင်ႈ မႃးၸွမ်းလင်။ ၾူၼ်ၵေႃႈတူၵ်း တၢင်းဢုင်တၢင်းမိုၼ်ႈ ႁေႃႈယၢၵ်ႇ၊ ထိုင်ၵၢင်တၢင်း မၢၵ်ႇလူတ်ႉၶိူင်ႈၵေႃႈပွင်ႇ၊ တႃႇတေထိုင်တူၼ်ႈတီးၼႆႉ လႆႈၼွၼ်းတၢင်း 2 ၶိုၼ်း။ ပေႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလႅင်ႁႆႈၵေႃႈ ၵိုတ်းၵႃးသေ သွမ်ၼူမ်း။ ပေႃးလုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉတွင်ႉမႆႈၵေႃႈ ၵိုတ်းသေလဵင်ႉၶဝ်ႈၵၼ် ႁဵတ်း ၼႆလူင်မႃး မၼ်းၵိၼ်းၸႂ်ၼႃႇ။

ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 19/08/2024 မၢၵ်ႇလူင် တူၵ်းသႂ်ႇႁိူၼ်းႁဝ်းၵွႆမူတ်း။ ၵတ်ႉၵႃႈ တီႈႁိူၼ်းၽႂ် ဢမ်ႇယူႇယဝ်ႉလႄႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမၢတ်ႇၸဵပ်း။

ပၢႆႈမႃး ထိုင်ဝဵင်းတူၼ်ႈတီး။ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵေႃႈ မႅၼ်ႈၽွင်းလူဝ်ႇၵႂႃႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈလႄႈ မႆႈၸႂ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ – ၵူဝ်မၼ်းပူၼ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈ၊ ၵူဝ်သုမ်းၶၢဝ်းယၢမ်းလၢႆလၢႆထႅင်ႈ ပီၼိုင်ႈ။ ၵတ်ႉၵႃႈ လိုၼ်းသုတ်း လုၵ်ႈၸၢႆးလူင်ပီႈၵေႃႈ သူင်ႇႁဵၼ်းလိၵ်ႈတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ၼႆႉယဝ်ႉ။ ၵမ်းၼႆႉသမ်ႉ မႆႈၸႂ်တႃႇႁႃၵိၼ် လဵင်ႉတွင်ႉ၊ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်း ၵေႃႈၼမ်။ ၵိုၼ်းၵေႃႈၵိုၼ်းၼႃႇ၊ ၵႃႈၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၵေႃႈ ပိူၼ်ႈတၢင်ႇၵႃႈမၼ်းဝႆႉ ၵႃႈယႂ်ႇၼႃႇ ႁဵတ်းႁႂ်ႈလႆႈမႆႈၸႂ် ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈယဝ်ႉၶႃႈ။

လုၵ်ႈပီႈၶဝ် ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇလႆႈဝႆႉ တီႈတူၼ်ႈတီးဝႆႉလႄႈ တင်းသီႇပေႃႉ ပေႃးယဵၼ်ၵႂႃႇၵေႃႈ တႄႇဢမ်ႇမိူဝ်း ၶိုၼ်းယဝ်ႉ ဢၼ်ယူႇဝႆႉယူႇတေႃႈလဵဝ်တႄႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈယူႇၵႂႃႇၶၢဝ်းႁိုင်ၶႃႈလူး လူဝ်ႇၶတ်းၸႂ် ႁႃငိုၼ်းၶၢတ်ႈ ႁိူၼ်းသေ ယိူင်း ဢၢၼ်း တေယူႇၵႂႃႇတီႈၼႆ ၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ပေႃးဝႃႈ တေၶၢတ်ႈႁိူၼ်းၼႆၵေႃႈ ငဝ်းလၢႆးတေႃႈလဵဝ် ၵူၼ်းပၢႆႈၽႄးၼမ် ၼႆ ၵေႃႈ ပိူၼ်ႈသမ်ႉတၢင်ႇၵႃႈမၼ်းၼမ်လႄႈ လႆႈမႆႈၸႂ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈဢေႃႈ။ ဢၼ်လႆႈမႆႈၸႂ်ၼႃႇၼႆႉ တေႃႈလဵဝ် တႃႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႄႈ လွင်ႈယူႇသဝ်း ၵူၺ်းယဝ်ႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈလီ ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလမ်ႇလွင်ႈလႄႈ သင်ၸိူဝ်ႉ ပၢင်တိုၵ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ပီႈတႄႉဝူၼ်ႉဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းယဝ်ႉ။ တေႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉၵၼ်သေ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်း ႁဵၼ်းလိၵ်ႈၵႂႃႇ တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၼႆႉ ၵူၺ်းယဝ်ႉ။

ၽႂ်ပေႉ ၽႂ်သုမ်းတႄႉဢမ်ႇႁူႉ ႁဝ်းတႄႉသုမ်းႁိူၼ်း ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇယဝ်ႉ

ဢေးၼၢင်း ၵူၼ်းသီႇပေႃႉ ဢၼ်လႆႈတူၺ်းလူလုမ်းလႃး ပေႃႈတင်းမႄႈဢႃယုယႂ်ႇ တင်းသွင်လႄႈ လုၵ်ႈလၢၼ် သႅၼ်းပၢၼ်ႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ်သေ ၸူဝ်းၵၼ်ပၢႆႈမႃး မီးယူႇတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ၽႂ်ၶႂ်ႈပေႉပေႉ ၽႂ်ၶႂ်ႈသုမ်းသုမ်း ဢမ်ႇသူၼ်ၸႂ်ယဝ်ႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈ လႆႈသုမ်းႁိူၼ်း ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းလႄႈ ဢမ်ႇမီးတီႈယူႇယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း
Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသိူဝ် မႃးမီးဝႆႉတီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး

မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ပၢင်တိုၵ်းပဵၼ်တင်းၶႅပ်ႇဝဵင်း၊ ပွၵ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းလွႆ ၶဝ်ႈမႃးယူႇၼႂ်းဝဵင်းလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇႁတ်းယူႇၼႂ်း ႁိူၼ်းၼႂ်းဝၢၼ်ႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ။ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉႁိူၼ်း ၵူၼ်းမိူင်းႁႃႉ သင်ႁႃႉၼႆ ၶဝ်ဢမ်ႇဝူၼ်ႉ။ ႁဝ်းၶႃႈ ပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈလႄႈ လၢၼ်ဢွၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ မႆႈၸႂ်ၵူဝ်တၢႆသေ ပၢႆႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/08/2024။ ထိုင်ဝၼ်းတီႈ 19/08/2024 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 2 မူင်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃး ပွႆႇမၢၵ်ႇသႂ်ႇ၊ တိူဝ်ႉပႃး ႁိူၼ်းႁဝ်းလႅဝ်မူတ်းဢေႃႈ။ ၽွင်းပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ သၢႆၾူၼ်း သၢႆဢိၼ်ႊထိူဝ်ႊၼႅတ်ႊၵေႃႈ ၶၢတ်ႇမူတ်းလႄႈ လွင်ႈႁိူၼ်းႁဝ်းလႅဝ် ႁဝ်းယင်းဢမ်ႇႁူႉ ၵမ်းလဵဝ်။ ထိုင်ၵၢင်ၶိုၼ်း လႅင်းၾူၼ်းလီယဝ်ႉ လႆႈတၢင်းၵပ်းသိုပ်ႇတီႈဝၢၼ်ႈသေ ႁဝ်းၸင်ႇ ႁူႉ။ ၽိူဝ်ႇႁူႉယဝ်ႉၵေႃႈ သေလၢႆဢေႃႈ တိူဝ်ႉၸႂ်ဢေႃႈ။ တႃႇတေလႆႈႁိူၼ်း မႃးၼိုင်ႈလင်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈငၢႆႈငၢႆႈလူး။ ၸႂ် ၵေႃႈၸႂ်လဵၵ်ႉ ၸႂ်ၵေႃႈၸႂ်လမ်။ ၶႂ်ႈႁႆႈၵေႃႈ ဢမ်ႇသိူဝ်းႁႆႈတေႃႇၼႃႈပေႃႈတင်းမႄႈ။

ႁိူၼ်းႁဝ်းၵေႃႈ မၢၵ်ႇတူၵ်းသႂ်ႇ ၶူဝ်းႁိူၼ်းၶူဝ်းယေးၵေႃႈ ၵွႆမူတ်းယဝ်ႉလူး။ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်း မႃးၸွမ်းၵၼ်ၼႆႉတႄႉ ၽႂ်ဢမ်ႇပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း။ ပၢႆႈမႃးလႆႈလိူၼ်ပၢႆယဝ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ ၶိုၼ်းယူႇၵူႈၶမ်ႈလႄႈ ပႆႇႁတ်းမိူဝ်းၶိုၼ်းႁိူၼ်း။

ႁဵတ်းႁိုဝ်လႄႈ ယႃၸႂ်လႃႇၼႆတႄႉ ၵႃႈလႆႈဝူၼ်ႉဝႃႈ – ႁိူၼ်းဢမ်ႇလွတ်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းလွတ်ႈတၢႆ ၵူၺ်းၵေႃႈ လီၼႃႇယဝ်ႉ ၼႆဢေႃႈ။ ထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈႁဝ်းၵူၺ်း။ ထူပ်းမိူၼ်ၵၼ်မူတ်း။ မၢင်ၸိူဝ်း ၼႃႇလိူဝ်ႁဝ်းၵေႃႈမီး။ ပိူၼ်ႈ ၵေႃႈ ဢဝ်တူဝ်လွတ်ႈလႆႈ။ ႁႃလႆႈႁဵတ်းလႆႈၵႂႃႇ လႆႈသၢင်ႈလႆႈပူၵ်းပွင်လႆႈၶိုၼ်း။ ႁဝ်းၵေႃႈ တၵ်းတေၶၢမ်ႈပူၼ်ႉလႆႈ – ဢဝ်ဢၼ်ၼႆႉ ပၼ်ႁႅင်းတူဝ်ၵဝ်ႇၶိုၼ်းဢေႃႈ။ ပေႃးမီးသၢႆၸႂ် တိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်သၢင်ႈလႆႈၶိုၼ်းယူႇ ႁဵတ်းသၢင်ႈလႆႈၶိုၼ်းၵူႈမဵဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈငိုၼ်း၊ ၶူဝ်းၶွင် ႁိူၼ်းယေး။

ပေႃးဝၢၼ်ႈမိူင်းယဵၼ်မႃးတႄႉ တေပွၵ်ႈယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းဢေႃႈ။ ယွၼ်ႉဝႃႈ ႁိူၼ်းႁဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်တီႈလိၼ် ႁဝ်းယူႇသဝ်းမႃးၸဵမ်လဵၵ်ႉၸဵမ်လႅင်။ ပေႃးလႆႈမိူဝ်းယူႇႁိူၼ်းယေး ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၶိုၼ်း ၵတ်းၵတ်းယဵၼ်ယဵၼ်တႄႉ ဢမ်ႇမႆႈၸႂ်သင်။ ႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉတႄႉ ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈလႆႈ။ လူဝ်ႇႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ်ၵူၺ်း။

ပၢင်တိုၵ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ၽႂ်ပေႉၽႂ်သုမ်းတႄႉ ႁဝ်းဢမ်ႇႁူႉ ဢၼ်ႁဝ်းႁူႉတႄႉ ႁဝ်းသုမ်းႁိူၼ်းယေး ႁဝ်းၵႂႃႇယဝ်ႉ။ ႁဝ်းဢမ်ႇမီးတီႈယူႇယဝ်ႉ ၼႆၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉၶႃႈ တေႃႈလဵဝ်တႄႉ။

ထူပ်းၽေးသိုၵ်းယဝ်ႉ ထူပ်းၽေးဢိုပ်းထႅင်ႈ သႆႈပေႃးႁႅင်ႈ

ၼၢင်းၽွင်ၶမ်း ဢႃယု 40 ပီ မႄႈလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၵႃႈၵူႈဢၼ်၊ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉလုၵ်ႈလၢင်း။ ၵႃႈလႆႈၵိၼ်ၶဝ်ႈ သွႆးႁႅင်ႈသေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃဝႆႉ – ဝႃႈၼႆ။

ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ
Photo by – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ/ ၵူၼ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ဢၼ်ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းသေ ၶိုၼ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်း ဢွၵ်ႇႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸွမ်းၵၢတ်ႇယၢမ်းၵၢင်ၼႂ်

ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ၶူဝ်းၵုၼ်ႇၵိၼ်ယႅမ်ႉၵေႃႈ ၵႃႈယႂ်ႇ။ ၶႆႇၵႆႇ ၼိုင်ႈလုၵ်ႈ ၶိုၼ်ႈထိုင် 700 – 800 ပျႃး။ ၽၵ်းယိူဝ်ႈၼၢင်းၶဵဝ် ဢမ်ႇၸၢင်ႈၽုၵ်ႇလႄႈ ဢမ်ႇမီးဢၼ်ၵိၼ်။ လႆႈႁႃၵိၼ်ၶဝ်ႈသွႆးႁႅင်ႈၵူၺ်းဢေႃႈ။

ၼႂ်းဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပႆႇၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ သင်သေမဵဝ်း။ ၸိူဝ်းဢၼ်မႃး ၸႂ်းႁိူၼ်းၵေႃႈ ပတ်းပတ်းၽဵဝ်ႈၽဵဝ်ႈယူႇႁိူၼ်းၵူၺ်း။ ႁိူၼ်းၸိူဝ်းလႅဝ်ၵႂႃႇ တင်းမူတ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၸဝ်ႈမၼ်းပႆႇမႃးမႄး။ မၢင်ပွၵ်ႉ တီႈဢၼ်မီးသိုၵ်းၶႄႇၶဝ်ယူႇၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းပႆႇႁတ်းမႃးယူႇ။

သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ တိုၵ်ႉဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ် မႃးပၼ်ႇလဵပ်ႈယူႇ ၵူႈဝၼ်းၵူႈၶိုၼ်း။ ၸူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ တေဢဝ် ၶိုၼ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်ၶဝ်လႆႈသုမ်းၵႂႃႇၼၼ်ႉၼႆ ၵႆႉၵႆႉမႃးပွႆႇမၢၵ်ႇ။ ၸုမ်းၼိုင်ႈလႄႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈ ပေႃးတင်းတိုၵ်ႉမႃးယိုဝ်းၵၼ် ၼႂ်းဝဵင်းယူႇႁဵတ်းၼႆ တိၵ်းတိၵ်းတႄႉ ၵူၼ်းမိူင်းၵူၺ်း တေတၢႆတိၵ်းတိၵ်း။ ငဝ်းလၢႆးတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ၽႂ်ပေႉၵေႃႈ တိုၼ်းဢမ်ႇယုမ်ႇလႆႈ တိုၼ်းဢမ်ႇပႆႇၸၢင်ႈဝၢင်းၸႂ်သေ ယူႇသဝ်းတီႈ ႁိူၼ်းယဝ်ႉ။

ၸိူဝ်းမီးပေႃႈထဝ်ႈမႄႈၵႄႇတႄႉ ၸူဝ်းဢဝ်ပေႃႈမႄႈၶဝ်ပၢႆႈၵႂႃႇယူႇသဝ်း တၢင်ႇတီႈတၢင်ႇဝဵင်းယဝ်ႉ။ ၽႂ်ပႆႇႁတ်းဢဝ်ပေႃႈမႄႈ – လုၵ်ႈလၢင်း ပွၵ်ႈမႃးၶိုၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ။ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵေႃႈ ပၢႆႈၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်မိူင်းၶႄႇ – မိူင်းထႆး မူတ်းယဝ်ႉ။

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇလဵၵ်ႉ သႅၼ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈၵေႃႈ တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ပႆႇမီးၵၢၼ်ႁဵၼ်းၵၢၼ်သွၼ်သင်။ သုမ်းႁဵၼ်းလိၵ်ႈလၢႆး ပၢႆးပၺ်ႇၺႃႇ၊ သုမ်းသုၼ်ႇၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈ တုမ်ႉတိူဝ်ႉပႃး ပၢႆးၸႂ်ႁင်းၽႂ်မၼ်း။ မုင်ႈမွင်း ၶႂ်ႈ ႁႂ်ႈငဝ်းလၢႆးၶိုၼ်းလီၶိုၼ်း ၼႃႇယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈပူၵ်းပွင်ၶိုၼ်း ႁိူၼ်းယေးတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ဢၼ်လူႉၵွႆ ဢၼ်ႁၢင်ႈၸႃႉ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉ။

ယၢမ်းလဵဝ်တႄႉ ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း တွၼ်ႈတႃႇၵူၼ်း ၸိူဝ်းၵိုတ်းဝႆႉ တီႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉတႄႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸိူင်ႉႁိုဝ်။ ၶၼ်ၵုၼ်ႇၵႃႈၵူႈမဵဝ်း။ လႆႈယွမ်း ၵိၼ်ယွမ်းၸၢႆႇ။ ၸိူဝ်း ႁိူၼ်းလႅဝ်ၽႅဝ်ႉ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လႆႈယွၼ်းသွၼ်ႈယူႇၸွမ်းႁိူၼ်း ၸိူဝ်းဢမ်ႇၵွႆ။ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပေႃးယူႇၸွမ်းႁိုင် ၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၵေႃႈၶၢင်း။ ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇငၢႆႈငၢႆႈယဝ်ႉၶႃႈလူး ယၢမ်းလဵဝ်။ လွင်ႈၸွႆႈထႅမ် ၵူၼ်းထူပ်းၽေးသိုၵ်း ၸိူဝ်းၼႆႉတႄႉ ပႆႇမီးသင်ၶႃႈ။ ၽႂ်ပႆႇၸၢင်ႈၸွႆႈၽႂ်။ 

ပွၵ်ႉ 7-9 ၸိူဝ်းၸမ်တပ်ႉတိူင်း ၼၼ်ႉတႄႉ ၽႂ်ပႆႇႁတ်းမႃးယူႇ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢဝ်ၶိူင်ႈမိၼ်မႃးပၼ်ႇ မႃးပွႆႇမၢၵ်ႇယူႇၵူႈဝၼ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈသမ်ႉ ၶိုၼ်းလႆႈပၢႆႈထႅင်ႈယဝ်ႉ။

တႅမ်ႈ – ယိင်းသဵဝ်ႈၶၢဝ် (ၽူႈသိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၾိုၵ်းၵၢၼ်)

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း