ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းမႃးထင်သဝ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးသေ ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်လွၵ်ႇၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ် ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼမ် ယွၼ်ႉႁႅင်းဢီး လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇသေ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA သႂ်ႇႁႅင်းလူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵူတ်ႇသွၵ်ႈ ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/10/2023 ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် သိုၵ်းဝႃႉ UWSA လူင်းၵူတ်ႇထတ်း ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇ ၸိူဝ်းမႃး ထင်သဝ်းတီႈ ဢိူင်ႇမိူင်းယွၼ်း ၊ ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသၢတ်ႇ ၊ ၵူတ်ႇထတ်းႁၼ်ဝႃႈ ၸိူဝ်းၶဝ် ႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်း တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႆသေ တီႉၺွပ်းသူင်ႇတူဝ်ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်း ႁူဝ်ၵူၼ်းဢမ်ႇယွမ်း 300 ဝႃႈၼႆ ။
ၵူၼ်းမိူင်းသၢတ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၸႂ်ႈဢေႃႈ ဝႃႉၺွပ်းၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊ ပၼ်ၶႄႇ ဝႃႇၼၼ်ႉ။ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၶႄႇမႃးႁႃႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊလွၵ်ႇလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းပိူၼ်ႈဢေႃႈ ။ ၺွပ်းတီႈဝၢၼ်ႈ ပဵင်းၶမ်းၼႆႉသေ သူင်ႇထိုင်ပၢင်သၢင်းၼႆဢေႃႈ ” – ဝႃႈၼႆ။
လိူဝ်သေ ၵူၼ်းၶႄႇၸိူဝ်းႁဵတ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၺႃးတီႉၺွပ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမႃး ႁဵတ်းၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ ႁဵတ်းတီႈယူႇတၼ်းသဝ်း ပၼ်ၵူၼ်းၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈၺႃးၺွပ်းပႃး။ ၸၢဝ်းၶႄႇၸိူဝ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉ မႃးထင်သဝ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႊမိူင်းသၢတ်ႇ ၼႆႉ လၢႆလၢႆဝၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇ ဝၢၼ်ႈပဵင်းၶမ်း ၼႂ်းဢိူင်ႇမိူင်းယွၼ်း လႄႈ ဝၢၼ်ႈႁုင်ႈ ၊ ႁူဝ်ပၢင်ႇ ၊ႁူဝ်ယွတ်ႈ ၊မိူင်းၵျွတ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈမိူင်းသၢတ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ၵူၼ်းၸႂ်ႉၵူၼ်းသွႆၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၺႃးၺွပ်းပႃးၼႆဢေႃႈ ။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈ ၵူတ်ႇထတ်းထဵတ်ႈထၢမ်တူၺ်းသေ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၵေႃႈ ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းယူႇၼႆဢေႃႈ။ဢၼ်ၶဝ်ၺွပ်းၵႂႃႇတႄႉ မွၵ်ႈ 300 ၵေႃႉၼႆႉ ဢၼ်ပွႆႇမႃးၶိုၼ်းတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉမီးလၢႆၵေႃႉ ” – ဝႃႈၼႆ။
ယွၼ်ႉၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၼႆႉသေ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းမိူင်းတႆး ဢမ်ႇဝႃႈယိင်းဝႃႈၸၢႆး တူၵ်းပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ ၺႃးပေႉၵိၼ်လူလၢႆ သုမ်းသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ် ။ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ပဵၼ် ၽွၼ်းယွၼ်ႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ။
ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၼႆႉ ၼႂ်းၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးၼၼ်ႉပႃးဝႆႉဝႃႈ – “ ဝၢႆးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ယွၼ်ႉမီးလွင်ႈ တုမ်ႉ ယွၼ်ႈတၢင်းပၢႆးပၺ်ၺႃႇလႄႈၵၢၼ်ႁႃလဵင်ႉတွင်ႉ ။ လုၵ်ႈ ႁဵၼ်းသၢမ်ၵေႃႉလႄႈၽူႈၸွႆႈလုမ်းလႃးပၢႆးယူႇလီဢၼ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ CDM ၵေႃႉၼိုင်ႈ ႁႃၵၢၼ်သေလႆႈဢဝ် ၸၢတ်ႈပၢၼ်ၵႂႃႇၺႃးပိူၼ်ႈလွၵ်ႇၶၢႆပဵၼ်ၶီႈၶႃႈ ၊ ၵၢၼ်ၶၢႆတူဝ် ၼႂ်းဝဵင်းပၢင်သၢင်း လႄႈမိူင်းပွၵ်ႉ ဢွင်ႈတီႈ သိုၵ်းဝႃႉ UWSA တူင်ႉၼိုင် ၊ ၸိူဝ်းၶဝ်လႆႈၺႃးတဵၵ်းတဵင် ႁႂ်ႈႁူၺ်းႁွင်ႉဢဝ်ၵူၼ်း မႃးလဵၼ်ႈဢွၼ်ႊလၢႆႊ ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ထုၵ်ႇၶၢႆတူဝ် ပၼ်ၸုမ်းၵူၼ်းၶႄႇၶဝ်သေ လႆႈထၢႆႇငဝ်းပူၺ် (ၼင်ပူဝ်ႉ) တၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ။ ၽွင်းၶဝ်တုမ်ႉတွပ်ႇ သၢၼ်ၶတ်း ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ လႆႈၺႃးပေႃႉထုပ်ႉလႄႈၶႃၸႂ် ၊ ပေႃးပဵၼ်ၼၢင်းယိင်းၵေႃႈ ၺႃးတဵၵ်းပူၼ်ႉပႅၼ်တၢင်းၵႃမ ” – ဝႃႈၼႆဝႆႉ။
ၵူၼ်းၼုမ်ႇၸိူဝ်းၶဝ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊမၢင်ၵေႃႉ တူၵ်းပဵၼ်တူဝ်ယိူဝ်ႇ ၺႃးတဵၵ်းၸႂ်ႉႁဵတ်းၵၢၼ် လွၵ်ႇႁႃငိုၼ်းပၼ်လၢဝ်းပၢၼ်းၶဝ်သေ ၵမ်းလိုၼ်း ဢမ်ႇယိူၼ်ႉလႆႈသေ ႁႃႁူးဢွၵ်ႇ ႁႂ်ႈပူၼ်ႉၵၢၼ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈမီးၼႆယဝ်ႉ။
ၼႂ်းၽိုၼ်ႁၢႆးငၢၼ်း ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆးၼၼ်ႉပႃးဝႆႉထႅင်ႈဝႃႈ – “ ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၺႃး ပေႃႈလဵင်ႉ ၊လၢဝ်းပၢၼ်းမၼ်း မၢပ်ႇ ၼႄး ဝႃႈ လၵ်ႉဢဝ်ငိုၼ်း ။ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ပေႃႈလဵင်ႉမၼ်းၼၢင်းလႄႈ ၵူၼ်းၶႄႇထႅင်ႈလၢႆလၢႆ ၵေႃႉ ႁူမ်ႈၵၼ်ၵၼ်ႉၸၼ်မၼ်းၼၢင်း ယွၼ်ႉဢမ်ႇႁႃငိုၼ်းမႃးသၢႆႈတႅၼ်းပၼ်ၶိုၼ်း။ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼႆႉၵေႃႈ တိူဝ်ႉပၢႆးၸႂ်သေ ထိုင်တီႈဝႅၼ်တူၵ်းတိုၵ်းၶႃႈတူဝ်တၢႆ ” – ဝႃႈၼႆ။
ဝၢႆးသေ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ထႆး ၊ ၶႄႇ ႁူမ်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈသေ လူင်းပိုၼ်ႉတီႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉ ၸုမ်းလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ၊ မိူၼ်ၼင်ႇ ၼႃႈလိၼ် ၵဝ်ႈၵၢင်ႉၵုမ်းၵမ် ၊ ဝႃႉ ၵုမ်းၵမ် လႄႈ မူႇၸေႊ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉယဝ်ႉၼၼ်ႉ တီႉၺွပ်းလႆႈ ၸၢဝ်းၶႄႇ ၸိူဝ်းမႃးထင်သဝ်းႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ်လွၵ်ႇလႅၼ် ငိုၼ်းတၢင်းဢွၼ်ႊလၢႆႊ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းဝႃႉ တင်းၼမ်။
ၼႂ်းလိူၼ်ၼႆႉ ၶၢဝ်းတၢင်း 16 ဝၼ်းၵူၺ်း တီႈၺွပ်းလႆႈ ၵူၼ်းလႅၼ်ၵိၼ်ငိုၼ်းၼိူဝ်ဢွၼ်ႊလၢႆႊၸွမ်းလႅၼ်လိၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ-ၶႄႇ 4600 ပၢႆ ၼႆ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼင်ႇၼႆ။