ၶၢဝ်ႇလိုဝ်းတေယိုတ်းဝႂ်ငိုၼ်း 50 လႄႈ 100 ပျႃးၼၼ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇပွမ်

ႁၢင်လိူၼ်သႅပ်ႊထိမ်ႊပိူဝ်ႊၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဢွၵ်ႇမႃးဝႃႈ တေယိုတ်းဝႂ်ငိုၼ်း  50 လႄႈ ဝႂ် 100 သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းလၢတ်ႈဝႃႈ လွင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇပွမ် ဝႃႈၼႆ။

ႁၢင်လိူၼ်သႅပ်ႉထႅမ်ႇပိူဝ်ႇ ဝၼ်းသဝ် ဝၼ်းတိတ်ႉ ၼႆႉ မီးၶၢဝ်ႇလိုဝ်းဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေယႃႉငိုၼ်းမၢင် 50 လႄႈ မၢင် 100 ပျႃး ၼႆလႄႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်ယုပ်းၽၢၼ်ႈ။

ၸွမ်ႁၢၼ်ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းလၢတ်ႈတီႈပၢင်သပ်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇဝႃႈ – “ တီႈမတ်ႉတႃ 36 (င) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆႉယူႇဝႃႈ ငိုၼ်းဢၼ်ၸႂ်ႉပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယူႇၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈမၵ်းမၼ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ငိုၼ်းဢၼ်ဢမ်ႇၸႂ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ။တီႈ မၢႆ (ဃ) ၼၼ်ႉၵေႃႈ ပႃးဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ် ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူၼ်းမိူင်း မႃးႁဵတ်းပဵၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၸိုင်ႈမိူင်းၼႆ ၼႄဝႆႉၸႅင်ႈလႅင်းယူႇ။ႁဝ်းႁဵတ်းၸွမ်း ပၵ်းပိူင်ၼႆႉလီယူႇ။ႁဝ်း ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းဝႆႉလူၺ်ႈထုၵ်ႇပၵ်းပိူင်ယဝ်ႉ။တေၸွမ်းပၵ်းပိူင်ၵႂႃႇတႃႇသေၼႆ ယွၼ်းႁႂ်ႈၵူႈၵေႃႉႁူႉဝႆႉ ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ” – ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းၶၢဝ်ႇလိုဝ်းလွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတူၵ်းၸႂ်  ၵမ်ႈၽွင်ႈ ပေႃးလႄႇႁႃတီႈလႅၵ်ႈငိုၼ်းဝႆႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼႅတ်ႈတူၺ်းၶိုၼ်းၼႂ်းထူင်ၼႂ်းထွင်း ၵူဝ်ဢမ်ႇတၼ်းၶိုတ်းၵၢၼ်လႅၵ်ႈငိုၼ်းၼႂ်းပၢၼ်ႇ( ယေးငိုၼ်း) ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပၢင်လူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ ငိၼ်းၶၢဝ်ႇဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတေယိုတ်းငိုၼ်း ဝႂ် 50 လႄႈ 100 ၼႆလႄႈ ၼႅတ်ႈ ယႃႉ ဢွမ်ငိုၼ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇ ။  မိူဝ်ႈၵူႈပွၵ်ႈပုၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈၺႃးမႃးယဝ်ႉလႄႈ ၽႂ်ၽႂ်ၵေႃႈ တူၵ်းၸႂ် ၵူဝ်သုမ်း ” – ဝႃႈၼႆ။

ၶၢဝ်းတၢင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းမႃးၼႆႉ ၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵူႈၸိူဝ်ႉၵူႈလွင်ႈတူၵ်း ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၵႆႉမီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလွၵ်ႇငိုတ်ႈ ယွၼ်းၶွၼ်ႇလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး လႆႈၶမ်ယူႇဝႆႉၼႂ်းၵႄႈႁုၵ်ႉႁၢႆႉ။

ဝၼ်းတီႈ 31/7/2023 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ယေးငိုၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း ၵုမ်းၵမ်ၼၼ်ႉ ပိုၼ်ၽႄႈ ၶႅပ်းငိုၼ်းၸေႈ ဝႂ် 2 မိုၼ်ႇ ( 20000 ) ပျႃး။လွင်ႈၼႆႉၵေႃႈ ၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈငိုၼ်းလိူဝ်ၽိူဝ်ႈမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၶၼ်းငိုၼ်းမၢၼ်ႈတူၵ်းယဝ်ႉတူၵ်းထႅင်ႈ။

ၸဵမ်မိူဝ်ႈပၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢူးတဵင်းၸဵင်ႇၽွင်းငမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၶၢဝ်ႇတၢင်းၼႂ်း ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၾၢႆႇသဵၼ်ႈမၢႆငိုၼ်းတွင်းတႄႉ ယၢမ်ႈမီးဝႃႈ ငိုၼ်းမၢၼ်ႈ မၢင်သင်သေဢမ်ႇဝႃႈ ပေႃးႁဵတ်းဢိတ်ႇဢွၵ်ႇမႃးၸိုင် ၵႃႈၶၼ် ၵႃႈၸႂ်ႉၸၢႆႇသမ်ႉသုင်လိူဝ်ၵႃႈၶၼ်ၸေႈမၢင်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။ ၵူၼ်းၶၢႆၶူဝ်းၼႂ်းၵၢတ်ႇ ဝဵင်းတူၼ်ႈတီးၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ/ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇဢိတ်ႇ ဢွၵ်ႇငိုၼ်းမၢင်ဢွၼ်ႇ ႁိုင်ယဝ်ႉ ၊ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ မၢင် 20-50-100-200 ငိုၼ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းလႆႈၸႂ်ႉ ငိုၼ်းယွၵ်း ငိုၼ်းၵဝ်ႇမႃးၶၢဝ်းတၢင်း 9 ပီ 10 ပီယဝ်ႉ။ ပေႃးၸႂ်ႉမၢင်ယႂ်ႇသိုဝ်ႉ သမ်ႉပေႃးဢမ်ႇၶႂ်ႈမီးမၢင်ဢွၼ်ႇထွၼ်ႇပၼ်ၶိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။

ၵၢၼ်ယိုတ်းယႃႉငိုၼ်းၸေႈၼႆႉ ၽွင်းပၢၼ်ၸွမ်သိုၵ်းၼေႇဝိၼ်း ယိုတ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်းၼၼ်ႉ ၵႆႉၵႆႉပဵၼ် ၵႆႉၵႆႉမီး။ ဝၢႆးလင် 1988 ပၢင်ၼႄၵၢင်ၸႂ်သၢၼ်ၶတ်းၸဝ်ႈဢႃႇၼႃႇသိုၵ်း ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်းမၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ယၢမ်ႈမီး။ မိုၼ်ၼင်ႇမၢင် 25- 35- 75 ၸိူဝ်းၼႆႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းယႃႉၸေႈမၢင်ငိုၼ်းၵမ်းလႂ်ၵေႃႈႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၽၢၼ်ၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်ၵမ်းၼၼ်ႉလႄႈ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈယိုတ်းယႃႉငိုၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းယုပ်းၽၢၼ်ႈၵူဝ်ႁႄဝႆႉယူႇတႃႇသေႇ။