ၽွင်းယၢမ်းမိူင်းတႆး ပွတ်းႁွင်ႇသုၵ်ႉယုင်ႈၵွပ်ႈ သိုၵ်းလွႆ TNLA လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ SAC ပိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယူႇတီႈ မူႇၸေႊ ၵူတ်ႉၶၢႆၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA သမ်ႉ ဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈသေ ၶိုင်ငႃဢုပ်ႇဢူဝ်း လွင်ႈတေမူၼ်ႉမႄး လၵ်းမိူင်း 2008 ၊ လွင်ႈတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ။
ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်းၼႆႉ ႁူမ်ႈဝႃႈ မီး 10 ၸုမ်းသေတႃႉ ဢၼ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇတေႃႈလဵဝ် မီး 5 ၸုမ်း ပဵၼ် KNU / KNLA-PC ယၢင်းၽိူၵ်ႇၽႄဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼိုင်ႈ DKBA ယၢင်းပုတ်ႉထၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼိုင်ႈ PNLO ပဢူဝ်းလႅင် ယဝ်ႉၵေႃႈ တေမီး ALP ရꧠႅင်ႇလႄႈ LDU လႃးႁူႇ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ။
တင်း 5 ၸုမ်းၼႆႉ ႁႅင်းသိုၵ်း ႁႅင်းၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၶႅင်ႁႅင်းသေ ဢမ်ႇၵႃး ၼႂ်းၸုမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၶဝ်ၵေႃႈ မီးလွင်ႈၸတ်ႉငၢၵ်ႈၵၼ်ဝႆႉၼႆ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ တေယၢမ်ႈငိၼ်းယူႇ။မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ သိုၵ်းယၢင်းၽိူၵ်ႇ KNLA-PC လႄႈ DKBA သမ်ႉ မီးၶၢဝ်ႇႁူင်ဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ဢၼ်ဢမ်ႇၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ဢၼ်ပႃးၸဵမ်ၵၢၼ်တေႃႇလွင်းၸွမ်း လႅၼ်လိၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၼႆ ႁူင်လိုဝ်းတေႉတေႉဝႃႈဝႃႈၶႃႈၼေႃႈ။
ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ ၶႂ်ႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ ၸုမ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇဢဝ်ၵၢၼ်မိူင်းပဵၼ်ယႂ်ႇ ဢမ်ႇဢဝ်ၵၢၼ်မိူင်းဝႆႉၼၵ်းလိူဝ်သေ ၵၢၼ်သုၼ်ႇတူဝ်ၶဝ်ၼႆၵေႃႈ ငိၼ်းမႃးယဝ်ႉ။ၵမ်းၼႆႉ ၼႂ်းၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၼၼ်ႉ တေၵိုတ်း RCSS လွႆတႆးလႅင်းလႄႈ MNSP မွၼ်း။
RCSS ၼႆႉ တႃႇတေၶဝ်ႈပႃးၸွမ်း ၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်မူၼ်ႉမႄး လၵ်းမိူင်း ဢၼ်တေဢုပ်ႇၵၼ်တီႈ မႆႉႁုင်းသွင်တူၼ်ႈ ၼႂ်းပီ 2024 ဢၼ်တေထိုင်မႃး ၼၼ်ႉလႂ် တႃႇတေယွမ်းႁပ်ႉ ႁဵတ်းၸွမ်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ဢၼ် SAC ဢၢၼ်း ႁဵတ်းယူႇ ၵူၺ်း ပႆႇၼႄႉၼွၼ်းဝႃႈ တေပဵၼ်မိူဝ်ႈလႂ်ၼၼ်ႉၼႆႉ မၼ်းပႆႇပႃႈၽွမ်ႉၸွမ်း ။လႅပ်ႈတေဢမ်ႇၸၢင်ႈ ယွမ်းႁပ်ႉၵွၼ်ႇၶႃႈၼႃႈ။ MNSP မွၼ်းၼႆၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇမူႇၸုမ်းမၼ်းယဝ်ႉၵေႃႈ ပၼ်ႁႃဢူၺ်းလီဢၼ်မီးၸွမ်းၶႅပ်ႇၶၢင်ႈမိူင်းမွၼ်းၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႂ် ယဝ်ႉၵေႃႈ တၢင်းလူဝ်ႇၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉလႂ် လၢႆလွင်ႈလၢႆတၢင်းသေ မၼ်းလႆႈႁႃလၢႆးယူႇလွတ်ႈ ႁၢမ်းၶဵၼ်ဝႆႉၵေႃႈယႃႇ တႃႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၸွမ်း 5 ၸုမ်းဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉၵေႃႈ ယူႇတီႈ MNSP ၵေႃႈ တေဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈၶႃႈၼႃ။
ၸင်ႇၼၼ် RCSS လႄႈ MNSP ၼႆႉ ဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵၼ်တင်း NSPNC ဢၼ်ၸွမ်သိုၵ်း ယႃႇပျေႉ ဢွၼ်ႁူဝ်ၼၼ်ႉ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 29-30 ၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈဝႃးမိူဝ်ႈသိုၼ်းၼႆႉၶႃႈၼေႃႈ။
ၵမ်းၼႆႉမႃး တေၵိုတ်းယူႇ KNU ႁူမ်ႈတုမ်ယၢင်းၽိူၵ်ႇ ABSDF တႅဝ်းႁူမ်ႈလုၵ်ႈႁဵၼ်း 88 CNF တႅဝ်းႁူမ်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၶျၢင်းၶဝ် 3 ၸုမ်း ၼႆႉသမ်ႉ ၵႂႃႇပႃးဝႆႉၼႂ်း NUG သေ ႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်တင်း NUG ယဝ်ႉသမ်ႉ ပိုတ်ႇၼႃႈသိုၵ်း ပိုတ်းယိုဝ်းတေႃႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉ ၸဵမ်မိူဝ်ႈ 2021 တေႃႇထိုင်ယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ် ။
ၶဝ် 3 ၸုမ်းႁပ်ႉႁၼ်ဝႃႈ NCA ၼႆႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ လူႉလႅဝ်ယဝ်ႉ။ လၵ်းမိူင်း 2008 ၼႆႉ လူႉပင်းယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းယဝ်ႉလႄႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA ဢၼ်ၵိူတ်ႇမီးဝႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်ယဝ်ႉ ၶဝ်ႁပ်ႉႁၼ်ၸိူင်ႉၼႆ။
ၵူၺ်းၵႃႈ 5 ၸုမ်းဢၼ်မႃးထူပ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 28-29-30 ၼၼ်ႉသမ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈၼၼ်။ NCA ၼႆႉ ပဵၼ် ၶေႃႈတူၵ်းလူင်း ၼႂ်းၵႄႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႄႈ ၸိူဝ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ တီႈၶေႃႈတူၵ်းလူင်း တႅၼ်းတၢင်ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသေ ၸွမ်ၸိုင်ႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃး ၵႅမ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ 2 ၵေႃႉ ၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်းလႄႈ ၵႅမ်ၸွမ်ပွင်ၵၢၼ်သိုၵ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉၸွမ်း ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ တူဝ်တႅၼ်းၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉ 8 ၸုမ်း ႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵၼ်ဝႆ ။
လိူဝ်ၼၼ်ႉ ပႃးထႅင်ႈ ၽူႈလၵ်းထၢၼ်ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်းထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိင်ယၼ်ၼိူဝ် NCA ၼႆႉသေ တေလႆႈႁဵတ်းမႃး ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းမႃး ၸၼ်ႉၸိုင်ႈမိူင်း ။ NCA ၼႆႉ ပဵၼ်လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ် ဢၼ်တႅၼ်းၽွင်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ၾၢႆႇမၢၼ်ႈႁွင်ႉဝႃႈ ပျီႇထွင်ႇၸူႉလုတ်ႉတေႃႇ ယိုၼ်ႈယၼ်မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉလႄႈ တိုၼ်း ဢမ်ႇၸၢင်ႈလူႉလႅဝ် ၵွပ်ႈၼႆ ယူႇတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႄႉ ၸိူဝ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၸွမ်းၼႆႉ တၵ်းတေၽေႃႇသၢင်ႈၼႄၼမ်ႉၼႄတူဝ်သေၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။
တီႈၼႆ ယူႇတီႈၾၢႆႇၽူႈလဵပ်ႈႁဵၼ်းၸွမ်းသေ ပေႃးတေလႆႈထတ်းသၢင်ၵၼ်သိုဝ်ႈသိုဝ်ႈတႄႉ NCA ၼႆႉ ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ႁိုဝ် ဢမ်ႇၶဝ်ႈၵေႃႈယဝ်ႉ ၶၵ်ႉၵၢၼ်မၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉ။NCA ၼႆႉလီယူႇ မၼ်းဢမ်ႇၽိတ်းသင် ၵူၺ်းၵႃႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်ၽေႃႇသၢင်ႈမၼ်း ဢၼ်ႁွင်ႉဝႃႈ (implementation) ၼၼ်ႉၵေႃႈၽိတ်းဝႆႉ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇၸုၵ်းၸင်ႈ ႁူဝ်မႃႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လႄႈ ၸင်ႇဝႃႈ မၼ်းၽိတ်းၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႈ။
NCA ၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်တူၵ်းလူင်းတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်း ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်ၶႃႈလူး။ ၵူၺ်းၵႃႈ လၢႆးဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းၶဝ် ႁဵတ်းယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈလၢႆး NCA ။ ယႃႇဝႃႈတေမီးသုၼ်ႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်လူၺ်ႈ ႁူဝ်မႃႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်လႃႈ တေႃႈၼင်ႇဝၼ်းလႂ် တေဢုပ်ႇလွင်ႈသင်ၼၼ်ႉၵူၺ်း ယင်းဢမ်ႇမီးသုၼ်ႇလိူၵ်ႈၶႃႈၼႃ။
ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁွင်ႉမႃး ဝၼ်းလႂ် တေဢုပ်ႇလွင်ႈသင် ၼင်ႇၶဝ်တမ်းဝၢင်းပၼ်ၼၼ်ႉ ၵႃႈလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်ၵႂႃႇဢုပ်ႇၼႆႉသမ်ႉ တေလႆႈယူႇတႂ်ႈ 2008 သေ ဢုပ်ႇ။တီႈတေႉမၼ်း NCA ၼႆႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉႁပ်ႉ 2008 မႃးသေပွၵ်ႈၶႃႈၼႃ။
ၵူၺ်းၼၼ်သေတႃႉ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်း တဵၵ်းၸၼ်လၢၵ်ႈဢဝ်ၵႂႃႇၸူး 2008 ယူႇတိၵ်းတိၵ်း တီႈၼႆယဝ်ႉဢၼ်ၽိတ်းလူင်ၽိတ်းလၢင်။ၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ၾၢႆႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်ၼၼ်ႉ ယူႇတႂ်ႈ 2008 သေ ႁႃၶေႃႈၵႄႈမၼ်း တိုၼ်းတေဢမ်ႇၸၢင်ႈႁႃႁၼ်လႆႈသေပွၵ်ႈၶႃႈၼႃႈ။
ယွၼ်ႉဢမ်ႇၶႂ်ႈႁပ်ႉ 2008 လႄႈ ၸင်ႇယူႇၼွၵ်ႈမၼ်းသေယဝ်ႉႁဵတ်းမႃး NCA ။ၵမ်းၼႆႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉဝႃႈ တေယူႇၼႂ်း 2008 တေယူႇတႂ်ႈ 2008 သေႁႃၶေႃႈၵႄႈၵၢၼ်မိူင်းဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ မိူၼ်တင်း ႁူၼ်ၵႂႃႇၸူးၵူင်းယူင်းပၼ်ႇ တိူၵ်ႈတၼ်လူင် မဵဝ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈႁၼ်ႁူးဢွၵ်ႇလႆႈႁိုဝ် ၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆ ပၢႆးၼေမွၵ်ႈၼႆႉသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းၵွၼ်ႇၶႃႈ ။
