ႁၢင်လိူၼ် April ၼႆႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈလုမ်ႈၾႃႉ UN တႅင်ႇတင်ႈၽွင်းတၢင်လူင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်း မိူင်းမၢၼ်ႈၵေႃႉမႂ်ႇ ။
ဝၼ်းတီႈ 26/04/2018 ၼႆႉ ဢၼ်ႊတူဝ်ႊၼီႊဢူဝ်ႊ ၵူႊထိူဝ်ႊရဵတ်ႊသ် ( Mr. António Guterres ) ၽူႈၼမ်း ၼႂ်းလူင်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈယူႊ UN ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တႅင်ႇတင်ႈ ၼၢင်းၶိတ်ႊသ်ထိၼ်ႊ ၶျရႃႊၼိူဝ်ႊ ၿူႊၵေႊၼိူဝ်ႊ (Christine Schraner Burgener ) ၸၢဝ်း Switzerland ပဵၼ်ၽွင်းတၢင်လူင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်း ၵဵဝ်ႇၵပ်းမိူင်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႉမႂ်ႇ။
မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ မီးတူဝ်ထူပ်း ၼႂ်းၵၢၼ်ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ်ထိုင် 25 ပီ ယၢမ်ႈႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းႁွင်ႈၵၢၼ်ၸၼ်ႉသုင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်း Switzerland ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈၵႂႃႇႁဵတ်း ၽွင်းတၢင်လူင်ၵဵဝ်ႇၵပ်းမိူင်း Germany တႄႇ 2009 – 2015 ၸိူဝ်းၼႆႉ လိူဝ်ၼၼ်ႉမၼ်းၼၢင်း ယၢမ်ႈတူင်ႉၼိုင် လွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ သၢၼ်ၶတ်းလွင်ႈ ၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၸိူဝ်းၼႆႉ။
မၼ်းၼၢင်းၵိူတ်ႇတီႈမိူင်း Meiringen Switzerland မိူဝ်ႈပီ 1963 ႁဵၼ်းယဝ်ႉၸၼ်ႉၸွမ် ၾၢႆႇမၢႆမီႈ တီႈၸၼ်ႉ ၸွမ် Zurich ၼႆယဝ်ႉ။
ၽွင်းတၢင်ၶိုၵ်ႉတွၼ်ႈ UN ၵဵဝ်ႇၵပ်းမိူင်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၼၢင်းယၢင်ႊႁီႊလီႊ ( Yanghee Lee ) ႁၢပ်ႇၵိုတ်ႉၵၢၼ်မႃး ။ မၼ်းၼၢင်းၼႆႉ ယၢမ်ႈၵဵပ်းၶေႃမုလ်ႊ ႁၢႆးငၢၼ်းလွင်ႈပၼ်ႁႃၸၢဝ်းရူဝ်ႊႁိၼ်ႊၸႃႊသေ ဝၢႆးမႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပၼ်မၼ်းၼၢင်းၶဝ်ႈမိူင်း ယၢမ်းလဵဝ်ၼၢင်း Christine Schraner Burgener ၼႆႉတေပုတ်ႈတႅၼ်းၼႃႈၵၢၼ်တီႈယူႇမၼ်းၼၢင်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။
ၸၢႆးႁေႃသႅင်း ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆႈ လၢတ်ႈတီႈၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – ” လွင်ႈ ဢၼ် တႅင်ႇတင်ႈတူဝ်တႅၼ်း ၶိုၵ်ႉတွၼ်းမႂ်ႇ တႃႇၵပ်းသၢၼ်လွင်ႈငဝ်းလၢႆးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈၼႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈယူႇတီႈၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၺ်း ႁၼ်လီၸွမ်းယူႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေႁဵတ်းၵၢၼ်ထိုင်တီႈလႆႈမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်ၼႆၼၼ်ႉတႄႉ ပႆႇၸၢင်ႈဝႃႈ ၵွပ်ႈသင်ၼႆ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈလုမ်ႈၾႃႉၸိူဝ်းပူၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ယၢမ်ႈတမ်းဝႆႉတၼ်းႁဵင်း ဢၼ်ၼႆႉ တႃႇၵပ်းသၢၼ်မိူင်းမၢၼ်ႈမႃးယူႇ ၵူၺ်းဢမ်ႇပေႃးႁၼ်လၢၵ်ႇလၢႆးသင်သေယဝ်ႉၵႂႃႇ။ ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈတုၵ်းယွၼ်းတိုၵ်းသူၼ်းတႄႉ ၽႂ်မႃးႁပ်ႉတၼ်းႁဵင်းၵေႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ် ၸႅင်ႈလႅင်း တႃႇၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းတူၵ်းၵိၼ်း ၸိူဝ်းတိုၵ်ႉထုၵ်ႇပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်းယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးၸၢင်ႈပဵၼ်ၽွၼ်းလီမီးလွင်ႈ ပဵၼ်ထမ်းတြႃးတႃႇၶဝ်လႆႈၼၼ်ႉၵူၺ်းယဝ်ႉ ” ဝႃႈၼႆ။
