ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မႃးပိုတ်ႇ ႁေႃမႂ်ႇသႅၼ်ဝီ

မိူဝ်ႈၼႆႉ ဝၼ်းတီႈ 11/4/2023 ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 2 မူင်း ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ယိုတ်းမိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ် ၸုမ်းၸိူဝ်း မႃးပိုတ်ႇႁေႃမႂ်ႇသႅၼ်ဝီ ဢၼ်တိုၵ်ႉၵေႃႇသၢင်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈ ပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ် တီႈပွၵ်ႉ 3 ၼႂ်းဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။

ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၸႂ်ႈၶႃႈဢေႃႈ ပဵၼ်မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တၢမ်တူဝ်မၼ်း ၵေႃႉ ဢွၼ်ပိုတ်ႇ ႁေႃၶမ်းသႅၼ်ဝီ ဢၼ်ႁဵတ်းယဝ်ႉၵႂႃႇၼႆႉ  မိူဝ်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉၶဝ်ပဵၼ်ငဝ်ႈတႃႇၼမၼ်းလႄႈ ၸင်ႇမႃးပိုတ်ႇပၢင်ပွႆးၼႆႉ ဢၼ်လႆႈႁူႉ တႄႉ မၼ်းမႃးလူႇပၼ် တႃႇသၢင်ႈႁေႃၼႆႉ ငိုၼ်း 3 ႁဵင်သႅၼ်ပျႃးၼႆၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵွၼ်ႇမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေမႃးပိုတ်ႇပၢင်ပွႆး ႁေႃၶမ်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ပလိၵ်ႈတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ဢဵၼ်ႁႅင်းတင်းၼမ်သေ ပႂ်ႉၸွမ်း ဝၢၼ်ႈ၊ ၶႅပ်ႇဝဵင်းလႄႈ ႁိမ်းႁွမ်းႁေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၼႂ်းႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းမိူင်း ၸွမ်းႁိမ်းႁွမ်းႁေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉထႅင်ႈ။

“ၵွၼ်ႇမိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ တေမႃး ၶၢဝ်းတၢင်းမွၵ်ႈ 1 ဝူင်ႈၼႆႉ ပလိၵ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပႂ်ႉဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸွမ်းဝၢၼ်ႈ ၶႅပ်ႇဝဵင်း ႁိမ်းႁွမ်းႁေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉတင်းၼမ်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ႈၵူတ်ႇထတ်း ၸွမ်းႁိူၼ်းယေး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢၼ်ယူႇႁိမ်းႁွမ်း ႁေႃ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈၼႆ။ ၶဝ်ၵူဝ်ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ယိုဝ်းၶႃႈယူဝ်ႉ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

တႃႇႁဵတ်းပွႆးပိုတ်ႇႁေႃမႂ်ႇ မိူဝ်ႈၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶၢၼ်းၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 1 ႁိူၼ်းလႂ် 1 ၵေႃႉ ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၶၢၼ်းၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ 1 ႁိူၼ်းလႂ် 1 ၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈၽွင်းမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ၼႂ်းပၢင် ပွႆးၼႆႉ တေဢမ်ႇလႆႈဢဝ်ၾူၼ်းၶဝ်ႈၵႂႃႇ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇပၼ်ထႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ၊  VDO ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵွၼ်ႇတေမႃးၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပၢင်ပွႆးၼႆႉ လႆႈၵဵပ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ မၢႆၾၢင်(မၢတ်ႉပူင်ႇတိၼ်ႇ) ပၼ်ၶဝ် ဢွၼ်တၢင်းထႅင်ႈၵွၼ်ႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈၼႆႉ ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် ၸွမ်ၸိၵ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မိၼ်းဢွင်ႇလၢႆႇ ၵႂႃႇတၢင်ႇထီးၵွင်းမူး တီႈၵျွင်းမၢၼ်ႈသူႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈသေ သိုပ်ႇ ၶၢဝ်းတၢင်းမႃးပိုတ်ႇပၢင်ပွႆး ႁေႃၶမ်းသႅၼ်ဝီၼႆႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶၢၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵႂႃႇၸွမ်းထႅင်ႈတင်းၼမ်။ တီႈပၢင်ပွႆးၼႆႉ ဢၢၼ်းဝႆႉ ႁႂ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈ မွၵ်ႈ 2 ႁဵင်ၼႆႉ ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈ။

ႁေႃသႅၼ်ဝီ လင်မႂ်ႇၼႆႉ တႄႇၵေႃႇသၢင်ႈမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 25/12/2020 ႁိုင်သၢမ်ပီ ။ ပီ 2023 ၼႆႉ ၸင်ႇၵေႃႇသၢင်ႈယဝ်ႉ တူဝ်ႈလီငၢမ်း။ ပေႃးပိုတ်ႇပဵၼ်တၢင်း ၵၢၼ်ယဝ်ႉ ႁေႃၼႆႉ တေမွပ်ႈဢၢပ်ႈပၼ် ၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ လႄႈ ႁူမ်ႈလူၺ်ႈ ပေႃႈၾႃႉမႄႈမိူင်း တူၺ်းထိုင်လူလွမ်ၵႂႃႇ။ ႁေႃမႂ်ႇၼႆႉ တၢင်းၵႂၢင်ႈမီး 134 ထတ်း၊ တၢင်းယၢဝ်းမီး 195 ထတ်း လႄႈ သဝ်ႁေႃ တင်းမူတ်းမီး 250 သဝ်။

ႁေႃၵဝ်ႇသႅၼ်ဝီ ႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉ ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်းၼႆႉ ၵေႃႇတင်ႈမႃး မိူဝ်ႈပီ 1910 ၶိုၼ်ႈႁေႃမိူဝ်ႈပီ 1914 ထိုင်မႃး ယွၼ်ႉ သိုၵ်းၵမ်ႇၽႃႇပွၵ်ႈသွင်သေ လႆႈလူႉလႅဝ်ၵႂႃႇ မိူဝ်ႈပီ 1945 ။

ၼႂ်းဝၢင်းႁေႃၸဝ်ႈၾႃႉ ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်းၼႆႉ တင်းၵႂၢင်ႈမီးမွၵ်ႈ 10 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 14/5/1981 ၼၼ်ႉ ၵေႃႉ ပဵၼ် လုၵ်ႈၸၢႆး ၶုၼ်သၢင်ႇတူၼ်ႈႁုင်း ၸဝ်ႈယဵပ်ႇၾႃႉ ၵေႃႉႁူမ်ႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆ ပၢင်လူင် (မိူဝ်ႈပီ 1947) ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းလိၵ်ႈသေ ယုၵ်ႉလူႇတၢၼ်းပၼ်ဝႆႉ တီႈၵေႃလိၵ်ႈလၢႆးလႄႈ ၾိင်ႈငႄႈတႆး ဝဵင်းသႅၼ်ဝီ ႁႂ်ႈသိုပ်ႇလုမ်းလႃးမႅၵ်ႇပႅင်းၵႂႃႇ ၼႆယဝ်ႉ။