မိူင်းတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ၸႄႈတွၼ်ႈတူၼ်ႈတီး တၢင်းၸႄႈဝဵင်းသီႇသႅင်ႇ ပႃးၸဵမ်ၼႂ်းထုင်ႉပူင်း (တီႈၼမ်ႉဢမ်ႇထူမ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ) ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် သူင်ၵၼ်ၸႂ်ႉလေႃႉဝူဝ်း၊ ၸႂ်ႉၵႂၢႆး ထႆႁႆႈ ထႆၼႃးၶိုၼ်း။
ယၢမ်းလဵဝ် တင်းဝၢၼ်ႈ တင်းမိူင်း ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆးပုင်ႈၶိုၼ်ႈ၊ ႁႃသိုဝ်ႉၸႂ်ႉယၢပ်ႇမႃးၵူႈမိုဝ်ႉ ၵူႈဝၼ်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ် ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇ – ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းႁူဝ်ပူင်း၊ သီႇသႅင်ႇ တူၼ်ႈတီး ၸိူဝ်းၼႆႉ သူင်ၵၼ်ၸႂ်ႉလေႃႉဝူဝ်းၵႂႃႇမႃး ၼႂ်းသူၼ်ၼႂ်းၼႃး၊ ၸႂ်ႉၵႂၢႆး ထႆႁႆႈထႆသူၼ် ၼမ်မႃး ၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း။
ၸဝ်ႈၼႃး ထုင်ႉပူင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်ၶိုၼ်းၸႂ်ႉ လေႃႉဝူဝ်းၼမ်မႃး ၶိုၼ်း မိူၼ်မိူဝ်ႈပၢၼ်ၵူႈပွၵ်ႈယဝ်ႉ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵႂႃႇသူၼ် ၵႂႃႇၼႃးၵေႃႈ ၸူဝ်းၵၼ်ပႆတၢင်း ဢဝ်၊ ၸိူဝ်းမီးလေႃႉဝူဝ်း ၵေႃႈၶီႇလေႃႉဢေႃႈ။ တေႃႈလဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၸႂ်ယႂ်ႇၶိုၼ်းဝူဝ်းၵႂၢႆးၵၼ်”- ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပႆႇယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၸိူဝ်ႉၾႆး 1 လိတ်ႊ 1,700-1,800 ပျႃး မိူဝ်ႈလဵဝ် 1 လိတ်ႊ 2,800-2,900 ပျႃး၊ ၽွင်းၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းထုၵ်ႇႁႃသိုဝ်ႉငၢႆႈၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ၶီႇရူတ်ႉၶိူင်ႈ၊ ရူတ်ႉၵႃး။ တေႃႈလဵဝ်တႄႉ ၵိုတ်းဝႆႉပေႃးၶႂ်ႈႁေႃယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။
ၽူႈႁၵ်ႉၾိင်ႈၵဝ်ႇပၢၼ်မွၼ်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈတႄႉလၢတ်ႈဝႃႈ – “ပေႃးၸႂ်ႉဝူဝ်းၵႂၢႆးၼႆႉ ၽွၼ်းလီမၼ်းၵေႃႈမီးၼမ် ၶီႇဝူဝ်းၶီႈၵႂၢႆး ၵေႃႈ ဢဝ်ႁဵတ်းၾုၼ်ႇၶိုၼ်းၵေႃႈလႆႈ။ ယင်းတေလီလိူဝ်ၽုၼ်ႇထၢတ်ႈလူးၵွၼ်ႇ” – ဝႃႈၼႆ။
ဢိင်ၼိူဝ်တၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵၢၼ်မိူင်း၊ ၵၢၼ်သိုၵ်း၊ ပၢႆးမၢၵ်ႈမီးၵိၼ်းၸႂ် ၶၼ်ၼမ်ႉမၼ်းၶိုၼ်ႈ၊ ႁႃသိုဝ်ႉတႃႇၸႂ်ႉသွႆယၢပ်ႇၵိၼ်းမႃး။ ယၢမ်းလဵဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇလၢႆဝၢၼ်ႈလၢႆဝဵင်း ၸိူဝ်းမီးၵႂၢႆး ၵေႃႈၸႂ်ႉၵႂၢႆးထႆၼႃးၶိုၼ်း။ ၸိူဝ်းမီးလေႃႉၵေႃႈ ၶီႇလေႃႉၵႂႃႇတႂ်ႈမိူဝ်းၼိူဝ် – ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈၵိၼ်းၸႂ်သေ မၢင်ၸိူဝ်းသမ်ႉပႅတ်ႈႁႆႈပႅတ်ႈၼႃး ပႅတ်ႈႁိူၼ်းပႅတ်ႈယေး ၵႂႃႇႁႃႁဵတ်းၵၢၼ် တၢင်းမိူင်းၶႄႇ မိူင်းထႆး ၵေႃႈၼမ်မႃး။
