ငမ်းယဵၼ်ၵမ်းၼႆႉ ၽႂ်တေလႆႈ ၽႂ်တေသုမ်း ?

SAC ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းတင်း RCSS ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်း ၸိုင်ႈတႆး ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 21-22 ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ မီးလွင်ႈ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ၵႂႃႇ ဢီႇသင်ၵူၺ်းၵူၺ်းၼႆ။ ယူႇၾၢႆႇ RCSS ဢမ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်သေတႃႉ လႆႈႁူႉၸွမ်းၽိဝ်မၼ်းတႄႉဝႃႈ ဢုပ်ႇၵၼ်လွင်ႈၾႅတ်ႊၻရႄႊ၊ လွင်ႈၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ၊ လွင်ႈလွၵ်းပိူင်ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ပဵၼ်လၢႆယၢင်ႇ၊ လွင်ႈၵေႃႇသၢင်ႈၾၢင်ႁၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈ တုမ် မိူဝ်ႈၼႃး၊ လွင်ႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃ ၵၼ်တင်းယၢပ်ႇၵၢၼ်မိူင်း ၸဵမ်တင်းလွင်ႈၼႃႈၵၢၼ်ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်း မိူဝ်းၼႃႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၶၵ်ႉၵၢၼ်မၼ်း၊ ၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်း တေတမ်းဝၢင်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ လႆႈပိၼ်ႇပၢႆႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ လႆႈငိၼ်း ဝႃႈၼႆ။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ယူႇတီႈၾၢႆႇ RCSS ၼပ်ႉသၢင်ႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ယၼ်တီႈမူႇပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဢၼ်တင်းသဵင်ႈႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်ယွမ်းႁပ်ႉၼၼ်ႉသေ တေ လႆႈႁူမ်ႈမိုဝ်းၶတ်းၸႂ်ပွင်သၢင်ႈၵႂႃႇ လွင်ႈမူၼ်ႉမႄးပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008 ၊ လွင်ႈမူၼ်ႉမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈ လၵ်းပိူင်ၽွင်းငမ်း၊  လွင်ႈမူၼ်ႉမႄးလႅၵ်ႈလၢႆႈ လွၵ်းပိူင်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၶိုပ်ႈၼႃႈၵႂႃႇ ၶၵ်ႉယဝ်ႉၶၵ်ႉ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပဵၼ် ၸိူင်ႉၼႆ။

ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၼႆႉ တၵ်းလႆႈမီးၽွၼ်းလီတင်းသွင်ပႃႈသွင်ၾၢႆႇ ၾၢႆႇလႂ်မီးၽွၼ်းလီဢီႈသင် ဢမ်ႇၵိုင်ႉၵၢင်ႉႁူႉႁၼ်ၸွမ်းႁူဝ်ယွႆႈမၼ်းသေတႃႉ ပိူဝ်ႈ တႃႇ SAC ၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းမိူင်းတႄႉ လႆႈၼႃႈတႃ ဢၼ် EAO ၶဝ် ယိုၼ်ယၼ်မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်ၸုမ်းယိုတ်းမိူင်း ၶဝ်ႈတၢင်းၵၢၼ်ၵႂႃႇ ယေႈပွတ်းယေႈတွၼ်ႈ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼႆ။

ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်းဢၼ်ပၼ်သဵင် သဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈဝႃႈ တေၵႂႃႇႁူပ်ႉထူပ်း SAC ၼၼ်ႉ ပေႃးမႃးတူၺ်း ၼႂ်း 10 ၸုမ်းၼႆ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ပႃးယူႇ ၶိုင်ႈပႃႈယႂ်ႇ။ ၼႂ်းၼင်ႇၼၼ် RCSS လႄႈ UWSA တႄႉ ထူပ်းဢုပ်ႇၵႂႃႇယဝ်ႉယဝ်ႉ။  SSPP/ SSA လႄႈ PNO ပဢူဝ်း LDU လႃးႁူႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈၵွၼ်ႇ။

တီႈၼႆႈ ပေႃးမႃးၼပ်ႉၸၢင်ႈၸွမ်း RCSS လႄႈ UWSA ၼႆ တေႁၼ်လွင်ႈပႅၵ်ႇပိူင်ႈၵၼ် မီးဝႆႉတင်းၼမ်။ ၾၢႆႇ UWSA ၼႆႉ ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းတူဝ် တႅၼ်းၶဝ် ပဵၼ်ၸၼ်ႉၵႅမ်ႁူဝ်ပဝ်ႈ ဢၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈဢုပ်ႇၸွမ်းၼႆႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉၸိုဝ်ႈဝႃႈ ၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်းၸႄႈမိူင်းဝႃႉ ၼႆၵမ်းသိုဝ်ႈ။

ပေႃးဢဝ်လၵ်းမိူင်း 2008 ဢၼ်ၾၢႆႇ SAC တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တိုၵ်ႉႁပ်ႉၸႂ်ႉယူႇ ႁပ်ႉတိုဝ်းယူႇၼၼ်ႉ ဝႃႈၸိုင် ၼႃႈတီႈဝႃႉၼႆႉ ပဵၼ်ၸၼ်ႉတိူင်းၽွင်း ငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇၵူၺ်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈၸၼ်ႉၸႄႈမိူင်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ၸႄႈမိူင်းဝႃႉၼႆၼႆႉ မိူၼ်တင်းဝႃႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်မၵ်းမၼ်ႈၵေႃႈလီ ဢမ်ႇမၵ်း မၼ်ႈ ၵေႃႈယဝ်ႉ။ ၶဝ်တႄႉ တိုၼ်းမၢႆထိုင်ပဵၼ်ၸႄႈမိူင်း ယူႇႁင်းၵူၺ်းၶဝ်။

ၸုမ်းတူဝ်တႅၼ်း UWSA ၼႆႉ ၶေႃႈႁပ်ႉႁၼ်ၶဝ် ၼႄဝႆႉ 4 ၶေႃႈ၊ ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ်ၶဝ်ၵေႃႈမီးဝႆႉ 4 ၶေႃႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းၶေႃႈႁပ်ႉႁၼ်မၢႆ 1 ၾၢႆႇလူင်ပွင် ၸိုင်ႈၼႆႉ ၽႂ်ၽွင်းငမ်းၵေႃႈယဝ်ႉ ဢၼ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပၼ်ႁႃ တင်းၼႂ်းၶွင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းမၢၼ်ႈၵူၺ်း။ UWSA ၼႆႉ တေဢမ်ႇၶဝ်ႈၵႅဝ်ၸွမ်းၾၢႆႇလႂ် ဝႃႈၼႆဝႆႉ လႄႈ ၼႂ်းၵႄႈၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ယိုတ်းမိူင်းလႄႈ ၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းဝႃႉတိုၼ်း တေဢမ်ႇယွမ်းပဵၼ်တုမ်မွၼ်၊ ၸုမ်းဝႃႉ တိုၼ်းတေဢမ်ႇယွမ်းပဵၼ်တေးၼႃး ၼႂ်းၵႄႈၵႂၢႆးတေႃးၵၼ် ဝႃႈၼၼ် သေတႃႉ ၵၢၼ်လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉဢၼ်ယိုင်ႈယႂ်ႇၵႂၢင်ႈၶႂၢင်တူဝ်ႈမိူင်း ယူႇဝၼ်းမိူဝ်ႈ လဵဝ်ၼႆႉ လႆႈၸႂ်ယႂ်ႇ ၸႂ်ပိုင်ႈလၢၵ်ႈၼၢၵ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇတီႈလႂ်တီႈၽႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁူႉထိုင်ၵၼ် ၵူႈပႃႈၾၢႆႇ ၵူႈမုၵ်ႉၸုမ်းၵၼ်ယဝ်ႉ။

UWSA ၼႆႉ မၼ်းတၵ်းတေဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈၼႃႈလူႉတေႃႇၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢိၵ်ႇပႃးၾၢႆႇၶတ်းၶၢၼ်ႉလုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ်ၼၼ်ႉၼႆ ထတ်းႁၼ်လႆႈၸႅင်ႈ လႅင်းယူႇ။

ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးၶိုၼ်းဝၵ်ႉတူၺ်း ၶေႃႈၵၢင်ၸႂ် ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်းၶဝ်ၼႆၸိုင် တီႈမၢႆ 3 ၼၼ်ႉ ဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ် ယိုၼ်ႈယွၼ်း တႃႇပူၵ်း တင်ႈၸႄႈမိူင်းၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝႃႉ ဢၼ်ၸၼ်ႉထၢၼ်ႈၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ် တင်းၸႄႈမိူင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇဢၼ် ဝႃႈၼႆဝႆႉ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၵွၼ်ႇပႆႇတုၵ်းယွၼ်းၶေႃႈၼႆႉ ၵွၼ်ႇပႆႇၼႄၶေႃႈၼႆႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉၶေႃႈၵႂၢမ်းသိူဝ်ႇပိုၼ်ႉဢၼ်ဝႃႈ တိုၼ်းတေဢမ်ႇၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇလႃးလႃး။ လုပ်ႈ လင်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဝႆႉ ဢွၼ်တၢင်း။ ပေႃးယဝ်ႉ သမ်ႉၶိုၼ်းၶိုၼ်ႈထႅင်ႈၶၵ်ႉၼိုင်ႈ ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၵၢၼ်ၵႅတ်ႇၶႄၸိုင်ႈမိူင်းလႄႈ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၾၢႆႇၽွင်း တၢင်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေၸတ်းၽႅၼ်ၽွင်းငမ်းၵႂႃႇႁင်းၵူၺ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႃႈၼႆထႅင်ႈ။

ဢၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶေႃႈတုၵ်းယွၼ်း တေလႆႈဝႃႈ ၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈၶဝ် ဢၼ်မွၵ်ႇၼႄႁႂ်ႈတင်းၼမ် တင်းလၢႆႁူႉၼၼ်ႉၵူၺ်း။ ၽွင်းယၢမ်းဝၢၼ်ႈမိူင်း သုၵ်းယုင်ႈ၊ ၽွင်းယၢမ်းမၢၼ်ႈၼင်ႇၵၼ် ႁိမ်ဢႃႇၼႃႇ ၵၼ်ယူႇ၊ ၽွင်းယၢမ်းတႆးၼင်ႇၵၼ် ႁိမ်ၼႃႈတီႈၵၼ်ယူႇ။ ၼႂ်းၼႃႈတီႈဝႃႉတႄႉ ယၢင်ႈၶိုၼ်ႈ ထိုင်ၸၼ်ႉ confederation ၵႂႃႇယဝ်ႉ ယင်းၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈ။

ၵမ်းလိုၼ်း လၢတ်ႈၵႂၢမ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်သေယဝ်ႉ ၶမ်ႈၼႃႈၶမ်ႈတႃ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵႂႃႇၵေႃႈ တေၾၢင်ႉႁၼ်ထိုင်ၵၼ်ယူႇ။ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၵၢၼ်ဢုပ်ႇ ၸွမ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတီႈ ဢမ်ႇတူၵ်းလူင်း ယွမ်းၽွမ်ႉလႆႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈသိုပ်ႇယူႇၵႂႃႇမိူၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ် တေႁႂ်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ်ပတိတ်ႈၶၢတ်ႈ လူဝ်ႇလႆႈ ယူႇၵႂႃႇ လၢႆးမူဝ်ဢမ်ႇၸမ်ႉ ၼမ်ႉဢမ်ႇၶိုၼ်ႇ ဝႃႈဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။

ဢၼ်ၼႆႉ မိူၼ်တင်းပၼ်ၾၢင်ႉဝႃႈ ပေႃးၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႅၼ်းသိုၵ်းၶိုၼ်ႈလေႃႇၸူးၶဝ်ၵေႃႈ UWSA ၼႆႉ တိုၼ်းတူဝ်ႈတၼ်း ပႂ်ႉထႃႈဝႆႉယူႇ မိူၼ် တင်းပၼ်ၾၢင်ႉ ၸိူင်ႉၼၼ်ၵူၺ်း။

ၸင်ႇဝႃႈ တီႈၼႆႈပေႃးမႃး ႁုပ်ႈသေထတ်းသၢင်ၸွမ်း လၢႆလၢႆၸုမ်း ၸိူဝ်းၵႂႃႇဢုပ်ႇၸွမ်း SAC ယဝ်ႉၵႂႃႇၼၼ်ႉၼႆ။ UWSA ၼႆႉ တေလႆႈဝႃႈ လွင်ႈ လၵ်းလႅမ်ၵၢၼ်မိူင်းၶဝ် ၶိုတ်းတၼ်းထိုင်တီႈလိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၶဝ်ဢမ်ႇလၢတ်ႈၼမ် ၽူင်ႉၽူႇပဵၼ်လူမ်းလၢႆသေ ႁဵတ်းလူင်းမိုဝ်း ထူပ်းတူဝ်ၵႂႃႇၵမ်းသိုဝ်ႈ လႄႈ ယူႇတီႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတၢင်ႇၶိူဝ်းယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ ဢမ်ႇလႆႈႁၼ်ထိုင်လီ ဢမ်ႇလီဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ပဵၼ်ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈႁင်းၵူၺ်းမၼ်း။ ယူႇၾၢႆႇၶဝ်တႄႉ ၵေႃႇသၢင်ႈမႃႇႁႅင်းတင်းၼႂ်း တဵမ်တီႈယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇတၵ်းႁတ်းလၢတ်ႈ ၵႂၢမ်းၶႅင်တႃႉတူဝ်လႆႈယဝ်ႉၼႆ ယွၼ်းထတ်းသၢင်ဝႆႉၸိူင်ႉ ၼႆသေ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းဝႆႉတီႈၼႆႈၶႃႈ။

မႂ်ႇသုင်ၶႃႈ