ၵူၼ်းမိူင်းတႆး ၸိူဝ်းၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တီႈၼႂ်းဝဵင်းမိူင်းပွၵ်ႉလႄႈ ပၢင်သၢင်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇ၊ ဢွၼ်ၵၼ်ႁၢမ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း တေသိုပ်ႇယူႇၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈ တေပွၵ်ႈႁိူၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်ႁႅင်း ။
တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 9/3/2022 ၼၼ်ႉမႃး တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမိူင်းပွၵ်ႉ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း (ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ဝႃႉ UWSA ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပၼ်ဝႆႉၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း 2008) ၼၼ်ႉ ၾၢႆႇဝႃႈ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ လွၵ်ႊတွင်ႊဝႆႉ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းႁႅင်း။ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉ ယွၼ်ႈ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈလႄႈ ႁႅင်းၵၢၼ် ၸိူဝ်းၵႂႃႇ ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ တီႈၼၼ်ႈ ႁၢမ်းၵၢၼ်ငၢၼ်း ။
ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ် တီႈမိူင်းပွၵ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းပွၵ်ႉၼႆႉ ပိူၼ်ႈႁၢမ်ႈၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇမႃး၊ ၶႃႈမူၵ်းယူႇႁွင်ႈဝႆႉ ၸမ် 2 လိူၼ်ယဝ်ႉ တုၵ်ႉၶၼႃႇၶႃႈ။ ၵၢၼ်ငၢၼ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်း။ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၶဝ်ႈ။ ၵႃႈႁွင်ႈသမ်ႉ လႆႈ ပၼ် ၵူႈလိူၼ် ၼိုင်ႈလိူၼ် 1,000 ယွၼ်ပၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ မီးငိုၼ်း ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၵေႃႈ ဢိုပ်းၶဝ်ႈၵၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇၸၢင်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇသိုဝ်ႉၵိၼ် ။ မၢင်ၵေႃႉ ၶဝ်ႈၵိၼ်ပေႃးတေဢမ်ႇမီး ယဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
လွင်ႈယူႇလွင်ႈၵိၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ယူႇတီႈၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ၊ ႁႅင်းၵၢၼ် လႆႈဢဝ်ပုၼ်ၽွၼ်း ႁင်းၽႂ်မၼ်းတင်းမူတ်း၊ ဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉ လွင်ႈၵမ်ႉၸွႆႈ တီႈတပ်ႉသိုၵ်းဝႃႉသင် ၸဵမ်ၶွင်ၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႈၼႆ။
“တီႈႁဝ်းၶႃႈယူႇၼႆႉ ၼိုင်ႈဝူင်ႈ 2 ပွၵ်ႈၶဝ်တေမႃးၵူတ်ႇၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ၊ မၢင်တီႈ ၼိုင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈပွၵ်ႈ။ လွင်ႈၵိၼ်ယႅမ်ႉ ၸိူဝ်းၼႆႉ ဝႃႉဢမ်ႇမႃးၸွႆႈသင်။ ႁဝ်းၶႃႈ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း ၸတ်းၵၢၼ်တင်းမူတ်း မၢင်ၵေႃႉ ထၢင်ႇဝႃႈ ပိူၼ်ႈတေပိၵ်ႉ 3 ဝၼ်းၵူၺ်းၼႆ ဢမ်ႇလႆႈသိုဝ်ႉသင်ဝႆႉ ၽိူဝ်ႇဝႃႈ ပိူၼ်ႈပိၵ်ႉမႃးႁိုင် ၸိူင်ႉၼႆ ဢွၼ်ၵၼ်ထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇႁႅင်း။ သင်ဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈ ပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆ ၶဝ်တေဢဝ်ၵႂႃႇယူတ်းယႃ လႆႈသဵင်ႈငိုၼ်း 1 ၵေႃႉ 6,000 ယွၼ်ၶႃႈ”- ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းႁႅင်းသေ ယူႇတီႈ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်ႈငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉ ပႂ်ႉၸွမ်းသဵၼ်ႈတၢင်း ၼႂ်းၵိဝ်ႇ/ ၼႂ်းသွႆး ၸွမ်းတၢင်း ၸိူဝ်းၼႆႉတင်းၼမ် သင်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇမႃး ထူပ်းႁၼ်မႅၼ်ႈၸိုင် ပၼ်တၢမ်ႇ ဢမ်ႇၼၼ် ႁွင်ႉလၢတ်ႈသေ လိုပ်ႈပွၵ်ႈၶိုၼ်း ဢွင်ႈတီႈလိုဝ်ႈသဝ်း ၽႂ်မၼ်း ၊ ႁႅင်းၵၢၼ်မၢင်ၸိူဝ်း ဝူၼ်ႉၼမ် သုၵ်ႉၸႂ်ထိုင်တီႈၶႃႈတူဝ်တၢႆၵေႃႈမီး ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ မိူင်းပွၵ်ႉ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၸွမ်းၵိဝ်ႇ ၸွမ်းတၢင်းၼႆႉ ပဵၼ်သိုၵ်းဝႃႉၶဝ် ပႂ်ႉမူတ်း။ သင်ဢွၵ်ႇၵႂႃႇထူပ်းၺႃးၸိုင် မၢင်တီႈႁွင်ႉလၢတ်ႈသေ ၸႂ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်း။ မၢင်တီႈ ပၼ်တၢမ်ႇ ၸႂ်ႉလုၵ်ႉၼင်ႈ 60 ၵမ်းသေ ၸႂ်ႉပွၵ်ႈႁဵတ်းၼၼ်ၶႃႈ။ ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢမ်ႇပဵၼ်ၼႆႉသေ ပူၼ်ႉမႃး လၢႆဝၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ၽူႈၸၢႆး ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၽႅၼ်ၶေႃးတၢႆ တီႈဝဵင်းၵဝ်ႇ ဢိူင်ႇမင်းသႅင်။ ယဝ်ႉၵေႃႈ 3-4 ဝၼ်းၼႆႉ တီႈမိူင်းပွၵ်ႉ ၼႆႉၵူၺ်း ၼၢင်းယိင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ ၶိုင်ဢၢင်ႈဝႅၼ်တူၵ်းႁွင်ႈသဝ်း ၼၼ်ႉတႄႉ မီးၵူၼ်းတၼ်းၸၼ်ဢဝ်မၼ်းၼၢင်းၶိုတ်းသေ တၼ်းလွတ်ႈၵႂႃႇၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈ ၼႆ။
ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉ UWSA ၼႂ်းမိူင်းပွၵ်ႉလႄႈ ဝဵင်းပၢင်သၢင်း(ပၢင်ၶမ်း) ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ပွတ်းလႃႈ သဵဝ်ႈလႄႈ တၢင်ႉယၢၼ်း ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိၵ်ႇထႅင်ႈလၢႆၸႄႈဝဵင်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ၼမ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ တၢင်းပွတ်းလိၼ်ထုင်ႉပဵင်း ၸိူဝ်းၼႆႉ ၵမ်ႈ ၽွင်ႈ။ ၵမ်ႈၼမ် ၵၢၼ်ငၢၼ်း ဢၼ်ၵႂႃႇႁဵတ်းႁႃၵိၼ်ၵၼ်တီႈၼၼ်ႈတႄႉ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၸၢႆးသမ်ႉ တေပဵၼ်ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈ။ ၼၢင်းယိင်းသမ်ႉ ၵၢၼ်ၼႂ်းႁၢၼ်ႉၶၢႆၶဝ်ႈၽၵ်းလႄႈ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၸိူဝ်းၼႆႉ။
