ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႇတီႇ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတဢၢင်း TNP ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် မၢႆးၼုမ်ႇႁၢၼ် ဢၼ်ၺႃးတီႉၺွပ်းသေ ႁၢႆတူဝ်ဝႆႉႁိမ်းၸမ် 2 လိူၼ်ၼၼ်ႉ ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ပႃႇတီႇ လၢတ်ႈဝႃႈ ႁၼ်တူဝ်တၢႆၶိုၼ်းၼႂ်းထိူၼ်ႇတီႈၼိုင်ႈ တူဝ်တၢႆသမ်ႉပေႃးၼဝ်ႈမူတ်းယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။
တူဝ်တၢႆမၢႆးၼုမ်ႇႁၢၼ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႄႈ လုၵ်ႈၸုမ်းပႃႇတီႇ ၵႂႃႇႁၼ်တီႈထမ်ႈဢၼ်ၼိုင်ႈ ႁိမ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ပွႆး ဢိူင်ႇတူင်ႇလၢဝ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 3/3/2022 ။
မၢႆးဢွင်ႇၶမ်း ၽူႈပွင်ၵၢၼ်ပႃႇတီႇ TNP ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “တၢႆတႄႉဢေႃႈ။ ၶၢပ်ႈတူဝ်မၼ်းၵေႃႈၽဝ်ယဝ်ႉၶႃႈ ။ တူဝ်မၼ်းပေႃးလၢၼ်ႈယဝ်ႉၶႃႈ။ မီးၸိူၵ်ႈမတ်ႉၶေႃးမၼ်းဝႆႉ ။ မတ်ႉမိုဝ်းပႄႈပိၵ်ႇဝႆႉဢေႃႈ။ တီႈတူဝ်မၼ်း မီးႁွႆးမၢၵ်ႇၵွင်ႈဝႆႉ 3 တီႈ ။ တီႈၵၢင်း၊ တီႈဢူၵ်းလႄႈ တီႈပုမ် ။ မေးမၼ်းလႄႈလုၵ်ႈမၼ်းတႄႉတၢႆႁိုဝ်ဢမ်ႇတၢႆႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ တိုၵ်ႉၸွမ်းသွၵ်ႈႁႃယူႇဢေႃႈ။ တူဝ်တၢႆၼႆႉတႄႉပဵၼ်တူဝ် မၢႆးၼုမ်ႇႁၢၼ်ၼႆ ယိုၼ်ယၼ်လႆႈၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
မၢႆးၼုမ်ႇႁၢၼ်ၼႆႉ မိူဝ်းလူႇတၢၼ်းသွမ်း 7 ပၼ်ၵေႃႉပဵၼ်မႄႈမၼ်းတီႈဝၢၼ်ႈမၢၵ်ႇၶီႈၼူၵ်ႉ ဢိူင်ႇတူင်ႇလၢဝ်းသေ ပွၵ်ႈၶိုၼ်းမိူင်းၵိုင် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 10/1/2022 ။ ယၢမ်းၵၢင်ဝၼ်း 11 မူင်း ၽွင်းၶၢဝ်းတၢင်း ၼႂ်းၵႄႈ တူင်ႇလၢဝ်းလႄႈ ပၢင်ႇလေႃႉၼၼ်ႉ တင်းၵႃးတင်းၵူၼ်း 3 ၵေႃႉပေႃႈမႄႈလုၵ်ႈ ႁၢႆၵႂႃႇ တေႃႇထိုင်ဝၼ်းတီႈ 3/3/2022 ၸင်ႇမႃးႁၼ်တူဝ်တၢႆမၼ်းၸၢႆးၶိုၼ်း။
လွင်ႈမၢႆးၼုမ်ႇႁၢၼ် ႁၢႆတူဝ်ၵႂႃႇၼႆႉ ၵူၼ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်လႄႈတူင်ႇဝူင်းမၼ်းၸၢႆး ဢွၼ်ၵၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၸုမ်း RCSS ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆ။ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈႁၢၼ်ၶမ်းၸၢမ်ႇ ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ၽွင်းမၼ်းၸၢႆးႁၢႆၼၼ်ႉ တီႈမိူင်းၵိုင် ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းဝႆႉဢေႃႈ ။ လႆႈယိၼ်းဝႃႈ မၼ်းႁၢႆတၢင်းတူင်ႇလၢဝ်းၼႆ။ၽွင်းၼၼ်ႉ RCSS ပေႃးဢမ်ႇယူႇ တၢင်းတူင်ႇလၢဝ်းယဝ်ႉၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃးမႃးမီး ၼိူဝ်သၼ်လွႆ ၾၢႆႇတူၵ်းတၢင်းၵႃးၼႆႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ထုင်ႉဢၼ် မၢႆးၼုမ်ႇႁၢၼ်လႄႈလုၵ်ႈလၢင်းမေးၼၢင်း ႁၢႆၵႂႃႇၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 2021 လိူၼ်တီႊသႅမ်ႊပိူဝ်ႊဝၼ်းတီႈ 2 ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸၢႆးထဵၼ်း ဢႃယု 35 ပီၸဝ်ႈၵႃး ၵူၼ်းမိူင်းပၼ်ႇ ႁၢႆၵႂႃႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပဵၼ်ၽႂ်ၸုမ်းလႂ်တီႉၵႂႃႇတႄႉဢမ်ႇႁူႉ တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၸၢႆးထဵၼ်း တၢႆႁိုဝ် တိုၵ်ႉၶီးယူႇႁိုဝ်ၵေႃႈ ၵူၼ်းႁိူၼ်းလုၵ်ႈလၢင်း ဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်း။
ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင်ၼၼ်ႉ သိုၵ်း ဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇ ဢၼ်ပဵၼ် TNLA လႄႈ SSPP ၼၼ်ႉ ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်တင်း RCSS တင်ႈတႄႇပီ 2021 မႃးတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ်။ ၵူၼ်းမိူင်း လႆႈပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၼပ်ႉႁူဝ်ႁဵင် ႁူဝ်မိုၼ်ႇ။ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပၢင်တိုၵ်းသေ ၵူၼ်းမိူင်း ၺႃးၽွၼ်းယွၼ်ႈႁၢႆႉၸႃႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ၊ ၺႃးတီႉၺွပ်းၶႃႈႁႅမ်တၢႆ ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ပၼ်ႁႃၸိူဝ်းၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းသေၵႄႈလိတ်ႈ ၼႆ ၸဝ်ႈၶိုၼ်းသႂ် ၽူႈၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မႃးတႃႇသေႇ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။
“ပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉဢဵၼ်ႁႅင်းသေ ၵႄႈလိတ်ႈ။ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီၸႂ်ႉလၢႆးတၢင်း ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈၵႂႃႇ။ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းၾိင်ႈယဵၼ်ႇငႄႈ ဢၼ်ၼႆႉသေ ၼႄၵူၼ်းတၢင်းလၢႆဝႃႈ ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉပဵၼ်ၵူၼ်းၶိူဝ်းယဵၼ်ႇငႄႈဢိူဝ်ႈ ၼႆၼၼ်ႉၶႃႈဢေႃႈ ” – ဝႃႈၼႆ။
ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းၼင်ႇၵၼ်ပိုတ်းယိုဝ်းတိုၵ်းတေႃးၵၼ်မႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈပီ 2015 ။ ၵူၼ်းမိူင်း၊ သင်ၶၸဝ်ႈ၊ ၽူႈၵွၼ်းဝၢၼ်ႈဢိူင်ႇလႄႈၵူၼ်းၼုမ်ႇၵမ်ႈၼမ်ၺႃးတီႉၺွပ်း ပေႃႉထုပ်ႉ ၶႃႈႁႅမ်တၢႆသေ သိူင်ႇၵဵပ်း ႁၢႆလၢႆပႅတ်ႈၵေႃႈမီးတင်းၼမ်။ ႁိူၼ်းယေးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ၺႃးၽဝ်။ လွင်ႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၺႃးပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈယူႇၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ပႃးၸဵမ် ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢၼ်ၶႂ်ႈယိပ်းဢႃႇၼႃႇၸိုင်ႈမိူင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်းပၼ်သင် ။
မိူဝ်ႈပီ 2016 လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ဝၼ်းတီႈ 5 ၵေႃႈ ရူတ်ႉၵႃးဝႅၼ်ႊ မၢႆ FF-9723တၢင်ႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼမ်ႉၶမ်း 6 ၵေႃႉ လုၵ်ႉၼမ်ႉၶမ်းလူင်းမႃးလႃႈသဵဝ်ႈ မႃးၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းၼိုင်ႈတီႉၺွပ်း ၼႂ်းၵႄႈ ၼမ်ႉၶမ်း – ၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ ။ တင်းၵႃးတင်းၵူၼ်း ႁၢႆသႅပ်းတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ တၢႆႁိုဝ်လိပ်းၶီး ဢမ်ႇလႆႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇသင်။ ဢမ်ႇပွၵ်ႈမႃးထိုင်ႁိူၼ်းၶိုၼ်းသေၵေႃႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ ထုင်ႉၼၼ်ႉ TNLA လႄႈ RCSS မီးပၼ်ႁႃၵၼ် လွင်ႈၵႂၢတ်ႇလၢင်ႉပိုၼ်ႉတီႈ ။
ထိုင် ႁူဝ်ပီ 2017 မႃး ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပၼ်ႁႃပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်သေ ဝၢၼ်ႈႁူဝ်ပၢင်ႇ ဢၼ်မီးလင်ႁိူၼ်းမွၵ်ႈ 80 ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းၼၼ်ႉ ၺႃးၽဝ်။ ၵူၼ်းမိူင်းၼမ်ႉၶမ်းၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း ၺႃးတီႉၺွပ်းၶႃႈႁႅမ်တၢႆသေ သိူင်ႇၵဵပ်းႁၢႆလၢႆပႅတ်ႈ။
လုၵ်ႉတီႈပၢင်တိုၵ်းထုင်ႉၼၼ်ႉသေ လၢမ်းလူင်းမႃးတၢင်း ၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ သီႇပေႃႇ ၵျွၵ်ႉမႄး ၊ ပီၵၢႆ 2021 မၢၼ်ႈလီႈလွႆ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ၺႃးၽဝ်ႁိူၼ်းယေးထႅင်ႈ။ ၾႆးပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ပီ 2022 ၼႆႉ လၢမ်းလူင်းမႃးထိုင် ဝဵင်းမိူင်းၵိုင်သေ ၵူၼ်းမိူင်းၵိုင်ၵေႃႈႁူပ်ႉထူပ်းၽေးသိုၵ်းသိူဝ် ဢမ်ႇထၢတ်ႇဢမ်ႇဝၢႆးတေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ။
