ၵူၼ်းမိူင်းၶႅင်ၵႅၼ်ႇၽွမ်ႉပႅင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ပႃႇတီႇလႄႈတပ်ႉသိုၵ်းၸင်ႇမီးႁႅင်း

ၵၢၼ်ၵေႃႇတင်ႈၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁႂ်ႈၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမၢၵ်ႈမီးလီပဵၼ်လႄႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၵတ်းယဵၼ်ၼၼ်ႉ တေႃႇမိူဝ်ႈၵူၼ်း မိူင်းလႆႈႁပ်ႉလႆႈႁဵၼ်းမီးတၢင်းႁူႉတၢင်းမေႃ မီးၼမ်ႉၵတ်ႉ မီးၸၼ်ႉ မေႃႁူႉၸၵ်းတီႈတႅမ်ႇတီႈသုင် မေႃပိၼ်ႇပႆႇၼပ်ႉ ယမ်ယွမ်းႁၵ်ႉၵၼ် ၵူၼ်းမိူင်းမီးၼႃႈၵၢၼ် ၵၢၼ်မၢၵ်ႇမီးၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ မေႃႁၵ်ႉပႅင်းၶဝ်ႈဢွၵ်ႇၶွၼ်ႈတုမ် ၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇ ပဵၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ႈၸႂ်လဵဝ်ၵၼ်ၵွၼ်ႇ ၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်ပႃႇတီႇလႄႈ ၵၢၼ်သိုၵ်း ၸင်ႇၸၢင်ႈမီးႁႅင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ။

ဝၢၼ်ႈမိူင်းၼိုင်ႈလုၵ်ႈၼႆႉပေႃးၵူၼ်းမိူင်းတုၶ်ႉၵိၼ်း ဢမ်ႇမီးၵၢၼ် ဢမ်ႇမီးလၢႆးလႆႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၵေႃႈဢမ်ႇၸၢင်ႈဢဝ် သင်မႃးၸၢႆႇၶွၼ်ႇပၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ ႁူဝ်ၼႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ဢမ်ႇမေႃပွင် ဢမ်ႇမေႃၵပ်းသိုပ်ႇ ၵႃႉၶၢႆတေႃႇၼွၵ်ႈမိူင်း ဢမ်ႇမေႃပူၵ်းပွင်ႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ဢမ်ႇမေႃသၢင်ႈမေႃသွၼ်မေႃၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်း ႁႂ်ႈမၢၵ်ႈ မီးလီပဵၼ် ယိင်ႈၶႅၼ်းႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းတူၵ်းတႅမ်ႇၽၢၼ်ၵိၼ်းလႄႈ တႃႇၸိုင်ႈမိူင်းတေမီးၸႂ်ႉမီးၸၢႆႇငိုၼ်းတွင်း ၸဵမ်ငိုၼ်းလိူၼ်ၶုၼ်လုမ်းၶုၼ်ၸၢႆး ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်လူင်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵွႆးဢမ်ႇၵႃး ၵၢၼ်သၢင်ႈၵၢၼ်ပွင် ၵၢၼ်ၽွင်းငမ်း ဝၢၼ်ႈမိူင်း ၼိုင်ႈလုၵ်ႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူၵ်းတႅမ်ႇႁၢႆႉၸႃႉၵပ်ႉၵိၼ်းၶၢၼ်ၸႂ်။

ပေႃးမိူဝ်ႈၶုၼ်မိူင်းဢဝ်လၢႆးလႂ်ၵေႃႈလီ မီးဢမ်းၼၢၸ်ႈၽွင်းငမ်းၵွႆး ဢမ်ႇမေႃပွင်ၵေႃႈၸၢင်ႈၵိူတ်ႇပဵၼ် ၵၢၼ်ၸႂ်ႉတိုဝ်း ဢမ်းၼၢၸ်ႈ ၼႂ်းၼၢမ်းၸိုဝ်ႈ ၶုၼ် ၸၼ်ႉတၼ်းႁဵင်းၵၢၼ် ၶိူင်ႈမိုဝ်းၸပ်းတူဝ်ၼႂ်းၼႃႈတီႈတၼ်းႁဵင်းၸိူင်ႉၼင်ႇ ၵွင်ႈ ၵၢင် ဢမ်းၼၢၸ်ႈတႅပ်းတတ်းလူၺ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းသၢလ်ဢမ်ႇပဵၼ်ၵၢင်တတ်းသိလ်(လုမ်းတြႃးဢမ်ႇပၼ်ၵၢင်) ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်လွင်ႈတိုဝ်တၼ်လူင်လႄႈ ငႄႈဢိတ်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ယွၼ်းဢဝ်ဝွၼ်းဢဝ် လူၺ်ႈတၢင်းလီ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ဝိပ်ႇဢဝ်ငႅၼ်းဢဝ် လွၵ်ႇငိုတ်ႈဢဝ် တဵၵ်းတဵင်ဢဝ်လႂ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ၾၢႆႇၼိူဝ်ၵေႃႈ ပွႆႇႁႂ်ႈလုၵ်ႈၼွင်ႉ ဢၼ်ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈၾၢႆႇ ႁူဝ်ၼႃႈႁွင်ႈၵၢၼ် ႁူဝ်ၼႃႈၸုမ်းလူၺ်ႈၸၼ်ႉတၼ်းႁဵင်း တူဝ်ၵဝ်ႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁႃၵိၼ်ၵမ်ႈၸႂ် ၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈၵူႈၸွၵ်ႉၵူႈၸဵင်ႇ ၶုၼ်ၵုမ်းၵၢၼ်ၾၢႆႇၼိူဝ်ၵေႃႈမီးသူၼ်ႇဝႅင်ႇလႆႈၵိၼ်ၸွမ်းၵႂႃႇဝၼ်းဝၼ်း ၸင်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းတူၵ်းတႅမ်ႇလူင်းတိၵ်း တိၵ်းယဝ်ႉ။

ၵၢၼ်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၵေႃႈလီ ၽွင်းယၢမ်းပူၵ်းပွင်ၵေႃႇသၢင်ႈဢဵၼ်ႁႅင်း ဢမ်ႇဝႃႈတႃႇတိုၵ်းဢဝ်လွတ်ႈလႅဝ်း ၵွၼ်းၶေႃၵေႃႈလီ ဢဝ်လွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈပူၵ်းပွင်ၽွင်းငမ်းႁင်းၶေႃၵေႃႈလီ ၵၢၼ်ပူၵ်းပွင်ပိုၼ်ႉတီႈ ထုင်ႉ ဝဵင်း ဢိူင်ႇ ဝၢၼ်ႈ ၼႃႈတီႈ လႅၼ်လိၼ်ဢၼ်ၵုမ်းငမ်းယူႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပေႃးၵူၼ်းမိူင်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇ ၵၢၼ်ယူႇၵၢၼ်သဝ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼိမ်ယဵၼ် ဢမ်ႇမၼ်ႈၵိုမ်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈထၢင်ႇႁၢင်ႈႁဵတ်းႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵၢၼ်ၵႂႃႇတႃႈပႆတၢင်း ဢမ်ႇလွတ်ႈၽေး လႆႈၵူဝ်ႁႄယုပ်းၽၢၼ်ႈငမ်းငႅဝ်ငဝ် လႆႈၾၢင်ႉသတိယူႇၵူႈမိူဝ်ႈၵူႈၶၢဝ်း ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ လီယူႇလီသဝ်း ဢမ်ႇဝႃႈပူႇယႃႈတႃယၢႆး လႆႈတႄႇလႆႈသၢင်ႈ ယၢမ်ႈပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၵတ်းယဵၼ်မႃးၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈ ဝၼ်းမိူဝ်ႈ ၼႆႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဢမ်ႇလီ ဢမ်ႇမီး ဢမ်ႇၸၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလႆႈ ယွၼ်ႉလွင်ႈသုၵ်ႉသၵ်ႉယုင်ႈယၢင်ႈၵေႃႈ တႃႇတေလူႇတေတၢၼ်း တေၸွႆႈတေထႅမ်ၽႂ် ဢီႈသင်ၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈ။ ပွင်ဝႃႈ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇပေႉတူဝ် ၽူႈမႃးၽွင်းၵုမ်းၵမ်ၽွင်းငမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇႁဵတ်းႁႂ်ႈပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇလႆႈလႄႈ ၽူႈၵေႃႉမႃးၵုမ်းငမ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးၼမ်ႉၵတ်ႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉ ၵွမ်ႉမီးဢမ်းၼၢၸ်ႉၵွႆး။

ဢမ်ႇဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁိုဝ် လၢႆၸုမ်းလၢႆၾၢႆႇၼႂ်းၵူတ်းမၢႆ ၼွၵ်ႈၵူတ်းမၢႆၵေႃႈယဝ်ႉ ဢမ်ႇဝႃႈၾၢႆႇလႂ် မႃးယိပ်းၵမ် ၼႃႈတီႈ ၼႆႉ လိူဝ်သေဢမ်ႇႁဵတ်းပၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉၶိုၼ်ႈယႂ်ႇ ယင်းႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ တုၶ်ႉယၢၵ်ႈ ၶၢၼ်ၸႂ်လိူဝ်ၵဝ်ႇထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။ ၵွပ်ႈဝႃႈၽူႈမႃးယူႇၼႂ်းၼႃႈတီႈၼၼ်ႉ ပိူင်ၼိုင်ႈၵေႃႈဢမ်ႇၸႂ်ႈၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ လိူၵ်ႈမႃး လိူဝ်သေဢမ်ႇမေႃ ဢမ်ႇႁူႉ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈဢွပ်ႇဢွမ်ႈပွၼ်ႈသွၼ် ဢမ်ႇမေႃပူၵ်းပွင်သၢင်ႈပၼ်ပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမီးတၢင်းႁူႉၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၼၼ်ႉယဝ်ႉ ယင်းမႃးပဵၼ်ၸဝ်ႈၶိၼ်ဝၢင်းဢမ်းၼၢၸ်ႈ ႁဵတ်းၶုၼ်ၵမ်ၵိၼ်းၶီႇၼဵၵ်းတဵၵ်း တဵင် မၢပ်ႇမႂ်ၵဵပ်းၵိၼ်ၶဝ်ႈၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ်ငိုၼ်းတွင်းထႅင်ႈလႄႈထႅမ်တၢင်းၵိၼ်းပၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၵွႆး။

ယွၼ်ႉၼႆပေႃးၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇပဵၼ်ၼမ်ႉၼိုင်ၸႂ်လဵဝ်လႄႈ တႅၵ်ႇယၢႆႈၵေႃႉၽၢၵ်ႇၵေႃႉၾၢႆႇ ယူႇၵဝ် ယူႇမႂ်းယူႇၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈတေပဵၼ်ၶီႈၶႃႈၶုၼ်လဵၵ်ႉၶုၼ်ယႂ်ႇ ၶုၼ်ၼႂ်းၵူတ်းမၢႆၼွၵ်ႈၵူတ်းမၢႆ ၶွင်ၶုၼ်တင်းလူင် ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ မၢင်ၸိူဝ်းၵေႃႈလေးၶႅင်ႈလေးၶႃ ပဵၼ်ၵႃလႆႈလႅမ်းလုပ်ႇလဵင်ႉၸႂ်ၵႂႃႇဝၼ်းဝၼ်းၵွႆး။

ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်းတေပဵၼ်ယႂ်ႇ မီးဢမ်းၼၢၸ်ႈၸွမ်းၼင်ႇၶေႃႈႁဵၵ်ႈၶၢၼ်ၵၼ်ဝႃႈ “ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်း” ၼႆၼၼ်ႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပဵၼ်ထွႆႈၵႂၢမ်းဢၢင်ႈလၢႆသူပ်းပဝ်ႇ ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈၶုၼ်လုမ်းၶုၼ်ၸၢႆး ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶႃႈတပ်ႉသိုၵ်း ၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵွႆးဢၼ်ပဵၼ်ၶႃႈၵူၼ်းမိူင်း ႁပ်ႉပၢၵ်ႇတေႁဵတ်း ၵၢၼ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်း ၵူၼ်းမိူင်းထုၵ်ႇလႆႈယူႇတႂ်ႈႁူမ်ႈၵတ်းယဵၼ်လူၺ်ႈၼမ်ႉမိုဝ်းၼမ်ႉၵတ်ႉၸိူဝ်းၶဝ်ဢမ်ႇဝႃႈၾၢႆႇလႂ် ၸုမ်းလႂ် ဢၼ်လၢတ်ႈဝႃႈ ႁၵ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈဝၢၼ်ႈမိူင်းသေတင်ႈၸႂ်ၶဝ်ႈမႃးႁၢပ်ႇၵၢၼ်။

မိူဝ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈယူႇယဵၼ်ပဵၼ်သုၶ်း မီးၵၢၼ်မီးငၢၼ်း ၵၢၼ်ၵႃႉၵၢၼ်ၶၢႆလီ ၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးလီ ၼႃႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ တၵ်းတိုၼ်းမီးသူၼ်ႇၸွႆႈငိုၼ်းပၼ်ၶွၼ်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸွႆႈပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်း ၸွႆႈတပ်ႉသိုၵ်း ႁႂ်ႈၵႅၼ်ႇၶႅင်မီးႁႅင်း ႁၢဝ်ႈႁၢၼ်ၵႅၼ်ႇၶႅင်ႇၶိုၼ်ႈယႂ်ႇႁိူဝ်ႈႁိူင်းမိူၼ်မိူင်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉယူႇ။

ၵွပ်ႈၼႆၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇဝႃႈၵူၼ်းၶိူဝ်းသင် ဢၼ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၵိုၵ်းၸိုင်ႈမိူင်း မိူင်းၼၼ်ႉ တၵ်းထုၵ်ႇလႆႈဢွမ်ႇလွမ်ႈၽွမ်ႉ ၶွၼ်ႈႁႅင်းၵၼ် ႁႂ်ႈပဵၼ်ဢၼ်ၼိုင်ႈဢၼ်လဵဝ် ဢမ်ႇယႅၵ်ႈဢမ်ႇထႅၵ်ႇဢမ်ႇၸႅၵ်ႇၶိူဝ်းၵူၼ်း ထၢၼ်ႈၵူၼ်း မီးလီ ၽၢၼ်ၸႃႉ ၸိူဝ်းပဵၼ်ၵူၼ်းၵိုၵ်းပိုၼ်ႉမိူင်းလူၺ်ႈၵၼ် ႁႂ်ႈယႂ်ႇယိင်ႈမီးဢူငဝ်းၵုမ်းၵမ် ၶုၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶုၼ်လုမ်း ၶုၼ်ၸၢႆး ပႃႇတီႇ တပ်ႉသိုၵ်း ၵူႈၸုမ်းၸုမ်း။ ပေႃးၼၼ်ၸင်ႇ ဝၢၼ်ႈမိူင်းတေ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇမီးႁႅင်းၵႅၼ်ႇၶႅင် ယိုတ်းမၼ်ႈယၢဝ်းယိုၼ်းလႆႈ။