ဝဵင်းၵဵင်းတွင်း ပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်မီးတီႈဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈ ၼမ်ႉတူၵ်းတၢတ်ႇႁၢင်ႈလီၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်း ပိုၼ်ႉတီႈ ၵႂႃႇမႃးႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉမိူၼ်ၵဝ်ႇ ဢမ်ႇပေႃးသႂ်ႇၸႂ်ၼိူဝ်လွင်ႈႁႄႉၵင်ႈၶူဝ်ႊဝိတ်ႉယဝ်ႉလႄႈ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈ လၵ်ႉလွမ်မႆႈၸႂ်ၵူဝ်တၢင်းပဵၼ်ၶိုၼ်းၽႄႈလၢမ်းမိူၼ်မိူဝ်ႈလိူၼ်ပူၼ်ႉမႃး။
ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵဵင်းတွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ -“ ယၢမ်းလဵဝ် တီႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ဢွၼ်ၵၼ်ဝႆႉ ဝႆႉမဝ်မၢင်ၵၼ်မႃးၼမ်ၶႃႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢမ်ႇသႂ်ႇၽႃႈပိၵ်ႉပၢၵ်ႇ ။ မွၵ်ႈ 90 % ၼႆႉ ဢွၵ်ႇႁိူၼ်း ၵႂႃႇမႃး မိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉၶႃႈ ။ လီမႆႈၸႂ်ဢေႃႈ။ ၵူဝ်တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ၽႄႈလၢမ်းမႃး ထႅင်ႈၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ။ တၢင်းပဵၼ်ဢူဝ်ႊမီႊၶရွၼ်ႊ ဢၼ်ဢွၵ်ႇမႃးမႂ်ႇၼႆႉသမ်ႉလႆႈႁူႉဝႃႈ ၽႄႈလၢမ်းၵၼ်ဝႆးၼႃႇၼႆ။ ဢၼ်ၵဝ်ႇတေႁၢႆ ဢၼ်မႂ်ႇပေႃး ပေႃႇမႃးထႅင်ႈယဝ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။
ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉလၢမ်းၽႄႈသေ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ပၢႆးမၢၵ်ႈမီး။ ယွၼ်ႉသိုၵ်းယိုတ်းမိူင်းလႄႈ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယိင်ႈၶႅၼ်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ ဢမ်ႇမီးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢၼ်ၸွႆႈထႅမ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းလႄႈ ယၢမ်းလဵဝ်ၵူၼ်းမိူင်းၵဵင်းတွင်းၶိုၼ်းဢွၼ်ၵၼ်ပိုတ်ႇႁၢၼ်ႉ ပိုတ်ႇၵၢတ်ႇ ၶၢႆၶူဝ်း ၶိုၼ်းမိူၼ်ၵဝ်ႇယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။
“ ပၢႆလိူဝ်လႅင်း ဢိၼ်ႊတိူဝ်ႊၼႅတ်ႊ/ ၾူၼ်း ဢမ်ႇလီ၊ ၵပ်းသိုပ်ႇၵၼ်ယၢပ်ႇ။ ၾၢႆႇမေႃယႃလူင်/ ႁွင်ႈၵၢၼ်ပၢႆးယူႇလီၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇဢွၵ်ႇ ၶၢဝ်ႇသင်ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈယေႃးၵႃႇၼႆႉ ။ ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ ၵူၼ်းၸပ်းတင်းပဵၼ် မီးၵႃႈႁိုဝ် လူႉတၢႆ ၵႃႈႁိုဝ် ၸပ်းမႂ်ႇၵႃႈႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇလႆႈႁူႉသင်ယဝ်ႉၶႃႈ။ ၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ယဝ်ႉၼႆသေ ဢွၼ်ၵၼ် ယူႇမဝ်ၵိၼ်မၢင်ၵၼ်ႁိုဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇ ႁူႉယဝ်ႉၶႃႈ”- ၵူၼ်း ၵဵင်းတွင်း လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ဢိင်ၼိူဝ် လွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၸိူဝ်းမႆႈၸႂ်တႄႉ ဢွၼ်ၵၼ်တုၵ်းယွၼ်းလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၾၢင်ႉယူႇၾၢင်ႉၵိၼ် ၾၢင်ႉၵႂႃႇပႆ၊ ႁႂ်ႈႁဵတ်းၸွမ်းပၵ်းပိူင် သႂ်ႇတိုဝ်းၽႃႈတူမ်းသူပ်း၊ ယူႇႁၢင်ႇ ၊လၢင်ႉမိုဝ်း တႃႇၵၢင်းယၢၼ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ လႄႈ ဢူဝ်ႊမီႊၶရွၼ်ႊ ဝႃႈၼႆ။
ဝဵင်းၵဵင်းတွင်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းပိုၼ်ႉတီႈ ႁူႉၸွမ်းသဵၼ်ႈမၢႆ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉတေႃႇထိုင် ၵၢင်လိူၼ်ဢေႃႊၵတ်ႊသ် 2021 ၼၼ်ႉတႄႉ မီး 50 ၵေႃႉ လူႉတၢႆ 5 ၵေႃႉ။ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်းလုၵ်ႉတၢင်ႇတီႈ ဢၼ်မႃးသၢင်ႈၾၢႆ ၵဵင်းတွင်း ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
