Thursday, April 25, 2024

ၵွၼ်ႇပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ၵမ်း 3 ၼေႇပျီႇတေႃႇ RCSS/SSA ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉသင်?

Must read

(ႁူပ်ႉထူပ်းတွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၽူႈၼမ်းၼႂ်း 3 RCSS/SSA)

ၼႂ်းဝူင်ႈၵၢင်ၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 လိူၼ် ၵွၼ်ႇၼႃႈပႆႇၸတ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၸၼ်ႉမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် (ပွၵ်ႈၵမ်း 4) ႁိုဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႂ်းလိူၼ်မေႊၼႃႈၼႆႉ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS မီးယိူင်းဢၢၼ်း/လွၵ်းၸုၵ်း တေၸတ်း ND တႆး။ လွင်ႈၼႆႉ ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း ၽူၼမ်းၼႂ်း 3 RCSS/SSA ၊ ဢၼ်ႁပ်ႉပုၼ်ႈၽွၼ်း ၼႂ်းၸုမ်းၽူႈၼမ်းၼႂ်း UPDJC တွပ်ႇလၢတ်ႈၶေႃႈတွင်ႈထၢမ် ၸုမ်းၶၢဝ်ႇၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈ ၼင်ႇၼႆ။

- Subscription -
ၸဝ်ႈသိုၵ်းလူင်ၸၢႆးငိုၼ်း

ထၢမ်-ယူႇတီႈၸုမ်း RCSS ႁၼ်ထိုင်ၼိူဝ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႆႉ ပဵၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-တေႃႈလဵဝ်မၼ်းပႆႇလႆႈၸတ်း။ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼႆႉ ပိူင်မၼ်းမီးဝႆႉဝႃႈ ၼိုင်ႈပီတေၸတ်း 2 ပွၵ်ႈ။ ဢၼ်ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းၵႃႈပူၼ်ႉမႃး ၵမ်ႈၽွင်ႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ မၼ်းတေသုမ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ပေႃးမႃးတူၺ်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ NLD ၶဝ်ၼႆၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၶဝ်ၶိုၼ်ႈမႃး 2 ပီပၢႆယဝ်ႉ၊ ၶၢဝ်းယၢမ်းၶဝ်ၵေႃႈၵိုတ်းထႅင်ႈမွၵ်ႈ 2 ပီပၢႆၵူၺ်းယဝ်ႉ၊ ပေႃးဝႃႈထိုင်မႃးပီ 2020 တေမီးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ ပေႃးပီ 2019 ၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းတေၵဵဝ်ႇၵပ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ၊ လူဝ်ႇႁၢင်ႈႁႅၼ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈလႄႈ ဢၼ်ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ တႃႇတေပၵ်းၸႂ် ဝႆႉၼမ်ႉၼၵ်းၼိူဝ်ၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းတေယၢပ်ႇ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဢမ်ႇဝႃႈၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း EAOs ၊ ဢမ်ႇဝႃႈတၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ဢမ်ႇဝႃႈတၢင်းပႃႇတီႇ တင်းသၢမ်ၾၢႆႇၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈဝႃႈႁဝ်းလီဢွၼ်ၵၼ်ၸတ်းႁဵတ်းယူႇ၊ ၵွၼ်ႇပႆႇထိုင်ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈၼႆႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ၼႆႉ ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းႁႂ်ႈမၼ်းႁဵတ်းလႆႈ 3-4 ပွၵ်ႈလႄႈ။ ၼိုင်ႈပွၵ်ႈလႂ်ႁႂ်ႈႁဝ်းလႆႈမႃး ၶေႃႈလႆႈၸႂ်မွၵ်ႈ 20 ၶေႃႈ၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ 30 ၶေႃႈ 40 ၶေႃႈ။ ပေႃးႁဵတ်း 3 ပွၵ်ႈ ႁဝ်းလႆႈၶေႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်မႃးမီးမွၵ်ႈပၢၵ်ႇပၢႆ၊ ႁဝ်းၸၢင်ႈလႆႈပႃးတင်းလွၼ်ႉမွၼ်းမၼ်း။ ပေႃးၸိူင်ႉၼၼ် ႁဝ်းၶႃႈတေၸၢင်ႈလႆႈမႃးပိူင် ပိုၼ်ႉထၢၼ်တႃႇတေၵေႃႇတင်ႈမိူင်းၾႅတ်ႊၻရႄႊ။

ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေႁဵတ်းၼႆႉ တေႃႈလဵဝ်မၼ်းမႃးၶမ်တီႈ တႃႇတေယၢင်ႈၵႂႃႇၸူးပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်၊ ၼႂ်းၵႄႈမၼ်းႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈႁဵတ်း ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း၊ ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ/ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်း၊ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ဢၼ်ၼႆႉပႆႇတဵမ်ထူၼ်ႈ။ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် ပေႃးဢမ်ႇပႃးသဵင်ၵူၼ်းမိူင်း သဵင်ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၽႂ်မၼ်း မၼ်းတေၵႂႃႇယၢပ်ႇ။ ယူႇတီႈမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈသေ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈတေၵႂႃႇဢုပ်ႇထႅင်ႈပွၵ်ႈၵမ်း 3 ပေႃးဢမ်ႇပႃးသဵင်ၵူၼ်းမိူင်း မၼ်းၵေႃႈတေပဵၼ်သဵင်မုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၵူၺ်း။

ပူၼ်ႉမႃး 2-3 ပွၵ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတၢင်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉ မၼ်းပဵၼ်သဵင်မုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၵူၺ်း၊ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၸုမ်းၽႂ်ၸုမ်းမၼ်းလၢႆၸုမ်းၵေႃႈၶႂ်ႈဢဝ်သဵင်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းပဵၼ်ၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ၊ ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆယဝ်ႉ ၸင်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇတၢင်ႇၵႂႃႇဢုပ်ႇ မၵ်းမၼ်ႈပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ ပေႃးဢဝ်ႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ မုင်ႈမွင်းဢၼ်လီတီႈသုတ်းယူႇ ဢၼ်လီသေပိူၼ်ႈယူႇ။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉယူႇ၊ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈမၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်မႃး တေႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ် ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉယူႇ၊ တွၼ်ႈၾၢႆႇမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ မီးၸိူင်ႉၼႆ။

ထၢမ်-ယွၼ်ႉပႆႇလႆႈႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးလႄႈ ၸွင်ႇ RCSS သမ်ႉတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႆႉၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-တႃႇတေၵႂႃႇၸူးပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင် ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ၼၼ်ႉ ၼႂ်းၵႄႈမၼ်းမီး 2 ၶၵ်ႉ၊ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႈၼႃႈလႄႈ ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ ပေႃးယဝ်ႉ တေမီးပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းၽႂ်မၼ်း။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ယူႇတီႈမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁဵတ်း ၵမ်ႈၽွင်ႈယဝ်ႉ၊ တႃႇတေၵႂႃႇပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်းႁဝ်းၶႃႈဝႃႈ တေႁဵတ်း 20 တီႈ ၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ ၼွၵ်ႈမိူင်းတႆး။ ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉ ၽိူဝ်ႇႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်း ႁဝ်းၶႃႈမီးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ မိူၼ်ၼင်ႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတႄႉပၼ်ႁဵတ်းယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းသမ်ႉဢမ်ႇပၼ်ႁဵတ်း သမ်ႉမႃးႁၢမ်ႈ၊ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းမူတ်း။ ပေႃးဢမ်ႇလႆႈႁဵတ်းမူတ်းၼႆၵေႃႈ သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈဢမ်ႇလႆႈမူတ်း။

ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းၵႂႃႇ 14 တီႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈလႆႈယဝ်ႉႁႃႉၼႆ ပဵၼ်ၶေႃႈထၢမ်။ ၵွပ်ႈသင် မိူဝ်ႈႁဝ်းၶႃႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ တပ်ႉသိုၵ်းၶဝ်ဢဝ်သိုၵ်းမႃးဝႅတ်ႉမႃးလွမ်ႉ၊ ပေႃးၼၼ်ၵူၼ်းမိူင်းၵူဝ်၊ ပေႃးဝႃႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းလုၵ်ႉလၢတ်ႈၼႆၵေႃႈ ၾၢႆႇ SB ၶဝ်၊ ၾၢႆႇၸယၽၶဝ်၊ ၾၢႆႇၸဝ်ႈၼႃႈတီႈတပ်ႉၶဝ် ထၢႆႇၶႅပ်းႁၢင်ႈ၊ ထၢႆႇဝီႊၻီႊဢူဝ်ႊ ၵေႃႉတေႃႇၵေႃႉၵူႈၵေႃႉ။ ပေႃးၼၼ် ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁဵတ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းပဵၼ်သဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း ၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇႁိုဝ် ႁဝ်းၶႃႈထတ်းသၢင်တူၺ်းယူႇ။

တီႈၼႆႈ ပိူၼ်ႈမႃးလွၵ်ႇႁဝ်းသေႁဝ်းလႆႈလၢတ်ႈ၊ ၵမ်ႈၽွင်ႈဢၼ်ႁတ်းလၢတ်ႈၵေႃႈတေမီး၊ ဢမ်ႇႁတ်းလၢတ်ႈ ၵေႃႈတေမီး၊ သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼႆႉ တႃႇလႆႈမၼ်းယၢပ်ႇ၊ မၼ်းတေဢမ်ႇထိုင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။ ပိူၼ်ႈမႃးဝႃႈႁဝ်း မႃးလွၵ်ႇႁဝ်း ပႃးၵွင်ႈပႃးၵၢင်ႇမႃးဝႅတ်ႉၵၼ် ဢၼ်ၼႆႉၾၢင်ႁၢင်ႈမၼ်းဢမ်ႇလီ၊ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ႁႂ်ႈႁတ်းလၢတ်ႈဢွၵ်ႇတင်းပိုၵ်းၼၼ်ႉ မၼ်းတေယၢပ်ႇ။ တီႈၼႆႈၵေႃႈ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈမႃးသဵင်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇႁိုဝ်၊ ၸွင်ႇမၼ်းဢွၵ်ႇမႃးၼႂ်းႁူဝ်ၸႂ်ၶဝ်တႄႉတႄႉႁိုဝ်၊ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉထတ်းသၢင်ဢၼ်ၼႆႉဢၼ်ၼိုင်ႈ။

တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ လွင်ႈဝႃႈႁဝ်းၶႃႈ တေႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆၼၼ်ႉ ဢွင်ႈတီႈမၼ်း ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်ယဝ်ႉ၊ ပေႃးဢဝ်ၶၵ်ႉၵၢၼ်မၼ်းဝႃႈၵေႃႈတေလႆႈႁဵတ်း။ တႃႇတေႁဵတ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈတိုၵ်ႉသိုပ်ႇငူပ်ႉငီႉတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းယူႇ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ ပေႃးဢမ်ႇပႃးသဵင်ၵူၼ်းမိူင်း တႃႇၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းတင်းမူတ်း ၶႂ်ႈပဵၼ်သင်ၼႆ ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇၵေႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၵႂႃႇလၢတ်ႈသင်၊ ၵွပ်ႈဝႃႈသဵင်မုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်း RCSS တႄႉႁဝ်းလၢတ်ႈဝႆႉယဝ်ႉ။

ၵွပ်ႈၼႆ တေႃႈလဵဝ်ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ဝႃႈ တေၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆး၊ ပေႃးမႃးတူၺ်းၶၢ ဝ်းယၢမ်းမၼ်း မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉၶၢဝ်ႉၶၢဝ်ႉမၼ်းၵိုတ်းထႅင်ႈမွၵ်ႈ 3 လိူၼ်။ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်ၼႆႉ မီးယိူင်းဢၢၼ်းဝႃႈ ၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈပေႃးၸတ်းလႆႈ ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ။ မိူဝ်ႈလႂ်ၸတ်းလႆႈယဝ်ႉ တေဢဝ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ ဢွၵ်ႇမႃးၽိုၼ်လိၵ်ႈၽိုၼ်လၢႆး ၸင်ႇတေၸၢင်ႈၵႂႃႇတၢင်ႇ၊ ဝၢင်းၽႅၼ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ တေပဵၼ်မႃးဢမ်ႇပဵၼ်မႃးတႄႉ တေပဵၼ်ထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

မိူဝ်ႈဢွၼ်တၢင်း ႁဝ်းၶႃႈဢၢၼ်းၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ 21 ပွၵ်ႈၵမ်းထူၼ်ႈ 3 ၼႆႉၼႂ်းလိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ ဝူင်ႈလိုၼ်းသုတ်း ႁဝ်းဝႃႈၼၼ်ဝႆႉ။ မၼ်းဢမ်ႇပဵၼ်သေ မၼ်းၶၢမ်ႈမႃးဝႆႉ၊ ၵမ်းၼႆႉတႄႉလၢႆၾၢႆႇၵေႃႈမႆႈၸႂ်ဝႃႈ ပေႃးမၼ်းႁိုင်ၼၢၼ်းၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း ၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇသၢင်ႇထုၵ်ႇ။ ၸင်ႇၶိုၼ်းမႃးဢုပ်ႇၵၼ်တီႈပၢင်ၵုမ် JICM ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉဝႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းမႃးၸမ်တဵမ်ပီယဝ်ႉ၊ ၵူဝ်မၼ်းဢမ်ႇမႅၼ်ႈၸွမ်းပိူင် NCA ၼႆလႄႈ ၸင်ႇမႃးငူပ်ႉငီႉၵၼ်ဝႃႈ တေၸတ်းၼႂ်းလိူၼ်မေႊ။

ၸိူဝ်းၵဵဝ်ႇၶွင်ႈၼႆႉ ႁဝ်းတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ငူပ်ႉငီႉယူႇ ပိူင်လူင်မၼ်းပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်း၊ တေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးသၢင်ႇထုၵ်ႇၵူႈၾၢႆႇၸိူဝ်းၼႆႉ ငဝ်းလၢႆးမၼ်းမီးဝႆႉၸိူင်ႉၼႆ။

ထၢမ်-တႃႇတေႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ လွင်ႈၸုၵ်းမၼ်ႈ RCSS မီးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-ပေႃးဝႃႈႁဝ်းၶႃႈ ဢမ်ႇလႆႈၸတ်းပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ မၼ်းဢမ်ႇပႃးသဵင်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း။ တႃႇတေၵႂႃႇတီႈၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈမီးပၢင်လူင်ႈၼႃႈ ပၢင်ႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းလၢႆလၢႆတီႈ။ တီႈပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ပေႃးဢဝ်ၵၢၼ်မိူင်းဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်တၢင်းၵၢၼ်။ သဵင်ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်လႆႈမႃးၵူႈတီႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈၶိုၼ်းဢဝ်မႃးထတ်းထွင်ထႅင်ႈ ႁႂ်ႈမၼ်းၶဝ်ႈၸွမ်းပိူင်။ ပေႃးဢဝ်ယူင်ႉၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်းဝႃႈၼႆ တေလႆႈမႃးမၵ်းမၼ်ႈတီႈၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၵွၼ်ႇ၊ ၼႆႉပဵၼ်ၵၢင်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်းတႆးၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇယဝ်ႉ မၵ်းမၼ်ႈတီႈၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇဢဝ်ၵႂႃႇတီႈပၢင်ၵုမ်ပၢင်လူင်။ ပေႃးဢဝ်ၶေႃႈၸုၵ်းမၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈဝႃႈတႄႉ ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆႉ တေၶတ်းၸႂ်ႁႂ်ႈမၼ်းႁဵတ်းလႆႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တႃႇတေႁဵတ်းလႆႈၼၼ်ႉၵေႃႈ တေလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းငူပ်ႉငီႉၵူႈၾၢႆႇ။

ၼႂ်းမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈ RCSS ၵေႃႈလီ၊ ပႃႇတီႇၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈလီ၊ ၼႂ်းၸုမ်းတႆးႁဝ်းၶႃႈလၢႆလၢႆၸုမ်း တေလႆႈၶိုၼ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်၊ ႁဝ်းၶႃႈတေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးသၢင်ႇထုၵ်ႇၵူႈၾၢႆႇ။ ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်၊ ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈမႃးဢၼ်ပဵၼ်လွၼ်ႉမွၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းဝၢင်းၽႅၼ်ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။

ထၢမ်-တႃႇတေၶဝ်ႈႁူမ်ႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်ၼႆႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၸိူင်ႉႁိုဝ်ၽွင်ႈၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-လွင်ႈၼႆႉ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ။ တႃႇႁဝ်းၶႃႈတေႁဵတ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈဢၢၼ်းလူင်းႁူပ်ႉထူပ်းၵူၼ်းမိူင်း တင်းမူတ်း 20 တီႈ၊ ၼႂ်းၵႃႈ 20 တီႈၼႆႉ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈလႆႈထူပ်းၵူၼ်းမိူင်းသေ ဢဝ်သဵင်ၶဝ်မႃးၼႆႉ မီးယူႇ 14 တီႈ၊ ၵိုတ်းယူႇထႅင်ႈမွၵ်ႈ 5-6 တီႈ။ တေႃႈလဵဝ် ဢၼ်ၵိုတ်းယူႇ 5-6 တီႈၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတေၶတ်းၸႂ် ႁႂ်ႈပေႃးၸၢင်ႈလူင်းႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်။ လူင်းႁူပ်ႉထူပ်းၵၼ်ၼႆႉ တေၸႂ်ႉလၢႆးလႂ်လူင်းႁူပ်ႉထူပ်း ဢဝ်ၵၢင်ၸႂ် ပၢင်ၵုမ်လူင်ႈၼႃႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ၊ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈလႆႈမႃးမူတ်းယဝ်ႉ တေလႆႈၵႂႃႇထႅင်ႈၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၼႆႉ မိူဝ်ႈလဵဝ် ႁဝ်းၶႃႈလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉဝႃႈ တေၵႂႃႇၸတ်းတီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း။ ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးၸၢင်ႈၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတိုၵ်ႉဢုပ်ႇဝႆႉပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉယူႇ၊ ပိူင်လူင်မၼ်းပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်း၊ ပေႃးငဝ်းလၢႆးလီၵူႈၾၢႆႇၵေႃႈ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 1-2 လိူၼ်ၼႆႉၵေႃႈ ၸၢင်ႈၸတ်းလႆႈ။ မီးတီႈႁဝ်းဢုပ်ႇၵၼ်။ ဢုပ်ႇၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တၢင်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တင်းၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇ၊ ၼႂ်းၸုမ်းတႆးႁဝ်းၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ႁဝ်းတေလႆႈဢုပ်ႇၵၼ်။ ႁဝ်းတေႁဵတ်းႁိုဝ် ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးလီၵူႈၾၢႆႇ၊ ႁဝ်းတိုၵ်ႉၶတ်းၸႂ်ယူႇ။

ထၢမ်- ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်း ဢမ်ႇဝႃႈပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင်၊ ဢမ်ႇဝႃႈပၢင်ၵုမ်ၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ယူႇတီႈၸဝ်ႈႁဝ်းၶႂ်ႈလၢတ်ႈသင် ၽွင်ႈၶႃႈ?။

တွပ်ႇ-ပေႃးယူႇတီႈမုၵ်ႉၸုမ်းႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ပဵၼ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ။ ပေႃးလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵေႃႈပွင်ႇဝႃႈလႆႈၸႂ်ယဝ်ႉ၊ ပေႃးႁဝ်းလႆႈၸႂ်ၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇၼႂ်း NCA မၵ်းမၼ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ တေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း၊ ၼႂ်းၼၼ်ႉတေမီးသုၼ်ႇလႆႈ၊ မီးပၵ်းပိူင်ဢၼ်တေလႆႈႁဵတ်းၸွမ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈတေၵႂႃႇၸွမ်း NCA ။ ၸွမ်းၼင်ႇဢၼ်သုၼ်ႇလႆႈမီးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေၵႂႃႇၸွမ်း တေႁဵတ်းၸွမ်း။

NCA ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၶူဝ်လႆၵၢႆႇၸူး တႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း၊ NCA ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈယိူင်းမၢႆသုင်သုတ်း၊ မၼ်းပဵၼ်ၶူဝ်လႆၵၢႆႇၸူး တႃႇပဵၼ်မႃးပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၵူၺ်း။ တေႃႈလဵဝ် ပၢင်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၵေႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇၶၵ်ႉၵၢၼ် NCA ၼၼ်ႉပဵၼ်မႃးယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ Process မၼ်းဢွၵ်ႇမႃး ၽွၼ်းၵၢၼ်မၼ်းၼၼ်ႉ ၸွင်ႇမၼ်းပဵၼ်တႃႇႁဝ်းႁိုဝ်။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႂ်း NCA ၼၼ်ႉ မၼ်းတႅမ်ႈဝႆႉဝႃႈ တႃႇတေၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ မၼ်းတေဢိင်ၼိူဝ်ၽွၼ်းၵၢၼ် ဢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းသေ ႁဵတ်းၸွမ်း တေၵေႃႇသၢင်ႈၵႂႃႇ။ မိူဝ်ႈႁဝ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ၽွၼ်းၵၢၼ်မၼ်းၼၼ်ႉ မၼ်းလူဝ်ႇပဵၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇႁဝ်းၶႂ်ႈပဵၼ်၊ ဢၼ်ၼႆႉမၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ။ ၵွပ်ႈၼႆ တႃႇႁႂ်ႈၽွၼ်းၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၸွမ်းၼင်ႇၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးႁဝ်းၶႃႈ မၼ်းလမ်ႇလွင်ႈ၊ မၼ်းမီးတီႈၼမ်ႉၵတ်ႉႁဝ်းၶႃႈ။

ၵွပ်ႈၼႆ မိူဝ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈဢုပ်ႇဢူဝ်းပိူၼ်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်၊ ႁဝ်းၶႃႈတေၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇ ဢွၵ်ႇသဵင်လဵဝ်ၵၼ်လႆႈၵႃႈႁိုဝ်၊ ႁဝ်းၶႃႈတေၶဵင်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ် ဢူၼ်ႈလႆႈၵႃႈႁိုဝ်၊ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈယွၼ်ႇယၢၼ်းမွၵ်ႈၵႃႈႁိုဝ်၊ တီႈၼႆႈႁဝ်းၶႃႈ တေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း၊ တေလႆႈဝႆႉၸႂ်ယိုၼ်းယၢဝ်း၊ တေလႆႈၽိူမ်ႉထႅမ်ၼမ်ႉၵတ်ႉၵူၼ်းႁဝ်းၵူႈၾၢႆႇၾၢႆႇ ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးၶိုတ်းပိူၼ်ႈ၊ တွၼ်ႈလႂ်တွၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈၶတ်းၸႂ်တႄႉတႄႉ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈထွမ်ႇတူၺ်း သဵင်ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၶဝ်ၸဝ်ႈၶႂ်ႈႁဵတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉပိူၼ်ႈဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ၊ ႁႅင်းၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ။ ပေႃးဢဝ်ၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ 1 ၵေႃႈတေလႆႈပဵၼ် 1 ၵူၺ်း၊ 2 ၼႆၵေႃႈတေလႆႈပဵၼ် 2 ၵူၺ်း။ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ဝႆႉၼၵ်းတီႈသဵင်ႁူဝ်ၸႂ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁဝ်းၶႃႈထွမ်ႇ ဢုပ်ႇ ယွၼ်းတၢင်းၶႆႈၸႂ်တီႈၵူၼ်းမိူင်း။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈ တီႈဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃး ပႃးၼႂ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်ၵေႃႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈၶဝ်ႈမႃးၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈႁပ်ႉတွၼ်ႈယူႇ။

ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၶၢဝ်းတၢင်းမိူဝ်းၼႃႈၼႆႉ တႃႇတေၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵွပ်ႈႁဝ်းပဵၼ်ၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA လႄႈမၼ်းတေလႆႈၵႂႃႇၸွမ်း NCA ။ ပေႃးလႆႈမႃးလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ယဝ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မီးဝႆႉၼၼ်ႉ တေမူၼ်ႉမႄးပိူင်ပိုင်းၸိုင်ႈမိူင်း (2008 ဢၼ်မီးယူႇမိူဝ်ႈလဵဝ်)။ ပေႃးဝႃႈၼႂ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းၼႆႉ မၼ်းပႃးပိူင်/မူႇပိူင်ၾႅတ်ႊၻရႄႊၼမ်ၼမ်ၵေႃႈ တေလႆႈဢဝ်ၼၼ်ႉၶိုၼ်းမႃးသႂ်ႇ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵွၼ်ႇ ဢၼ်ႁဝ်းၶႃႈၶႂ်ႈၵေႃႇတင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊၸိုၼ်ႈၸၢင်ႇၼၼ်ႉ တေပဵၼ်မႃးမိူဝ်ႈၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ၵူၺ်းၵႃႈ လွင်ႈၼႆႉမၼ်းတေၸၢင်ႈပဵၼ်ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 2-3 ပီၼႆႉႁႃႉ၊ ႁဝ်းၵေႃႈဢမ်ႇႁူႉ။ တေဢၢၼ်ႇႁူဝ် 10 ပီ 20 ပီမၼ်းႁႃႉၼႆၵေႃႈ မီးတီႈႁဝ်းၶဝ်ႈႁႃၵၼ် ႁဝ်းဢုပ်ႇၵၼ် ႁဝ်းငူပ်ႉငီႉၵၼ်လႆႈ၊ ၵူႈၾၢႆႇၵေႃႈတေလႆႈၽွမ်ႉသဵင်ပဵင်းပၢၵ်ႇၵၼ်။ မိူၼ်ၼင်ႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း EAOs ႁဝ်းၶႃႈမီး 20 ၸုမ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလူဝ်ႇပဵၼ်သဵင်လဵဝ်ၵၼ်။ ဢၼ်ယူႇၼွၵ်ႈတူင်ႇဝူင်း NCA မီးဝႆႉ 10 ၸုမ်း၊ ဢၼ်ယူႇၼႂ်းတူင်ႇဝူင်း NCA မီး 10 ၸုမ်း၊ ႁဝ်းၶႃႈမီးဝႆႉသွင်ၾၢႆႇ။ မီးဝႆႉသွင်ၾၢႆႇသေတႃႉ ပေႃးဝႃႈၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၶႃႈမိူၼ်ၵၼ်၊ ၶဝ်ၸဝ်ႈဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈမႃးၵေႃႈ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၵၢင်ၸႂ်ႁဝ်းၶႃႈမိူၼ်ၵၼ်လႄႈ ႁဝ်းဢုပ်ႇၵေႃႈမၼ်းပႃးၶဝ်ၸဝ်ႈ၊ တင်ႈတႄႇလၢႆးၼႆႉၵႂႃႇ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈၶပ်းၶိုင်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇ။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ၶၢဝ်းယၢမ်းတေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ မၼ်းပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈၶၢႆႉပုတ်ႈ။ တၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ ပေႃးဢဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈဝႃႈ မၼ်းမီးသွင်ပၢၼ်ယဝ်ႉ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈမီးသွင်ပၢၼ်ယဝ်ႉလႄႈ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈ ပေႃးဝႃႈၾၢႆႇႁဝ်းၶႃႈဢွၼ်ၵၼ်ၶတ်းၸႂ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ ဢုပ်ႇဢူဝ်း ၶဝ်ႈႁႃၵူႈၾၢႆႇ၊ ငူပ်ႉငီႉၵၼ် မၼ်းတေမႃးလွႆးလွႆးပဵၼ်ၶၵ်ႉပဵၼ်ၶၵ်ႉ။ ၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ပိူင်ဢုပ်ႉပိူင်ႇၽွင်းငမ်းမိူင်းၼႆႉ မၼ်းမီးမႃး 60-70 ပီယဝ်ႉ၊ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉတေမႃးလႅၵ်ႈလၢႆႈၵမ်းလဵဝ်ၼႆ မၼ်းတေယၢပ်ႇ၊ မၼ်းတေလႆႈၸႂ်ႉၶၢဝ်းယၢမ်း၊ တေလႆႈဝႆႉၸႂ်ယိုၼ်းယၢဝ်း၊ တေလႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵူႈၾၢႆႇ၊ တေလႆႈၶဝ်ႈႁႃၵၼ်ဢုပ်ႇၵၼ်၊ ၸႂ်ႉလၢႆးဢုပ်ႇဢူဝ်းၼိူဝ်ၽိူၼ် ၵႄႈၶႆပၼ်ႁႃ။ တွၼ်ႈႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ႁဝ်းၶႃႈယုမ်ႇယမ်ဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈတၢင်းၼိုင်ႈၵေႃႈ ၶႂ်ႈပွင်ႇလႅင်းလၢတ်ႈၼႄ ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းဝႃႈ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈငဝ်းလၢႆးၵၢၼ်ဝၢၼ်ႈၵၢၼ်မိူင်း၊ ဢမ်ႇဝႃႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ် ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈၼႆႉ မၼ်းလႅၵ်ႈလၢႆႈဝႆးၼႃႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈထုၵ်ႇလီလဵပ်ႈႁဵၼ်း ၼင်ႇၵႃႈပွင်ပဵၼ်လႆႈ၊ ဢမ်ႇဝႃႈၵၢၼ်မိူင်း ၵၢၼ်သိုၵ်း ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းၶေႃႈမုလ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ႁႂ်ႈမၼ်းပေႃးၶိုတ်းတၼ်းၸွမ်းငဝ်းလၢႆးၼႂ်းမိူင်း ငဝ်းလၢႆးၼွၵ်ႈမိူင်း တွၼ်ႈၶႃႈႁဝ်းၶႂ်ႈၾၢၵ်ႇထိုင် ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ၵမ်းလိုၼ်းသုတ်းမီးၸိူင်ႉၼႆၶႃႈဢေႃႈ။

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း