ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းထုင်ႉဝဵင်းၵေးသီး ၶႂ်ႈလႆႈသဵၼ်ႈတၢင်း ၶဝ်ႈၸူးၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇ ဢႃယု ႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထုင်ႉဝၢၼ်ႈၸိင်း မိူင်းယၢင်း မီးၵၢင်ၸႂ်ၶႂ်ႈလုမ်းလႃးၵုမ်းၵေႃႇၵွင်းမူးၵဝ်ႇၵႄႇ ႁွႆးမိုဝ်းတႆး ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇပီ တီႈဢၼ်ၵႆဝၢၼ်ႈၵူၼ်းၼႂ်းထုင်ႉ ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး ၸိူင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း။

 ၵူၼ်းထုင်ႉဢိူင်ႇမိူင်းယၢင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၵွင်းမူးၼႆႉ ၸိုဝ်ႈႁွင်ႉဝႃႈၵွင်းမူး ၵျွင်းဝတ်ႉ။  ပဵၼ်ၵွင်းမူးလၢႆးမိုဝ်းတႆး ပဵၼ်ၵွင်းမူးၸေႃးတိ – ၶႃႈဢေႃႈ။ ပဵၼ်လၢႆးမိုဝ်းတႆး ယိၼ်းၵူၼ်းထဝ်ႈဝႃႈတႄႉ မွၵ်ႈ 200 ပီၼႆႉလႅပ်ႈမီးယဝ်ႉၼႆဢေႃႈ။ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ မၼ်းယူႇၵႆၵူၼ်း ၵႆဝၢၼ်ႈ ။ တႃႇၵႂႃႇၸူးလုမ်းလႃးၵေႃႈယၢပ်ႇ။ ႁဝ်းၶႃႈၶႆႈၸႂ်ယႂ်ႇႁႅင်းၵူၼ်း ႁႅင်းငိုၼ်းတီႈပီႈၼွင်ႉတီႈၸမ်တီႈၵႆ တႃႇႁႂ်ႈလႆႈမႃးဢႅဝ်ႇယဵမ်ႈသၽႃႇဝ လႄႈ တႃႇမႃးဝႆႈသႃ ၽြႃးၵဝ်ႇၵႄႇ ၶႃႈဢေႃႈ”- ဝႃႈၼႆ။

ၵျွင်းဝတ်ႉ ၼႆႉ  မီးၾၢႆႇတၢင်းတူၵ်း ယၢၼ်ၵႆတၢင်းဝၢၼ်ႈၸိင်း မွၵ်ႈ 4 လၵ်း ၊ ယၢၼ်ၵႆတၢင်းမိူင်းယၢင်း 3 လၵ်း ။ ၼႂ်းၵျွင်းဝတ်ႉၼၼ်ႉမီးႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးၵဝ်ႇၵႄႇ သူႇလဵၵ်ႉ/ယႂ်ႇ/ ၼင်ႈ/ၵိင်း ၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း၊ ဢမ်ႇယွမ်းမွၵ်ႈ 500 သူႇ ၵူၼ်းၼုမ်ႇထူင်ႉၼမ်ႉၸၢင်ဢၼ်လႆႈႁွတ်ႈထိုင်ဝႆႈသႃၼၼ်ႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။

“လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းယၢင်း လႄႈဝၢၼ်ႈၸိင်း သွင်ဝၢၼ်ႈၼႆႉ ၵႆႉၵႆႉမႃးတီႈၽဵဝ်ႈလုမ်းလႃးယူႇၼႆဢေႃႈ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁႅင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၺ်းတႄႉ တႃႇတေမီးသဵၼ်ႈတၢင်းၶဝ်ႈၸူးၵွင်းမူးလႄႈၵျွင်းၽြႃးလႆႈလီလီတႄႉဢမ်ႇငၢႆတႄႉၼင်ႇၵဝ်ႇၶႃႈ။ ႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးမၢင်ၸဝ်ႈၵေႃႈၵွႆၽွင်ႈယဝ်ႉ။မၢင်ၸဝ်ႈၵေႃႈတိုၵ်ႉလီယူႇဢေႃႈ” – ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼမ်ႉၸၢင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၽြႃးၵျွင်းဝတ်ႉၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမွၵ်ႈ 2 ပီ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းယၢင်း ဝၢၼ်ႈၸိင်း မႃးလုမ်းလႃးၽဵဝ်ႈယိူဝ်ႈယႃႈသေ လွမ်ႉႁူဝ်ႉဝႆႉ တႃႇႁႄႉဝူဝ်းၵႂၢႆးၶဝ်ႈတဝ်။ လိူဝ်ၼၼ် မႃးသိူဝ်ႇဝႆႉပၼ်တႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမႃးၼင်ႈဝႆႈၽြႃး။

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၸိင်း ဝၢၼ်ႈမိူင်းယၢင်းၶဝ်လၢတ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းၵျွင်းတီႈမီးႁုၼ်ႇႁၢင်ႈၽြႃးၼမ်ၼမ်ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇတွၼ်ႉလႆႈၶဝ်ႈၵႂႃႇပတ်းသေပွၵ်ႈၶႃႈ မၼ်းဢမ်ႇၸၢင်ႈၶဝ်ႈၵႂႃႇပတ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈလၢၵ်ႇလၢႆးၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇမီးဢၢင်ႉဢၢၵ်ႇ ယုၵ်းယၢၵ်း၊ ဢမ်ႇမီးယႂ်းၵုင်ႇၵၢဝ်ၶႃႈၼေႈ ” – ဝႃႈၼႆ။

ၵျွင်းဝတ်ႉၼႆႉ မိူဝ်ႈၵွၼ်ႇ ပဵၼ်ၵျွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယွတ်ႈ ဝၢၼ်ႈပဵၼ်းသူၼ် ဢၼ်ယူႇႁိမ်းဝတ်ႉသေ ၶိုၼ်ႈၵျွင်းလွင်းမွၵ်ႇတီႈဝတ်ႉၵျွင်းဝတ်ႉၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈမွၵ်ႈပီ 1973 ၽွင်းပၢၼ်ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ် ပၢၼ်ဝႃႉလႅင်၊ ပၢၼ်ၶွမ်ႊမိဝ်ႊၼိတ်ႉ ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလႆႈပၢႆႈၽေးပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်တင်းဝၢၼ်ႈ။ ၵမ်ႈၽွင်ႈလူင်းၵႂႃႇယူႇတၢင်း ပၢင်လူင် ၊ လွႆလႅမ် ၵမ်ႈၽွင်ႈပၢႆႈၵႂႃႇယူႇၸွမ်းပီႈၸွမ်းၼွင်ႉတၢင်ႇဝဵင်းလႄႈ သွင်ဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ႁၢမ်းပႅတ်ႈတေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် လႆႈႁူႉၸွမ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈမိူင်းယၢင်း ဝၢၼ်ႈၸိင်းၶႆႈၼေၼင်ႇၼႆ။