တင်ႈတႄႇ သွင်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး လွႆတႆးလႅင်း လႄႈ ဝၢၼ်ႈႁႆး ယိုဝ်းၵၼ်ၸဵမ်မိူဝ်ႈ ပၢႆပီ 2017 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး လႄႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းတႆး လႆႈလူႉသုမ်းၼမ်။ ပဵၼ်တႆးယဝ်ႉၵေႃႈ ဢမ်ႇႁတ်းငွၵ်ႈႁူဝ် ၼႂ်းၵႄႈ ၵၢင်ၵူၼ်းၼမ်။ ပဵၼ်ၼမ်ႉႁူၼမ်ႉတႃၸွမ်း ၵၢမ်ႇၸႃႇတႃႇႁၢႆႉလူင် ၵူၼ်းမိူင်းတႆး လႄႈ ၽႅၼ်ႇလိၼ် ၸိုင်ႈတႆးၼႆႉ တေဢမ်ႇၵႃး ၵဝ်ၶႃႈၵေႃႉလဵဝ်။
ၵူၼ်းမိူင်းဢိၵ်ႇသင်ႇၶႃႇလႆႈလၢတ်ႈ လႆႈတႅမ်ႈတုၵ်းယွၼ်း မႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇၼပ်ႉလႆႈ ပွၵ်ႈမၼ်း။ ဢမ်ႇမီးၽႂ် ၾၢႆႇလႂ်ထွမ်ႇ။ ၶဝ်ႈႁူသၢႆႉ ဢွၵ်ႇႁူၶႂႃၵႂႃႇၵူၺ်း။
ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈဝႃႈ – “သူထွၼ်တူဝ်လူင်းၵႂႃႇပွတ်းၸၢၼ်း၊ ၸင်ႇၵွႆႈဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်း။ ၵႃႈသူပႆႇလူင်း ဢမ်ႇဢုပ်ႇ” – ဝႃႈၼႆ။
ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈဝႃႈ – “သူၵေႃႈႁဵတ်းတႃႇ ၽႅၼ်ႇလိၼ်ၸိုင်ႈတႆး၊ ႁဝ်းၵေႃႈႁဵတ်းတႃႇၽႅၼ်ႇလိၼ် ၸိုင်ႈတႆး ၼႆၼၼ်ႉ လူဝ်ႇမႃးတူၵ်းလူင်းၵၼ်ၵွၼ်ႇ၊ ပေႃးယဝ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇတေလၢတ်ႈလွင်ႈပိုၼ်ႉတီႈ တေဢမ်ႇယၢပ်ႇသင်” – ဝႃႈၼႆ။
တင်ႈတႄႇၼၼ်ႉမႃးၵေႃႈ ယွၼ်ႉသင်ႇၶႃႇၸဝ်ႈၶဝ်ႈၵႄႈၵၢင်သေ လိုဝ်ႈၵိုတ်းပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ၵႂႃႇ ၶၢဝ်းယၢမ်းပီပၢႆ။ ၶိုၼ်းတႄႇတိုၵ်း တင်ႈဢဝ်ဝၢႆးသၢင်းၵျၢၼ်ႇ ပီ 2020 မႃး တေႃႇယၢမ်းလဵဝ်။
ဢွၼ်တၢင်းၼႆႉတႄႉ ၵဝ်ၶႃႈၵေႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈ တႆးၼင်ႇၵၼ်၊ လၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆးၼင်ႇၵၼ် ဢဵၼ်းဢၢၼ်း ၵၢၼ်မိူင်း တႃႇတင်ႈမိူင်း ၾႅတ်ႉတရႄႇ ၸွမ်းၼင်ႇပိုၼ်ႉထၢၼ် ပၢင်လူင် 1947 ၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်။ ဢမ်ႇ မိူၼ်ပၢၼ်ၵူႈပွၵ်ႈ ဢၼ်ၾၢႆႇၼိုင်ႈပဵၼ်ၵွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ပဵၼ်တီႇမူဝ်ႇၶရေႇသီႇ။ ၸိုင် သမ်ႉ ဢမ်ႇဢုပ်ႇၵၼ်လႆႈ။ ဢမ်ႇတူၵ်းလူင်းၵၼ်လႆႈ။
ၵူၺ်းၵႃႈ တင်ႈတႄႇ လိူၼ်မေႇ ပီၼႆႉမႃး ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းတႄႉ ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းပွမ် ဢွၵ်ႇမႃးလၢႆဢၼ် ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵဝ်ၶႃႈ လႆႈဝူၼ်ႉၸွမ်းဝႃႈ ၸွင်ႇမၼ်း ပဵၼ်သိုၵ်းတူဝ်တႅၼ်း (Proxy War) ယဝ်ႉၼႄႇ?
သိုၵ်းတူဝ်တႅၼ်းၼႆၼၼ်ႉ တေပဵၼ်ထွႆႈၵႂၢမ်းမႂ်ႇပုၼ်ႈတႃႇ တႆးႁဝ်းတင်းၼမ်လႄႈ တေၶႂ်ႈ သပ်းလႅင်းၼႄတီႈ ၵႅပ်ႈမၼ်း။ မၼ်းပွင်ႇဝႃႈ သိုၵ်းဢၼ်တိုၵ်းယူႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတႃႇၽွၼ်းလီတူဝ်ၵဝ်ႇ၊ မၼ်းပဵၼ်ၽွၼ်းလီတႃႇပိူၼ်ႈ သေ ႁဝ်းတိုၵ်းတႅၼ်း တၢႆတႅၼ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၶၢဝ်ႇငၢဝ်းတီႈ တႂ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၶၢဝ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈၶၢဝ်ႇပွမ် မိူၼ်ဢႃးၸၢၼ် ၶိုၼ်းသႂ်ၵႆႉဝႃႈ ၶၢဝ်ႇ FBI (Facebook Intelligence)။
မိူဝ်ႈႁူဝ်လိူၼ်မေႊ ၼႆႉ ၶုၼ်သိုၵ်းလူင်သႅင်ငႃးမိူင်း SSPP ပႃးသိုၵ်းတင်းၼမ် ၶိုၼ်ႈမႃး ပိုၼ်ႉတီႈထုင်ႉမၢဝ်း ဢိူင်ႇ 19 ဝၢၼ်ႈ ဢၼ် RCSS တပ်ႉ 701 ယူႇဝႆႉတင်ႈတႄႇ 2005 ၼၼ်ႉယူႇ။ မၼ်းၸၢႆး လၢတ်ႈတီႈၵူၼ်းမိူင်းဝႃႈ – “RCSS မႃးယူႇၼႆႉ ၶႄႇ ဢမ်ႇႁၼ်လီသေ မွပ်ႈမၢႆပၼ်ႁဝ်း SSPP ယဝ်ႉလႄႈ ၸင်ႇလႆႈမႃး”။
ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈၼႆႉ လႆႈႁူႉဝႃႈ တၢင်း RCSS ၵေႃႈလႆႈတွင်ႈထၢမ်တီႈ ၽွင်းတၢင်ၶႄႇ မိူဝ်ႈပၢႆလိူၼ် မေႇၼၼ်ႉ။ တၢင်းၽွင်းတၢင်ၶႄႇတွပ်ႇဝႃႈ – “RCSS ၼႆႉ ငဝ်ႈမၼ်းပဵၼ် SURA ၸဝ်ႈၵွၼ်းၸိူင်း ဢွၼ်ႁူဝ် သၢၼ်ၶတ်း ၵွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ။ SSPP ၼႆႉသမ်ႉ ငဝ်ႈမၼ်းပဵၼ် ဢူၺ်းလီၵၼ်တင်း ပႃႇတီႇၵွမ်ႇမိဝ်ႇၼိတ်ႉ မိူင်းမၢၼ်ႈ။ တေႃႇ မိူဝ်ႈလဵဝ်ၵေႃႈ ႁဝ်းၸမ်ၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉယူႇ။ ယွၼ်ႉၼၼ် သူမႃးလၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈသၢႆ ဢမေႇရိၵၼ်ႇ၊ မႃးယူႇပွတ်းႁွင်ႇၵေႃႈ တေၸွႆႈၵႅတ်ႇၶႄ ႁႄႉၵင်ႈ ပၼ်ၽွၼ်းလီၶႄႇႁဝ်း ၼႆၼၼ်ႉ ႁဝ်းတေယုမ်ႇလႆႈၸိူင်ႉႁိုဝ် ? ပေႃး SSPP တိုၵ်းသူသေ သူဢမ်ႇထွႆၵေႃႈ တေမီးလၢႆးႁဵတ်းႁႂ်ႈသူထွႆယူႇၵႂႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။
ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်ၼႆႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်တင်း ၽူႈမီးၸၼ်ႉမၢၼ်ႈ ၸၼ်ႉသုင် ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ မၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ “တၢင်းၶႄႇ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈ RCSS ယူႇ မိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ”- ဝႃႈ ၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ။
ယွၼ်ႉၶၢဝ်ႇ 3 ဢၼ်ၼႆႉ ဢိၵ်ႇပႃးၶၢဝ်ႇယွႆႈၶၢဝ်ႇယႅမ်း လၢႆတီႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈ ၵဝ်ၶႃႈ ဝူၼ်ႉဝႃႈ ၵွပ်ႈသင်ပီႈၼွင်ႉၶႄႇ ၼႆႉမီးပၢႆးသႅၼ်ႉ (Science) တႅၵ်ႇၼူဝ်ႇလူဝ်ႇၵျီႇ (Technology) သုင်၊ လဵပ်းႁဵၼ်း ၸိူင်းသိုၵ်းသုၼ်းၸိုဝ်ႈ (The Art of War) ဢၼ်ၼႅၼ်ႉလွင်ႈ ၵၢၼ်ဢဝ်ၶၢဝ်ႇ ပဵၼ်ယႂ်ႇ၊ သမ်ႉမႃးဝႃႈ မိူၼ် ၵူၼ်းတူၺ်းလုပ်ႇၵႆႇပေႇတၢင်ႇၵႃႇလႃးယူႇလႃႇ?
ယွၼ်ႉၼၼ် တီႈဢၼ်တႆးႁဝ်း ၼင်ႇၵၼ် တိုၵ်းၵၼ်ယူႇ တၢႆၵၼ်ယူႇၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇ ၽွၼ်းလီ ႁဝ်းႁႃႉ ၽွၼ်းလီပိူၼ်ႈၼႆၼၼ်ႉ လီၶႆႈၸႂ်ၵၼ် ဝူၼ်ႉၵၼ်တႄႉတႄႉယဝ်ႉ။ ၶႂ်ႈတိုၵ်းသူၼ်း ၸိူဝ်းမီးပၼ်ႇၺႃႇ တၢင်းႁူႉယႂ်ႇလိူဝ်ၵဝ်ႇၶႃႈတင်းမူတ်းယူႇဢေႃႈ။
ၵေႃႉမီးတၢင်းႁူႉၵေႇ
