ၵူၼ်းမိူင်း လႃႈသဵဝ်ႈ ႁူပ်ႉလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵိၼ်းၸႂ်လိူဝ်ႁႅင်း လွင်ႈထုၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်းတီႈပၢၼ်ႇ/ ယေးငိုၼ်း မၢင်ၵေႃႉ ထိုင်တီႈပေႃးလႆႈၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ်ၼွၼ်းပႂ်ႉ ၼႃႈယေးငိုၼ်း ဝႃႈၼႆ။
ပၢၼ်ႇ/ ယေးငိုၼ်း ဢၼ်ပိုတ်ႇဝႆႉ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ မီးယေးငိုၼ်းၵမ်ႇပေႃးၸ၊ CB ၊ AYA ၊ ယူဝ်းမ လႄႈ မျၢၼ်ႇမႃႉၸီးပႂႃးယေး ၸိူဝ်းၼႆႉ။
ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ၵၢၼ်ၵႂႃႇထုၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်းတီႈပၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်း ၶႃႈ။ ႁဝ်းၶႃႈ ပႃးတင်ႇၼင်ႈ၊ ပႃးၽႃႈႁူမ်ႇသေ ၵႂႃႇၼွၼ်းပႂ်ႉဢဝ်တီႈၼႃႈပၢၼ်ႇၵမ်းလဵဝ်ၶႃႈ။ ၼိုင်ႈၵေႃႉလႂ် ၶဝ်ပၼ် ထုၵ်ႈ 5 သႅၼ်ပျႃး ဝႃႈၼႆသေတႃႉ မၢင်ၵေႃႉ လႆႈ 2-3 သႅၼ်ၵူၺ်း။ မၢင်ၵေႃႉၵေႃႈလႆႈ 5 သႅၼ်တဵမ်ယူႇ”- ဝႃႈၼႆ။
ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉပဵၼ်ၶၢဝ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉပဵၼ် မၢႆမီႈသိုၵ်း မႃႇသျႄႇလေႃး လႄႈ ၵူၼ်းတၢင်းဝၢၼ်ႈ တႃႇတေမႃးၼွၼ်းပႂ်ႉၶဝ်ႈ ထႅဝ်ဢဝ် မိူၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်း ပဵၼ်ဢၼ်ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ မၢင်ၵေႃႉ ပေႃးလႆႈၸၢင်ႈပီႈၼွင်ႉ ၵူၼ်းမိုတ်ႈၵိုဝ်း ႁူႉၸၵ်းၵၼ် ၼႂ်းၶူးၼႂ်းဝဵင်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉဢဝ်ၶိဝ်း/ တူဝ်ႇၵိၼ်ပၼ်ၵေႃႈမီး ၼႆယဝ်ႉ။
“ႁဝ်းၶႃႈ ယူႇဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇၶႃႈၼႃႇၼေႃ တႃႇတေၵႂႃႇပႂ်ႉဢဝ် ၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း ၸိူင်ႉၼင်ႇၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၼၼ်ႉ ဢမ်ႇ လႆႈ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၽၵ်းတူၶဝ်ႈဢွၵ်ႇဝဵင်း တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇၸႂ်ႈ ယၢမ်း 6 မူင်းၵၢင်ၸႂ်ၼႆ ၶဝ်ဢမ်ႇပိုတ်ႇပၼ်ၵူၼ်း ၵႂႃႇ မႃး ၵွပ်ႈၼႆလႄႈ လႆႈၸၢင်ႈၵူၼ်းႁူႉၸၵ်းၵၼ် ပီႈၼွင်ႉၵၼ် ဢၼ်ယူႇၼႂ်း ဝဵင်းၼၼ်ႉသေ ၵႂႃႇၶဝ်ႈထႅဝ်ပႂ်ႉၶႃႈဢေႃႈ။ ႁဝ်း ၶႃႈ လႆႈပၼ်ငိုၼ်း ၵႃႈပႂ်ႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉ 5,000 ပျႃး – 10,000 ပျႃး။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ်ပႂ်ႉပၼ်ႁဝ်း တွၼ်ႈၼႂ်ၵူၺ်း ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ ၵႂႃႇၽႅဝ် ယဝ်ႉၵေႃႈ ၵူၼ်းပႂ်ႉပၼ်ႁဝ်းၼၼ်ႉ ၶဝ်မိူဝ်းယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉ ၵႂႃႇပူတ်ႉဢဝ်တီႈၶဝ်ပႂ်ႉပၼ်ၼၼ်ႉ” ၵူၼ်းလႃႈသဵဝ်ႈ ပွႆးသၢႆ ဝၢၼ်ႈၼွၵ်ႈၼႃးပၢင်ႇၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ယၢမ်းလဵဝ် တီႈတိူၵ်ႈ ATM ၵေႃႈ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းၼႂ်းမၼ်း၊ မၢင်ႁၢၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ် ႁၢၼ်ႉ/ လၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ဢမ်ႇႁပ်ႉ ဢူၼ်းငိုၼ်းဢဝ်ၼႂ်း App မိူၼ်ၼင်ႇ wave money, Kpay ၸိူဝ်းၼႆႉ။
“ယၢမ်းလဵဝ် ၸွမ်းႁၢၼ်ႉ/ လၢၼ်ႉ ၶၢႆၶူဝ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ မီးငိုၼ်းၼႂ်း Wave Money , Kpay သေ ၵႂႃႇထုၵ်ႈထွၼ် ဢဝ်တူဝ်ငိုၼ်း ၸွမ်းလၢၼ်ႉၼႆ လႆႈပၼ်ၶဝ်ၵိၼ် 10 % – 50 % ၵႃႈၼႆႉဢေႃႈ။ မၢင်ႁၢၼ်ႉၶဝ်ပေႃး ဢမ်ႇႁပ်ႉ ဢူၼ်းယဝ်ႉ ဢၼ် ႁပ်ႉဢူၼ်းၸိူင်ႉၼႆ မီးၵမ်ႉဢေႇၵူၺ်း ယၢမ်းလဵဝ်၊ ၵၢင်ၶမ်ႈမႃးမွၵ်ႈ 9-10 မူင်းၼႆႉ ၶႃႈတေဢဝ်တင်ႇၼင်ႈ ၽႃႈႁူမ်ႇသေ ၵႂႃႇ ၼွၼ်းပႂ်ႉ တီႈၼႃႈပၢၼ်ႇယဝ်ႉ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်းၸိူင်ႉၼႆ ဢမ်ႇလႆႈၶႃႈ” – ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ လႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်သၢႆၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တူင်ႇဝူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉသမ်ႉ ၵႂႃႇထုၵ်ႈငိုၼ်းမိူဝ်ႈလႂ် ၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈလႆႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈ မၵ်းတတ်းသင် ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈလၢတ်ႈ။
“ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတႄႉ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၶႃႈဢေႃႈ ၸုၵ်းပႂ်ႉၼႃႈပၢၼ်ႇ တင်းဝၼ်း တင်းၶိုၼ်း ပေႃးပဵၼ်သၢႆသိုၵ်း မၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၶဝ်မီးႁူးၶဝ်ႈဢွၵ်ႇ တင်းလင် ပၢၼ်ႇၼၼ်ႉၼႃႇ ၶဝ်ၶႂ်ႈထုၵ်ႈငိုၼ်းၵႃႈႁိုဝ်ၵေႃႈလႆႈ လွင်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ် ထမ်းၶႃႈ။ တေလႆႈဝႃႈ ၶဝ်မီးဢႃႇၼႃႇလႄႈ ႁဵတ်းလႆႈႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉ တူင်ႇဝူင်းသိုၵ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ”- ဝႃႈၼႆ။
မိူၼ်ၼၼ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ တီႈၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းတုင် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ် ။ ယေးငိုၼ်း ၵမ်ႇပေႃးၸ တိုၵ်ႉပိုတ်ႇပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ထုၵ်ႈငိုၼ်းပၼ် မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 19/5/2021 ၼႆႉၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵိၼ်းၸႂ်ၵၼ်လိူဝ်ႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။
“ႁဝ်းၶႃႈ မႃးပႂ်ႉထုတ်ႈငိုၼ်းၼႆႉ ၸဵမ်ၸဝ်ႉၶႃႈဢေႃႈ ၵူၼ်းပႂ်ႉထုတ်ႈငိုၼ်း မႃးၶပ်ႉၵၼ်ၼႆႉ ၼမ်ပေႇၸႂ်ၶႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်ၸုၵ်း တၢတ်ႇလႅတ်ႇယူႇၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ။ ၼိုင်ႈၵေႃႉ ၶဝ်ပၼ် 2 သႅၼ်ၵူၺ်းၶႃႈ။ CB ပၢၼ်ႇတႄႉ ၼိုင်ႈၵေႃႉ ၶဝ်ပၼ် 3 သႅၼ်ပျႃးၶႃႈဢေႃႈ CB ပၢၼ်ႇၵေႃႈ တိုၵ်ႉႁႃပိုတ်ႇမႃးလႆႈ ပႆႇႁိုင် ” – ၵူၼ်းမိူင်း ၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈၼႄတီႈၽူႈတွႆႇ ႁွၵ်ႈၼင်ႇၼႆ။
ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ တိူၵ်ႈငိုၼ်း ATM ၵေႃႈ ဝၢႆးသေ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုတ်းဢႃႇၼႃႇ ယဝ်ႉ ထုၵ်ႇပိၵ်ႉပႅတ်ႈၶိူင်ႈၸၢၵ်ႈ ဢမ်ႇၸၢင်ႈထုၵ်ႈထွၼ်ငိုၼ်း တေႃႇထိုင်ယၢမ်းလဵဝ် ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵဵင်းတုင် လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။
