တႄႇဢဝ် ႁူဝ်လိူၼ်မၢတ်ႉၶျ် 2021 ၼႆႉမႃးၶွင်ႇသီႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ၊ ၸီႉသင်ႇၾၢႆႇပၢႆးယူႇလီ သမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊ ဝိတ်ႉ 19 ပၼ် ၵူၼ်းမိူင်း ၸိူဝ်းဢႃယု 60 ပီ ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ၼႂ်းမိူင်းတႆး လၢႆလၢႆဝဵင်း။
ၵူၼ်းမိူင်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းၵိုင် ၸႄႈတွၼ်ႈလွႆလႅမ် ၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းၸၢၼ်း ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇသမ်း ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွတ်းလွႆ တႄႉလူင်းမႃးသမ်းလၢႆလၢႆဝၢၼ်ႈ ၵူၼ်းၸွႆႈထႅမ်တူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်းၵိုင်လၢတ်ႈ။
ၽူႈၸၢႆး ၵူၼ်းၼုမ်ႇၽူႈတူင်ႉၼိုင် တူင်ႇဝူင်းတႆး တီႈမိူင်းၵိုင်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ၼႂ်းဝဵင်းတႄႉ ဢမ်ႇမီးၽႂ်ႁတ်းၵႂႃႇသမ်းၶႃႈ။ ဢၼ်လႆႈႁၼ်တႄႉ ပီႈၼွင်ႉၼိူဝ်လွႆတၢင်းၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်းႁဝ်းၶႃႈ လူင်းမႃး ၼမ်ၶႃႈဢေႃႈ။ ငိၼ်းဝႃႈ မၢင်ဝၢၼ်ႈ လုင်းႁဵင်ၸႂ်ႉမႃးသမ်း၊ ပေႃးသမ်းယႃႈယႃ တေလႆႈငိုၼ်း 2 မိုၼ်ႇပျႃးၼႆလႄႈ ဢွၼ်ၵၼ်လူင်းမႃးသမ်းၼႆၶႃႈဢေႃႈ။ ၽိူဝ်ႇမႃးသမ်းယဝ်ႉၶဝ်ဢမ်ႇလႆႈငိုၼ်းၼင်ႇလုင်းႁဵင်ဝႃႈလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈယင်းပွင်ႉၶၢင်းယူႇ ”- ဝႃႈၼႆ။
ၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်လူင်းမႃးသမ်းယႃႁႄႉၵင်ႈၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ် ပဵၼ်ၵူၼ်း တၢင်းပွတ်းၾၢႆႇၸၢၼ်းဝဵင်း တၢင်းဢိူင်ႇ ၵုင်းလူမ်းလႄႈဝၢၼ်ႈႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းၼၼ်ႉ လၢႆလၢႆဝၢၼ်ႈ။ ၶီႇထူဝ်ႈလႃႈၵျီႈလႄႈ ရူတ်ႉၵႃးလူင်းမႃးလၢႆလၢႆလမ်း -ဝႃႈၼႆ။
ၵူၺ်းၵႃႈ ပီႈၼွင်ႉ ၸိူဝ်းယူႇၸွမ်းၼႂ်းၶူးၼႂ်းဝဵင်းတႄႉ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇသမ်း။ ၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈဝႃႈ မီးတၢင်းပဵၼ်ၼႆသေဢမ်ႇၵႂႃႇ၊ ၵမ်ႈၼမ်တႄႉဝႃႈ ယႃႈယႃဢဝ်လႂ်မႃးဢမ်ႇႁူႉ၊ ၵဵပ်းသိမ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇႁူႉၼႆသေ ဢမ်ႇ ႁတ်းၵႂႃႇသမ်း။
“ယွၼ်ႉငဝ်းလၢႆးဝၢၼ်ႈမိူင်း ယၢမ်းလဵဝ်ၵေႃႈ ပဵၼ်ၼႆသေ ဢၼ်သမ်းပၼ်သမ်ႉ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁတ်းၵႂႃႇသမ်းၵၼ်ၶႃႈ ဢေႃႈ။ ဢမ်ႇႁူႉဝႃႈ ပဵၼ်ယႃသင် လၢတ်ႈသိုဝ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇယုမ်ႇၵၼ်ၼၼ်ႉၶႃႈၼႃႇ”- ၽူႈတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းတႆး မိူင်း ၵိုင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ၼွၵ်ႈလိူဝ်ၼၼ်ႉ မိူၼ်ၼင်ႇ ပွတ်းတၢင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်းၵေႃႈ မိူၼ်ၵၼ်။ ဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းႁတ်းၵႂႃႇ သမ်းၶဵမ်လႄႈ လႆႈတိူဝ်းပၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်းသမ်းၶဵမ်ထႅင်ႈလၢႆဝၼ်းယဝ်ႉဝႃႈၼႆ။
ထဝ်ႈဝၢၼ်ႈထဝ်ႈၼႃး ၵူၼ်းဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်းၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ- “မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ၶဝ်ၸႂ်ႉၵူၼ်းဢသၢၵ်ႈ 60 ၶိုၼ်ႈၼိူဝ် ဢၼ်ဢမ်ႇမီးယေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ်သင်ၼၼ်ႉ ၵႂႃႇသမ်းဝႃႇ။ ၶဝ်သမ်းပၼ်တီႈ ႁူင်းႁေႃး ၼွႆႇဝတီႇၶၢၼ်းမ ပုၼ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးပဵၼ်ၵူၼ်းၼႂ်းဝဵင်းၼႆႉတႄႉဢမ်ႇမီးၽႂ်ၵႂႃႇသမ်း။ မီးယူႇ ဝုၼ်ႇထၢၼ်း( ၶႃႈႁၢပ်ႇၵၢၼ်ၶုၼ် ၸိူဝ်းဢမ်ႇႁဵတ်း CDM)လႄႈ မုၼ်ၸဝ်ႈ ၵမ်ႈၽွင်ႈ မီးမွၵ်ႈ 100 ၊ ထႅင်ႈဝၼ်းၼိုင်ႈသမ်ႉ မီးမွၵ်ႈ 50။ သွင်ဝၼ်းၼႆႉမီးမွၵ်ႈ 150 ပၢႆပၢႆ။ ယၢမ်းလဵဝ်သမ်ႉ ၶဝ်ၶႂ်ႈႁႂ်ႈၵူၼ်းမႃးသမ်းထႅင်ႈၼႆသေ ၶၢႆႉၵႂႃႇသမ်းပၼ်တီႈၵျွင်းမုၼ်ၸဝ်ႈ ဢၼ်မီးၵၢင်ဝဵင်း။ၼၼ်ႉၵေႃႈယင်းပႆႇမီးၽႂ်မႃးသမ်းထႅင်ႈ”- ဝႃႈၼႆ။
ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈမီးယေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ် လိူတ်ႈၶိုၼ်ႈလိူတ်ႈလိူဝ်၊ တၢင်းပဵၼ်ႁူဝ်ၸႂ် ယဵဝ်ႈဝၢၼ်ၼႆသေ ၵူၼ်းမိူင်းလၢင်းၶိူဝ်း ဢမ်ႇႁတ်းမႃးသမ်းၶဵမ်။
ၵူၼ်းမိူင်းၸိူဝ်းဢမ်ႇသမ်းၶဵမ်ၵေႃႈ ၾၢႆႇတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇဢမ်ႇပၼ်လတ်းၽၢၼ်ႇဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇမႃး သေ ၸႂ်ႉပွၵ်ႈၶိုၼ်းဝၢၼ်ႈၽႂ်မၼ်းၶိုၼ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ဝႃႈၼႆ။
