ၾၢႆႇသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ယွမ်းႁပ်ႉဝႃႈ ဢၼ်ယိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းၵျွၵ်ႉမႄးတၢႆ လႄႈ ပေႃႉထုပ်ႉၵူၼ်းမိူင်းမၢတ်ႇၸဵပ်း ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တူဝ်ၵူၼ်းသိုၵ်းၵေႃႉယိုဝ်းၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉၵေႃႈ လူႉတၢႆၼႃႈသိုၵ်းၽွင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
သိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁွၼ်ႈထဝ်ႇတၢင်းၵျွၵ်ႉမႄး ဝၼ်းတီႈ 28/6/2020 ပေႃႉထုပ်ႉ လုင်းမွင်ႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢႅၵ်ႉၵျီး ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး မၢတ်ႇၸဵပ်းလိူဝ်ႁႅင်းၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ဝၼ်းတီႈ 29/6/2020 သမ်ႉ တင်ႈၸႂ်ယိုဝ်းသႂ်ႇ လုင်းသူႉ ဢႃႇယု 56 ပီ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပၢင်ၵႅၼ် တၢႆထင်တီႈ ၼႂ်းဝၢင်းႁိူၼ်း။ လွင်ႈၼႆႉ တိူင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လႃႈသဵဝ်ႈ သူင်ႇၶွမ်ႊမတီႊ ထတ်းထွင် တူၺ်းပိူင်ပဵၼ် သေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁပ်ႉပၢၵ်ႇၵႂႃႇဝႃႈ ပဵၼ် ၵူၼ်းသိုၵ်းတပ်ႉမတေႃႇမၢၼ်ႈ ယိုဝ်းတၢႆ တႄႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တူဝ်ၵေႃႉယိုဝ်းၼၼ်ႉၵေႃႈ ၺႃးယိုဝ်းလူႉတၢႆၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ – ဝႃႈၼႆ။
“ပဵၼ်ၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း ၾၢႆႇၵူၼ်းသိုၵ်းႁဝ်း ယိုဝ်းၽိတ်းလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈလူႉတၢႆ ၵႂႃႇ ၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ ပေႃႉထုပ်ႉႁႅမ်ၺႃး ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ – ထတ်းႁၼ်ၼင်ႇၼႆ။ ဢၼ်ပေႃႉထုပ်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼၼ်ႉ တေပၼ်တၢမ်ႇၵႂႃႇ ၸွမ်းၼင်ႇ ပၵ်းပိူင်တပ်ႉသိုၵ်းမီး၊ ၵေႃႉယိုဝ်းၺႃးၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတၢႆၼၼ်ႉတႄႉ တူဝ်မၼ်းၵေႃႈ တိူဝ်ႉၺႃးၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းသေ တၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉ” – ၼႆ ၽူႈၼမ်းၼႂ်း ၾၢႆႇပွင်ႇၶၢဝ်ႇၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈ ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၸွမ်ႁၢၼ်ၸေႃႇမိၼ်းထုၼ်း လၢတ်ႈတီႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇ RFA ၼင်ႇၼႆ။
ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပၢင်ၵႅၼ်တႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈပဵၼ်ၼႂ်းၵႄႈပၢင်တိုၵ်း၊ ငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၶဝ်ႈမႃးၼႂ်းဝၢၼ်ႈ ပိုတ်ႇၽၵ်းတူ ႁူပ်ႉ ႁၼ်လုင်းသူႉ ၵေႃႈ ၵွင်ႈႁၢတ်ႇသႂ်ႇ ၵမ်းလဵဝ် ၊ ပဵၼ် ၵၢၼ်တင်ႈၸႂ်ယိုဝ်းၵူၺ်း၊ ဝၢႆးၼၼ်ႉ ၵေႃႈ ယင်းဢမ်ႇငိၼ်းဝႃႈ ပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းယႂ်ႇလူင် တင်း ၸုမ်းသိုၵ်းတႆး လႄႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ၵေႃႉပူၼ်ႉပႅၼ်ၼၼ်ႉတၢႆၼႃႈသိုၵ်းတႄႉ ဢမ်ႇတႄႉ ဢမ်ႇႁူႉ ဝႃႈၼႆ။
ၸၢႆးထုၼ်းဝိၼ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃးၸႄႈမိူင်း ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 1 ၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄးဝႃႈ – “လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တေဢဝ် လိူင်ႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈမီးလွင်ႈတႅၵ်ႇလႅင်းၼႄၵူၼ်းမိူင်းၶႃႈဢေႃႈ။ မိူဝ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ် လူင်းမႃးၵူတ်ႇ ထတ်း ၼၼ်ႉ ဢမ်ႇမႃးထတ်းထိုင်တီႈတၢင်းတႂ်ႈၶႃႈလူး။ ၶဝ်ႁပ်ႉပၢၵ်ႇဝႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းၶဝ်လႆႈယိုဝ်းတႄႉယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်း သိုၵ်းၵေႃႉယိုဝ်းၼၼ်ႉ သမ်ႉဝႃႈတၢႆၼႂ်းပၢင်တိုၵ်းယဝ်ႉၼႆ ၶဝ်လႃႈလီႈဝႃႈၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈမၼ်း။ ၶဝ်လူဝ်ႇ လႆႈမႃးထၢမ်တၢင်းတႂ်ႈမၼ်းတႅတ်ႈတေႃးလီဢိူဝ်ႈ။ ဝႃႈဝၼ်းလႂ်ပဵၼ်သင်၊ ၸွင်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းသွင်ၾၢႆႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၶဝ် လၢတ်ႈၵႂႃႇယွမ်းႁပ်ႉၸိူင်ႉၼႆၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇၸႂ်ႈလွင်ႈမၼ်း” – ဝႃႈၼႆ။
ဢိင်ၼိူဝ်လွင်ႈသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ယွမ်းႁပ်ႉလွင်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ် ႁဵတ်းတႄႉသေ တေဢဝ်လိူင်ႈၵႂႃႇ ၸွမ်း ၼင်ႇပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈတပ်ႉသိုၵ်းမီးဝႆႉၼၼ်ႉ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယူႇတီႈၽူႈတၢင်ၼႃႈ ၸၢႆးဢွင်ႇမိၼ်ႉဢူး သပ်းလႅင်းလၢတ်ႈ ၼႄဝႃႈ –
“ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ မီးပၵ်းပိူင်မၢႆမီႈဝႆႉဝႃႈ ပေႃးဝႃႈၵဵဝ်ႇၵပ်းလူၺ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၼႆ ၶဝ်မီးဝႆႉလုမ်းတြႃးပၵ်းပိူင်ၶဝ်ႁင်းၶေႃ၊ သမ်ႉဝႃႈ တေတႅပ်းတတ်းတြႃးၵူၼ်းသိုၵ်းၶဝ်ႁင်းၶေႃ ၼႆၼၼ်ႉ မၼ်းဢမ်ႇမီးလွင်ႈပူင်ႇသႂ်။ ၶဝ်ပၼ်တၢမ်ႇ ၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ၽႂ်ၵေႃႈတေ ဢမ်ႇႁူႉၸွမ်း။ ပိူင်လုမ်ႈၾႃႉၵေႃႈဢမ်ႇမီးၸိူင်ႉၼႆ။ ၵွပ်ႈၼၼ် ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းမိူင်းတေလႆႈ လွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း ၼၼ်ႉ တေလႆႈ မူၼ်ႉမႄးမၢႆမီႈ 2008 ႁႂ်ႈလႆႈၵွၼ်ႇ” – ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈႁၢင်လိူၼ်ၵျုၼ်ႊ ၼၼ်ႉ မၢႆတွင်းဝၼ်းတီႇၽဵဝ်ႈယႃႈမဝ်းၵမ်လုမ်ႈၾႃႉ 26/6/2020 သေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး RCSS/SSA ၶိုင်ၸတ်းပၢင် ၸုတ်ႇၽဝ်ယႃႈမဝ်းၵမ် ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းၵျွၵ်ႉမႄး။ လွင်ႈၼႆႉ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇႁပ်ႉ/ဢမ်ႇႁၼ်လီၸွမ်း ထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းသေ ႁွၼ်ႈထဝ်ႇသွၵ်ႈတဝ် သိုၵ်း RCSS တၢင်း ပွတ်းဢိူင်ႇပုင်ႇဝူဝ်း၊ ႁၢႆးၵုၺ် ၊ ပၢင်ႇလေႃႉ ၊ ၼွင်ပိင် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ တပ်ႉၾၢႆႇ ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ထွၼ်ဢွၵ်ႇပၼ်တပ်ႉ ပၢင်သဝ်း သေတႃႉ ၾၢႆႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ သမ်ႉ ႁွၼ်ႈထဝ်ႇ ပိုတ်းယိုဝ်း ပွႆႇမၢၵ်ႇလူင်ၵႂႃႇၵူႈၾၢႆႇ။ ထိုင်ၼႂ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ပေႃႉထုပ်ႉပိုတ်းယိုဝ်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ထိုင်တီႈ ပေႃးမီးၵူၼ်းမၢတ်ႇၸဵပ်း၊ မီးၵူၼ်းလူႉတၢႆ။
ယွၼ်ႉၵူၼ်းမိူင်းလူႉတၢႆ သေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ၼပ်ႉႁူဝ်မိုၼ်ႇလုၵ်ႉႁိုၼ်ႇၼႄၵၢင်ၸႂ် လူၺ်ႈလၢႆးၵတ်းယဵၼ် ၼႂ်း ဝၼ်းတီႈ 10/7/2020 တုၵ်းယွၼ်းလွင်ႈၽဵင်ႇပဵင်း။ ၾၢႆႇသိုၵ်ႈမၢၼ်ႈသမ်ႉ ဢၢင်ႈလွင်ႈမၢႆမီႈ ၶၢဝ်းတၢင်းပဵၼ်ၵၢပ်ႈၵႃႇလ COVID – 19 ၽႄႈလၢမ်းသေ ၶိုင်ၸႅင်ႈၵႂၢမ်းၸွႆးတြႃးၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ၼႄၵၢင်ၸႂ် 3 ၵေႃႉ။ ဢမ်ႇမီး လၵ်းထၢၼ်သင်လႄႈ ႁၢၼ်ႉတေႃႇဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ် ၸႅင်ႈၵႂၢမ်းတေႃႇၵူၼ်းမိူင်းမႃး။
