ဝၼ်းတီႈ 18/7/2020 ၼႆႉ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တိုၵ်းသူၼ်းတႆးယၢၼ်မိူင်း တႆးႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၵႂႃႇဢဝ်ဝႅပ်ႊၾွမ်ႊပိူင် 15 ၊ ထႅမ်ၸိုဝ်ႈသဵင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇသေ ႁႂ်ႈၵႂႃႇယိုၼ်ႈယွၼ်းတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ တီႈလုမ်းၽွင်းတၢင်။
ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်ၼၼ်ႉ – ဝၼ်းထိ 8/11/2020 ဝၼ်းဢႃးတိတ်ႉ တူၵ်းမႅၼ်ႈၺႃး ပီတႆး 2114 ၼီႈ လိူၼ် 11 လွင်ႈ 11 ၶမ်ႈ ၼႆႉ ယူႇတီႈ ၵေႃႇမသိၼ်ႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မိူင်းမၢၼ်ႈ UEC ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တေႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈ တင်ႈ ပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း ၼႆလႄႈ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ၸိူဝ်းႁွတ်ႈမိူင်းထႆး ၵေႃႈ ႁႂ်ႈလႆႈၵႂႃႇသႂ်ႇသဵင် တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်လုမ်း ၽွင်းတၢင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်မၢၼ်ႈ ဢၼ်ပၵ်းတီႈဝဵင်းၵဵင်းမႂ်ႇ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇထိုင် ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ႁႂ်ႈၵႂႃႇဢဝ် ဝႅပ်ႊၾွမ်ႊပိူင် 15 (ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 16/7/2020 တေႃႇ 5/8/2020 လိုၼ်းသုတ်း) သေ ယိုၼ်ႈယွၼ်းၸႂ်ႉသိတ်ႇသဵင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၵႂႃႇ။
ၸၢႆးလဵၵ်ႉ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် တိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ – “ၼင်ႇႁိုဝ်ႁဝ်းၶႃႈတေ ဢမ်ႇလႆႈၽၢတ်ႇ ဝၢၼ်ႈယၢၼ်မိူင်းသေ ၵႂႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ယူႇမိူင်းပိူၼ်ႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ ၵႃႈတၵ်းတေလႆႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ပၼ် သဵင်တွတ်ႈမႄး လိူၵ်ႈတင်ႈ ၽူႈတႅၼ်း ၵေႃႉဢၼ်တေ တၢင်တူဝ်ႁဝ်းၶႃႈ၊ ဢၼ် တေ တၢင်ၼႃႈဝၢၼ်ႈ တႃမိူင်း ႁဝ်းၶႃႈ၊ ပေႃးၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇမီးၼႂ်းသၽႃးၼမ်ၼမ် သေ တေႃႇသူႈ မူၼ်ႉမႄးမၢႆ မီႈဝၢၼ်ႈမိူင်းလႆႈၼၼ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ တေလႆႈၵႂႃႇၼႃႈ လဵၵ်ႉတႃဢွၼ်ႇ ယူႇမိူင်းပိူၼ်ႈတိၵ်းတိၵ်းယဝ်ႉ။ ၸင်ႇဝႃႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၸိူဝ်းႁၵ်ႉ ၼႃႈဝၢၼ်ႈတႃႇမိူင်း တင်းသဵင်ႈ ယႃႇပေလူင်ပေလိုမ်း ႁႂ်ႈၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၵၼ်သေၵမ်း” – ဝႃႈၼႆ။
ဝႅပ်ႊၾွမ်ႊပိူင်15 ၼႆႉ ၵႂႃႇဢဝ်လႆႈတီႈလုမ်းတၢင်မၢၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ 9/4 Maneenopparat Soi 3 , Armphoe Mueang, Chaiangmai, Thailand 50200 လူၺ်ႈဢမ်ႇလႆႈၸၢႆႇငိုၼ်းတွင်းသင်၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၻွင်းလူတ်ႇ ဢဝ်တီႈ ဝႅပ်ႉသၢႆႉ www.uec.gov.mm ၵေႃႈလႆႈ၊ ၼႂ်းဝႅပ်ႊၾွမ်ႊ ယိုၼ်ႈယွၼ်းတွတ်ႈၶႅပ်းၼၼ်ႉ တေလႆႈတႅမ်ႈလိၵ်ႈမၢၼ်ႈ ဢမ်ႇၼၼ် လိၵ်ႈဢိင်းၵလဵတ်ႈ၊ တေလႆႈတဵၵ်းလၢႆးၼိဝ်ႉမိုဝ်း ဢမ်ႇၼၼ် လူင်းလၢႆးမိုဝ်း ၊ တေလႆႈၼႅပ်ႇၽိုၼ်မိူၼ်ပပ်ႉၶၢမ်ႈမိူင်း (ပၢတ်ႉသပွတ်ႇ/passport)ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸွမ်း။
ၸွမ်းၼင်ႇလုမ်းၽွင်းတၢင်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈမိူဝ်းဢဝ် ဝႅပ်ႊၾွမ်ႊ ပိူင် 15 သေ ၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇ တွတ်ႈၶႅပ်း ၵၢင်ၸႂ် ပၼ်သိတ်ႇပၼ်သဵင်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇ၊ ၵွပ်ႈမိူင်းတႆးၼႆႉ ပဵၼ်ၸႄႈမိူင်း ဢၼ်ၵူၼ်းမိူင်းဢမ်ႇ ၵႂႃႇတွတ်ႈ ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ၊ ၵူၼ်းပၼ်သဵင် ဢေႇလိူဝ်ပိူၼ်ႈၼႂ်း 14 ၸေႊမိူင်း လႄႈ တိူင်း၊ သမ်ႉပဵၼ် ၸေႊမိူင်းဢၼ် တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢၼ်ၸႂ် မီးၶႅပ်းႁၢင်ႉ/ၶႅပ်းၵွႆ (ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ဢမ်ႇၸႂ်ႉလႆႈ/ပႄႇမႄး) ၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ၼႂ်း 14 ၸေႊမိူင်း လႄႈတိူင်း။
ၸၢႆးသႅင်မိူင်းမင်းၵွၼ်း ႁူဝ်ပဝ်ႈ သိုဝ်ႇၶၢဝ်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း မိူင်းထႆးတွၼ်ႈၼိူဝ်/ ၽူႈၸတ်းၵၢၼ်လူင် ႁူင်းပွႆႇသဵင် FM 99 ၵဵင်းမႂ်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ – “ႁူဝ်ၼပ်ႉႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းၵဵင်းမႂ်ႇ မီး 8 မိုၼ်ႇပၢႆ၊ ပတ်းပိုၼ်ႉမိူင်းထႆး မီးယူႇလၢႆသႅၼ်။ ဢၼ်ပၼ်တိုဝ်ႉတၢင်း ႁႂ်ႈႁႅင်းၵၢၼ် ယၢၼ်မိူင်းတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်ၼႆႉ ပဵၼ်ပိူင်တီႊမူဝ်ႊၶရေႊသီႊ ပဵၼ်လွင်ႈလီဢေႃႈ။ ၵူၼ်းယိပ်းပၢတ်ႉသပွတ်ႇသင်ၵေႃႈယဝ်ႉတႃႇႁဵတ်းၵၢၼ်/ပႃးၸဵမ်ပၢတ်ႉသပွတ်ႇၸူဝ်ႈၶၢဝ်း မီးသုၼ်ႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်မိူၼ်ၵၼ်ၶႃႈ။ ယူႇတီႈလႂ်ဢမ်ႇဝႃႈ ဢၼ်ပၼ်ၵူၼ်းမိူင်းတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် ၼႆႉပဵၼ် လွင်ႈလီ။ ထႅင်ႈလွင်ႈၼိုင်ႈသမ်ႉလူဝ်ႇပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပၼ်ႁႂ်ႈ ႁႅင်းၵၢၼ် လႆႈႁူႉၶၵ်ႉတွၼ်ႈမၼ်းၸႅင်ႈၸႅင်ႈလႅင်းလႅင်း၊ ပႃးၸဵမ်ၾၢႆႇလုမ်းတၢင် တေလႆႈသၢၼ်မိုဝ်းၵၼ်၊ တေလႆႈၵႂႃႇတွတ်ႈၸိူင်ႉႁိုဝ် တီႈလႂ် – ႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးၸၢင်ႈလႆႈ ၸႂ်ႉသိတ်ႇၸႂ်ႉသဵင်ထိုင်တီႈလႆႈၼၼ်ႉၶႃႈ” – ဝႃႈၼႆ။
တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇၼႆႉ မီးယူႇ လၢႆသႅၼ်း သႅၼ်းဢၼ်ႁူဝ်ၵူၼ်းၼမ်လိူဝ်ပိူၼ်ႈ ပဵၼ်သႅၼ်း ယိပ်းဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း Passport ႁဵတ်းၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ၊ သႅၼ်းထူၼ်ႈသွင်သမ်ႉ ယိပ်းဝႂ် ႁပ်ႉႁွင်းပၼ်ယူႇၼိူဝ်ၽႅၼ်ႇလိၼ်ထႆး မိူၼ်ၼင်ႇ ဝႂ်ၶဵဝ် ၶွပ်ႇလႅင်၊ ဝႂ် 10 ပီ ၊ ဝႂ်မၢၼ်ႈယၢၼ်မိူင်း၊ ဢိၵ်ႇလၢႆလၢႆသႅၼ်း၊ ထႅင်ႈသႅၼ်းၼိုင်ႈသမ်ႉ ၶဝ်ႈမႃးယူႇ မိူင်းထႆး ၸဵမ်ပၢၼ် ပူႇ ပၢၼ်မွၼ်ႇ သေ လႆႈပဵၼ်ၵူၼ်းထႆး – ယူႇသဝ်း ၼႂ်းၸႄႈတွၼ်ႈမႄႈႁွင်ႈသွၼ်၊ ၵဵင်းမႂ်ႇ၊ ၵဵင်းႁၢႆး။ ဢၼ်တေ မီးသုၼ်ႇတွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်တေႉ ပဵၼ်သႅၼ်း ယိပ်းပပ်ႉ ဝႂ်ၶၢမ်ႈမိူင်း Passport ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
ၸၢႆးလဵၵ်ႉသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ – ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈ လႆႈၽၢတ်ႇၼမ်ႉတီႈၵိၼ်လိၼ်တီႈယူႇသေယဝ်ႉ လႆႈမိူဝ်းယူႇ သေႃႉ ႁဵတ်းၵၢၼ် ၼႂ်းမိူင်းထႆး၊ မိူင်းမလေး၊ မိူင်းၶႄႇ ဝႃႇၸိူဝ်းၼႆႉ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈသင်ၶႃႈလႃႇၼႆ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပႆႇမီးသုၼ်ႇ တႅပ်းတတ်း၊ ပႆႇမီးသုၼ်ႇ ပူင်ပၢႆးႁင်းတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈ၊ ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ဝၢၼ်ႈမိူင်းႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပႆႇၵတ်း ယဵၼ် လႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း ႁဝ်းၵေႃႈ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈႁဵတ်းၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီး ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈပွင်သၢင်ႈၼႃႈႁိူၼ်းတူဝ်ၵဝ်ႇ ၶိုၼ်ႈယႂ်ႇသုင်၊ ၼင်ႇႁိုဝ်တေလႆႈထၢင်ႇႁၢင်ႈၼၼ်ႉ တေလႆႈမီးတူဝ်တႅၼ်း ၵေႃႉတေၵႂႃႇမူၼ်ႉမႄး မၢႆမီႈၸိုင်ႈမိူင်း ၵူတ်းမၢႆ ဢၼ်ၸိုဝ်ႈၸႂ်ႈတဵင်ႈထမ်းၼၼ်ႉၶႃႈၼေႃႈ။ – ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပတ်းပိုၼ်ႉတူဝ်ႈမိူင်း ဢၼ်ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈပီ 2010 ၵူၼ်းၸိူဝ်း ၽၢတ်ႇဝၢၼ်ႈယၢၼ်မိူင်း ၵႂႃႇတွတ်ႈၶႅပ်း ၵၢင်ၸႂ်ဢေႇ ပႃးၸဵမ်ႁႅင်းၵၢၼ်ယၢၼ်မိူင်း ။ ၽွင်းၼၼ်ႉ တႆးႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇဢမ်ႇလႆႈ ၵႂႃႇတွတ်ႈ ၶႅပ်းသေၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈ ပၢင် လိူၵ်ႈတင်ႈ ပီ 2015 လႆႈႁူႉဝႃႈ ၵူၼ်းႁွတ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ မၢၼ်ႈလႄႈ တၢင်ႇၶိူဝ်းၵမ်ႈၼမ်၊ တႆးပႃး ၵမ်ႈဢေႇ ၵူၼ်းၵႂႃႇ တွတ်ႈ ၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ် တီႈလုမ်းတၢင်မၢၼ်ႈၵဵင်းမႂ်ႇ မီးမွၵ်ႈ 160 ၵေႃႉၵူၺ်း။ ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈပီ 2020 ၼႆႉ တႄႉ ႁၼ် လုမ်းတၢင်မၢၼ်ႈ ၵဵင်းမႂ်ႇ မွၵ်ႇႁွင်ႉႁူဝ်ၼႃႈႁႅင်းၵၢၼ် ၵႂႃႇႁူပ်ႉသေ သပ်းလႅင်းၼႄ ငဝ်းလၢႆး ၵဵဝ်ႇၵပ်းၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ – တိုၵ်းသူၼ်း ႁႂ်ႈၸူဝ်းၵၼ် ယိုၼ်ႈၸိုဝ်ႈ ႁပ်ႉဢဝ်သုၼ်ႇလႆႈ တွတ်ႈၶႅပ်းၵၢင်ၸႂ်။
