လုတ်ႇလႅၼ်းယႃႈၼႆႉ ယိုၼ်းဢဝ်ႁႃႉ ပၢႆႇပၢၵ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19

လႅၼ်းယႃႈၵူႈသႅၼ်းသႅၼ်း တႄႇၸဵမ်သႅၼ်းၶိုၵ်ႉၶႅမ်ႉ ပၢၼ်ၵၢင် တင်ႈတႄႇလႅၼ်းယႃႈၶၢဝ် တေႃႇပေႃးထိုင်လႅၼ်းယႃႈ တွင်မၼ် တွင်ၶွၵ်း ႁေႃႇယႃႈၶၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပေႃးတေသူႇၵၼ်ၸိုင် တေလႆႈၸႂ်ႉၾႆး တေလႆႈၸပ်းၾႆး။ ပေႃးၸပ်းၾႆးသူႇၵၼ်ၵေႃႈ မၼ်းမီးႁႅင်းမႆႈ မီးဢၢႆၵႂၼ်းမႆႈမႃး။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼၼ် ၽွင်းရေႃးၵႃႇတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 လၢမ်းၽႄႈမႃးယူႇၼႆႉ လိူဝ်သေ ဢွၵ်ႉလဝ်ႈၵိၼ်လဝ်ႈယဝ်ႉ ၵမ်ႈၽွင်ႈယင်းဝႃႈ ပေႃးသူႇလႅၼ်းယႃႈၼႆ ၸွႆႈႁႄႉတပ်ႉၵႅတ်ႇၵင်ႈလႆႈ ၸွႆႈယူတ်းယႃလႆႈတၢင်းပဵၼ်ၵႃႇလၶူဝ်ႊဝိတ်ႉဢိူဝ်ႈ၊ ၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ဢၼ်ၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇသူႈလႆႈ ႁႅင်းမႆႈဢၢႆၵႂၼ်းလႅၼ်းယႃႈ၊ သူႇလႅၼ်းယႃႈၼႆႉ မၼ်းၶႃႈလႆႈၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 တၢႆဢိူဝ်ႈ-မီးၵူၼ်းၸိူဝ်းမၵ်ႉလႅၼ်းယႃႈ တိတ်းယိၼ်ႉလႅၼ်းယႃႈၶဝ်ၵမ်ႈၽွင်ႈ  လၢတ်ႈပူၼ်ႉသူပ်းပူၼ်ႉပၢၵ်ႇ ၵၼ်ယူႇမၢင်ပွၵ်ႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းမၵ်ႉလႅၼ်းယႃႈၼင်ႇၵၼ်၊ ၽႂ်မီးၵေႃႈၵႆႉယိုၼ်ႈမႅင်ႇပၼ်ၵၼ် ႁဵတ်းၵူၺ်းပိုင်ႈငၢမ်ႈ-ငၢမ်ႈပိုင်ႈၵူၺ်ႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉတႄႉ ၺႃးမိူဝ်ႈၶဝ်ထူပ်းၵၼ် ဢၼ်တွင်ႈထၢမ်ၵၼ်ဝႃႈ “ဢၼ်ၽဝ်ပွတ်ႇမႂ်း ဢမ်ႇမီးယဝ်ႉႁႃႉ ယွၼ်းသေလႅၼ်းၼိုင်ႈလူး” ဝႃႈၼႆၵေႃႈသမ်ႉမီးယူႇ။

ပွင်ႇဝႃႈပေႃးသူႇလႅၼ်းယႃႈ မၼ်းဢမ်ႇလီ၊ မၼ်းၽဝ်ပွတ်ႇ မိူၼ်ၸိူင်ႉသိုဝ်ႉတၢင်းပဵၼ်သႂ်ႇတူဝ်ၵူၺ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉႁူႉၵၼ်လီယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ပေႃးၼၼ် သင်ဝႃႈတိုတ်းပႅတ်ႈသေလႃႈ လႅၼ်းယႃႈၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇလီၼႆၵေႃႈ ၵူၼ်းၵမ်ႈၼမ် သမ်ႉဢမ်ႇတိုတ်းလႆႈၼင်ႇၵဝ်ႇ။ မၢင်ၵေႃႉတိုတ်းယဝ်ႉ ဝၢႆးမႃးသူႇၶိုၼ်းၵေႃႈမီး၊ ဢၼ်တိုတ်းလိပ်း တိုတ်းလႅင်လႆႈၵႂႃႇၵေႃႈ သမ်ႉမီးယူႇၼင်ႇၵဝ်ႇ။

ၵၢၼ်သူႇလႅၼ်းယႃႈလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇလိၵ်ႈၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇပၢႆႊသၢႆႊ ဢမေႊရိၵၼ်ႊ မွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- “ၽွင်းၶၢဝ်းတၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၽႄႈလၢမ်းၼႆႉ လႆႈထူပ်းႁၼ်ၵူၼ်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၶဝ်ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးပိုၼ်းသူႇလႅၼ်းယႃႈမႃး ပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းလိူဝ်သေ ၵူၼ်းဢမ်ႇသူႇလႅၼ်းယႃႈထိုင် 14 ပုၼ်ႈ”-ၼႆယဝ်ႉ။

လိူဝ်သေၼၼ်ႉ ၸွမ်းၼင်ႇၵၢၼ်ၶူၼ်ႉၶႂႃႉႁၼ်ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းသူႇလႅၼ်းယႃႈၶဝ်ၼႆႉ ပေႃးဝႃႈၸပ်း တၢင်းပဵၼ်ၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 မႃး ပဵၼ်ပၼ်ႁႃယႂ်ႇတေႃႇတူဝ်ၸဝ်ႈၵဝ်ႇၵူၺ်းဢမ်ႇၵႃး သၢင်ႈပၼ်ႁႃတေႃႇတၢင်ႇၵေႃႉပႃးထႅင်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးၸဝ်ႈၵဝ်ႇသူႇလႅၼ်းယႃႈၸိုင် ၵူၼ်းႁိမ်းႁွမ်းဢၼ်လႆႈႁပ်ႉၵႂၼ်းလႅၼ်းယႃႈ လႆႈသုတ်ႇၶဝ်ႈမႅၼ်ႈၵႂၼ်းလႅၼ်းယႃႈလႄႈသင်၊ တေႃႈၼင်ႇဢၢႆၵႂၼ်း ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၸွမ်းသိူဝ်ႈၽႃႈၸွမ်းၶူဝ်းလဵင်း ဢိၵ်ႇ ၶိူင်ႈၸႂ်ႉၶူဝ်းသွႆ ၸိူဝ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၵေႃႈ ယင်းၸၢင်ႈတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ် တၢင်းႁူးလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ် (မွင်ၶေႃႈၸႂ်ၵပ်ႉ)လႆႈ-ၼႆယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 4/4/2020 ၼၼ်ႉ ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇ Dr. ပရႃႇၵိတ်ႇ သႃထူၵ်းၵိတ်ႇ ၵႅမ်ၽူႈပွင်ၵၢၼ် မုၵ်ႉၸုမ်းတိုၵ်းသူၼ်း ပိူဝ်ႈတႃႇဢမ်ႇသူႇလႅၼ်းယႃႈ လၢတ်ႈဝႃႈ- ပၢႆးမေႃယႃၶႄႇမွၵ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 သေပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းထိုင်တီႈလူႉတၢႆၵႂႃႇၸိူဝ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်း ၸိူဝ်းသူႇလႅၼ်းယႃႈ ၼမ်လိူဝ်ၵူၼ်း ဢမ်ႇသူႇလႅၼ်းယႃႈ 14 ပုၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်သူႇလႅၼ်းယႃႈ ႁဵတ်းႁႂ်ႈပွတ်ႇပဵၼ်ၸဵပ်းႁႅင်းသေ လႆႈတၢႆယွၼ်ႉၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၵႂႃႇ-ဝႃႈၼႆ။

ၽိုၼ်ၶၢဝ်ႇ The Guardian ဢွၵ်ႇဝႆႉဝႃႈ ၸွမ်းၼင်ႇလႆႈတွင်ႈထၢမ် ၽူႈလူင်ႉလႅၼ်ႇလူင် ၵျွၼ်း ဝိလ်းသၼ် (John Wilson) ႁူဝ်ပဝ်ႈပၢႆးယူတ်းယႃ ၸၼ်ႉၸွမ်ပၢႆးယူတ်းယႃ မိူင်းဢွသ်ႉတြေႊလီႊယိူဝ်ႊ လႄႈ မေႃယႃၵဵဝ်ႇၵပ်းတၢင်းလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်ၵေႃႈ လၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ- ၼႂ်းၵူၼ်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၸိူဝ်းပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ပွတ်ႇၵႂ်ႈ ပဵၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းလိူဝ်သေပိူၼ်ႈ။ ၼႂ်းၵူၼ်းပဵၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၸိူဝ်းၼႆႉ ၸႅၵ်ႇလႆႈပဵၼ် 4 သႅၼ်း။

1.ၽူႈၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ႁၢင်ႈၾၢင်မၼ်းပႆႇဢွၵ်ႇ၊ ၶဝ်ႈၼႂ်းသႅၼ်းဢမ်ႇႁၢႆႉႁႅင်း။

2.ၽူႈၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်တိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း တၢင်းႁူးလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်တွၼ်ႈၼိူဝ်၊ တေမီးလူမ်းၼၢဝ် ဢိတ်းဢွတ်းလႄႈ ဢႆဢိတ်းဢွတ်း၊ ၵမ်ႈၼမ် ဢမ်ႇႁူႉတူဝ်ဝႃႈၸဝ်ႈၵဝ်ႇၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းၼၼ်ႉ ၸၢင်ႈလၢမ်းၸပ်းပိူၼ်ႈတၢင်ႇၵေႃႉလႆႈ။

3.ၸုမ်းသႅၼ်းၵူၼ်းၸိူဝ်းၵူတ်ႇထတ်း ၸိူဝ်ႉမႅင်းဝႆႊရသ်ႉယဝ်ႉ ဢွၵ်ႇမႃးပဵၼ်မၢႆလေႃး Positive ၊ ၶဝ်ၸိူဝ်းၼႆႉထုၵ်ႇလႆႈယူတ်းယႃတူဝ်ၼႂ်းႁူင်းယႃၵမ်းလဵဝ်။

4.ၸုမ်းသႅၼ်းၵူၼ်းဢၼ်ႁၢႆႉႁႅင်း၊ ၵမ်ႈၼမ်ပဵၼ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းမီးတၢင်းပဵၼ်ၵိုၵ်းတူဝ်ဝႆႉလႄႈ ဢႃႇယု 70 ပီၶိုၼ်ႈၼိူဝ်သေ သမ်ႉပဵၼ်ပွတ်ႇၸဵပ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တေႁၢႆႉႁႅင်းမႃးလိူဝ်ၵဝ်ႇသေ ၸၢင်ႈထိုင်တီႈလူႉတၢႆလႆႈ။

ၵူၼ်းၸိူဝ်းသူႇလႅၼ်းယႃႈၶဝ်ၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ယူႇၼႂ်းၸုမ်းသႅၼ်းၵူၼ်းဢၼ်တၢင်းပဵၼ်ႁၢႆႉႁႅင်း။ ပေႃးဝႃႈ တိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ (COVID-19) ယဝ်ႉၼႆ ဢႆ ထူၺ်ႈၸႂ်ၵပ်ႉ လႄႈႁိူဝ်ႉဢူၼ်ႈ။ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပေႃးၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းတၢင်းႁူးလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ်ယဝ်ႉၼႆ မၼ်းတေႁဵတ်းႁႂ်ႈပဵၼ်ၸဵပ်းသေ ပွတ်ႇဢမ်ႇၸၢင်ႈသုတ်ႇဢဝ်လူမ်း ဢွၵ်ႉသီႊၵျဵၼ်ႊ ၶဝ်ႈၼႂ်းတူဝ်ၶိင်း။

ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၼႆ ၵူၼ်းၸိူဝ်းဢၼ်မီးတၢင်းပဵၼ်ၵိုၵ်းတူဝ်သေ တူဝ်ၶိင်းဢူၼ်ႈဢွၼ်ႇဝႆႉ၊ ပိူင်လူင်မၼ်း ၵူၼ်းပဵၼ်ရေႃးၵႃႇတၢင်းႁူးလူမ်းထူၺ်ႈၸႂ် ပႃးၸဵမ်ၵူၼ်းၸိူဝ်းပွတ်ႇဢမ်ႇၶႅင်ႁႅင်း (ပဵၼ်ပွတ်ႇၸဵပ်း ပွတ်ႇမႅင်း) ယွၼ်ႉသူႇလႅၼ်းယႃႈ ယူႇတႃႇသေႇၼၼ်ႉ ပေႃးဝႃႈတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ယဝ်ႉ တေပဵၼ်ႁၢႆႉႁႅင်းလႄႈ ၸိူဝ်ႉမႅင်းၵေႃႈတေလၢမ်းၽႄႈဝႆးႁၢဝ်ႈႁႅင်း။

လွင်ႈၼႆႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ပွတ်ႇဢၼ်ပဵၼ်ၸဵပ်းဝႆႉယူႇၼၼ်ႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတူဝ်ၶိင်းဢမ်ႇလႆႈႁပ်ႉ လူမ်းၸိုၼ်ႈသႂ် (ဢွၵ်ႉသီႊၵျဵၼ်ႊ) ၵုမ်ႇထူၼ်ႈပဵင်းပေႃးလီ၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈဢင်ႇၵႃႇၼႂ်းတူဝ်ၶိင်းတၢင်ႇဢၼ် မိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ႁူဝ်ၸႂ်၊ တႂ် ၸဵမ်ၸိူဝ်းၼႆႉၵႂႃႇ လူမ်ႉလႅဝ်လႄႈၸၢင်ႈထိုင်တီႈလူႉတၢႆလႆႈ-ၼႆယဝ်ႉ။

ဢိင်ၶေႃႈမုလ်း ပွင်ႈၵႂၢမ်းပၢႆးယူႇလီၽႃႇသႃႇထႆး တီႈ samitivejhospitals.com