Friday, March 29, 2024

ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၸတ်းမိူဝ်ႈလႂ်တေသၢင်ႇထုၵ်ႇ?

Must read

ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 1 လုၵ်ႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊပူၼ်ႉမႃး 2-3 ဝၼ်းၼႆႉ ၸုမ်းဢူၺ်းလီပွတ်းႁွင်ႇသၢမ်ၸုမ်း တပ်ႉသိုၵ်းရၶႅင်ႇ AA တပ်ႉသိုၵ်းၵဝ်ႈၵၢင်ႉ MNDAA လႄႈတပ်ႉသိုၵ်းလွႆ TNLA ၶဝ် ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းၸူးတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တႃႇႁူမ်ႈမိုဝ်းၵၼ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ် သွင်ၾၢႆႇသေ ႁူပ်ႉထူပ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်ၵႂႃႇ ဝႃႈၼႆသေယဝ်ႉ ယူႇၾၢႆႇၶဝ်သၢမ်ၸုမ်း ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်း တႄႇတီႈလိူၼ်ၵျုၼ်ႊထိုင်လိူၼ်ဢေႃႊၵသ်ႊတ် 31 ဝၼ်းၼႆ။

ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း
ၶူးႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

ၼႂ်းၽွင်းၼင်ႇၼႆၼႆႉ ၼင်ႇပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်းလႆႈငိၼ်းၵၼ်ယူႇယဝ်ႉၶႃႈ၊ ဢမ်ႇၵႃးၵူၺ်းတပ်ႉသိုၵ်း ရၶႅင်ႇ AA ၶဝ်၊ တပ်ႉသိုၵ်းလွႆၶဝ်၊ တေႃႇၼင်ႇတၢင်း RCSS ၶွင်ႇသီႇဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်းဝႆႉၼၼ်ႉယဝ်ႉၵေႃႈ တင်းတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဝႆႉယူႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈငိၼ်းၸွမ်း။

- Subscription -

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၸုမ်းပွတ်းႁွင်ႇသၢမ်ၸုမ်း လူင်းလၢႆးမိုဝ်းသေ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇယိုၼ်ႈမိုဝ်းၸွမ်း တႃႇတေႁူမ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ တွပ်ႇၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ၊ ၶဝ်ဝႃႈတႄႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉ၊ ၾၢႆႇၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈတေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ် ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ဢမ်ႇပဵၼ်လႆႈ၊ တၢင်းလၢတ်ႈလႄႈတၢင်းႁဵတ်းဢမ်ႇငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ်၊ AA သိုၵ်းရၶႅင်ႇၼႆႉ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ပဵၼ်ၸုမ်းၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉဝႆႉယဝ်ႉလႄႈ ပေႃးၶဝ်ပွႆႇၽႃႈပႅတ်ႈ လွင်ႈၵေႃႇၵၢၼ်ႁၢႆႉၶဝ်ၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇတီႈၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေၶႆႈၸႂ်တႅပ်းတတ်းယူႇ လွင်ႈဝႃႈတေႁပ်ႉႁွင်းဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၼၼ်ႉ။ တေလႆႈမၢႆထိုင်ဝႃႈ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇတႄႉ တိုၼ်းဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ တေလႆႈဝႃႈၼၼ်ၵူၺ်း။

ၵူၺ်းၼႂ်းၵႄႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းလီလႆႈမႃးဝူၼ်ႉပႃး ယူႇတီႈတပ်ႉရၶႅင်ႇၶဝ် AA ၼႆၵေႃႈ ပူၼ်ႉမႃးၼႂ်း လိူၼ်မေႊ 29 ဝၼ်းၼၼ်ႉၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ ၶဝ်ယင်းမီးၶေႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ ဢမ်ႇမီးလွင်ႈတႃႇတေ မုင်ႈမွင်းသင်တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈ တီႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယဝ်ႉလႄႈ ၵၢဝ်ႉၵူင်းၵၢၼ်ၽွင်းငမ်းလႄႈ ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတင်းသဵင်ႈၼႆႉ ႁႂ်ႈလႆႈဢွၵ်ႇယၢၼ်ပႅတ်ႈ တီႈၼႂ်းမိူင်းရၶႅင်ႇၵႂႃႇဝႆးဝႆး ဝႃႈၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၢႆးပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ ထႅင်ႈသွင်ဝၼ်းၵူၺ်း ႁဵတ်းသင်သမ်ႉယူႇတီႈ 3 ၸုမ်းသေ ယိုၼ်ႈမိုဝ်းပိူဝ်ႈတႃႇတေၵိုတ်းတိုၵ်းတေႃႇ ႁႂ်ႈပေႃးတူဝ်ႈမိူင်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလီလႆႈမႃးဝူၼ်ႉပႃးဢိတ်းၼိုင်ႈ။

တီႈတႄႉမႃး ယူႇတီႈၶဝ်သၢမ်ၸုမ်းၼႆႉ မုင်ႈမွင်းတႃႇၼႂ်းၼႃႈတီႈလႅၼ်လိၼ် ဢိၵ်ႇလူၺ်ႈပႃးတင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈမိူင်းတင်းသဵင်ႈ ႁႂ်ႈလႆႈၵတ်းယဵၼ်ဝႃႈၼႆသေယဝ်ႉ ၶဝ်ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵိုတ်းတိုၵ်းမႃးၼႆႉ မီးယူႇ 5 ပွၵ်ႈယဝ်ႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပတိၵ်ႈၶၢတ်ႈၵွင်ႈၵၢင်ႇလႄႈသင်၊ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်လႄႈသင် တိုၵ်ႉပဵၼ်ယူႇ ယႂ်းယႂ်းဢမ်ႇထၢတ်ႇ။ ၼႂ်းၸိူင်ႉၼၼ် ၽိူဝ်ႇထိုင်မႃးလိူၼ်ၵျုၼ်ႊ 1 ဝၼ်း သမ်ႉဝႃႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁႂ်ႈၵိုတ်းတိုၵ်း ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ မၼ်းၵေႃႈပဵၼ်တီႈလီဢၢမ်း။ ၵွပ်ႈသင်လႄႈၼႆ ပေႃးမႃးတူၺ်း ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈမၼ်းတႄႉ ၼႂ်းလိူၼ်မေႊ 30 ၼၼ်ႉၵူၺ်း ယူႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်ႇမႃးဝႃႈ ပိူဝ်ႈတႃႇတေႁပ်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပွၵ်ႈၵမ်းတီႈ 4 ၼၼ်ႉ ႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၵႂႃႇၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼႆ ယူႇတီႈၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႆႈထၢမ်ထိုင်တီႈၸုမ်းၵိုတ်းတိုၵ်း ၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ မီးၽႅၼ်ၵၢၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇတေႁၢင်ႈႁႅၼ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပၢင်လူင် ၸူဝ်ႈပၢၵ်ႇပီ 21 ၼၼ်ႉယဝ်ႉၼႆလႄႈ ယူႇတီႈၸိူဝ်းၸုမ်းဢူၺ်းလီၶဝ်သၢမ်ၸုမ်း ဢၼ်ဝႃႈမႃးမိူဝ်ႈၵႆႈ ၼၼ်ႉၵေႃႈ ၸင်ႇတၵ်းဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၶႂ်ႈပိူင်းၼႄလွင်ႈဝႃႈ ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ် လႄႈသင်၊ ၵၢၼ်ၵိုတ်းတိုၵ်းလႄႈသင်၊ ၶဝ်ၵေႃႈတိုၼ်းသူၼ်ၸႂ်ယူႇ ႁပ်ႉႁွင်းယူႇတႃႇသေႇ။ တီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢမ်ႇၽိတ်ႈဢမ်ႇမွၵ်ႇၶဝ်လႄႈ ဢမ်ႇပၼ်ၶဝ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးလႄႈ ၶဝ်ၸင်ႇလႆႈမီးယူႇ တၢင်းၼွၵ်ႈၶွပ်ႇ ၶႂ်ႈပိူင်းၼႄလွင်ႈၼၼ်ႉသေ ၸင်ႇတေပိုၼ်ၽၢဝ်ႇမႃး ပိူဝ်ႈတႃႇတေၵိုတ်းတိုၵ်းၵၼ်ၼၼ်ႉ ၼႆၵေႃႈၸၢင်ႈဝႃႈလႆႈ။

ၼႂ်းၸိူင်ႉၼင်ႇၼႆ ႁဝ်းၶႃႈမႃးဝူၼ်ႉတူၺ်း UPC ဢၼ်ဝႃႈ  ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႆႉသမ်ႉ ၵွပ်ႈသင်ၶႂ်ႈႁဵတ်းၶႃႈလႃႇ ပေႃးၼၼ်၊ ၽွင်းယၢမ်းဢၼ်တၢင်းပဵၼ်ၵႃႇလၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 လူင် တိုၵ်ႉလိူင်ႇၽႄႈသေယဝ်ႉ တင်းၵမ်ႇၽႃႇလႆႈတိုၼ်ႇလႆႈသၢၼ်ႈ လႆႈၵူဝ်လႆႈႁႄ လႆႈႁၢင်ႈႁႅၼ်း တေႃႇသူႈယူႇၼႆႉ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်း 700-800 ပၢၵ်ႇ တေမႃးၸူႉလုမ်းတုမ်တွမ်ၵၼ်သေ ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇတေငၢႆႈၶႃႈ။ ဢမ်ႇငၢႆႈၼႆ ႁူႉၵၼ်ယူႇ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈသမ်ႉ ၵွပ်ႈသင်လႄႈ သမ်ႉလႆႈၵၼ်ႉၵူၵ်ႉသေ သမ်ႉဝႃႈၶႂ်ႈႁဵတ်းဢၼ်ၼႆႉၶႃႈလႃႇ၊ လီလႆႈမႃးထတ်းသၢင်ၵၼ်ဢိတ်းၼိုင်ႈ။

ပေႃးဝႃႈႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉသမ်ႉ တေမီးၽွၼ်းလီဢီႈသင်မႃး၊ တေၸၢင်ႈတုမ်ႉယွၼ်ႈ ၽူႈလႂ်ၽႂ်ၵူၺ်းၵူၺ်းၶႃႈလႃႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈတေလႆႈမႃးထတ်းသၢင်ၵၼ် ပွတ်းဢွၼ်ႇတွၼ်ႈၼိုင်ႈၶႃႈ။

ဢွၼ်တၢင်းသုတ်း ႁဝ်းၶႃႈမႃးတူၺ်းၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ႁဵတ်းသင်မၼ်းၶႂ်ႈႁဵတ်း UPC ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶႃႈလႃႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ဝႃႈတႄႉ ၶႂ်ႈပိူင်းၼႄဝႃႈ ၶဝ်ႁဵတ်းလႆႈမႃးၾၢႆႇ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၼိုင်ႈပွတ်းၼိုင်ႈတွၼ်ႈယူႇ၊ တႃႇၶိုၼ်ႈၼႃႈၸူးမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶဝ်တမ်းဝၢင်းပိူင်ၵၢၼ် ပိုၼ်ႉထၢၼ်မၼ်းမႃးလႆႈယူႇ။ ၶႂ်ႈဢဝ်လွင်ႈၼႆႉသေယဝ်ႉ သူၼ်းတုမ်ႁႃသဵင် ပိူဝ်ႈတႃႇပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ 2020 တေမႃးၼၼ်ႉၵူၺ်းၼႆ ၼႆႉပဵၼ်ပိူင်လူင်မၼ်းယဝ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။

ၵမ်းၼႆႉပေႃးမႃးတူၺ်းၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉယူႇၸိူဝ်းဢၼ်လူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA ၼၼ်ႉ သမ်ႉပဵၼ်ႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇ။ ယူႇတီႈၶဝ်ၸဝ်ႈတႄႉ တေႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်ၵျူႊလၢႆႊၼၼ်ႉ ၽွမ်ႉႁိုဝ်ဢမ်ႇၽွမ်ႉ ပႆႇႁၼ်ဢွၵ်ႇသဵင်မႃး၊ ပၢင်ၵုမ်ၵၼ်တႄႉႁဵတ်းယူႇယႂ်းယႂ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ယူႇတီႈ ၶဝ်ၸဝ်ႈသမ်ႉပဵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ်ၶႃႈလႃႇၼႆ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆးၶဝ်သေယဝ်ႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈၶၵ်ႉၵၢၼ် ငမ်းယဵၼ်ၶၢတ်ႇၵႂႃႇ ၼႂ်းလၢႆသိပ်းပီဢၼ်ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈလႆႈဢုပ်ႇၵၢၼ်မိူင်းၵၼ်မႃး၊ သုမ်းသုၼ်ႇၵၢၼ်မိူင်းမႃးၵူႈပႃႈၵူႈၾၢႆႇ ပိူင်လူင်မၼ်းတႄႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၸဵပ်းသၢင်ႈတီႈပေႃႈမႄႈ ၵူၼ်းမိူင်း၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ၼင်ႇႁိုဝ်တေတူၵ်းလူင်းမတ်ႉၶွတ်ႇလႆႈတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႄႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လွင်ႈဝႃႈဝၢႆးလင် 2020 ႁႂ်ႈလႆႈသိုပ်ႇမီးၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵႂႃႇ တႃႇဢုပ်ႇၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၵၼ် ၼႆႉတေပဵၼ်ပိူင်လူင် ပိူဝ်ႈတႃႇ EAO ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ လုၵ်ႉၽိုၼ်ႉၶဝ် ၶႂ်ႈလႆႈၶႂ်ႈပဵၼ်။ ပွင်ႇဝႃႈတႄႉ ယႃႇႁႂ်ႈသၢႆၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်ၶၢတ်ႇၵႂႃႇၼၼ်ႉၵူၺ်း။

လီယဝ်ႉၶႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈလႄႈသင်၊ ယူႇတီႈၾၢႆႇၸုမ်းလူင်းလၢႆးမိုဝ်း NCA လႄႈသင်၊ တေမီးၵၢင်ၸႂ်ၸိူင်ႉၼၼ်ယူႇသေတႃႉၵေႃႈ ၸွင်ႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉသမ်ႉ တေၽွမ်ႉၸွမ်း ႁဵတ်းၸွမ်းယူႇၶႃႈၼႄႇ၊ ႁဝ်းၶႃႈလီလႆႈမႃးတူၺ်းထႅင်ႈတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ပေႃးဢဝ်ငဝ်းလၢႆးယၢမ်းမိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉတႄႉ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈဝႃႈ ICJ ဢၼ်ပဵၼ်လုမ်းတြႃးတတ်းတွၼ်ႇ လိူင်ႈၵၢၼ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ တႃႇလုမ်းတြႃးလုမ်ႈၾႃႉၼၼ်ႉၵေႃႈ သမ်ႉပႂ်ႉႁိပ်ႇႁွမ်ႈ ပႂ်ႉမုင်ႈမွင်းတူၺ်းယူႇ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၸွင်ႇမီးလွင်ႈၶိုပ်ႈၼႃႈမႃး ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈသုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်ၵူၼ်း၊ ၸွင်ႇၶဝ်ပႂ်ႉပႃး၊ ၸွင်ႇၶဝ်ႁဵတ်းသၢင်ႈ၊ ၸွင်ႇၶဝ်တူၺ်းထိုင်ၼႆၵေႃႈ မီးၵူၼ်းပႂ်ႉတူၺ်းဝႆႉလႄႈ ယူႇတီႈတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတႄႉ ပေႃးဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈဢွၼ်ႁဵတ်း ၶဝ်ၵေႃႈၸၢင်ႈတေပႃးၸွမ်းမႃးယူႇ။

ၵူၺ်းၵႃႈ ၽႅဝ်မႃးၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ႁဵတ်းၵၢၼ်တႄႉတႄႉ မႃး ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်မႃး ၸွင်ႇတေဢွၵ်ႇမႃး လွင်ႈသၢၼ်ၶတ်းၸိူင်ႉႁိုဝ်၊ လွင်ႈႁႃလိူင်ႈႁႃႁွႆးၵၼ်ၸိူင်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ တၵ်းတေလႆႈ ပႂ်ႉတူၺ်းၵူၺ်းယဝ်ႉ။ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ႁဵတ်းသင်လႄႈလႆႈဝႃႈၼႆ ၸွမ်းၼင်ႇၵႃႈၵွၼ်ႇပူၼ်ႉမႃး ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ၼႂ်းပၢင်ၵုမ်ၵူႈတွၼ်ႈတွၼ်ႈ ယၢမ်ႈမီးလွင်ႈထဵင်မေႃးၵၼ်မႃး ယၢမ်ႈမီးလွင်ႈၶတ်းၶၢၼ်ႉၵၼ်မႃးဢမ်ႇၵႃး ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ပၢင်ၵုမ်ပေႃးၶႂ်ႈၸမ်ယၢႆႈ ၸမ်ၵွႆၵေႃႈ ယၢမ်ႈလႆႈႁၼ်ၶဝ်ထဵင်မေႃးၵၼ်မႃး မီးမႃးပိုၼ်းမၼ်း။ ၸိူဝ်းၼႆႉဝႆႉတေတွၼ်ႈၼိုင်ႈ။

ပေႃးဝႃႈမႃးႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် UPC ၼႆႉ ၶဝ်တေဢုပ်ႇဢူဝ်း ဢီႈသင်ၵၼ်ၶႃႈလႃႇ၊ မိူၼ်မိူဝ်ႈၵႆႈ ႁဝ်းဝႃႈမီးတၢင်းမုင်ႈမွင်းသင်လႄႈ တေလႆႈဢီႈသင်မႃး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။ ၸွမ်းၼင်ႇပၢင်ၵုမ် JICM ဢၼ်ဝႃႈ ပၢင်ၵုမ်ၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈ ႁႂ်ႈပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ် ၸွမ်း NCA ၶဝ်တႅပ်းတတ်းဝႆႉၼၼ်ႉ တႃႇတေဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ၵႂႃႇၼႂ်းပၢင်ၵုမ်လူင် ၵမ်းတီႈ 4 ၼႆႉ တေမီးယူႇ 3 တွၼ်ႈ။

ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 1 တေပဵၼ်တႃႇတူၵ်းလူင်းယူင်ႉၶၢပ်ႈ ၾၢႆႇၽေႃႇၼမ်ႉၽေႃႇတူဝ်ၸွမ်း NCA ။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 2 တႃႇတေတူၵ်းလူင်းၶၵ်ႉၵၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈဝၢႆးလင် 2020 တေႁဵတ်းသင်၊ တေပွင်သင်ၵႂႃႇ။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 3 တေပဵၼ်ပိူဝ်ႈတႃႇတူၵ်းလူင်း ပိူင်ၵၢၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ဢၼ်ဝႃႈ (အခြေခံမူ) ပိူဝ်ႈတႃႇၵေႃႇသၢင်ႈ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။

ၼႂ်းၵႃႈသၢမ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼၼ်ႉ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 1 တႃႇတေတူၵ်းလူင်းယူင်ႉၶၢပ်ႈၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈၸွမ်းႁႂ်ႈ ပဵၼ်ၼမ်ႉပဵၼ်တူဝ်မႃးၸွမ်း NCA ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေမီးယူႇ 20 ၶေႃႈ၊ ၼႂ်း 20 ၶေႃႈၼၼ်ႉ လႆႈႁၼ်ၶဝ်တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉ တေမီးယူႇ 10 ၶေႃႈယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆ ပဵၼ်ပၢင်ၵုမ်မႃးၵေႃႈ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတင်းမူတ်းၵေႃႈ တေႁဵတ်းလႆႈၵႂႃႇၽွင်ႈယူႇ။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 2 တီႈဢၼ်ဝႃႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်မိူဝ်းၼႃႈ တေႁဵတ်းၵႂႃႇဝၢႆးလင် 2020 ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေမီးယူႇ 8 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ၊ ၼႂ်း 8 ၶၵ်ႉတွၼ်ႈၼၼ်ႉ တႃႇ 7 ဢၼ် တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉထႃႈလႄႈ ၵူၺ်းတေၵိုတ်းဢၼ်ဝႃႈ ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈလွင်ႈတေ ၶွၼ်ႈတုမ်ၶိုၼ်းၾၢႆႇႁူမ်ႇလူမ်ႈ SSR, DDR တေၵိုတ်းဢၼ်ၼၼ်ႉၵူၺ်း။

ၼၼ်ႉတႄႉ တေႃႈၼင်ႇႁူဝ်ၶေႃႈမၼ်းၵူၺ်းၵေႃႈ တေတၢင်ႇတေတႅင်ႇ ၸိူင်ႉႁိုဝ် ယင်းပႆႇတူၵ်းလူင်း ၵၼ်လႆႈ။ ၶၵ်ႉတွၼ်ႈ 3 ပိူဝ်ႈတႃႇတေတူၵ်းလူင်း ပိူင်ၵၢၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ်ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉတႄႉ ယူႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ မီးၶေႃႈယိုၼ်ႈထိုင်ဝႆႉတီႈၸုမ်း EAO ဢၼ်ၾၢႆႇၸုမ်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ဝႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းမၢႆတွင်း NCA ၶွပ်ႈတဵမ် 4 ပီၼၼ်ႉ မိူဝ်ႈပီ 2019 လိူၼ်ဢွၵ်ႊထူဝ်ႊၿိူဝ်ႊ 28 ဝၼ်းၼၼ်ႉ ယူႇတီႈႁူဝ်ၼႃႈၾၢႆႇၵေႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ် တေႃႇဢွင်ႇသၢၼ်းၸူႉၵျီႇသေ သင်ႇလၢတ်ႈဝႆႉမီးၵႂၢမ်း 5 ၶေႃႈ။ ႁႂ်ႈလႆႈဢဝ်ၵႂၢမ်း 5 ၶေႃႈၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပဵၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵႂႃႇ ႁႂ်ႈမၼ်းလႆႈပဵၼ်မႃးလိၵ်ႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇ မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပွတ်းတွၼ်ႈ 3 ၶဝ်ၵေႃႈယိုၼ်ႈမႃးၸိူင်ႉၼၼ်။

ယူႇၾၢႆႇ EAO ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈ ႁူမ်ႈလႆႈၸႂ်ၸွမ်း ပိူဝ်ႈတႃႇတေၸႂ်ႉတိုဝ်းဢၼ်ၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ ၼႂ်းၼၼ်ႉတေပႃးဢီႈသင်ၵူၺ်းၵူၺ်းၶႃႈလႃႇ 1.တေသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ၾႅတ်ႊၻရႄႊ။ 2.ၸွမ်းလူၺ်ႈၾိင်ႈပိူင် ၾႅတ်ႊၻရႄႊသေယဝ်ႉ တေလႆႈမီးလွင်ႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇဢႃႇၼႃႇ၊ လွင်ႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇႁိၼ်ႁႄႈၶူဝ်းၶွင်ငဝ်ႈတိုၼ်း၊ လွင်ႈၸႅၵ်ႇမႅင်ႇငိုၼ်းၶွၼ်ႇငိုၼ်းၵဵပ်း။ 3. ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ယူႊၼိတ်ႉ တင်းသဵင်ႈ ၶႂ်ႈဝႃႈတႄႉ ၸႄႈတိူင်းၵေႃႈလီ ၸႄႈမိူင်းၵေႃႈယဝ်ႉ တေလႆႈမီးၸၼ်ႉထၢၼ်ႈ ၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်။ 4.တေလႆႈမီးသုၼ်ႇ ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း ၶွင်ၸႄႈမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် ၶွင်ၸႄႈတိူင်းၶဝ် ဢၼ်ႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈသုၼ်ႇၸတ်းပွင်ပူင်ပၢႆးလႆႈႁင်းၶေႃ။ 5.တီႈဢၼ်ၸႄႈမိူင်း ဢမ်ႇၼၼ် ၸႄႈတိူင်းၶဝ်ၸႅၵ်ႇၽႄၸႂ်ႉတိုဝ်းဢႃႇၼႃႇၼႆႉ တေလႆႈယင်ႇပိုၼ်ႉတီႈၵူၼ်းမိူင်းၼႆ တေမီးယူႇ 5 ၶေႃႈ။

ၵူၺ်းၵႃႈၼႂ်း 5 ၶေႃႈၼၼ်ႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉ ၶိုၼ်းထဵင်ဝႆႉဝႃႈ တႃႇတေ ၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉလႆႈ၊ ၵူၺ်းႁႂ်ႈလႆႈၸႂ်ႉတိုဝ်းဝႃႈ တေၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်ယင်ႇပိုၼ်ႉတီႈ ၻီႊမူဝ်ႊၶရေႊၸီႊ လႄႈ ၾႅတ်ႊၻရႄႊ ယွၼ်းမူၼ်ႉမႄးဝႆႉၸိူင်ႉၼၼ်။

ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈၶေႃႈတီႈ 4 ဢၼ်ဝႃႈ တေလႆႈမီးသုၼ်ႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း ၶွင်ၸႄႈမိူင်းႁိုဝ် ၸႄႈတိူင်းၶဝ် ဢၼ်ႁပ်ႉပၢၵ်ႇလႆႈသုၼ်ႇၸတ်းပွင်ပူင်ပၢႆးလႆႈႁင်းၶေႃႈ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈ ၶဝ်ဢမ်ႇယွမ်းႁပ်ႉ၊ ၶဝ်ၵူၺ်းၶႂ်ႈမူၼ်ႉမႄးဝႃႈ တေလႆႈမီးသုၼ်ႇၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း ဢၼ်ဢမ်ႇသၢၼ်ၶတ်းၵၼ်တင်း ပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း ၶွင်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ႁႂ်ႈဝႃႈၼႆၵူၺ်း။ တႃႇတေပၼ်သုၼ်ႇၸတ်းပွင်ပူင်ပၢႆးလႆႈႁင်းၶေႃ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၶဝ်တိုၼ်းပႆႇတူဝ်ႈတၼ်း လႆႈႁၼ်ၸိူင်ႉၼၼ်။

တီႈၼႆႈႁဝ်းၶႃႈလႆႈမႃးထတ်းသၢင်ၸွမ်း ပိူင်ပဵၼ်ပိူင်မီးဢၼ်ၼႆႉၼႆၸိုင် ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း ပဵၼ်ယူႇၵႃႇလၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ 19 ၼႆႉ ၸွင်ႇတေလီႁဵတ်း ဢမ်ႇလီႁဵတ်း၊ ဢမ်ႇၼၼ်ၵေႃႈ ၶၢဝ်းယၢမ်း ဢၼ်မၼ်းၸမ်တင်း ပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယူႇယႅၼ်ႈယႅၼ်ႈၼႆႉ ပေႃးႁဵတ်းဢၼ်ၼႆႉသမ်ႉ တေမီးၽွၼ်းလီ တီႈၽႂ်လႄႈ တေမီးၽွၼ်းၸႃႉတီႈၽႂ်ၶႃႈလႃႇ၊ ပေႃးတေဝႃႈသိုဝ်ႈမၼ်းတႄႉ ၽွင်းဢၼ်လႆႈတေႃႇသူႈ တင်းတၢင်းပဵၼ်ၵႃႇလလူင်ၼႆႉ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈငိူင်ႉဝႄႈလႆႈ လွင်ႈဢၼ်ၼႆႉသေယဝ်ႉ ၶၢမ်ႈႁႂ်ႈမၼ်း ပူၼ်ႉၵႂႃႇဝၢႆးလင်ႁဵတ်းပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉ ၸင်ႇတေႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႆႉ တေတိူဝ်းမီးၽွၼ်းလီ။

ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၼၼ်ၶႃႈလႃႇ 1.မၼ်းတေဝႄႈလွတ်ႈလႆႈ တၢင်းပဵၼ်ၵႃႇလ။ 2.ပေႃးဝႃႈပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈယဝ်ႉၵႂႃႇၼႆ မၼ်းၵေႃႈတေမီးယူႇၶၢဝ်းတၼ်းမၼ်း လိူၼ်ၵျႅၼ်ႊၼိဝ်ႊရီႊ၊ ၾႅပ်ႊၿိဝ်ႊရီႊ တေႃႇထိုင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ်။ ၵွၼ်ႇပႆႇလႆႈလိူၵ်ႈတင်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမႂ်ႇ ၼႂ်းၶၢဝ်းတၢင်း 3 လိူၼ်ၼၼ်ႉ ႁဵတ်းပၢင်ဢုပ်ႇၵုမ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လူင်ၼႆႉၵႂႃႇ မၼ်းတေသၢင်ႇထုၵ်ႇယူႇ ႁဵတ်းလႆႈယူႇ။ ႁဵတ်းသင်လႄႈဝႃႈၼၼ် ၶႃႈလႃႇ မိူဝ်ႈယၢမ်းၼင်ႇၼၼ်ၼႆႉ ၽႂ်တေသိုပ်ႇမႃး ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ၸုမ်းလႂ်တင်းၸုမ်းလႂ် တေၶိုၼ်ႈမႃးပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ။ ယဝ်ႉၵေႃႈယူႇၾၢႆႇ တပ်ႉမတေႃႇလူး တေမီးလွင်ႈလႅၵ်ႈလၢႆႈမႃးယဝ်ႉ ဝၢႆးပီ 2020 ၼၼ်ႉ၊ ၵေႃႉလႂ်တေၶိုၼ်ႈမႃး ပဵၼ်ႁူဝ်ၼႃႈ တပ်ႉမတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆ ႁဝ်းၶႃႈၵေႃႈလႆႈႁူႉၸွမ်းတႅတ်ႈတေႃးယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈၼၼ်ႉ ၸင်ႇတေမႃးတမ်းဝၢင်းၽႅၼ်ၵၢၼ် တေဢဝ်ၶၵ်ႉတွၼ်ႈဢၼ်လႂ်ဝႆႉတၢင်းၼႃႈသေ ၶိုင်ပွင်ၵႂႃႇၼႆ ယူႇၾၢႆႇၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၶဝ်ၵေႃႈၸၢင်ႈ တႅပ်းတတ်းလႆႈတူၵ်းလွၵ်းလီငၢမ်း။

ၸင်ႇဝႃႈ ပေႃးၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈတႄႉ ပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ဝၢႆးပၢင်လိူၵ်ႈတင်ႈ ယဝ်ႉ ၸင်ႇႁဵတ်းၼၼ်ႉ ယူဝ်တေတိူဝ်းမီးၽွၼ်းလီႁိုဝ်ၼႆ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်။ ၵူၺ်းဢၼ်ၼႆႉတႄႉ မၼ်းပဵၼ်ယူႇၾၢႆႇၵၢၼ်မိူင်းလၢႆလၢႆဝူၼ်ႉလႄႈ ၸိူဝ်းဢၼ်ယူႇၾၢႆႇသိုၵ်းသိူဝ် သေယဝ်ႉ ယူႇၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၽႂ်မၼ်းသေဝူၼ်ႉတႄႉ မၼ်းတေၸၢင်ႈပဵၼ်မႃးယူႇလွင်ႈၼိုင်ႈ။

ၶေႃႈတီႈ 2 ၵေႃႈသမ်ႉ ပဵၵ်ႉသမ်ႉဝႃႈတူၵ်းလူင်းလႆႈမႃးၸိူင်ႉႁိုဝ်ၵေႃႈယႃႇ တီႈ ပၢင်ၵုမ်လူင် လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵမ်းတီႈ 4 ၼၼ်ႉ တူၵ်းလူင်းလႆႈမႃးထႅင်ႈၶေႃႈၵိၼ်ၵႅၼ်ႇမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ထႅင်ႈလၢႆႁူဝ်ၵေႃႈယဝ်ႉ ပေႃးတင်းဝႃႈဢမ်ႇၽေႃႇၼမ်ႉၼႄတူဝ်လႆႈ လူင်းမိုဝ်းထူပ်းတူဝ်တႄႉတႄႉ ၼႆတႄႉ NCA ၼႆႉ တေပႆႇပဵၼ်မႃး လိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆၵိုတ်းတိုၵ်းတူဝ်ႈမိူင်း ႁႂ်ႈပေႃးၵိုင်ႇငၢမ်ႇတင်း ၸိုဝ်ႈသဵင်မၼ်း၊ ဢၼ်ၵူႈမုၵ်ႉၵူႈၸုမ်း ၵူႈၸၢဝ်းၵူႈၶိူဝ်း ၵူႈထၢၼ်ႈၵူၼ်းၶဝ်ႈႁူမ်ႈယွမ်းႁပ်ႉလႆႈသေယဝ်ႉ တေၵေႃႇသၢင်ႈလႆႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်တႄႉတႄႉၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈပႆႇၸၢင်ႈမုင်ႈမွင်း၊ ႁဵတ်းသင်လႄႈ ဝႃႈၼၼ် ၸိူဝ်းပႆႇလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းၸွမ်းလႄႈသင်၊ ၸိူဝ်းဢမ်ႇၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းသဵၼ်ႈၸိုဝ်ႈ တႃႇတေလူင်းလၢႆးမိုဝ်းၵိုတ်းတိုၵ်းသေယဝ်ႉ ယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇဝႆႉယူႇ ၸုၵ်းၸိူၼ်းဝႆႉယူႇ ၵေႃႈမီးတင်းၼမ်တင်းလၢႆ။ ၼၼ်ႉသေဢမ်ႇၵႃး ပၢင်ၵုမ်လူင်ဢၼ်တေႁဵတ်းၵႂႃႇၵမ်းတီႈ 4 ၼႆႉ ၸွမ်းၼင်ႇၾၢႆႇလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းဝႆႉၸိုင် ၵူၼ်း 7 ပၢၵ်ႇၼႆႉ ဢမ်ႇၸၢင်ႈပဵၼ်လႆႈယဝ်ႉ၊ တေလူတ်းယွမ်း ၼႂ်းၶဝ်တေမီးၸုမ်း 25 ၸုမ်း ၼိုင်ႈၸုမ်းလႂ်ၶဝ်ႈႁူမ်ႈပႃးလႆႈယူႇ 150 ၊ 100- 50  ၸိူဝ်းၼၼ်ႉ တေလူတ်းၵႂႃႇလူတ်းၵႂႃႇသေ ၵူၺ်းတေဢဝ်ၵူၼ်းဢွၼ်ႇၵမ်ႈၽွင်ႈ ၼိုင်ႈပၢၵ်ႇ သွင်ပၢၵ်ႇ မႃးဢုပ်ႇၵုမ်ၵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ၸွင်ႇသမ်ႉတေတၢင်တူဝ်လႆႈပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းမိူင်း ၸၢဝ်းၶိူဝ်းတင်းလုမ်ႈ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈႁူမ်ႈၸၢမ်ႇပူၺ်ႈ၊ ႁႂ်ႈပေႃးလႆႈႁူမ်ႈၵၼ်ဝူၼ်ႉဝႃႈ တေၵေႃႇသၢင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉတႄႉယဝ်ႉႁိုဝ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉၵေႃႈပဵၼ်မႃးၶေႃႈထၢမ်ယဝ်ႉ။

ၸင်ႇဝႃႈပေႃးၵူၺ်းတေတူၺ်းဢဝ်ၽွၼ်းၵၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၵၢၼ်မိူင်းၶွင်ၵူၼ်းၸုမ်းလဵဝ်မုၵ်ႉလဵဝ် သေယဝ်ႉ ႁဵတ်းသၢင်ႈၵႂႃႇၵူၺ်းၼႆတႄႉ မၼ်းတေဢမ်ႇမီးလွင်ႈၼၵ်းၸူမ် ပိူဝ်ႈတႃႇႁဝ်းၶႃႈႁူမ်ႈ ၵေႃႇသၢင်ႈငမ်းယဵၼ်လႆႈတႄႉတႄႉ ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ယွၼ်းထတ်းသၢင်ၵၼ်မွၵ်ႈၼႆႉသေယဝ်ႉ ၶွတ်ႇယွတ်ႈပၢႆၵႂၢမ်းတီႈၼႆႈ။ မႂ်ႇသုင်ၵၼ်ၵူႈၵေႃႉၵူႈၵူၼ်းၶႃႈ။

ႁိုၼ်း ၵႃယၢင်း

05/06/2020

ဢၢၼ်ႇယဝ်ႉႁူမ်ႈပၼ်တၢင်းႁၼ်ထိုင်တီႈၼႆႈ

- Subscription -
- SHAN's Apps -spot_img

ၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်း