ၶေႃႈပူင်သင်ႇ ယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းၵၢင်ၶိုၼ်း တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ႁႃ ၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း

ၶေႃႈပူင်သင်ႇ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယေး ၽွင်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း တႄႇဢဝ် 12 မူင်းၵၢင်ၶိုၼ်း ထိုင် 4 မူင်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင်လိူၼ်မေႊသဵင်ႈၼႆႉ တုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းထူပ်းတၢင်း ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ ၼႃႈႁိူၼ်း။

ဢိင်ဢၢင်ႈဝႃႈ တွၼ်ႈတႃႈၵုမ်းၵမ်တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ပေႃးတေဢမ်ႇလၢမ်းၽႄႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆသေ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇပူင်သင်ႇ တေႃႇဢႃယု ယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်း 2 တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 15/5/2020 တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 31/5/2020 ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးတႄႉ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉတႄႉတႄႉ။

လုင်းသၢင်ႇၸၢႆး ၵူၼ်းလၢႆးၶႃႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၵႃႈၸူဝ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉၼႆႉမႃး ၵၢၼ်ၵေႃႈမၢင်ဢေႇ ဢမ်ႇမီးငိုၼ်းတႃႇၶဝ်ႈ လႆႈပႅင်းၵိၼ်ပႅင်းၸၢႆႇ ယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလိူဝ်ႁႅင်းၶႃႈယဝ်ႉ။ ဢမ်ႇထၢင်ႇႁၢင်ႈၵႂႃႇမႃး ၵႃႉၶၢႆသင်လႆႈလီလီ။ ပၼ်ၵႃႉၶၢႆပဵၼ်ပွတ်းပဵၼ်တွၼ်ႈယူႇသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢမ်ႇမီးၵူၼ်းမႃးသိုဝ်ႉ မႃးၸၢႆႇၵၼ်။ လိူဝ်ၼၼ်ႉ ၸဵမ်ၵူၼ်းပိုတ်ႇ ႁၢၼ်ႉၶၢႆၶူဝ်း ၵၢင်ၶမ်ႈ ၵၢင်းၶိုၼ်းၵေႃႈ ႁူပ်ႉလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။ ယွၼ်ႉဢမ်ႇမီး ၵူၼ်းသိုဝ်ႉၵိၼ် တေႃႈလဵဝ် တီႈလၢႆးၶႃႈႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ယဵၼ်သီႇဝႆႉ” ဝႃႈၼႆ။

မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်းတႄႉ လွင်ႈႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယေးၼႆႉ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တႄႇဢဝ်ဝၼ်းတီႈ 22 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊ တေႃႇထိုင် ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်မေႊၼႆႉ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉပူင်သင်ႇလူင်းမႃးထႅင်ႈ ပွၵ်ႈၵမ်းသွင် ယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇထႅင်ႈ။

ဢူးၽိဝ်းမိၼ်းထၢႆႉ ၽူႈၵွၼ်းၸႄႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တႄႇဢဝ် ဝၼ်းတီႈ 15 လိူၼ်မေႊၼႆႉ မႃးထႅင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လူတ်းယွမ်းလူင်းၶၢဝ်းယၢမ်း 2 ၸူဝ်ႈမူင်း။ သင်ဝႃႈ မီးလွင်ႈဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၶၢဝ်းယၢမ်း ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယဝ်ႉၼၼ်ႉ တေလႆႈမီးဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းပၢႆးယူႇလီလႄႈ ဝႂ်ႁပ်ႉႁွင်းၽူႈၵွၼ်းပွၵ်ႉၵွၼ်ႇ ၸင်ႇတေၵႂႃႇမႃးလႆႈ ၽွင်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း” ဝႃႈၼႆ။

ၶေႃႈပူင် ၸီႉသင်ႇ ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယေး ၽွင်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း တႄႇဢဝ်ယၢမ်း ၵၢင်ၶိုၼ်း 10 မူင်း ထိုင် 4 မူင်းၵၢင်ၼႂ်။ ၵမ်းၼႆႉ လူတ်းယွမ်းလူင်းပၼ်ထႅင်ႈ တႄႇဢဝ် ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း 12 မူင်း ထိုင် 4 မူင်းၵၢင်ၼႂ် တေႃႇထိုင်လိူၼ်မေႊၼႆႉသဵင်ႈ။

ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း ၽူႈတႅၼ်းသၽႃး ၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၶဵတ်ႇလိူၵ်ႈတင်ႈမၢႆ 3 ၸႄႈတွၼ်ႈလႃႈသဵဝ်ႈ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ၵၢၼ်ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်းႁိူၼ်း ၽွင်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း ႁူပ်ႉလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉ မီးတင်းၼမ် ၶႃႈယဝ်ႉ။ ၵူၼ်းမိူင်းဢၼ်ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းၽွင်းၵၢင်ၶိုၼ်းၵေႃႈ မီးၼမ်။ ဢၼ်ၶဝ်တီႉၺွပ်းၵႂႃႇၶင်ၶွၵ်ႈ(ၸူဝ်ႈၶၢဝ်း) ဝႆႉၼၼ်ႉ ၵေႃႈမီး၊ ၵူၼ်းဢၼ်ထုၵ်ႇတီႉၺွပ်းၵႂႃႇသမ်ႉ ၵႂႃႇၶွၼ်ႈတုမ်ဝႆႉတီႈလဵဝ်ၵၼ်ထႅင်ႈၵူၺ်းလႄႈ သင်ဝႃႈသေၵေႃႉၵေႃႉပဵၼ်မႃးၼႆ ပႃးၵၼ်ပဵၼ်တင်းမူတ်းၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

ၵၢၼ်ပၼ်တၢမ်ႇတၢင်းၽိတ်း လွင်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်း ၽွင်းၵၢင်ၶိုၼ်းၼႆႉ သင်တီႉလႆႈ ၵူၼ်းပူၼ်ႉပႅၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈ ႁိူၼ်းယေးၵေႃႈ ႁႂ်ႈတီႉၺွပ်းသေ ပၼ်တၢင်းႁူႉၶဝ်ယဝ်ႉ ပွႆႇႁႂ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းႁိူၼ်းယေးၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉတေလီယူႇ၊ တေလီလိူဝ်သေ တီႉၺွပ်းၵႂႃႇၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်ဝႆႉ ပဵၼ်ၾုင်ၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။

ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပၢႆပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈၶွၼ်ႈတုမ် 5 ၵေႃႉၶိုၼ်ႈၼိူဝ်။

ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ သင်ဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တေႁဵတ်းဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင်ၼႆ တေလႆႈဝူၼ်ႉတူၺ်းလၢႆလၢႆ ၾၢႆႇၵွၼ်ႇ ယွၼ်ႉဝႃႈ ၵွမ်ႉၵူဝ်ပဵၼ်တၢင်းပဵၼ်ၵူၺ်းသေ ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇ ၵၢၼ်ဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၼၼ်ႉ ဢမ်ႇလီပၼ် တၢမ်ႇၼၵ်းၼႃသင်။ လွင်ႈၶေႃႈပူင်ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေးၼႆႉ သင်ပဵၼ်လႆႈ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈပူတ်းပႅတ်ႈဝႆးဝႆးၼႆၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပူင်ၵႂၢမ်းၸီႉသင်ႇ ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယေးၼႆႉ တင်းမူတ်း မီး 48 ၸႄႈဝဵင်း ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်းတူဝ်ၵဝ်ႇဝႃႉလႄႈ ၵူဝ်ႈၵၢင်ႉတႄႉ ဢမ်ႇပႃး။

“တၢင်းပဵၼ်မဵဝ်းၼႆႉ ၵိုင်ႉၵၢင်ႉပဵၼ်တင်းၵမ်ႇၽႃႇ၊ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶဝ်ၵေႃႈ ပေႃးဢမ်ႇမီးတူဝ်ထူပ်းသင်သေ ၼႅတ်ႈဢွၵ်ႇၶေႃႈပူင်ႁၢမ်ႈသီးၵႂႃႇၵူႈဢၼ်ၼႆႉ မၢင်ဢၼ်ၵေႃႈထုၵ်ႇ မၢင်ဢၼ်ၵေႃႈဢမ်ႇထုၵ်ႇ။ တေႃႇၼင်ႇ ၵူၼ်းႁဵတ်းၵၢၼ်ၼႂ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵေႃႈ တၢင်းႁၼ်ထိုင်ဢမ်ႇမိူၼ်ၵၼ် တႅၵ်ႇၵၼ်ၵေႃႈမီးတင်းၼမ် ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ။ ပေႃးဢမ်ႇမီးဝူၼ်ႉထိုင် ပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းတႄႉၵေႃႈ မၼ်းၸၢင်ႈႁဵတ်းၽိတ်းပိူင်ႈ မီးတင်းၼမ်ယူႇ” ၸၢႆးဝၼ်းလႅင်းၶမ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

ၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ တင်းမူတ်းမီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 မီး 7 ၵေႃႉ။ ၼႂ်း 7 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်း ပွတ်းႁွင်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း 2 ၵေႃႉလႄႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း 3 ၵေႃႉ။ တွၼ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းပဵၼ်တၢင်းပွတ်းႁွင်ႇလႄႈ ပွတ်းၸၢၼ်းၼၼ်ႉတႄႉ လႆႈၶႂၢင်ႉလူင်းႁူင်းယႃယဝ်ႉ။ တႃႇပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း ၵေႃႉၼိုင်ႈၵေႃႈ လႆႈၶႂၢင်ႉလူင်းႁူင်းယႃယဝ်ႉ ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ၵိုတ်းထႅင်ႈ 2 ၵေႃႉၵူၺ်း ပႆႇလႆႈၶႂၢင်ႉလူင်းႁူင်းယႃ ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးႁေႃသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး (SHRF) လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ ယူႇတီႈငဝ်းလၢႆး တၢင်းပဵၼ်သေ တူၺ်းတႄႉ လွင်ႈၶဝ်ႁၢမ်ႈဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းၼႆႉ ထုၵ်ႇယူႇၵူၺ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်ႁၢမ်ႈၵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဢမ်ႇမီးလွင်ႈမီးတၢင်းသေ ႁၢမ်ႈၼႆႉတႄႉ ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်၊ မၼ်းမိူၼ်ၸိူင်ႉၼင်ႇ ပူၼ်ႉပႅၼ် သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇပဵၼ်လွင်ႈၵႂႃႇမႃး ၵူၼ်းမိူင်း။ သင်ငဝ်းလၢႆးတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ မၼ်းႁၢဝ်ႈႁႅင်းမႃးတႄႉတႄႉယဝ်ႉ ၶႂ်ႈယႃယၢပ်ႇဝႆႉၼႆတႄႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇလီႁၢမ်ႈယူႇၵူၺ်း၊ ပေႃးဢမ်ႇၵုမ်းၵေႃႈ မၼ်းတေလၢမ်းၵႂႃႇႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၵႂႃႇတိၵ်းတိၵ်း” ဝႃႈၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ ၵူၺ်းၵႃႈ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆး ၼႂ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈသမ်ႉ ပဵၼ်ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉတႄႉၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇၸႂ်ႈၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ လွင်ႈၵၢၼ်ႁၢမ်ႈၼႆႉ မၼ်းၵေႃႈ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵူၼ်းမိူင်း။ ပေႃးႁၢမ်ႈၼႆၵေႃႈ လူဝ်ႇလႆႈမီး လၢႆးၵႄႈမၼ်း။ လၢႆးၵႄႈဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ တေႁဵတ်းႁိုဝ်ၸွႆႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ပေႃးႁၢမ်ႈလၢႆလၢႆသေ ဢမ်ႇမီးလွၵ်းလၢႆး တႃႇတေၵႄႈလိတ်ႈၵေႃႈ မိူၼ်တင်း ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတုၵ်ႉၶထႅင်ႈၵူၺ်း” ဝႃႈၼႆ။

သင်ဝႃႈ လိူၼ်မေႊၼႆႉသဵင်ႈၵႂႃႇ တိုၵ်ႉသိုပ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်း ႁၢမ်ႈၵူၼ်းမိူင်းဢွၵ်ႇတၢင်းၼွၵ်ႈၵႂႃႇထႅင်ႈၸိုင် လွင်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵႂႃႇမႃး ၵၢၼ်ႁႃၵိၼ်လဵင်ႉတွင်ႉၸိူဝ်းၼႆႉ တိုၼ်းတုမ်ႉတိူဝ်ႉထႅင်ႈႁၢဝ်ႈႁႅင်း ဝႃႈၼႆ။

သင်ဝႃႈ သိုပ်ႇယိုတ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းၵႂႃႇထႅင်ႈၼႆ ၶႂ်ႈႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၶဝ်ႈၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းမိူင်းထိုင်တီႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၵူၼ်းမိူင်း ပေႃးတေဢမ်ႇလႆႈတုၵ်ႉၶ ဢမ်ႇလႆႈႁူပ်ႉလွင်ႈယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ။ မိူၼ်မိူဝ်ႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးလူင်ပွင်ၸိုင်ႈႁဵတ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈသမ်ႉႁၢမ်ႈ လွင်ႈၸိူင်ႉၼႆႉ မၼ်းဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ် ၸၢႆးႁေႃသႅင် လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

တေႃႈလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 တင်းမူတ်းမီးၵႂႃႇ 200 ပၢႆ ၊ လူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ ၵမ်ႈၼမ် ၵူၼ်းဢၼ်တိတ်းၸပ်းၸိူင်ႉမႅင်းတၢင်းပဵၼ်ၼၼ်ႉသမ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းတၢင်းပွတ်းတိူင်းတႃႈၵုင်ႈ ၵမ်ႈၼမ်။