ပေႃးတၢင်းပဵၼ်ဝူႊႁၢၼ်ႊမိူင်းၶႄႇ (ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ ဢမ်ႇၼၼ် ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19) ယဵၼ်လူင်းယဝ်ႉ ဢၢၼ်းဝႆႉ တေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ် ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ (ND) တႆး တီႈဝဵင်းလၢင်းၶိူဝ်း ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းၸၢၼ်း ဝႃႈၼႆသေတႃႉ တေႃႇထိုင် ယၢမ်းလဵဝ် ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၶႂ်ႈဝႃႈ မီးၵူၼ်းတိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်းၼႆႉ မီးၼမ်ၶိုၼ်ႈ ၵူႈဝၼ်းယဝ်ႉ။
ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈတႄႇမၼ်း ယိူင်းဝႆႉတေဢၢၼ်း ၸတ်းဝၢႆးသွၼ်းၼမ်ႉလိူၼ်ႁႃႈသၢင်းၵျၢၼ်ႇ ဝႃႈၼႆသေတႃႉ ပေႃးမႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ -19 ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉသေ ၵူၼ်းၼႂ်းမိူင်း တႆး တိတ်းၸပ်းၵႂႃႇမီး 7 ၵေႃႉယဝ်ႉ။ ပွတ်းႁွင်ႇ 2 ၵေႃႉ၊ ပွတ်းၸၢၼ်း 2 ၵေႃႉလႄႈ ပွတ်းဢွၵ်ႇၶူင်း 3 ၵေႃႉ ပေႃးမႃးတူၺ်း ငဝ်းလၢႆး ဢၼ်ပဵၼ်ယူႇၸိူင်ႉၼႆ ပၢင်ၵုမ် ND တႆးၼႆႉ ၸွင်ႇတေလႅပ်ႈ ပဵၼ်ႁဵတ်းယူႇ ႁိုဝ်ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ဢိင်ၼိူဝ်ငဝ်းလၢႆး တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၼႆႉ တႅပ်းတတ်းပၼ်ၵူၺ်းယဝ်ႉ။
တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ လီမႆႈၸႂ်ၼႂ်းမိူင်းတႆး ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း ၵူၼ်းမိူင်းတၢင်း လုမ်ႈၾႃႉဢွၼ်ၵၼ်တိုၼ်ႇသၢၼ်ႈမႆႈၸႂ် ၵူဝ်တိတ်းၸပ်းၵၼ် ထိုင်တီႈပေႃးဢမ်ႇႁတ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းယေး ၵုမ်းတူဝ်ၽႂ်မၼ်းယူႇၼႂ်း ႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ။
ၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢုမ်ႈၶိူဝ်း ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS တႄႉ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ တေလႆႈဝႃႈ ပႂ်ႉတူၺ်းလွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၵွၼ်ႇ ၶႃႈယဝ်ႉ။ သင်ဝႃႈ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ယဵၼ်ဝၢႆးႁၢႆၵႂႃႇယဝ်ႉၼႆတႄႉၵေႃႈ တေသိုပ်ႇႁဵတ်းၵႂႃႇၶၼ်ၶၼ်ဝႆးဝႆးယူႇယူဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 12/3/2020 ပူၼ်ႉမႃးၼႆႉ ယူႇတီႈၵေႃၵမ်ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် မိူင်းႁူမ်ႈတုမ် UPDJC ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ပွၵ်ႈၵမ်း 18 တီႈသုၼ်ၵၢင်မႄးလီ ၼႂ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ NRPC တီႈၼေႇပျီႇတေႃႇသေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ် လၢႆလၢႆလွင်ႈလႄႈ ၼႂ်းၼၼ်ႉ လႆႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ပႃး လွင်ႈတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈယူႇ ဝႃႈၼႆ။
ၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢုမ်ႈၶိူဝ်းတႄႉ လၢတ်ႈဝႃႈ “ ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၼႆႉသေ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၽွင်းလိူဝ်မၼ်းလႆႈလႄႈ ပေႃးတၢင်းပဵၼ်ၼႆႉၵႂႃႇၶၢဝ်းႁိုင်ၼႆၵေႃႈ ၵႃႈလႆႈၵႂႃႇႁိုင်ၸွမ်းမၼ်းၼၼ်ႉၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၼႆႉသေ တုမ်ႉယွၼ်ႈတိူဝ်ႉသၢၼ်ႈ ၶၵ်ႉၵၢၼ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူပ်းၵၢၼ် မိူင်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၶၢဝ်းယၢမ်းယိုတ်ႈယၢဝ်းၵႂႃႇထႅင်ႈၼႆၼၼ်ႉယဝ်ႉ။
“တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ တုမ်ႉယွၼ်ႈတီႈဢၼ်ဝႃႈ လွင်ႈၵၢၼ်ငမ်းယဵၼ်လႄႈ ၵၢၼ်ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၼႆႉ မၼ်း ၵႂႃႇတုမ်ႉယွၼ်ႈတီႈဢၼ်ဝႃႈ ဢဝ်ၶၢဝ်းယၢမ်းမၼ်းသဵင်ႈပႅတ်ႈလၢႆလၢႆၵူၺ်းၶႃႈယဝ်ႉ” ၸဝ်ႈသိုၵ်း ဢုမ်ႈၶိူဝ်း လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇ ၼႆ။
ၾၢႆႇၼိုင်ႈၵေႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ႁၢမ်ႈႁႄႉၶွၼ်ႈတုမ်ၵူၼ်းၵၼ်၊ ႁၢမ်ႈၸတ်းႁဵတ်းပွႆးလၢမ်း ၸိူဝ်း ၼႆႉသေ ယဝ်ႉၵေႃႈ ဝၢႆးၶၢဝ်းသွၼ်းၼမ်ႉလိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ပၢႆပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇမႃးထႅင်ႈဝႃႈ တေဢမ်ႇလႆႈ ၶွၼ်ႈတုမ် ၵူၼ်း 5 ၵေႃႉၼိုင်ႈၼိူဝ်ထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ။
ယွၼ်ႉတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ဢၼ်လၢမ်းၽႄႈႁၢဝ်ႈႁႅင်းယူႇ ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးတေၵုမ်းၵမ် လူတ်းယွမ်းလူင်းလႆႈ ၼၼ်ႉသေ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 20 လိူၼ်ဢေႊပရိူဝ်ႊၼႆႉၵေႃႈ ပၢႆဢွၵ်ႇၶေႃႈ ပူင်ၸီႉသင်ႇလူင်းမႃးထႅင်ႈဝႃႈ ယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈ ၵၢင် ၶိုၼ်း 10 မူင်း တေႃႇထိုင် ယၢမ်းၵၢင်ၼႂ် 4 မူင်း ႁၢမ်ႈတပ်ႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆး တႃႇ 48 ၸႄႈဝဵင်း ဢွၵ်ႇၼွၵ်ႈႁိူၼ်းယေး ၵၼ်ထႅင်ႈ လူးၵွၼ်ႇ။ သင်ဝႃႈ ၽႂ်ဢမ်ႇႁဵတ်းၸွမ်းမၢႆမီႈ ဢၼ်ဢွၵ်ႇဝႆႉၼႆၸိုင် တေမီးတူတ်ႈတၢမ်ႇ ၸွမ်းၼင်ႇမၢႆမီႈ ဢွၵ်ႇဝႆႉၼၼ်ႉ ဝႃႈၼႆ။
ယွၼ်ႉၼၼ်လႄႈ လွင်ႈတေၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ND တႆး ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ သမ်ႉတေလႆႈၶွၼ်ႈၵူၼ်း ၸူႉတုမ်ၵူၼ်းၵၼ် ၼမ်သေ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၼ်ၵႂႃႇ။ တေႃႈလဵဝ်ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းတႆးႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ၽႂ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇၶႂ်ႈယုမ်ႇၽႂ်ယဝ်ႉ လွင်ႈဝႃႈ ၽႂ်မီး တၢင်းပဵၼ် ဢမ်ႇမီး ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ။
ၸၢႆးလဵၵ်ႉ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ် SNLD လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ၼႂ်းဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ သင်ႁဝ်းၶႃႈ ၸတ်းႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆ သင်ဝႃႈ ပီႈၼွင်ႉၵူၼ်းမိူင်း ဢၼ်ၵႂႃႇၶဝ်ႈႁူမ်ႈ ပဵၼ်မုၵ်ႉ၊ ပဵၼ်ၾုင်၊ ပဵၼ်ၸုမ်းသေ သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈ မီးလွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၸပ်းမႃး ၵဵဝ်ႇလူၺ်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ (ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19) ၼႆႉၸိုင် မၼ်းတေပဵၼ်တီႈသႄႉ တီႈၼႄးပေႃႈမႄႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်းၶႃႈယဝ်ႉ” ဝႃႈၼႆ။
ၵွပ်ႈၼၼ်လႄႈ ၸွမ်းၼင်ႇတင်းလုမ်ႈၾႃႉ တူင်ႉၼိုင်လွင်ႈတၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊရူဝ်ႊၼႃႊ(ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ) ၼႆႉသေ ၵၢၼ်ၵူၼ်း ၵိုၼ်းၶွၼ်ႈၸူႉတုမ်ၵၼ်ၼႆႉ ထုၵ်ႇလီယုၵ်ႉၶၢႆႉဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈယူႇ ၼႆယဝ်ႉ။
“ၵွပ်ႈပိူဝ်ႈၸိူင်ႉၼႆလႄႈ တင်းလုမ်ႈၾႃႉၼႆႉ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ႁၢမ်ႈႁႄႉ ၵူၼ်းၶွၼ်ႈတုမ်ၵၼ်ယူႇၼၼ်ႉ ႁဝ်းၶႃႈ လီငိူင်ႉဝႄႈၵၼ်ယူႇ ႁဝ်းၶႃႈ ႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်သေ ၸင်ႇတေယွၼ်းထိုင် တီႈ RCSS ပိူဝ်ႈတႃႇတေႁဵတ်း ND ၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈ ယိူၼ်ႉဝႆႉၵမ်းၼိုင်ႈၵေႃႈလႆႈယူႇ။ ယုၵ်ႉၶၢႆႉၵမ်းၼိုင်ႈၵေႃႈလီယူႇ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉ ၸင်ႇပၼ်ၶေႃႈႁၼ်ထိုင်ၸိူင်ႉၼၼ်ၶႃႈယဝ်ႉ” ၸၢႆးလဵၵ်ႉ ၽူႈၼမ်းၼႂ်းၵူႈလွင်ႈလွင်ႈ ပႃႇတီႇႁူဝ်သိူဝ်တႄႉ လၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။
ပၢင်ၵုမ်လူင်ပၢင်လူင် 21 ပွၵ်ႈ 4 ၼႆႉ ဢၢၼ်းဝႆႉတေၸတ်းႁဵတ်း ၼႂ်းႁူဝ်လိူၼ်မေႊ 2020 ၼႆလႄႈ ယူႇတီႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ လႄႈ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ တူၵ်းလူင်းလႆႈၸႂ်ၵၼ်ဝႆႉသေ တေႃႈလဵဝ် ယွၼ်ႉဝႃႈ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ၵေႃႈ သမ်ႉ လၢမ်းၽႄႈ မီးၵူၼ်းၸပ်းတၢင်းပဵၼ်မႃးၵူႈဝၼ်း၊ လွင်ႈတေၸတ်းႁဵတ်း ပၢင်ၵုမ်လူင် 21 ၼႆႉ လႅပ်ႈတေ သိုပ်ႇၶၢႆႉဝၼ်းမၼ်း ဝႆႉယူႇယဝ်ႉ ၵူၺ်းၵႃႈ ပႆႇႁူႉဝႃႈ တေႁဵတ်းၼႂ်းလိူၼ်လႂ် ဝၼ်းလႂ် ဢၼ်ဝႃႈၼၼ်ႉ ပႆႇႁၼ်ၽႂ်ၵေႃႈ လၢတ်ႈဢွၵ်ႇမႃး။
ၸၢႆးႁၢၼ်ႇ ႁူဝ်ၼႃႈ ၸုမ်းၵူၼ်းၼုမ်ႇတႆး ပွတ်းႁွင်ႇ လၢတ်ႈတီႈၽူႈတွႆႇႁွၵ်ႈဝႃႈ “ ပၢင်ၵုမ် ND တႆးႁဝ်းၼႆႉ ပေႃးဢမ်ႇႁဵတ်း ၵေႃႈ သမ်ႉဢမ်ႇပဵၼ် မၼ်းၵေႃႈသမ်ႉပဵၼ်ဢၼ်လမ်ႇလွင်ႈတႃႇၸၢဝ်းၶိူဝ်းတႆးႁဝ်း။ ပေႃးဝႃႈ ND တႆးၼႆႉ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇသိၵ်ႈၶူႈ လႆပဵၼ်သိၵ်ႈယဝ်ႉၼႆ မၼ်းၵေႃႈ သမ်ႉတေပႃးမႃး ၵူႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်မီးယူႇၼႂ်းမိူင်းတႆးၼႆႉ ႁဝ်းၶႃႈတႄႉႁၼ်ထိုင်ဝႆႉ ၸိူင်ႉ ၼၼ်” ဝႃႈၼႆ။
သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ မႃးတူၺ်းထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈၼႆ မိူၼ်ၼင်ႇ တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၼႆႉၵေႃႈ သမ်ႉပဵၼ်ဢၼ် လီၵူဝ် မဵဝ်းၼိုင်ႈလႄႈ တၢင်းပဵၼ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈဝႃႈ ပဵၼ်ၼႂ်းမိူင်းတႆး၊ ၼႂ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ်ႁဝ်းၼႆႉ ဢၼ်လဵဝ်ၵူၺ်း မၼ်းပဵၼ် တၢင်းလုမ်ႈၾႃႉ ပိူၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်တူင်ႉတိုၼ်ႇၵူဝ်ႁႄၵၼ်မူတ်းယဝ်ႉ ၵမ်းၼႆႉ ပေႃးႁဝ်းၶႃႈ သမ်ႉႁဵတ်းပၢင်ၵုမ် ND တႆးၵႂႃႇၶႃႈ လူး ပေႃးဝႃႈပဵၼ်မႃးလူး ပုၼ်ႈၽွၼ်းမၼ်းသမ်ႉ တေမီးၼိူဝ်ၽႂ်” ဝႃႈၼႆ။
ပၢင်ၵုမ်ၵၢၼ်မိူင်းၸၼ်ႉၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈတႆးၼႆႉ မိူဝ်ႈႁူဝ်ပီ 2018 ၵွၼ်ႇၼႃႈတေၸတ်းပၢင်ၵုမ်လူင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်မိူင်း ႁူမ်ႈတုမ်ၼၼ်ႉ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်းႁၢင်ႈႁႅၼ်းတႃႇၸတ်းယဝ်ႉ ၵမ်းၼိုင်ႈ ၵူၺ်းၵႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ႁၢမ်ႈ ႁႄႉၵဝ်း ၸွမ်းၽွင်းႁူပ်ႉထူပ်း ၵူၼ်းမိူင်းၼၼ်ႉ တိၵ်းတိၵ်းလႄႈ ထိုင်တီႈလႆႈႁၢင်ႉၵၢတ်ႈပႅတ်ႈမႃး။
တေႃႈလဵဝ်သမ်ႉ တၢင်းပဵၼ်ၶူဝ်ႊဝိတ်ႉ – 19 ၼႆႉ ၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ဢၼ်တိတ်းၸပ်းၸိူဝ်ႉမႅင်း တင်းမူတ်းမီးၵႂႃႇ 170 ပၢႆယဝ်ႉ လူႉတၢႆ 6 ၵေႃႉ ဝႃႈၼႆ။
ပေႃးမႃးတူၺ်းငဝ်းလၢႆးတၢင်းပဵၼ် ႁူမ်ႈၵၼ် တင်းလုမ်ႈၾႃႉၸိုင် တေႃႇထိုင်ဝၼ်းမိူဝ်ႈၼႆႉ 8/5/2020 ၵူၼ်းၸပ်း တၢင်းပဵၼ် မီးၸမ် သီႇသႅၼ် ၵေႃႉယဝ်ႉ။ တၢႆႁိမ်းၸမ် သၢမ်သႅၼ် ၵေႃႉလႄႈ ယႃၶႅၼ်း 1 လၢၼ်ႉပၢႆ ယူႇတီႈဝႅပ်ႊသၢႆႊ worldometers.info ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဢွၵ်ႇဝႆႉ။
